Fractal

Χρήμα, έρωτας και τρέλα

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

Δημήτρης Σωτάκης “Ο κανίβαλος που έφαγε έναν Ρουμάνο” Εκδόσεις Κέδρος, 2017, σελ. 232

 

Διαβάζοντας το Ο κανίβαλος που έφαγε έναν Ρουμάνο, το καινούργιο μυθιστόρημα του Δημήτρη Σωτάκη (Αθήνα, 1973), ο αναγνώστης μπορεί να υποθέσει πως πρόκειται για μια αστυνομική ιστορία, καθώς ο κεντρικός ήρωας, ο Ζέριν, ένας μοναχικός εργένης, μπλέκει αυτοβούλως σε μια ιστορία εγκλήματος που σημαδεύει τη ζωή του, καθώς και τη ζωή κάποιων άλλων ανθρώπων. Δεν είναι όμως αστυνομικό το μυθιστόρημα, το οποίο αρχίζει με μικρές φράσεις εισαγωγής στην υπόθεση: «Ήταν μια ήσυχη μέρα στην ακτή.», «Ήταν μόνος.», «Δεν φαινόταν καθόλου ανήσυχος, παρότι εύκολα διέκρινε κανείς πάνω του μια έντονη πλήξη.»

Αυτός ο περίεργος από κάθε άποψη χαρακτήρας βρίσκεται σε μια πόλη που δεν κατονομάζεται, κάνοντας τις συνηθισμένες καθημερινές κινήσεις που κάνουν οι άνθρωποι. Κοντά στο λιμάνι, σε μια μονοκατοικία , έχουν εγκατασταθεί κάτι Ρουμάνοι και ξαφνικά του γεννιέται η περιέργεια να τους γνωρίσει, έτσι χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Η οικογένεια των Ρουμάνων αποτελείται από τον πατέρα, τη μητέρα, τη μικρή κόρη, 6-7 χρονών, και τον μικρό γιο. Φτιάχνει στο μυαλό του ένα σχέδιο προσέγγισης και με βάση αυτό προσπαθεί να πλησιάσει τους Ρουμάνους –ούτε ο ίδιος δεν καταλαβαίνει τι τον ωθεί προς αυτούς, πάντως κάτι έχουν που τον ελκύει και δεν μπορεί να αντισταθεί σε αυτή την έλξη. Στην αρχή τους παρακολουθεί, ύστερα παίρνει θάρρος και τους επισκέπτεται στο σπίτι τους. Επειδή είναι φτωχοί, τους καλοπιάνει με δώρα, τρόφιμα και άλλα –αυτοί τον αντιμετωπίζουν με ευγνωμοσύνη, είναι ο μεγάλος ευεργέτης τους. Έπειτα, εκμεταλλεύεται την ανάγκη των γονιών να βρουν δουλειά και προβάλλει το επιχείρημα ότι αγαπάει τη Ρουμανία, πράγμα καθόλου πειστικό, ωστόσο χάρη σε αυτό καταφέρνει να γίνει άνθρωπος του σπιτιού τους. Ο άνδρας λέγεται Φλάβιου, η γυναίκα του Ιονέλα, ο γιος Ίλια κι η κόρη Άννα.

Και ξαφνικά, ο Ζέριν ερωτεύεται την Ιονέλα. Η συνέχεια είναι συναρπαστική, καθώς ο ήρωας δεν αρκείται στο να τους στηρίζει, αλλά επιδιώκει να πάρει τη θέση του Φλάβιου στην καρδιά της γυναίκας του και στην οικογένεια. Άραγε η Ιονέλα θα ανταποκριθεί στον έρωτά του; Τι θα γίνει μετά, όταν ο Φλάβιου υποψιαστεί όσα συμβαίνουν κάτω από τη μύτη του; Ναι, η Ιονέλα θα τον ερωτευτεί με τη σειρά της, και μάλιστα τρελά, προφανέστατα για το χρήμα που έχει στην Τράπεζα. Κι ο Φλάβιου θα θυσιαστεί, ως άλλη Ιφιγένεια, για χάρη των παιδιών του: θα επιτρέψει να τον ψήσουν και να τον φάνε.

 

Δημήτρης Σωτάκης

 

Ασφαλώς, ο συγγραφέας μέσω αυτής της μαύρης κωμωδίας προσπαθεί να μιλήσει για τη δύναμη που έχουν τα χρήματα. Με αυτά εξαγοράζει κανείς συνειδήσεις, προσφέρει βοήθεια στους πάσχοντες, δίνει χαρά στους ενδεείς, γίνεται σωτήρας ανθρώπων και οικογενειών, γιατί όχι και ολόκληρων λαών; Τα χρήματα ανοίγουν πόρτες, εκείνος που τα έχει αισθάνεται δύναμη, την οποία αξιοποιεί αναλόγως, όχι πάντα για το καλό της κοινωνίας. Από αυτή την άποψη, θα μπορούσαμε να πούμε πως το μυθιστόρημα του Δημήτρη Σωτάκη είναι αλληγορικό. Αλλά και η   θυσία του Ζέριν μπορεί να θεωρηθεί ως αλληγορία: κάποιος πεθαίνει εθελοντικά, δηλαδή δωρίζει τη ζωή του, ώστε μερικοί άλλοι να ζήσουν με άνεση το υπόλοιπο του βίου τους. Τι είπε ο Χριστός στους μαθητές του στη διάρκεια του μυστικού δείπνου; «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το σώμα μου», και τα λοιπά και τα λοιπά. Τι πρότεινε ο Τζόναθαν Σουίφτ, ο συγγραφέας των Ταξιδιών του Γκιούλιβερ, στους φτωχούς; Να πουλήσουν τα παιδιά τους ως τροφή για τους πλούσιους για να αποκτήσουν ένα εισόδημα.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top