Fractal

«Εγώ ήμουν μόνο μια βαρκούλα στο ποτάμι και το ποτάμι είχε το πρόσταγμα»

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

aima«Αίμα στο χιόνι» του Jo Nesbo. Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη, Εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 213

 

«Κι όμως, είχα την αίσθηση ότι και πάλι υπήρχε μια σωστή στιγμή, ένα συγκεκριμένο δευτερόλεπτο στριμωγμένο ανάμεσα σε όλα τα δευτερόλεπτα πριν και μετά. Όπως τότε με το μπαστούνι του σκι και τον πατέρα μου. Όπως σε ένα βιβλίο, όπου ο συγγραφέας αποφασίζει πότε ακριβώς θα συμβεί κάτι, κάτι που ξέρουμε ότι θα συμβεί, γιατί μας το έχει ήδη πει ο συγγραφέας, αλλά δεν έχει συμβεί ακόμη. Γιατί σε μια καλή ιστορία υπάρχει πάντα ένα σωστό σημείο, ώστε να πρέπει να περιμένεις λιγάκι, ώστε τα πράγματα να συμβούν με τη σωστή σειρά».

Μικρότερος σε έκταση, κομψότερος σε έκφραση, σαφώς πιο συμμαζεμένος όσον αφορά τον καταιγισμό των γεγονότων, αμήχανος ακόμα όσον αφορά τον κακό- καλό του που σκοτώνει τον πατέρα του με το μπαστούνι του σκι νοιώθοντας Γιάννης Αγιάννης (κατ’ εκείνον σίγουρα κάποιον έχει σκοτώσει και προσπαθεί να γίνει καλύτερος άνθρωπος, δεν γίνεται μόνο για ένα καρβέλι ψωμί), ο Ούλαφ Γιόχανσεν που δεν αντέχει τα ναρκωτικά αλλά συνεργάζεται με εμπόρους, δεν μπορεί να σχετιστεί με πόρνες διότι τις ερωτεύεται, δυσλεκτικός, ανίκανος όσον αφορά τα χρήματα και τη διαχείρισή τους εντούτοις με τους «Αθλίους» του Ουγκώ παραμάσχαλα και σκαρώνοντας μετά δυσκολίας τις δικές του ιστορίες, πληρωμένος δολοφόνος, θα του ανατεθεί από το αφεντικό του να σκοτώσει τη γυναίκα του. Ο Ούλαφ Γιόχανσεν παρακολουθεί την πανέμορφη Κορίνα Χόφμαν αλλά επειδή την ερωτεύεται σκοτώνει τελικά τον εραστή της, δηλαδή τον υιό Γιόχανσον.

Αν και μας προϊδεάζει με τις μαύρες χήρες (όσον αφορά τις αράχνες) στη συνέχεια με τη δράση το ξεχνάμε εντελώς. Ποιητικός κι ερωτεύσιμος, μοιραίος και με εμμονή στην σωστή στιγμή, ο Ούλαφ μας πείθει ότι μπορεί και να γλιτώσει ως άλλος Γιάννης Αγιάννης. Παρακολουθώντας δυο γυναίκες πιστεύει έντονα «σε λέξεις και πράγματα που μπαίνουν στη θέση τους», σε «κάτι μου μοιάζει με πεπρωμένο».

Ως ο εκτελεστής κάποιου απολάμβανε την αναμονή, επιμένοντας κατά καιρούς πως «Είχα όλο τον χρόνο στη διάθεσή μου. Και μου άρεσε να περιμένω. Μου άρεσε το διάστημα ανάμεσα στη στιγμή που παίρνεται η απόφαση μέχρι να εκτελεστεί. Ήταν τα μοναδικά λεπτά, ώρες, μέρες της εφήμερης ζωής μου που ήμουν κάποιος. Ήμουν το πεπρωμένο κάποιου».

Στη συγκεκριμένη, όμως, χρονική στιγμή η Κορίνα Χόφμαν θα σταθεί το δικό του αμείλικτο πεπρωμένο. Αυτή η μανία με την «εξουσία ζωής», «το δικό του μικρόβιο» κληροδοτημένο τελικά από τον πατέρα, δεν θα είναι ωστόσο αναγνωρίσιμο απ’ αυτόν όταν το διαθέτει ο άλλος.

Εκείνος, παρά την εγγενή ευστροφία του [στο βιβλίο υπάρχουν σκηνές ανυπέρβλητης δράσης στην κρύπτη του νεκροταφείου], τρελός από έρωτα για τον έρωτα και υποταγμένος πλήρως στην ομορφιά, βλέποντας ομορφιά ακόμα κι εκεί όπου εκείνη δεν υπήρχε, «και γι’ αυτό τον λόγο ήταν μόνο δική του», δήλωνε «σκλάβος της».

Μια ιστορία που αρχίζει με χιόνι και τελειώνει με χιόνι, σχεδόν κυκλική, στην πρώτη σκηνή ο Ούλαφ είναι ο θύτης και στην τελευταία το θύμα, με επίκεντρο ένα βιβλίο, τους «Αθλίους», που τον κυνηγά μια ζωή, υποδεικνύει πως κτίζεται μια μοιραία σκηνή, πώς κατασκευάζεται η ιστορία στην ιστορία. Όμως, μόνο ο συγγραφέας διαθέτει την απόλυτη ισχύ, ποτέ ο ήρωας ή ο πρωταγωνιστής στο βιβλίο ή στην ίδια αυτή καθ’ εαυτή τη ζωή: «αλλά δεν ήταν στο χέρι μου τώρα, εγώ ήμουν μόνο μια βαρκούλα στο ποτάμι και το ποτάμι είχε το πρόσταγμα».

Ένα βιβλίο αθωότητας θα μπορούσε να πει κανείς για τον Νέσμπο με όλες τις αρετές του στο έπακρον: αντιήρωα, υπαρξιακή κρίση, φαντασμαγορική δράση και βεβαίως μεγάλες λογοτεχνικές επιδιώξεις.

 

Jo Nesbø

Jo Nesbø

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top