Fractal
Home / Το εργαστήρι του συγγραφέα / Η Παρασκευή Κοψιδά – Βρεττού στο Εργαστήρι του συγγραφέα
27/09/2017, 2:58 μμ

Η Παρασκευή Κοψιδά – Βρεττού στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

 

Πρόκειται μάλλον για εθισμό. Η σχέση μου με το βιβλίο, η σχέση μου με τη γραφή είναι σίγουρα εθισμός. Δεν είναι πολιτισμικό κεκτημένο είναι μάλλον κύτταρο. Από πολύ μακριά και με πολλές και ηχηρές διασταυρώσεις. Γι’αυτό δεν έχω εργαστήρι-όλο μου το βιος είναι ένα εργαστήρι. Δεν ξεκίνησε έτσι, όχι, υπήρξαν πολυμερή και ισορροπημένα τοπία στον ιδιωτικό μου χώρο κάποτε.  Τώρα όμως αφέθηκα ν’ απλωθώ, ένα imperium ανοικονόμητο, ένα βασίλειο που επεκτείνεται διαρκώς ωσάν τον Αμεδαίο και κατακλύζει σαλόνια, τραπεζαρίες, κουζίνες, σοφίτες, φλερτάρει διεκδικητικά και με άλλους που δεν του ανήκουν χώρους! Το μοιράζομαι όμως ακριβοδίκαια: με τον Ιππότη και τα Τελώνια, τον Πικρό εξωγήινο, το Απίστευτο μηχάνημα, τη Γύφτισσα και τον Ποιητή-την Αγωνία επιβίωσης δηλαδή…Το μισό δικό μου, το υπόλοιπο του Σπύρου μου (Βρεττού).

Τίποτε δεν κουράζεται, τίποτε δεν γερνάει, τίποτε δεν χαλιέται. Αλλάζουν μόνον θέση και προτεραιότητες χωρίς να αποχωρούν οριστικά. Πάντα αφήνουν μια πόρτα ανοιχτή για την επιστροφή τους. Και ξαναφτιάχνουν με τα κατάλοιπα της ύπαρξής τους απρόσμενα γεγονότα, συνδέσεις και συναντήσεις. «Σπάνιο συναίσθημα αυτή η αιφνίδια συνάντηση με άγνωστες υπάρξεις, τυχαίες και ολοκληρωμένες, που αναμιγνύουν… το κοντινό με το απόμακρο, το πεθαμένο», θα γράψει η Arlette Farge στη γεύση αρχείου. Μόνο που στο εργαστήρι του συγγραφέα τίποτα δεν είναι πεθαμένο. Ακόμα και τα παλιωμένα χαρτιά-το αρχείο-, οι φωτογραφίες, τα σημειώματα, οι καρτέλες υπενθύμισης και κατάταξης-όλα διατηρούνται εν ζωή. Όλα είναι εν χρήσει και χρήσιμα. Όπως οι ζωντανοί οργανισμοί.

Μήπως είχα την αίσθηση ότι έχει φύγει ο Χερν, ότι έπαψε ο Λοτί να ταξιδεύει στις θάλασσες; Ότι έχουν χάσει την αήττητη μαγική τους μελαγχολία να ονειρεύονται τις ευτοπίες που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν τις άτακτες φύσεις τους, την απείθαρχη συνείδηση της εξωτικής ομορφιάς-αυτήν που καμιά συμβατικότητα δεν μπορούσε να τους στεγάσει; «Όλοι όσοι έχουν νιώσει αυτό που αποκαλούμε έμπνευση γνωρίζουν αυτό τον ξαφνικό ενθουσιασμό, που αποτελεί το μοναδικό σημάδι πως μια ιδέα είναι εξαιρετική και που, ευθύς μόλις εμφανιστεί, μας αναγκάζει να τρέχουμε στο κατόπι της…» (Μ. Προυστ). Κάπως έτσι εμφανίστηκε η ιδέα να σμίξω τον Χερν με τον Λοτί. Όχι πως δεν υπήρχαν σοβαροί λόγοι και τεκμηριώσεις. Υπήρχε η «πρώτη ύλη» της γνωριμίας τους. Ο Χερν είχε μεταφράσει Λοτί. (Αλλά είχε μεταφράσει ταυτόχρονα και πολλούς ακόμα Γάλλους ρομαντικούς και μη). Γιατί λοιπόν ο Λοτί; Είχαν επιπλέον για καιρό μια τυπική αλληλογραφία μεταξύ τους. Και είχαν επίσης γεννηθεί την ίδια χρονιά. Συμπορεύτηκαν δηλαδή σε παράλληλες τροχιές της ζωής και –όπως φάνηκε- και της σκέψης τους. Ταξίδεψαν σε χώρες και πολιτισμούς αρνούμενοι τη χώρα τους και τον πολιτισμό της. Έψαχναν την αφή της αθωότητας στην Ανατολή καταδικάζοντας τη βαρβαρότητα της Δύσης. Ο ένας (ο Χερν) στάθμευσε οριστικά στην Ιαπωνία, ο άλλος (ο Λοτί) στον αισθησιασμό της Τουρκίας. Θα δείτε στο «εργαστήρι του συγγραφέα» εκτός από τα άπειρα χαρτιά και βιβλία και δυο παγκόσμιους χάρτες. Σ’ αυτούς πάνω έχουν σημειωθεί ξεχωριστά για τον καθένα οι παράξενοι σταθμοί της ζωής του. Λευκάδα, Ιρλανδία, Παρίσι, Λονδίνο, Αμερική: Νέα Υόρκη, Σινσινάτι, Νέα Ορλεάνη, Grand-Isle,Μαρτινίκα, Γαλλικές Δυτικές Ινδίες, Νέα Υόρκη ξανά, Ιαπωνία: Ματσούε, Κουμαμότο, Κόμπε, Τόκυο-για τον Χερν. Και Rochefort- Γαλλία, Ταϊτή, Σενεγάλη, Τonkin (Βόρειο Βιετνάμ), Ιαπωνία, Μαρόκο, Αλγερία, Κωνσταντινούπολη, Άγιοι Τόποι, Χώρα των Βάσκων, Ιαπωνία ξανά, Τουρκία… για τον Λοτί. Υπογραμμίζω Ιαπωνία και Τουρκία. Είναι οι καταληκτικοί σταθμοί της ζωής τους, οι εξωτικές πατρίδες όπου οι δύο ανέστιοι δραπέτες αποθέτουν την ανήσυχη ψυχή τους, μαζί με την έμπνευση και την αγωνία τους. Αλλά και τον έρωτα. Είναι ακόμα το σημείο που τέμνονται οι διαφορετικές ανθρώπινες φύσεις τους. Η πνευματικότητα του Χερν, ο αισθησιασμός του Λοτί.

Να λοιπόν γιατί στο εργαστήρι του συγγραφέα υπάρχει συνωστισμός. Υπάρχει το αδιαχώρητο, όχι μόνον αυτό που φαίνεται αλλά και ό,τι μαντεύεται πίσω του. Κάποτε ο Πωλ Βαλερύ μιλώντας για τη δημιουργία, είχε πει ότι υπήρξαν στον πνευματικό του βίο δύο πτυχές που συναντιούνταν συχνά. Η μία ταγμένη στην επίμονη και παθιασμένη μελέτη κάποιων ερωτημάτων. Και η άλλη, στην άσκηση μιας τέχνης-στην τέχνη της γραφής. Πρόσωπα και ιστορίες δηλαδή που φέρνουν άλλα πρόσωπα και τις πολλές ιστορίες τους. Και καινούριες ιδέες που ξεπηδούν ακάλεστες και πολλαπλασιάζουν ολοένα τα πρόσωπα, τα χαρτιά και τις ιστορίες. Είναι ίσως η υπόσχεσή μου πως απ’αυτή τη συναρπαστική «ιστορία» του Λευκάδιου Χερν και του Πιερ Λοτί θα φυτρώσουν κι άλλες, εκεί ενδεχομένως που χτυπά η καρδιά της ποίησης. Περάστε κάποτε από το εργαστήρι του συγγραφέα.  Θα έχει πολλά να σας αφηγηθεί, προπάντων αν ο ίδιος τύχει να απουσιάζει…

 

 

Η συγγραφέας:

Η Βιβή Κοψιδά-Βρεττού γεννήθηκε στη Λευκάδα. Σπούδασε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου, το 1993, έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα με βαθμό άριστα. Υπηρέτησε ως φιλόλογος και από το 2003 ως Σχ. Σύμβουλος Φιλολόγων στο νομό Λευκάδας. Έχει εκδώσει πολλά βιβλία φιλολογικού, παιδαγωγικού και λαογραφικού περιεχομένου. Σημαντική είναι η συμβολή της στην κοινωνική έρευνα, την παιδαγωγική και τη φιλολογική επιστήμη. Έχει λάβει μέρος σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια. Μελέτες, άρθρα και βιβλιοκρισίες της έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων, επιστημονικές επετηρίδες και στον τύπο. Είναι Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας και μέλος διαφόρων επιστη-μονικών εταιριών και φορέων (Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, Πανελλήνιας Ένωσης Σχολικών Συμβούλων, Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, Ελληνικής Παιδαγωγικής Εταιρείας, Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, Εταιρείας Θεωρίας, Έρευνας και Διδακτικής της Ιστορίας). Με την ποίηση ασχολείται από τη δεκαετία του 1980.

 

 

Το βιβλίο:

«Λευκάδιος Χερν και Πιερ Λοτί»

Συνάντηση στη μαγική μελαγχολία της απόδρασης

Εκδ. Βακχικόν

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top