Fractal

Μιλώντας έντιμα στα παιδιά

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Μάκης Τσίτας «Ο δικός μου ο μπαμπάς», εικονογράφηση: Λίλα Καλογερή, εκδ. Πατάκη, σελ. 24

 

Όταν η δουλειά σου είναι με παιδιά στο σχολείο και όταν η ίδια αγαπάς να διαβάζεις βιβλία για μικρούς και μεγάλους, μοιραία μπαίνεις μέσα σε κόσμους που σε γοητεύουν, αλλά και σε διδάσκουν κιόλας. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθώ στενά το έργο του Μάκη Τσίτα που γράφει βιβλία με απήχηση στο ευρύ κοινό. Τα περισσότερα είναι βιβλία για παιδιά και εφήβους (γύρω στα 17 τον αριθμό). Με επιτυχία που την ακολουθούν σημαντικές βραβεύσεις μας χάρισε το μυθιστόρημα για ενήλικους με τίτλο «Μάρτυς μου ο Θεός», το οποίο διασκευάστηκε λειτουργικά και σε θεατρικό κείμενο και μεταφράστηκε σε πολλές και διάφορες γλώσσες.

Είναι θαυμαστό πώς κινείται επιδέξια από το ένα είδος στο άλλο και καταφέρνει να αγγίξει τον αναγνώστη, επιπλέοντας πάντα μέσα στη θάλασσα της λογοτεχνίας, όσο κι αν αυτή είναι φουρτουνιασμένη, ειδικά στους «δύσκολους» καιρούς που διανύουμε!

Στο «Ο δικός μου μπαμπάς» ο αφηγητής είναι ένα μικρό κορίτσι, όπως ήταν και στο προηγούμενο βιβλίο του με τίτλο «Με λένε Δώρα». Η μικρή ηρωίδα απλά και άμεσα  μας αφηγείται γιατί νιώθει θαυμασμό για τον μπαμπά της και γιατί είναι γι’ αυτήν σημαντικός. Οι λόγοι δεν είναι τρομεροί, αλλά συνάμα είναι. Ακριβώς επειδή τα παιδιά έχουν πρότυπα τους γονείς τους, συχνά τους περιβάλλουν με αίγλη ξεχωριστή. Τους θεωρούν τους πιο σπουδαίους, τους πιο δυνατούς, τους πιο τέλειους. Και έχουν ανάγκη να αισθάνονται ότι οι γονείς τους είναι «πιο πάνω» από αυτά, γιατί έτσι σταματούν να είναι ανασφαλή και φοβισμένα. Οι σταθεροί γονείς τα μαθαίνουν να πατούν γερά στα πόδια τους και να αντιμετωπίζουν με σθένος και εξυπνάδα τις δυσκολίες. Το κορίτσι μας εδώ σφύζει από θαυμασμό για τον σούπερ μπαμπά, αλλά τί συμβαίνει όταν αυτός θυμώνει; Μήπως αν το ξανασκεφτεί ανακαλύπτει ότι τελικά εκείνος έχει όλο το δίκαιο με το μέρος του; Ο μπαμπάς είναι αγαπημένος ήρωας, βάζει κάτω τους πάντες, υπερέχει της μητρός! Το πρωτότυπο του βιβλίου είναι ότι η εικονογράφηση της Λίλας Καλογερή πηγαίνει κόντρα στο περιεχόμενο του βιβλίου. Σαν οι ζωγραφιές να υπονομεύουν τρόπον τινά τα γραφόμενα! Άλλα διαβάζεις, άλλα δείχνουν οι εικόνες και αυτό δημιουργεί ένα χιουμοριστικό κλίμα και ξαφνιάζει τον αναγνώστη.

 

Μάκης Τσίτας

 

Ξέρουμε όλοι ότι είναι απαιτητικό το παιδικό βιβλίο. Να περάσει αξίες, μηνύματα, να χειριστεί διακριτικά την παιδική ψυχή. Σε ποιά γλώσσα άραγε καταλαβαίνουν τα παιδιά; Σε μια γλώσσα που δεν τα υποτιμά σίγουρα. Που τους δίνει ερεθίσματα να πιαστούν, να επεξεργαστούν, να κρίνουν! Δεν είναι ανάγκη να διαβάζουν πολύπλοκα βιβλία ή βιβλία στα οποία το λεκτικό πυροτέχνημα είναι αυτοσκοπός και συμβάλλει στην δημιουργία ενός πρόσκαιρου εντυπωσιασμού. Και είναι παγίδα αυτό και για τον συγγραφέα. Να γράψεις κάτι που να βλέπει με το βλέμμα τους, κάτι που να μιλάει με τη φωνή τους, κάτι που να τα αφορά. Αν το πρώτο βιβλίο που μπορούν να διαβάσουν μόνα τους, είναι και αυτό μπερδευτικό όπως και η εποχή μας, τότε θα ζήσουν μια χαοτική κατάσταση και ενδεχομένως δεν θα θέλουν να συνεχίσουν να παρακολουθούν τη λογοτεχνία ή η λογοτεχνία δεν θα τα αφορά πλέον.

Ο Μάκης Τσίτας απολαμβάνει να γράφει για τους μικρούς αναγνώστες και αυτό το στοιχείο καθρεφτίζεται μοιραία μέσα στα έργα του. Γενικά μέσα από το χιούμορ που χρησιμοποιεί ως μέσον στη γραφή του περνάει πράγματα με αβίαστο τρόπο στα παιδιά χωρίς ούτε να τα τραυματίζει, αλλά ούτε και να τους δίνει την πλαστή αίσθηση ότι όλα στη ζωή είναι ρόδινα και καλώς καμωμένα.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top