Fractal

Ιστορικό μυθιστόρημα με χρονικό άλμα στο μέλλον

Γράφει ο Νίκος Πηγαδάς // * 

 

oct_Κώστας Τζατζάνης «Οχτώβρης», εκδ. Δίαυλος

 

Το μυθιστόρημα του Κώστα Τζατζάνη «Οχτώβρης», αποτελεί, ουσιαστικά, ένα επαναστατικό μανιφέστο. Ο συγγραφέας ξεκινάει από τη Γαλλική Επανάσταση (1789). Μνημονεύει πολλάκις την Οκτωβριανή Επανάσταση των Μπολσεβίκων (1917). Καταγράφει τα παγκόσμιου βεληνεκούς πολιτικά γεγονότα μέχρι και σήμερα.

Παράλληλα, πραγματοποιεί ένα χρονικό άλμα στο μέλλον, (μέχρι το 2060), για να περιγράψει με τη φαντασία του τις ανά την υφήλιο επαναστατικές εξελίξεις, που οδήγησαν στη μεγάλη ανατροπή. Δηλαδή, στην κατεδάφιση του καπιταλισμού σ’ ολόκληρο τον πλανήτη και την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού.

Ακολουθεί η παράθεση κειμένων από το βιβλίο προκειμένου ο αναγνώστης να πάρει την πρώτη γεύση.

 

Κίνα

Σ’ ένα κείμενο 13 σελίδων γίνεται ειδική αναφορά στους Κινέζους με τις εξής επισημάνσεις:

«Δεν μπορεί να ‘ναι τόσο παράξενοι, τόσο διαφορετικοί από μάς, να πιστεύουνε πιο τυφλά από μάς στον Βούδα ή στην παντοδυναμία του Μάο και να κάνουν τα παράξενα και έκτροπα της Πολιτιστικής Επανάστασης, όπως μας έδειχνε η καπιταλιστική προπαγάνδα σ’ ένα καλοβαλμένο φιλμ (…), με κείνον τον ηθοποιό τον θηλυκωτό (…). Δεν μπορεί να ‘ταν τόσο παράλογοι στην Πολιτιστική Επανάσταση.

» Ή μπορεί και να ‘ταν. Γιατί οι Ερυθροί Χμερ αποκλείεται να τράβηξαν και μέχρι την τερατογέννεση;

» Στην Κίνα, πάντως, υπήρχε μία ιδιόρρυθμη ιστορική σοβαρότητα από πολύ παλιά. Μπορεί να υπήρξε παραποίηση του Σοσιαλισμού. Άλλωστε η ίδια η πορεία του περιείχε ιδιόμορφες συνθήκες, αλλά ήταν Σοσιαλισμός, μέρος του Σοσιαλισμού που γνωρίσαμε τον 20ό αιώνα. Μαζί με τους Μάο, Τίτο, Τσαουσέσκου και Χότζα».

Μετά από ένα ταξίδι στην Κίνα, κάπου το 2008, ο κ. Τζατζάνης κατέγραψε τις εντυπώσεις του ως εξής:

«Η εξουσία εκεί κράταγε. Είχε δεθεί γερά τώρα ένα πανίσχυρο κατεστημένο. (…). Κι άρχισε αυτή η εξουσία, για να επιζήσει, να κάνει κι άλλα επικίνδυνα για τη μαρξιστική προοπτική πράγματα, στην συνδιαλλαγή της με τους καπιταλιστές. Να έρχεται σε επαφή με πανίσχυρα οικονομικά συμφέροντα. (…). Βέβαια, κράταγε τις ισορροπίες. Ήταν ο αντισταθμιστικός ιστορικός παράγοντας, δεν έκαναν ό,τι ήθελαν οι Αμερικάνοι. (…).

» Τέλος πάντων, αυτοί έτσι προχώρησαν. Συνέχεια του Υπαρκτού Σοσιαλισμού, συνέχεια του Μάο, κράτησαν την εξουσία. Αλλά έγιναν και κατεστημένο στην κορυφή, που κυριαρχούσε στον λαό και όχι εκείνο το θαυμάσιο σύμπλεγμα κόμματος-λαού, που το πρωτοπεριγράψανε οι κλασσικοί του μαρξισμού, πρωτοεφαρμόστηκε με το Λένιν και έγινε ο ιστορικός δυναμίτης που  θαυματούργησε.

» Και η εξουσία αυτή απομακρυνόταν και δω όλο και περισσότερο από τον λαό. Το πάθημα της Σοβιετίας με τον Γκορμπατσόφ και τον Γέλτσιν τους απέτρεπε να πάρουν τον ίδιο δρόμο».

 

Χριστός, Μωάμεθ, Βούδας και Βράχμα

Σ΄ ένα κεφάλαιο, με τίτλο «βλάσφημη απομυθοποίηση», ο κ. Τζατζάνης φαντάζεται τον Χριστό, τον Μωάμεθ, τον Βούδα και τον Βράχμα «να τα πίνουν με κουτσομουρίτσες σε μία θαυμάσια παραλία, σε νησί του νότιου Ειρηνικού».

Ο μεταξύ των τεσσάρων φανταστικός διάλογος είναι ακατάλληλος για θρησκευόμενους.

 

Οι Ισλαμιστές

Ο συγγραφέας χαρακτηρίζει «θρησκευτική τερατογέννεση» την εμφάνιση των τζιχαντιστών τα τελευταία χρόνια. Σ΄ αυτή την περίοδο «ανδρώθηκε ένας παγκόσμιος αντίποδας πολιτισμού, που αγκάλιαζε ό, τι προοδευτικό έβγαζε κάθε γωνιά της Γης, από τη Γη του Πυρός ως το Βλαδιβοστόκ κι’ απ’ τη Γροιλανδία ως τη Νέα Ζηλανδία. Απ΄ τους διανοούμενους του Μπαλί, της Τεχεράνης, της Μπουχάρα και του Πεκίνου, μέχρι τους Γερμανούς, Αμερικάνους, Έλληνες, Βραζιλιάνους και Λάπωνες. Οι διανοούμενοι του Κομμουνιστικού Κινήματος προβληματίζονταν έντονα πάνω στα σχετικά φαινόμενο. (…). Ξανάπιασαν λοιπόν τον μίτο της Αριάδνης απ’ τον Μαρξ» και τη ρήση του «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού».

«Στη φάση εκείνη τον προβληματισμών», συνεχίζει ο ίδιος, «έβγαινε και από άλλες μεριές η ανάγκη πολιτικής προώθησης του χωρισμού της θρησκευτικής δραστηριότητας από την πολιτική και σ’ αυτό ανταποκρινόταν επαρκώς το οργανωμένο Κομμουνιστικό Κίνημα και οι ηγεσίες του. «Χωρισμός Εκκλησίας-Κράτους» λέγαμε στην Ελλάδα. «Ν΄ ασχολούνται οι πιστοί του Κορανιού με τη σωτηρία της ψυχής τους και όχι με τα πολιτικά», λέγανε με έμφαση στο Ιράν. Τα πράγματα ήταν ενιαία παρά τις διαφορές μορφής. Και στον Δυτικό «προηγμένο» κόσμο και στην Αφρική και στην Ασία και σε όλη τη Γη.

» Ο Μπεν Λέμπα με τους δικούς του προχωρούσαν περισσότερο. Είχαν κατασταλάξει σε έναν καμβά προπαγάνδας, που απευθυνόταν στους ίδιους τους πιστούς». Ένα απόσπασμα:

«Δεν επεμβαίνουμε στη θρησκεία σας, έχουμε τις απόψεις μας για αυτήν, αλλά εμείς θεωρούμε, ότι βασική ιστορική κατάκτηση είναι η ελευθερία των ιδεών. Χύθηκε πολύ αίμα γι’ αυτήν σ’ όλη τη Γη. (…). Και σ’ αυτό παλεύουμε όλοι. Κι η θρησκεία, που είναι ενάντια σ’ αυτό, είναι ουσιαστικά πολιτική, είναι προσπάθεια επικράτησης, είναι εχθρική προς την ανθρωπότητα».

Κάνοντας έναν εικονικό άλμα προς το έτος 2030 ο κ. Τζατζάνης αναφέρεται στην πρώτη συνδιάσκεψη κινημάτων κοινωνικής και εθνικής απελευθέρωσης, με τίτλο:

«Ο ρόλος της θρησκείας στον Μουσουλμανικό κόσμο, κομμάτι μιας γενικότερης αντιδραστικής επέλασης».

Στη συνδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε, υποτίθεται, στο Αλγέρι, «παρευρέθηκαν» Μουσουλμάνοι αντιπρόσωποι από όλα τα μέρη της Γης.  Ανάμεσα τους και 20 Έλληνες. Παρά τα επεισόδια, που προκάλεσαν φανατικοί μουσουλμάνοι, η Συνδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε επιτυχώς. Μάλιστα εκδόθηκε διακήρυξη, απευθυνόμενοι «στα αδέλφια μας του Ισλάμ σ’ όλη τη Γη, αλλά και σ’ όλους του λαούς, θρησκευόμενους ή όχι». Παρατίθεται μια παράγραφος από τη διακήρυξη:

«Σας καλούμε να ξεχωρίσετε τα θρησκευτικά σας καθήκοντα από τους αγώνες κοινωνικής και εθνικής απελευθέρωσης. Αυτοί έχουν τους δικούς τους κανόνες δημοκρατίας και ισότητας, δεν χωράνε καμιά θρησκευτική επιβολή, αδυνατίζουν από τον θρησκευτικό διχασμό, ενώ απαιτούν ενότητα του λαού, όλων των καταπιεσμένων, θρησκευόμενων, αλλόθρησκων και άθεων. Έχουμε αιματηρή εμπειρία αιώνων, άλλωστε, όπου οι εχθροί μας, οι ιμπεριαλιστές, παίζουν πολύ καλά πάνω στις θρησκευτικές διαφορές των καταπιεσμένων λαών μας».

Προσωπικά εκτιμώ, πως η προαναφερόμενη παράγραφος αποτελεί την πεμπτουσία ολοκλήρου σχεδόν του βιβλίου.

 

Κώστας Τζατζάνης

Κώστας Τζατζάνης

 

Σύντομο βιογραφικό του συγγραφέα

Κομμουνιστής, συνταξιούχος αρχιτέκτονας-πολεοδόμος, δόκτορας γεωγραφίας. Μέλος του γαλλικού Κ.Κ. το 1970, της αντιδικτατορικής ΕΦΕΕ και της Οργάνωσης Παρισιού του ΚΚΕ από το 1973.

Συμμετέχει από χρόνια στο μαζικό κίνημα. Για πέντε θητείες δημοτικός σύμβουλος Πειραιά. Μέλος της Επιτροπής Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια πενταετία. Σήμερα είναι γενικός γραμματέας του Δ.Σ. της ΕΣΤΑΜΕΔΕ (μηχανικών) και πρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Πειραιά.

 

 

* Ο Νίκος Πηγαδάς είναι απόμαχος δημοσιογράφος

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top