Δοκίμιο: “Ο Ποιητής στον δρόμο με τις λεύκες…”
της Ευαγγελίας Τυμπλαλέξη // *
«Η Επιστήμη είναι γι΄ αυτούς που μαθαίνουν, η Ποίηση γι’ αυτούς που ξέρουν.»
Ράιχ
Αυτοκαταστροφικές αντιδράσεις;
Δυσερμήνευτη μοναχικότητα;
Αν «Δύναμη είναι η ικανότητα αποτελεσματικού καθορισμού της συμπεριφοράς των άλλων, Εξουσία είναι η νομιμοποιημένη άσκηση της δύναμης και Θεσμοί είναι οι μηχανισμοί παραγωγής-κατανομής-άσκησης της εξουσίας» σύμφωνα με τον κύριο Τσαούση στο βιβλίο του «Η Κοινωνία των Ανθρώπου», η προσομοίωση της ελευθερίας ενδέχεται να δίνει τη δυνατότητα στα μαζικά ομοιώματα να αισθάνονται ανώτεροι-ανόμοιοι-ασύμφωνοι αλλά στη βάση τους τόσο ίδιοι. Στον αντίποδα ο Ποιητής συνιστά άτομο εγωκεντρικά παραγκωνισμένο, με τον εκτοπισμό του να απορρέει από δική του αμφιλεγόμενη τακτική και τυπικά απόμακρη συμπεριφορά…
Πλάσματα απαθή…
Πλάσματα απαθή, σύμφωνα με την Emily Dickinson, είναι αυτά στα οποία η ομήγυρη αρνήθηκε τη στοργή. Ο ορισμός της Στοργής εμπεριέχεται μέσα σε επιβαλλόμενα στερεότυπα, είναι μια πειθαρχημένη οκνηρία, η οποία επιβάλλεται, εάν κι εφόσον οι διαδικασίες εκκοινωνισμού το υποφέρουν, στην προσαρμοστικότητα της ανθρωπινότητάς μας. Αποδεχόμενοι τον καθορισμό τάξης-κουλτούρας, εμπίπτουμε σε ευέλικτη εξάντληση της εξωστρέφειάς μας απ’ την κοινωνική μας οργάνωση. Η Λογική θεμελιώνεται στο συνειδησιακό μας υπόβαθρο από πρότυπα δεδομένα. Κατά συνέπεια αυτενεργεί και τείνει αυτοματοποιημένα κι ενδεχομένως άτολμα να αναχαιτίσει τον αυθορμητισμό. Τη στιγμή που οι ανθρωπομάζες χειραγωγούνται πλήρως από τεχνοκρατικό κύρος, το οποίο καταφέρνει να επιβάλλεται από συγκεκαλυμμένους κατασταλτικούς μηχανισμούς-θεσμούς κι ας εκδηλώνουν-διακηρύττουν τα πλήθη διαφορετικότητα, ετεροκαθοριζόμενη και κατ’ επέκταση ψευδεπίγραφη ωστόσο, το ενδοστρεφές άτομο μοιάζει να είναι ο καλύτερος ταγός της Λογικής με στρεψόδικη ωστόσο κάλυψη, διότι στην ουσία απομονώνεται-αποτραβιέται στη σιγή του ή το πλέον σύνηθες προσπαθεί δια μέσω μορφών Τέχνης να επικοινωνήσει αυτά που οραματίζεται-νιώθει και δεν μπορεί να εξωτερικεύσει διαφορετικά.
Η «απάθειά του» είναι στα ρείθρα του δρόμου κι εξαργυρώνει τ’ αμαρτήματά της. Οι θησαυροί της πληρωμής εξεικονίζονται στους στίχους, ρίμες διχασμένες ανάμεσα στην πλαναισθησία πως εύκολος δρόμος υπάρχει στη ζωή αρκεί να βρει τρόπο συμμόρφωσης και στο εγγενές θέσφατο της παντελούς έλλειψης ανάλογης δεξιοσύνης. Η ποιητική του γραφίδα χάνεται σε γρανάζια παρομοιώσεων-προσωποποιήσεων, τα οποία αρθρώνουν το πεπρωμένο της ατέρμονης διανόησης ή ερειπώνουν τ’ αποκυήματα της φαντασίας του.
Αν Τέχνη συνιστά την ανάδυση από βίαιη κατακρήμνιση, ο ναυαγός στις ακτές της Ποιήσεως λούζεται σε πρωτογενείς πηγές του περίπλοκου και προσπαθεί να ανασυντάξει τον Χρόνο, ώστε να θηρεύσει το απλό των βιωμάτων του και να επανεμφανιστεί απαλλαγμένος απ’ τις διαφοροποιητικές του κατατμήσεις.
Τα λόγια ζουν περισσότερα χρόνια απ’ τις πράξεις…
Έχει επιβεβαιωθεί ο Πίνδαρος δια μέσω της ρήσεώς του! Η ενδοστρέφεια του Ποιητή αναζητά εναγώνια την αντανάκλασή του στο μακρινό Μέλλον. Δεν αρκείται στη μέθοδο της μετάγγισης στοιχείων του πρωτοπλάσματός του σε επιγόνους. Επιζητά τη διαιώνισή του με τη λαμπρή εγκαθίδρυση διαρθρωμένης σκέψης.
«Ολόκληρη η ανθρωπότητα και κάθε άνθρωπος χωριστά, έχουν να φέρουν στους ώμους τους την ολική ειμαρμένη», ισχυρίζεται ο Κώστας Αξελός. Το βάρος στις πλάτες του Ποιητή μεγεθύνεται ασυνείδητα, διότι αρνείται να παρασημοφορήσει το Μοιραίο-να περαιώσει θεόπεμπτα ή μοιρόγραφτα συμπλέγματα. Συνακόλουθα, κι ακροβατώντας σε υπαρξιακούς ταλανισμούς, οι οποίοι ποτέ δεν θα είναι όμοιοι με αυτούς της πλειοψηφίας, αμφισβητεί τους Πάντες και τα Πάντα σείοντας εκ θεμελίων την παγιωμένη κρηπίδα. Όταν η Επιστήμη επαίρεται για υπολογισμένες λύσεις, η Ποίηση ακυρώνει τις προτεινόμενες διεξόδους. Στον υπερφίαλο υδροκεφαλισμό αντιδιαστέλλει τη συρρίκνωση, στην αρμονία συναρτά την ιδιοτυπία, στην άνεση αντιπαραθέτει τη δυσχέρεια εστιάζοντας την προσοχή του στη διαλεκτική αρνητικότητα. Ένα επίπονο ταξίδι, στου οποίου τις προκλήσεις ανταποκρίνεται αντιστρέφοντας την πορεία της επικίνδυνης ρότας του…
Ο αστέριωτος κόσμος…
«Ο Χρόνος είναι μία Γυναίκα που σε γεννάει μονάχη της με αβάσταχτους πόνους και σε ποτίζει τρέμοντας το φαρμακωμένο γάλα της» δια πεποιθήσεως Μάνου Ελευθερίου.
Ο Ποιητής συνδιαλέγεται με τον Χρόνο σαν να πρόκειται για αφήγηση της αιχμαλωσίας του και υπερμάχεται της αθωότητας, η οποία είναι εξ αρχής στιγματισμένη. Όσο υψώνει τη δάδα της συγγραφικής του προσδοκίας, τόσο επαληθεύεται το θρυμμάτισμά της, τόσο έρχεται αντιμέτωπος μ’ έναν συνδυασμό ενδόμυχης δομικής διαφθοράς-αυξανόμενης ανισότητας των συνιστωσών της δικής του συνισταμένης-μακροπρόθεσμης παρακμής των υπολοίπων απολήξεων της ύπαρξής του. Ερωτεύεται για να γράψει-Δυσθυμεί για να γράψει-Αφήνει περιθώρια απόρριψης απ’ τους γύρω του για να γράψει!
Κι όπως κατοικοεδρεύει στο πόνημά του η αφαιρετική δύναμη της υπόστασής του, επιφανειακά άτρωτη κι απρόσιτη, κι αναμετριέται με τα πτώματα του πελάγους μετά από ναυάγιο, η εντρύφησή του στο σκοτάδι απελευθερώνει φως στους αναγνώστες και το προορατικό αισθητήριό του δύναται να ταυτίσει το κάθε τέλος με μια νέα αρχή, τη στιγμή που ο ίδιος κλονίζεται σε βάραθρο τραγικού οίστρου…
Και το έργο είναι έτοιμο…
Αφού περάσει τις προαναφερθείσες Συμπληγάδες, έχει υπό τα όμματα τελειωμένο το έργο του, για το οποίο απορεί κι ο ίδιος ξαναδιαβάζοντάς το πως απ’ την εμβρυϊκή μορφή τα νεύματα λόγου στη σκέψη του πήραν αυτή τη σάρκα και τα οστά.
Επόμενο στάδιο είναι να προβεί σε ανίχνευση εκδοτικού οίκου, ο οποίος να θέλει να στεγάσει το «παιδί» του-να του προσφέρει ασφαλή θαλπωρή. Κι ενώ αυτό θεωρείται πιο εύκολο, κι ενδεχομένως και να είναι, ο Γολγοθάς ξεκινάει όταν επιχειρείται η προώθηση του έργου.
Δεν υπάρχουν μικροπολιτικές σκοπιμότητες μόνο στα άδυτα της Βουλής και των φατριών. Επεκτείνονται σαν μίκρο-ματαιότητες και στους πυρήνες των Ιδρυμάτων Τέχνης. Κι εδώ είναι ακόμη πιο διαβρωτικός ο χαρακτήρας τους, διότι επαίρονται πως προάγουν τα Γράμματα την ίδια στιγμή που καταργούν αυτή ακριβώς την αιτιολογία, για την οποία βρίσκονται σε ανάλογες θέσεις διοικητικών συμβουλίων, επιδιώκοντας να περάσουν χαλινάρι στο αναγνωστικό κοινό και προσανατολίζοντάς το σε συγκεκριμένες αναγνωστικές ατραπούς.
Ο Ποιητής περπατά εν μέσω αρειμάνιας συντήρησης των «Κενταύρων» και ακρωτηριάζεται συνέχεια από κακοπροαίρετη υποτίμηση, αφού η ανεξάρτητη φύση του δεν του επιτρέπει να υποκύψει σε ρωγμές και διαβρώσεις ματαιοδοξίας. Όσον αφορά δε στους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Τα περιοδικά συνήθως ευελπιστούν σε πολλαπλασιασμό των συνδρομητών τους. Οι Βιβλιοθήκες ακολουθούν το γνωστό με τον «κουμπάρο» σαν την πολιτική, «ο γνωστός του γνωστού» έχει πρόσβαση σε δράσεις. Η πορεία του λουλουδιού προς την άνθιση συναντά συνέχεια εμπόδια. Δόκιμο βέβαια να διαχωρίσουμε κάποιους φορείς, οι οποίοι ελάχιστοι μεν-σοβαροί δε, προσπαθούν να κρατήσουν τον πήχη σ’ ένα επίπεδο συγκεκριμένο κι αντικειμενικό. Είναι οι μεταπράττες της Τέχνης και της Γνώσης.
Βασικό μέλημα όλων των ανθρώπων, οι οποίοι παραδίδουμε πονήματα στα Ελληνικά Γράμματα, θα πρέπει να καταστεί η μάχη, ώστε η περιέργεια του αναγνώστη να πυροδοτείται αυτοβούλως κι όχι να ακολουθεί επιταγές «ειδικών», διότι «αλίμονο σ’ αυτούς, που δεν μπορούν να ξυστούν με τα δικά τους νύχια», όπως αναφέρεις εύστοχα και γνωστή ελληνική-λαϊκή παροιμία…
* Το γυροσκόπιο αντίληψης της Ευαγγελίας Τυμπλαλέξη οδυνάται για τα κακώς κείμενα στον Πλανήτη. Νιώθει να πάλλεται σε χώρο μαγνητικά απομονωμένο και η πυξίδα έχει χαθεί.
Ετικέτες: Δοκίμιο
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Ποίημα: “άγνοια”
23/04/2024, 7:47 μμ -
Δύο ποιήματα
23/04/2024, 7:46 μμ -
-
Διήγημα: “Αυτόπτης μάρτυρας”
23/04/2024, 7:43 μμ -
Διήγημα: “Νεράντζια θανάτου”.
23/04/2024, 7:41 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ποίηση: “Στη χώρα των φελλών”
Της Γιώτας Αναγνώστου // Με τη θέλησή μου πήγα. Κανείς δεν με ανάγκασε. Αγόγγυστα υπέμεινα την τήρηση μιας χρονοβόρας και ψυχοφθόρας διαδικασίας. Μάζεψα ένα σωρό δικαιολογητικά και υποβλήθηκα σε εξετάσεις για να πετύχω άδεια εισόδου. Με ζύγισαν,
Περισσότερα -
Ποίηση: “O χρόνος που τρώει τα παιδιά του”
Του Κώστα Μοναστήρα // * Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΤΡΩΕΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ Οι μήνες μου: Δευτέρα, Γενάρης, Μάρτιος, Τρίτη… Οι μέρες μου: Δεκέμβρης, Παρασκευή, Σάββατο, Οκτώβρης… Τόσο μεγάλες κάποτε οι μέρες μου, τόσο μικροί
Περισσότερα -
Ο αινιγματικός συγγραφέας και ο σαρκοβόρος Τόπος: «Γιατί ο Τόπος είναι και όσοι έζησαν κάποτε εκεί»
Γράφει η Ελένη Γκίκα // John Killian «Νεκρή πόλη», εκδ. Bell, σελ. 383 Υπάρχουν τόποι που ευνοούν το κακό; Ο Ταρκόφσκι στην «Θυσία» του μετά από επίπονο και επίμονο ρεπεράζ, σκηνοθέτησε σε μια σκηνή ονείρου, την δολοφονία του
Περισσότερα -
Όταν η απόλαυση είναι και γνώση [τρία βιβλία για παιδιά]
Γράφει η Αργυρώ Μουντάκη // «Γιατί… ο ουρανός είναι γαλάζιος;» Κέδρος, 2013 «Μικρά μυστικά για γονείς με μικρά παιδιά» της Σούζαν Βαλιέρ, Ψυχογιός, 2014 «Το ταξίδι του Φερεϋντούν» του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, Εκδ. Καλειδοσκόπιο, 2013 «Γιατί… ο ουρανός είναι
Περισσότερα -
Η Γη της Αειγνωσίας
Γράφει ο Κώστας Τραχανάς // Γιώργος Λούκας «Ο Καθένας στη χώρα του Πουθενά» Εκδόσεις Αρμός 2021, σελ. 337 Η Ελένη καλεί τους συνταξιδευτές της στην συνέλευση της Πλατείας, να καταλάβουν τι σημαίνει να νοιάζεσαι για τους πολλούς και
Περισσότερα -
Πως θα ήταν διάσημοι πίνακες αν είχαν υποστεί photoshop;
Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // Στην ιστορία της τέχνης, ζωγράφοι από τον Rubens ως τον Γκογκέν έβρισκαν την ομορφιά στα σώματα των γυναικών που ποτέ δεν θα χωρούσαν στο σημερινό μέγεθος 0. Αλλά πως θα ήταν αυτά τα διάσημα έργα
Περισσότερα -
Ποίηση Fractal: Τέσσερα ποιήματα
Γράφει ο Λεόντιος Πετμεζάς // Ελεγειακή διάθεση Στη χαίτη των ανέμων με αντιπερισπασμό η εποπτική ομοιογένεια της χρωματικής παλέτας με ελεγειακή διάθεση έξαρσης και άκαμπτη οξύτητα πλάθει αφηγηματικές περιηγήσεις που ερμηνεύουν τα ύπατα κάστρα του
Περισσότερα
