Fractal

Η φωτιά που καίει μέσα μας

Από τον Πάνο Ιωαννίδη //

 

Βαγγέλης Ραπτόπουλος «Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα», εκδ. Κέδρος

 

Αν υπάρχει ένα αδιαμφισβήτητο στοιχείο που συμβάλλει στο άνοιγμα του διαλόγου ανάμεσα στη νεοελληνική και στη διεθνή λογοτεχνία, αυτό δεν είναι άλλο, κατά την άποψη μου, από την επιλογή θεμάτων που συνδέονται με την περίπλοκη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Επιλέγοντας μια τέτοια θεματική, ο συγγραφέας εστιάζει στην σχέση του ατόμου με το κοινωνικό σύνολο, και σε τελική ανάλυση με την Ιστορία. Κατά συνέπεια, έχει τη δυνατότητα να ερευνήσει και να αποτυπώσει μια σειρά διαφορετικών όψεων της σύγχρονης ζωής. Κυρίως όμως, έχει τη δυνατότητα να θέσει τη λογοτεχνία στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης για την ανθρώπινη κατάσταση.

Το μυθιστόρημα του Βαγγελη Ραπτόπουλου Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα (Κέδρος), εντάσσεται στην προαναφερόμενη κατηγορία. Κεντρικό του θέμα, από αφηγηματική σκοπιά είναι η πρόσφατη νεοελληνική κρίση, ενώ ο κεντρικός του ήρωας, ο Δημήτρης Αποστολάκης, έχει μια απίστευτη μοναδική ικανότητα: την πυρογέννεση. Την οποία αντιλαμβάνεται ότι κατέχει κατά τη διάρκεια της κηδείας της μητέρας του, στα οκτώ του μόλις χρόνια. Ένα εύρημα που λέει πολλά από μόνο του, για την σχέση ανάμεσα στην απώλεια και στον πόνο, και στον μετασχηματισμό τους σε ταλέντο και σε δυνατότητα καταστροφής. Το γεγονός ότι η πυρογέννεση ονομάζεται στο βιβλίο Δύναμη, αποδεικνύει την κοινωνική διάσταση που μπορεί να λάβει κάθε ξεχωριστή ικανότητα που δύναται να έχει ο κάθε άνθρωπος.

Τα χρόνια περνάνε και ο Δημήτρης Αποστολάκης είναι πλέον ένας δημοσιογράφος, με έντονες κοινωνικές ευαισθησίες καθώς και ένας οικογενειάρχης με δύο παιδιά. Ώσπου, λόγω της τρομερής οικονομικής κρίσης, χάνει τη δουλειά του και καταλήγει άστεγος διότι δεν μπορεί πλέον να θρέψει την οικογένεια του. Παρά τις επίμονες προσπάθειες του, και τις γνωριμίες του δεν καταφέρνει να βρει νέα δουλειά.  Ως εκ τούτου, ο Δημήτρης Αποστολάκης περνάει στην άλλη όχθη, και χρησιμοποιώντας τις πυρογενετικές του ικανότητες βάζει μπρος τις Μαύρες Γιορτές, τις μαζικότερες διαμαρτυρίες δηλαδή κόντρα στα μνημόνια και στα αντιλαϊκά δημοσιονομικά μέτρα που επέβαλαν οι άρχουσες τάξεις.

Γραμμένο με πολυεστιακή αφήγηση, όπου το ατελές χειρόγραφο του Δημήτρη Αποστολάκη με τίτλο «Πυροδοτώντας τις Μαύρες Γιορτές» εναλλάσσεται με τις αφηγήσεις της συζύγου του Λένας, του κουμπάρου του Γιώργου, άρθρων εφημερίδων, χωρίων από επιστημονικά εγχειρίδια για την πυροκίνηση, email και μηνυμάτων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το μυθιστόρημα του Ραπτόπουλου συνιστά μια σπουδαία σύγχρονη αλληγορία για την Ελλάδα της κρίσης.

Κεντρικός αρμός του βιβλίου είναι φυσικά η πυρογενετική ικανότητα του Δημήτρη Αποστολάκη, η οποία περιγράφεται και χρησιμοποιείται ευφυώς από τον συγγραφέα. Και γύρω του αποτυπώνεται, με άμεσο μα σύνθετο λογοτεχνικό τρόπο η ελληνική κοινωνία που μοιάζει να έχει χάσει τα βήματα της λόγω της κρίσης. Αναμφίβολα, ένα από τα καλύτερα βιβλία του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, το οποίο αποδεικνύει ότι η σπουδαία λογοτεχνία μπορεί να ακολουθεί παράλληλους δρόμους με τις σύγχρονες κοινωνίες.

 

Βαγγέλης Ραπτόπουλος

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top