Fractal

Ο δρόμος του μύθου

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Πέρσα Κουμούτση «Αλεξανδρινές φωνές στην οδό Λέψιους», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 264

 

Με έναν κυριολεκτικό αλλά ταυτοχρόνως σιβυλλικό τίτλο που εμπεριέχει και όλο το μυθιστόρημα εν περιλήψει, η συγγραφέας συγκεντρώνει την προσωπική της μυθολογία εκεί όπου ανήκει: στην οδό του ποιητή όπου πάντα θα χτυπά η κρυμμένη ψυχή της Αλεξάνδρειας. Εφόσον Αλεξάνδρεια και Κωνσταντίνος Καβάφης είναι έννοιες ταυτόσημες.

Πόσο μάλλον για την γνωστή συγγραφέα και ακάματη μεταφράστρια Πέρσα Κουμούτση που γεννήθηκε στο Κάιρο, σπούδασε εκεί, και αγκαλιάζει στη ζωή και στο έργο της δυο πατρίδες, δυο ζωές. Κομίζοντας ταυτοχρόνως και αυτή την φίνα αριστοκρατική αύρα του αυταπόδεικτου.

Το καινούργιο της μυθιστόρημα είναι και η επιτομή όλης της τής δουλειάς, όλης της τής ζωής. Ένα παλίμψηστο της μυθικής πια Πόλης του Ποιητή με χαρακτηριστικούς και μοιραίους ήρωες στο μεταίχμιο: από την επίγνωση της μέγιστης ακμής, στην αναγκαστικά τυφλή ιστορική παρακμή τους.

Στην αρχή και στο τέλος του, παρότι ολόκληρο το όνομά του αναφέρεται μία φορά, ο Κωνσταντίνος Καβάφης. Στη πιο μοιραία και κομβική στιγμή της ζωής του. Εκείνη κατά την οποία του ανακοινώνει ο Χριστόφορος Παπαστεφάνου, γιατρός του, ότι οι εξετάσεις του δείχνουν κάτι το σοβαρό. Ο γιατρός που εντούτοις δεν ενέκρινε γενικά τη ζωή του.

Στη συνέχεια ένα ψηφιδωτό ανθρώπων που βαδίζουν στο δρόμο του, αφουγκράζονται τη φωνή του και βιώνουν την αντιφατική εποχή του, ο επιφανής γιατρός με την απατηλή εικόνα ζωής, η φιλήδονη νεαρή και η άστατη ηθοποιός με τους θεατρινισμούς της και τα καπρίτσια, η γοητευτική Ιταλίδα που ζει το δράμα της, ξεπεσμένοι αστοί και διεφθαρμένοι αποικιοκράτες, πόρνες, μεροκαματιάρηδες, φιλοπρόοδοι ομογενείς, προικοθήρες, απελπισμένοι και αλκοολικοί, αλλά και εμβληματικές φιγούρες της εποχής, ο Τσίρκας, ο Φόστερ κι ο Ουνγκαρέτι, διασταυρώνονται και προσπερνούν βυθισμένοι στο προσωπικό σύμπαν τους και στην αχλή της εποχής, συνθέτοντας όλοι εντούτοις το γοητευτικά φιλήδονο πρόσωπο της πόλης που είναι ο βασικός πρωταγωνιστής.

Με εξαιρετική ατμόσφαιρα εποχής, η Πέρσα Κουμούτση είναι κατ’ εξοχήν ατμοσφαιρική, με μαγευτικές περιγραφές ενός κόσμου που μεταμορφώνεται αγγίζοντας την πεμπτουσία του, όλα τα έζησε και πια είναι στην πτώση.

Τα πλεονεκτήματα σ’ αυτό το σπονδυλωτό μυθιστόρημα, σαφή. Η εποχή, η πολιτική, μια κοινωνία που αλλάζει εποχή, η ηδονή και σαγήνη της παρακμής, ο σεβασμός στον ιδιωτικό βίο του καθενός, ο υπαινιγμός, η λεπτή ειρωνεία και τα μυστικά που γίνονται απολύτως σεβαστά, η συγγραφέας δεν είναι εδώ για να απομυθοποιήσει.

Η σαγήνη μιας πόλης και μιας εποχής που το κατόρθωσε, βρήκε τον τρόπο της, κι έμεινε παντοτινή. Κι αυτό κάνει ακριβώς η Πέρσα Κουμούτση: γοητευμένη από πάντα και για τα πάντα για την γοητεία της γράφει.

Διατηρώντας όλη της την ατμόσφαιρα και την φιλοσοφία της, τον ερωτισμό αλλά και την παραίτηση, την ηδυπάθεια, την παράδοση και την πλήρη παραδοχή. Εξάλλου «Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τον εαυτό μας, από τη φύση μας την ίδια», όπως θα κάνει φινάλε ο κουρασμένος αλλά και χορτασμένος Καβάφης.

 

Πέρσα Κουμούτση

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top