Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Μ’ ανοιχτά στήθη σε όλα τα ενδεχόμενα»
26/10/2016, 12:31 μμ

«Μ’ ανοιχτά στήθη σε όλα τα ενδεχόμενα»

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη  //

 

 

Αποτέλεσμα εικόνας για Ποίηση 1960-2009, Ορέστης Αλεξάκης«Ποίηση 1960-2009», Ορέστης Αλεξάκης ,  εκδ. Γαβριηλίδης, σελ. 378

 

Ένας σημαντικός ποιητής της Β΄ μεταπολεμικής γενιάς, ο Ορέστης Αλεξάκης (γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1931/Απεβίωσε το 2015)Το 2011 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη ο συγκεντρωτικός τόμος του έργου του υπό τον τίτλο «Ποίηση», ο οποίος περιλαμβάνει ποιήματα που γράφτηκαν από το 1960 έως το 2009. Ασχολήθηκε, εκτός από την ποίηση, με το δοκίμιο και την κριτική, έγραφε, για μία περίοδο, κριτικά σημειώματα στο περιοδικό «Ευθύνη», μελέτησε ιδιαίτερα τον Τάσο Κόρφη.

Ο Αλεξάκης πειραματίστηκε αρκετά, κινήθηκε ανάμεσα στον παραδοσιακό αλλά και τον πιο ελεύθερο στίχο. Έγραψε ποιήματα καθόλου στυλιζαρισμένα που μας δίνουν την αίσθηση ότι ταξιδεύουν αέναα μέσα στον χωροχρόνο. Ποιήματα όχι τόσο αφηγηματικά, όσο γεμάτα δραματικότητα. Το παιχνίδι του ”εγώ ” και του ”εσύ” ποτέ δεν τελειώνει. Τα προσωπεία πηγαινοέρχονται, η θεατρική υφή στα ποιήματά του είναι εμφανής. Μπορεί οι εικόνες να είναι τολμηρές και να κάνουν αίσθηση, και ο λόγος του να είναι ανατρεπτικός, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα του αποδίδαμε στοιχεία σουρεαλισμού. Ο καιρός, η Ομορφιά, ο έρωτας, η μνήμη, η ανάμνηση, το φως, το βάθος  είναι μερικά από τα θέματα-μοτίβα που επανέρχονται στην ποίησή του. Η σιωπή επίσης, ως έννοια, θεμελιώνει το έργο του, την εξετάζει ποικιλοτρόπως, την ενσωματώνει μέσα στις επιθυμίες για γαλήνη, αγάπη, λάμψη.

 

Να σωπαίνεις 

είναι μια τέχνη της υπομονής 

(Παιχνίδι με φώτα ή πρόσωπα ή η προσαρμογή) 

 

Ο εαυτός/οι άλλοι είναι αντιθετικά στοιχεία που ιδιαίτερα τον απασχολούν. Που τοποθετείται ο άνθρωπος συγκριτικά και σε σχέση με τους άλλους, τους τρίτους, που είναι έξω από αυτόν. «Ο άλλος ένα θραύσμα του εαυτού σου/οι άλλοι ένα μεγάλο ερωτηματικό» γράφει στο ποίημα «Κατά μήκος των ανθρώπων ή  η πρόσληψη». Ο λόγος του πάντα απλωμένος και ανοιχτός σε ερμηνείες, σαν θάλασσα που σε έλκει να βουτήξεις στα νερά της. Ανοίγει ορίζοντες, προτάσσει τα Δ Ε Ν, η άρνηση γίνεται στίχος και κορδώνεται, η άρνηση ανθεκτική σαν το μαχαίρι.

«Μ’ ανοιχτά στήθη σε όλα τα ενδεχόμενα» η ποίηση αυτή. Μια αίσθηση αβεβαιότητας που αποπνέει μια γοητεία, στίχοι που παραπαίουν ανάμεσα στην αλήθεια και το όνειρο. Και επιβεβαιώνουν πως ακόμα και την πραγματικότητα μπορεί να την πασπαλίσει κανείς με λίγη φαντασία και θα μοιάζει μαγική.

 

[…] 

ανεξιχνίαστο άπειρο στο στήθος μου όπου 

ιχνηλατούν τ’ οριακό σκοτάδι μου  

διάττοντες μνήμης 

 

(ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ,I)

Αποτέλεσμα εικόνας

 

Καμία σκληρότητα που σκοτεινιάζει το βλέμμα και εθίζει στον κυνισμό. Η αλήθεια τραγουδιέται με έναν διακριτικό λυρισμό. Η αλήθεια που μέσα στην ποίηση του Αλεξάκη γιορτάζει την υποκειμενικότητά της διεκδικώντας τα μυστικά της Ύπαρξης. Ποίηση που τη διακρίνεις από τα ρίγη που σε διαπερνούν. Υποβλητικές ατμόσφαιρες, άτυπα σκηνικά, σκηνοθετικές οδηγίες και η ποίηση αυτή είναι πάντα παρούσα, αφού έχει τον τρόπο να επικοινωνεί την ουσία μιας αισθητικής και μιας συγκίνησης που αφορά τον σύγχρονο αναγνώστη. Zητήματα αυτογνωσίας, απολογισμού, και ταυτότητας έρχονται και ξανάρχονται  μέσα στην ποίησή του, αλλά πάντα συνδυασμένα με ένα  διαρκές φλέρτ με τη μοναξιά, τη μοναχικότητα, το αίσθημα απομόνωσης. Ο ποιητής συχνά απορεί και βρίσκεται μπροστά στο μέγα μυστήριο της ύπαρξης:

 

Τόσο γυμνός που ντρέπομαι τη μνήμη 

Τόσο τυφλός που βλέπω την αλήθεια 

Τόσο πιστός που απέμεινα μονάχος 

 

Kι αλλού:

 

Τί φωτεινή παράκρουση η ζωή 

Τί εξέδρα φαντασμάτων ο πλανήτης; 

 

(Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ποίηση, εκδ. Γαβριηλίδης, 2011)

____

 

Μισόφωτο στην αίθουσα 
μονάχος 
άγνωστο τι γυρεύοντας 
κοιτάζω 
τεράστια κάδρα γύρω μου 
πορτρέτα 
νεκρών παιδιών 
και πένθιμα τοπία 
τόπων αγνώστων ή 
λησμονημένων

 

Από τη συλλογή Ο ληξίαρχος  (1989)

 

Δεν παριστάνει τον σοφό, δεν είναι διδακτικός, δεν είναι αφοριστικός, ούτε ειρωνικός. Συνεχώς ψηλαφίζει τις αντιθέσεις, αγγίζει τις πλάγιες πλευρές της ζωής, της φαντασίας και της ύπαρξης, στήνει σκηνικά μισοφωτισμένα, ακροβατεί με έννοιες, ιδέες και λέξεις, αλλά πάντα με ευαισθησία και τρυφερότητα, χωρίς να γίνεται μελοδραματικός, ή ντεμοντέ, χωρίς να βερμπαλίζει ή να «μετα-μοντερνίζει» ας μου επιτραπεί ο όρος. Η παρουσία του στέρεα, γήινη, αγαπητική, γεμάτη αλήθεια και ουσία.

 

Ποιός σκηνογράφος φτιάχνει το  ντεκόρ; 

Πώς ντύνεται με φως τόσο σκοτάδι;

(KOIMHTHΡΙΟ)

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top