Fractal

Ο ανατόμος της γερμανικής ιστορίας

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

«Όλγα», Μπέρντχαρντ Σλινκ, Μετάφραση: Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική, σελ. 296

 

Η «Όλγα» του, όπως σωστά έχει επισημάνει ο εξαιρετικός της μεταφραστής Απόστολος Στραγαλινός, είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται ως μια ακτινογραφία, μια στενογραφία της νεότερης γερμανικής ιστορίας μέσα από τη διαδρομή μιας ατρόμητης γυναίκας. Και η ζωή της, όπως και ο χρονικός προσδιορισμός του βιβλίου, καλύπτει μια άκρως ενδιαφέρουσα και τραγική στην κατάληξή της περίοδο, που ξεκινά από τον γαλλογερμανικό πόλεμο του 1871, και τη συνακόλουθη ίδρυση του γερμανικού Ράιχ το ίδιο έτος, την εποχή της γερμανικής αποικιοκρατίας στα τέλη του 19ου – αρχές 20ου αιώνα, τη γενοκτονία των Χερέρο στη Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική (σημερινή Ναμίμπια) το 1904, τους δύο παγκόσμιους πολέμους ως τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση, το γερμανικό Μάη του 1968 και το σήμερα.

Με επίκεντρο τη ζωή της ατρόμητης Όλγας, από την Σιλεσία (σημερινή Πολωνία, πρώην Πρωσία) και την ορφάνια της μέχρι την αναγκαστική αποδοχή-αναδοχή της από την γερμανίδα γιαγιά της η οποία ουδέποτε αποδέχθηκε την αυστριακή μάνα της (επιχείρησε ως και να της αλλάξει όνομα, κάνοντας το σωστά… γερμανικό). Η γνωριμία της με τον Χέρμπερτ, γιο του μεγαλοκτήμονα, φιλική αρχικά και κατόπιν ερωτική, θα την φέρει αντιμέτωπη με ανυπέρβλητες ταξικές και όχι μόνο, αγεφύρωτες ίσως διαφορές. Εκείνη πάμφτωχη, ανθρώπινη, προσγειωμένη, φιλομαθής, θα σπουδάσει, θα δουλέψει θα καταφέρει να ζήσει μια δική της ανεξάρτητη ζωή. Μοναδική της εξάρτηση, ο ανυπόμονος, ονειροπόλος, βιαστικός, πάμπλουτος Χέρμπερτ, που οραματίζεται τη μεγάλη και κυρίαρχη Γερμανία, μεγαλοϊδεάτης, νιτσεϊκός, απίστευτα φιλόδοξος, μεγαλομανής. Ωστόσο πιστοί ο ένας στον άλλον, αλλά ζώντας την ιδιότυπη σχέση τους και από απόσταση μια ζωή. Η Όλγα, θα μείνει μόνη της κι ανυπότακτη, έντιμη και πιστή στις ιδέες της από το 1912 μέχρι τον θάνατό της, στις αρχές του 1970, αυτόπτης μάρτυρας πολέμων, καταστροφών, κοσμογονικών γεγονότων, ωστόσο και στον Χέρμπερτ πιστή.

Την ζωή της, αλλά και την ζωή της Γερμανίας την μαθαίνουμε αρχικά τριτοπρόσωπα, κατόπιν μέσα από την αφήγηση του Φέρντιναντ, μαθητή της και alter ego του συγγραφέα, για να φτάσουμε στα μεγάλα διλήμματα των ηρώων και της εποχής μέσα από τις ερωτικές επιστολές της. Στην Τρίτη πράξη του δράματος, δηλαδή, μια Όλγα, που έχει χάσει τα πάντα και την ακοή, αλλά ωστόσο διατηρεί στο ακέραιο τις αναμνήσεις και τη μνήμη της, εξηγεί κατά κάποιον τρόπο τον έρωτά της, την ενοχή και την ανοχή.

Ο Σλινκ, επιβεβαιώνοντας το ήδη γνωστό, ότι η λογοτεχνία διασώζει την Ιστορία, το επιχειρεί μέσα από έναν έρωτα με τρόπο αριστοτεχνικό. Χωρίς περιττές λεπτομέρειες που θα κούραζαν τον μέσο αναγνώστη, επιχειρεί να αναλύσει την εξίσωση μιας αινιγματικής και σκοτεινής εποχής.

 

Bernhard_Schlink

 

 

O Mπέρνχαρντ Σλινκ που γεννήθηκε το 1944 στο Mπίλεφελντ της Γερμανίας και μεγάλωσε στη Χαϊδελβέργη και στο Μάνχαϊμ, νομικός, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου που ζει στο Βερολίνο και στη Νέα Υόρκη, επιτυχημένος συγγραφέας και μεταφρασμένος σε πάνω από 50 γλώσσες, είναι γνωστός για την ανατομία του όσον αφορά τη γερμανική ψυχή και τις τεράστιες γυναίκες-ηρωίδες του. Ενοχική αλλά ωστόσο απίστευτα δυνατή η Χάννα του στο «Διαβάζοντας στη Χάννα», αφού μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο σε σκηνοθεσία του Stephen Daldry με τίτλο «Σφραγισμένα χείλη» (The Reader) και κέρδισε το Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της Kate Winslet. «Η γυναίκα στη σκάλα» είναι η ηρωίδα που ξεφεύγει απ’ το κάδρο, παύει να είναι το δημιούργημα, μεταφέροντας το παιχνίδι στη ζώσα ζωή.

 

 

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top