Fractal

Ο κόσμος μετά την περιβαλλοντική καταστροφή

Γράφει ο Μίνως–Αθανάσιος Καρυωτάκης //

 

«Νεκροταφεία καραβιών» του Πάολο Μπατσιγκαλούπι, Εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 354

 

Οι ενήλικες έχουν καταφέρει να πάρουν όλες τις λάθος αποφάσεις και να δημιουργήσουν έναν δυστοπικό κόσμο, όπου το πετρέλαιο έχει εξαφανιστεί και η στάθμη των υδάτων έχει ανέβει κατακόρυφα. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει μια αβάσταχτη πραγματικότητα, όπου όσοι έχουν χρήματα συνεχίζουν να έχουν το πάνω χέρι και να εκμεταλλεύονται προς ίδιον όφελος μέχρι και την παιδική εργασία. Ο Νείλερ είναι ένα χαρισματικό παιδί που εργάζεται σε ναυάγια ξεκολλώντας κομμάτια από βυτιοφόρα, φορτηγά-πλοία κτλ. Αυτή η δουλειά είναι άκρως επικίνδυνη με χαμηλό προσδόκιμο ζωής. Μολαταύτα παρά τα προβλήματα προσφέρει μία σχετική ασφάλεια, η οποία θα διαταραχθεί, όταν ο Νέιλερ θα βρεθεί στο ναυάγιο ενός πολυτελέστατου κλίπερ μισοβουλιαγμένου. Εκεί θα κληθεί είτε να γδύσει το κλίπερ και να γίνει πλούσιος είτε να σώσει την όμορφη και πλούσια κοπέλα που βρίσκεται ετοιμοθάνατη στα συντρίμμια του πλοίου. Θα κάνει το δεύτερο και θα βρεθεί μπλεγμένος σε μια θανατηφόρα περιπέτεια που δεν έχει γυρισμό.

Ο Πάολο Μπατσιγκαλούπι είναι ένας συγγραφέας που έχει γίνει γνωστός στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό λόγω του βιβλίου με τον τίτλο «Το κουρδιστό κορίτσι». Μέσα σ’ ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα έχει καταφέρει να αποσπάσει μια πληθώρα από σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία όπως τα Hugo και Nebula. Παράλληλα, το παρόν έργο έχει κερδίσει το βραβείο Εξαιρετικής Μυθιστοριογραφίας για Νέους Ενήλικες για το 2011.

Στα «Νεκροταφεία καραβιών» ο Αμερικανός χρησιμοποίει τεχνηέντως τη δύναμη της λογοτεχνικής γραφής για να παρουσιάσει μια πιθανή μελλοντική πραγματικότητα. Η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει φέρει το περιβάλλον στα όρια του, δημιουργώντας ταυτοχρόνως έναν καινούριο κόσμο, όπου ακόμα και τα κρατερά έθνη όπως η Αμερική, έχουν υποκύψει στο νέο θλιβερό γίγνεσθαι. Έχουν καταπατηθεί τα εργατικά και ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ δεν φαίνεται να υπάρχει μέλλον για όποιον γεννιέται από οικογένεια χαμηλής κοινωνικής τάξης. Ο διαχωρισμός με βάση κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά είναι ξεκάθαρος και έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη έντονου μίσους για όσους ζουν πιο πλουσιοπάροχα. Αυτές οι έντονες αντιθέσεις, μα και η κατάντια του κόσμου λόγω της έλλειψης φυσικών πόρων φαίνεται να έχει στόχο το υπάρχον σύστημα, αλλά και τον εκάστοτε αναγνώστη, που μπορεί να πιστεύει ότι όλα συνεχίζουν να βαίνουν καλώς στη ζωή μας. Ο Μπατσιγκαλούπι φαίνεται να αναρωτιέται τελικά τι μας έχει μείνει απ’ όλη την υπερκατανάλωση και την καταστροφή της Γης. Γι’ αυτό η ιστορία μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί ως ενημερωτική, δύσκολη και επεξηγηματική. Ωστόσο, οι έντονοι διάλογοι, η δράση και η έντονη φαντασία την καθιστούν την ίδια στιγμή και ψυχαγωγική κατά έναν περίεργο τρόπο.

Εν ολίγοις, τα «Νεκροταφεία καραβιών»  είναι ένα καλοδουλεμένο μυθιστόρημα για ένα ζοφερό μέλλον που στήνει στον τοίχο τις κυρίαρχες απόψεις και αντιλήψεις του σήμερα. Ο συγγραφέας θέτει βαθιά ζητήματα ηθικής και ανθρώπινης φύσης, αναρωτιόμενος με στεντόρεια φωνή τι θα συμβεί όταν το υπερφίαλο τώρα γίνει παρελθόν. Τι θα γίνει όταν όλα θα έχουν αλλάξει προς το κακό εξαιτίας μας;

 

Paolo Bacigalupi

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top