Fractal

Ο χρόνος και η συμβολή του στη λήθη

Γράφει η Αργυρώ Μουντάκη //

 

Ιάκωβος Ανυφαντάκης, "Αλεπούδες στην πλαγιά", Εκδ. Πατάκης, σελ. 117

«Αλεπούδες στην πλαγιά» του Ιάκωβου Ανυφαντάκη, εκδ. «Πατάκη», σελ. 117

 

Αντιμέτωπος με το χρόνο, τη λήθη και την αλλαγή έρχεται ο Ιάκωβος Ανυφαντάκης στη νουβέλα του «Αλεπούδες στην πλαγιά».

Ποιός είναι άραγε ο ήρωας του βιβλίου του; Ποιος κάνει την πιο δύσκολη και υπερβατική διαδρομή; Ο ομοδιηγητικός αφηγητής, ο λέκτορας της Γερμανικής Φιλολογίας ή η πρώην συμφοιτήτριά του, φίλη του και κατά καιρούς ερωμένη του; Ο λέκτορας ταλανίζεται ανάμεσα στην επιστημονική του ιδιότητα, που αναγκαστικά και σχεδόν κατά κανόνα επιφέρει απομόνωση, αποξένωση, εσωτερική αναταραχή, έντονες πνευματικές διεργασίες, ψυχολογικές διακυμάνσεις και φυσικά λογοτεχνικούς παραλληλισμούς. Ο λέκτορας του Ανυφαντάκη συγγράφει βιβλίο για τον Κλόουν του Χάινριχ Μπελ, είναι ένα βιβλίο που τον απασχολεί διαρκώς –όπως συμβαίνει πάντα στους επιστήμονες που κάνουν μία μελέτη -και επανέρχεται πολύ συχνά στην ροή της αφήγησης. Όμως το βιβλίο το διανθίζουν και άλλα σπουδαία βιβλία και άλλες αναφορές σε συγγραφείς.

Η αφήγηση δεν είναι γραμμική, ξεκινάει από το παρόν, αλλά ανατρέχει στο παρελθόν με έναν αριστοτεχνικά δομικά τρόπο που περιβάλλεται από πλείστες αναδρομές καθώς και «εγκιβωτισμένες» αναδρομές. Μέσα από αυτές τις αναδρομές μαθαίνουμε την ιστορία του αφηγητή λέκτορα με την πρώην συμφοιτήτρια, η οποία έχει πέσει σε κάθε συμβατικό “ολίσθημα”: εγκαταλείπει το όνειρο για πανεπιστημιακή καριέρα, διορίζεται στη δημόσια εκπαίδευση, κάνει τρία παιδιά, είναι νοικοκυρά και σύζυγος. Με αυτήν τη γυναίκα, που κάποτε υπήρξε απλώς φίλη του, βιώνει μία ερωτική σχέση ο λέκτορας. Η ματαιότητα των σχέσεων, τόσο των έννομων όσο και των άνομων είναι εμφανής. Είναι η οπτική των ανθρώπων; είναι οι συνθήκες; ή μήπως η αίσθηση του περάσματος από τη ζωή και του ανικανοποίητου, λόγω έλλειψης χρόνου ή λόγω πλεονεξίας; Η αλλαγή ως θέμα απασχολεί τον συγγραφέα: είναι πάντα ωφέλιμη; μπορεί να στοχεύει κάποιος στην πρόοδο μέσα από μία αλλαγή αλλά τελικά να οδηγηθεί στην καταστροφή; Οι κοινωνικές συμβάσεις πόσο επηρεάζουν σε αυτές τις επιλογές;

Η αλλαγή που επιφέρει ο χρόνος, ο χρόνος και η συμβολή του στη λήθη, αλλά και η λήθη ως συνακόλουθο της αλλαγής κλείνουν έναν νοηματικό κύκλο που μπορεί να προκαλέσει πολλές συζητήσεις με αφορμή το έργο του Ανυφαντάκη. Ο συγγραφέας δίχως να δίνει απαντήσεις, προβληματίζεται και προβληματίζει. Όπως κάθε βιβλίο, επιδέχεται πολλαπλές αναγνώσεις και ερμηνείες. Το βιβλίο του Ανυφαντάκη αίρει πολλούς προβληματισμούς και πολλά ερωτηματικά, το καλύτερο για να κινήσουμε τη σκέψη μας και να απαντήσουμε με το δικό μας τρόπο στην απορία της ζωής.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top