Fractal

Όλοι επιστρέφουν «εκεί»

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

«Άγγελος θανάτου» της Καμίλα Λέκμπεργκ. Μετάφραση: Γρηγόρης Κονδύλης. Εκδ. «Μεταίχμιο», σελ. 572

 

camilla-lackberg-708

 

«Ήδη από τη στιγμή που ο Γιούσεφ είχε διασχίσει το κατώφλι του, ο Λίον είχε δει στα μάτια του ότι ήταν έτοιμος να πεθάνει σήμερα. Ήταν ένα βλέμμα που γνώριζε πολύ καλά. Το είχε δει στο Έβερεστ όταν άρχισε η χιονοθύελλα, το είχε δει στη σωστική λέμβο όταν το πλοίο τους είχε ναυαγήσει στον Ινδικό. Ήταν το βλέμμα ενός ανθρώπου που είχε αφήσει τη ζωή πίσω του».

Ο επιθεωρητής Πάτρικ και η γυναίκα του συγγραφέας Ερίκα διαθέτουν σίγουρα φανατικούς αναγνώστες. Η Καμίλα Λέκμπεργκ έχει φροντίσει γι’ αυτούς. Κατορθώνοντας να συγκεντρώσει σε ένα ψαροχώρι, την Φιελμπάκα όπου γεννήθηκε κιόλας, και στη προσωπική τους ζωή όλα τα μυστήρια εγκλήματα του κόσμου. Παιδιά που εξαφανίζονται και άλλα που επιστρέφουν. Βιβλία που ζωντανεύουν και ριάλιτι που σκοτώνουν. Στο μεταξύ, ο Πάτρικ και η Ερίκα γνωρίζονται, ερωτεύονται, παντρεύονται, γενούν και λύνουν μυστήρια. Κοινή συνισταμένη αυτών, ο πυρήνας της οικογένειας και το παρελθόν. Στο δικό της καταφύγιο αναπτύσσονται όλα, το καλό και το κακό. Ακόμα και το αυγό του φιδιού, εκεί εκκολάπτεται προτού σκορπίσει στο χώρο.

Στον «Άγγελο θανάτου» της τελειοποιεί σχεδόν την αποκλειστικά δική της τεχνική. Δυο παράλληλες αφηγήσεις με τον χρόνο να κινείται αντίστροφα. Εκείνη που εκτυλίσσεται στο παρόν, και η άλλη που ξεκινά από το βαθύ παρελθόν αγνώριστη σχεδόν για να γίνει αναγνωρίσιμη μόλις στο τέλος.

Στη συγκεκριμένη ιστορία, μετά τον θάνατο του μικρού γιου της η Έμπα επιστρέφει στη γενέθλια γη. Προσπαθώντας με τον Μόρτεν, τον σύζυγό της, να αναστήσει την οικογενειακή κατασκήνωση, ζωντανεύοντας ταυτοχρόνως, όμως, και ένα ζοφερό και αινιγματικό παρελθόν. Το Πάσχα του 1974 η οικογένειά της εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Εκείνη είναι η μοναδική επιζήσασα. Καθώς και πέντε αγόρια που φοιτούσαν εκεί. Άνδρες πια με διαφορετικές πορείες και διαδρομές ζωές οι οποίοι ωστόσο κι αυτοί επιστρέφουν. Τα ανησυχητικά φαινόμενα θα ξεκινήσουν από έναν εμπρησμό. Στη συνέχεια μια διαρκής απειλή και ένα παρελθόν που κινείται ανάστροφα θα έρθουν για να αποδείξουν ότι όλα εξ’ αρχής ήταν κάπου εκεί, κυριολεκτικά κάτω απ’ τη μύτη τους: μέσα στις σχέσεις μάνας και κόρης, πατέρα και γιου, συζύγων, με ένα ναζιστικό παρελθόν στην περιοχή που δεν αποτελεί και τόσο πολύ παρελθόν. Όσο και αν επιθυμούν οι Σουηδοί να το ξεχάσουν.

 

9270_566-575x325

 

Με «κρίματα» που «πηγαίνουν οικογενειακά», με «αγγελοπλάστρα» προγιαγιά που θυμίζει την δική μας Φραγκογιανού, με την τέχνη (άγγελοι θανάτου) να λυτρώνει και να σκοτώνει. Με τα ζευγάρια να θυμίζουν Στρίμπεργκ και τον δικό του «Χορό του θανάτου», με ανατροπές που ξαφνιάζεσαι ακόμα κι αν ως αναγνώστης έχεις σκεφτεί ήδη ό,τι ακραίο, με χαρακτήρες παρ’ ότι «εγκληματικούς» ωστόσο «φυσιολογικούς». Χωρίς πολλά- πολλά, αρκεί της ζωής η σκηνοθεσία και το μπέρδεμα αλλά με μια πλοκή ωστόσο αριστοτεχνική. Ειδικά όταν μέσα στην παράλληλη αφήγηση το σκοτεινό παρελθόν φωτίζει, τελικά, όλες τις απαντήσεις. Ένα μυθιστόρημα σαν παζλ. Η συγγραφέας γνωρίζει καλά να μετακινεί τα κομμάτια. Αποδεικνύοντας ότι στην τεχνική καμία φορά μπορεί και να κρύβεται η διαφορά. Το σίγουρο είναι ότι το Καλό και το Κακό στο Σκανδιναβικό μυθιστόρημα ανθίζει και κακοφορμίζει μέσα στην οικογένεια. Και κάθε μορφή τέχνης το επιβεβαιώνει αυτό (Μπέργκμαν). «Παλιά υπόθεση» και «επουλωμένο τραύμα» δεν έχει, «βρυκολακιάζει» ό,τι κρύβεις επιμελώς σε παλιά καταφύγια ή κάτω απ’ το φθαρμένο οικογενειακό χαλί. Εξαιρετικό το ντουέτο της Ία και του Λίον: ο ωραίος και ο εξτρίμ που διαλύεται και η δική της αλλόκοτη ερωτική εμμονή. Τα υπόλοιπα, στο βιβλίο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι όλοι επιστρέφουν «εκεί».

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top