Fractal

Η Νίνα Κουλετάκη στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

Δυο πράγματα είναι ο συγγραφέας: παρατήρηση και περιέργεια.  Ο συγγραφέας είναι βρυκόλακας, ρουφά το αίμα των άλλων, τρέφεται από τις μνήμες, τις αφηγήσεις, τα διατυπωμένα όνειρα, τη ζωή τους.  Δεν λυπάται κανέναν, ο συγγραφέας.

 

nina couletaki

 

 

Κάνει δικά του τα βιώματα των άλλων, γράφει γι αυτά και, επομένως, αυτοβιογραφείται.  Μ’ αυτή την έννοια, όλα τα έργα είναι αυτοβιογραφικά.  Ό,τι δεν ξέρει, ό,τι του λείπει το εφευρίσκει.  Δεν είναι ότι ο συγγραφέας έχει γερή μνήμη.  Είναι που έχει την ικανότητα να κατασκευάζει μνήμες.

Στην «Περσεφόνη» δεν λυπήθηκα ούτε εμένα, τράφηκα από τις δικές μου μνήμες, κατασκεύασα ανερυθρίαστα όσες μου έλειπαν. Με την «Περσεφόνη» γεννηθήκαμε την ίδια ημέρα, βυζάξαμε το ίδιο γάλα, παίξαμε στους ίδιους κήπους, κάναμε τους ίδιους φίλους. Εγώ μεγάλωσα, εκείνη παρέμεινε στη χώρα του Ποτέ-Ποτέ.

Προσωπικά, γράφω όπως ερωτεύομαι: με το ένστικτο κι όχι με τη λογική.  Ό,τι γράφω, γράφεται από τους ήρωες.  Δεν γνωρίζω πάντα πού θα με πάνε, ούτε πώς θα τελειώσει το γραπτό.  Τις περισσότερες φορές δεν θέλω να ξέρω, θέλω να βιώνω το ενδιαφέρον και την αγωνία του αναγνώστη για το «τι γίνεται παρακάτω».  Εξάλλου πιστεύω πως στη λογοτεχνία δεν έχει σημασία η πλοκή, αλλά ο χαρακτήρας.  Δεν ξέρω αν θα γίνω ποτέ «καλή συγγραφέας», με ό,τι έννοια δίνει κανείς στον χαρακτηρισμό, ξέρω όμως ότι με απασχολούν οι χαρακτήρες των γραπτών μου, τους θέλω ολοκληρωμένους στο μυαλό μου, πριν αρχίσουν τη ζωή τους στο χαρτί.

persefoniΜε την «Περσεφόνη» αυτό ήταν εύκολο, ήξερα όλη της τη ζωή, τις σκέψεις, τους φόβους, τα όνειρα και τους εφιάλτες, αυτά που αγαπούσε και όσα θεωρούσε σημαντικά. Η «Περσεφόνη» αυτοβιογραφήθηκε, ελάχιστη ήταν η δική μου η συμβολή. Κι αυτό φάνηκε στο πείσμα της ν’ αλλάξει και να γίνει κάτι άλλο. Όταν η «Περσεφόνη» ολοκληρώθηκε, αναζήτησε την τύχη της στον εκδοτικό χώρο. Την αγάπησαν όλοι –ή τουλάχιστον έτσι δήλωσαν. Κι όπως οι άνθρωποι κάνουν συχνά με ό,τι αγαπούν, θέλησαν να την αλλάξουν, να την κάνουν μυθιστόρημα με αρχή, μέση και τέλος. Μα η «Περσεφόνη» δεν γίνεται μυθιστόρημα, είναι ανάσες και λαχανιάσματα, τρεχαλητά και χοροπηδήματα, ξεκαρδίσματα και πείσματα και γκρίνια. Κι είχε αποφασίσει πως θα έβγαινε στον έξω κόσμο με τους δικούς της όρους. Όπως κι έγινε.

Τα βιβλία είναι –εκτός από τα βιολογικά- κι αυτά παιδιά του συγγραφέα.  Με την φαντασία και την επινόηση στον ρόλο της γένας. Στην «Περσεφόνη» είχα την ευτυχία να δω δύο μου παιδιά να παίζουν μαζί, το επινοημένο και το βιολογικό, την Περσεφόνη και την Αλίνα Δαράβαλη, που έκανε την καλύτερη εικονογράφηση που θα μπορούσα να φανταστώ για το βιβλίο.

Μέσα στο εργαστήρι του συγγραφέα δημιουργείται τέχνη;  Οπωσδήποτε ναι.  Κάποιος είχε πει ότι η τέχνη γεννήθηκε για να διορθώνει τα λάθη του Θεού.  Δεν πιστεύω σε θεό, αλάνθαστο ή όχι, οπότε θα έλεγα πως η τέχνη είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να σώσει τον άνθρωπο από τον εαυτό του.  Βλέποντας, όμως, την όλο και μεγαλύτερη απουσία της από την καθημερινή του ζωή, τη δουλειά, το σχολείο κ.λ.π., σκέφτομαι πως ίσως και να μη θέλει να σωθεί.  Ιδίως σήμερα που, για πρώτη φορά, η τέχνη γενικά και η λογοτεχνία ειδικά, δεν προλαβαίνει τη ζωή, που τρέχει μ’ ιλιγγιώδεις κι εγκληματικούς ρυθμούς.

Κι η μοναξιά.  Κι η απομόνωση.  Κι αυτές συντελούν στην αποδυνάμωση της τέχνης.  Ζούμε, πια, σε νησίδες: ομάδες, παρέες, συντροφιές, άνθρωποι με ίδια ενδιαφέροντα.  Δημιουργούμε για τους εαυτούς μας και για τους ομοίους μας, τους ίδιους μας, τους φίλους μας.  Όμως, πιστεύω ακράδαντα, πως η μεγάλη τέχνη είναι λαϊκή.  Αυτή θα επιβιώσει των καταστροφών, αυτή θα παρηγορήσει στις δυστυχίες, αυτή θα διασωθεί και θα διασώσει. Η ιστορία, τουλάχιστον, αυτό έχει αποδείξει.  Η τέχνη για την τέχνη είναι καταδικασμένη σε αργό θάνατο.  Το ίδιο και τα βιβλία που γράφουμε μόνο για εμάς. Ομολογώ –με λίγη ντροπή είναι η αλήθεια- ότι γράφω πρωτίστως για εμένα, για να σώσω την ψυχούλα μου, που λένε. Όμως δεν μπορώ να κρύψω την πιο μεγάλη ευχή κι επιθυμία μου: μακάρι, όσα γράφω, ν’ αφορούν και σ’ άλλους, πλην εμού.

 

***

 

* Η Νίνα Κουλετάκη απαντάται μεταξύ Αθήνας και Αρχαίας Επιδαύρου. Αντιφασίστρια από κούνια, περήφανη μητέρα διδύμων ξωτικών, πρώην εκπαιδευτικός, συνταξιούχος αντιρρησίας δημόσιος υπάλληλος, εν ενεργεία συγγραφέας, μανιώδης αναγνώστρια, άθλια ποιήτρια, άπληστη συλλέκτρια παιχνιδιών, ερασιτέχνης φωτογράφος, ηθοποιός ελευθέρας βοσκής,  φρικτή μουσικός, υποφερτή τραγουδίστρια, εξαιρετική ακροάτρια, ιδιοφυής ψεύτρα, εύγλωττη ομιλήτρια, προκλητικά αθυρόστομη, φανατική ταξιδιώτισσα, ακτιβίστρια ερωμένη. Αηδιαστικά έξυπνη, επίσης. 

Δημοσιευμένα έργα: «Είσοδος κινδύνου», Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2011. Συλλογικό. Συμμετέχει με το διήγημα «Μια ιστορία από την Ακτίνα Δ’». «Η επιστροφή του Αστυνόμου Μπέκα», Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 2012. Συλλογικό. Συμμετέχει με το διήγημα «Shalom». «Περσεφόνη», Εκδόσεις ΟΣΕΛΟΤΟΣ, 2014. Μυθιστόρημα.
Ιστολόγια Ν.Κ.: ιγ’ ι’ (http://ninacouletaki.wordpress.com/) – Έγκλημα και Τιμωρία (http://eglima.wordpress.com/) – soycd (http://ninac-cd.tumblr.com/)

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top