Fractal

✔ Νέες εκδόσεις: Πέρα από τόπο και χρόνο

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

 

Ελληνική πεζογραφία:

 

Βίκυ Χασάνδρα «Άμμος στο βυθό», εκδ. Τόπος, σελ. 336

Ένα πεντάχρονο αγόρι εξαφανίζεται με το ποδήλατό του. Τρία πρόσωπα σε ένα κτήμα θα υποχρεωθούν να συνωμοτήσουν μεταξύ τους. Ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ θα δεχθεί να συνεργαστεί μαζί τους σε συνθήκες απόλυτης εχεμύθειας.
Όσο η έρευνα προχωράει, όσο η αγωνία για την τύχη του παιδιού κορυφώνεται, το ερώτημα προκύπτει αδυσώπητο: Θέλει ο Τόνυ, ο φιλόδοξος ψυχολόγος -που σε λίγο καιρό θα γινόταν ο πατέρας του μικρού-, θέλει η γυναίκα του, η Μαίρη -που δική της ιδέα ήταν η υιοθεσία ενός παιδιού-, θέλει η νεαρή Τζίνα -που η ζήλια της για το ορφανό αγόρι που του διάβαζε παραμύθια δεν μπόρεσε να μείνει κρυφή-, θέλει κανείς να γυρίσει πίσω ο πεντάχρονος Μάρκος;
Γνωρίζει κανείς πού μπορεί να βρίσκεται αυτό το άτυχο παιδάκι που για μια στιγμή η τύχη φάνηκε να του χαμογελάει; Ο Ιωσήφ Κρήνος, ο φιλόδοξος και ανασφαλής νεαρός ντετέκτιβ, άραγε θα συγκεντρώσει ποτέ όλα τα κομμάτια της αλήθειας;

 

Μαρία Διονυσίου «Φαρμακομούνα», εκδ. Τόπος, σελ. 172

Δύο ορφανές δίδυμες, η Λία και η Ρέα, απασχολούνται ως υπηρέτριες σε μια εύπορη οικογένεια. Οι κυρίες τους (μητέρα και κόρη) τους συμπεριφέρονται από τυπική άποψη «σωστά»· στην πραγματικότητα, όμως, μοιάζει δύσκολο να αποφύγουν την «αναγκαία» απόσταση που επιβάλλει ο ρόλος τους. Ο κύριος του σπιτιού, από την άλλη, βαθμιαία αποκτά στενότερη επαφή με τα δύο νεαρά κορίτσια.
Αυτή είναι η αφετηρία γι’ αυτή την ιδιότυπη νουβέλα που ισορροπεί πειστικά ανάμεσα στο κοινωνικό αφήγημα και το ερωτογράφημα: σ’ ένα περίκλειστο αστικό περιβάλλον, όπου οι πρωταγωνιστές ταλαντεύονται διαρκώς ανάμεσα στην καθωσπρέπει επικοινωνία και τη βίαιη σύγκρουση, μια εκτός ορίων Επιθυμία προσβάλλει ως ιός την κανονικότητα των «νοικοκυραίων» και διαλύει τα πάντα.
«Προσπαθώ αφενός να καταγράψω την απέχθεια που δημιουργεί η ανισότητα και όσοι την υπηρετούν, και αφετέρου να αναδείξω το ερωτικό πάθος ως τη μόνη κινητήρια δύναμη της όποιας ανατροπής και εξέλιξης», συστήνεται η συγγραφέας με αφορμή το Φαρμακομούνα.

 

Γιώτα Κριλή «Με τη φλόγα στην καρδιά», εκδ. Ωκεανός, σελ. 672

Έλεος, αφέντη! Έλεος! Ένιωσε το γιαταγάνι να της ξεσκίζει το τσεμπέρι. Οι πλούσιες ξανθές πλεξούδες πρόβαλλαν σε αντίθεση με το μουντζουρωμένο πρόσωπο. Τα δάκρυά της ξέπλεναν τη μουντζούρα. Χαχάνισαν οι δυνάστες. Στο άψε-σβήσε την απέσπασαν, την φίμωσαν, την έβαλαν πάνω στο άλογο και την έδεσαν… Η γονατισμένη μάνα έκλαιγε βουβά μέχρι που έσβησε ο σάλαγος του ποδοβολητού. Τότε έσυρε σπαρακτική κραυγή. Ο θρήνος της ρίγησε τη ρεματιά και λύγισε τα δέντρα. Οι απαγωγείς πήγαν στον κατή και πήραν την τυπική άδεια. Πριν βραδιάσει, έφτασαν στην Τριπολιτσά και παρέδωσαν την Κατερίνα στο σαράι.
Ήταν μόλις δεκατεσσάρων χρονών…
Ένα επικό, συγκινητικό και συναρπαστικό μυθιστόρημα που απεικονίζει την ανδρεία, τη μεγαλοψυχία, τα πάθη και την καρτερία ενός λαού υπόδουλου επί αιώνες στον Οθωμανό δυνάστη. Η δράση του εκτυλίσσεται σε ένα μικρό χωριό της Αρκαδίας, όπου οι κάτοικοι σηκώνουν τα άρματα μαζί με τους αρχηγούς της Επανάστασης του 1821, και μας οδηγεί πίσω στις ματωμένες ρίζες μας…

 

 

Ξένη πεζογραφία:

 

Αντρέι Μπιέλυ «Πετρούπολη», μετάφραση: Ελένη Μπακοπούλου, εκδ. Αντίποδες, σελ. 790

Η Πετρούπολη δεν υπάρχει, απλώς νομίζουμε ότι υπάρχει. Σε αυτή τη φασματική πόλη, όπου παντού περιφέρονται σκιές, όπου πυκνώνουν οι φασαρίες στους δρόμους, όπου τα γεγονότα βοούν ότι επίκειται η επανάσταση του 1905, οι ψυχές των ηρώων και των αναγνωστών, οι μορφές της ζωής και της αφήγησης βρίσκονται λίγο πριν την κατάρρευση. Ο νεαρός Νικολάι Απολλώνοβιτς Αμπλεούχοφ, ένας ριζοσπάστης δανδής, μετά από μια ερωτική απογοήτευση αναλαμβάνει να τοποθετήσει μια βόμβα στον σεβαστό γερουσιαστή και πατέρα του, Απολλών Απολλώνοβιτς Αμπλεούχοφ. Ο ωρολογιακός μηχανισμός ενεργοποιείται, ο χρόνος της αφήγησης διαστέλλεται, για να περιλάβει όλες τις πνευματικές, πολιτικές και αισθητικές εντάσεις της μεταιχμιακής εκείνης εποχής.
Η “Πετρούπολη” είναι ένα από τα μείζονα έργα της ρωσικής λογοτεχνίας. Το ιδιαίτερο ύφος της, οι ηχητικοί πειραματισμοί, τα αμέτρητα λογοπαίγνια, οι ελλειπτικοί διάλογοι, η παράδοξη στίξη και, κυρίως, το συμβολικό σύστημα που κυβερνά όλο το μυθιστόρημα καθιστούν κάθε μετάφρασή της ένα σημαντικό επίτευγμα. Ελπίζουμε η ταυτόχρονη κυκλοφορία δύο εκδόσεων του βιβλίου να δώσει αφορμή για μια γενικότερη συζήτηση γύρω από τη μετάφραση των κλασικών λογοτεχνικών κειμένων.
Η έκδοση συνοδεύεται από εκτενές επίμετρο του J. D. Elsworth, βραβευμένου μεταφραστή της “Πετρούπολης” στα αγγλικά (Pushkin Press 2009), στο οποίο αναλύεται διεξοδικά η ένταξη του μυθιστορήματος στο συνολικό έργο του Μπιέλυ, η εκδοτική ιστορία, οι διακειμενικές συνδέσεις και τα κεντρικά υφολογικά ζητήματα του βιβλίου:
“Αλλά αυτό που εκπλήσσει περισσότερο σε αυτά τα πανταχού παρόντα εικονοποιητικά μοτίβα είναι η κυκλικότητά τους. Όσο περισσότερο κάποιος παρακολουθεί τις επιπτώσεις τους τόσο πιο φανερό γίνεται ότι όλοι οι δρόμοι τον γυρίζουν πίσω στην ίδια αφετηρία: τον μαγικό κύκλο που είναι το περίκλειστο κρανίο του Απολλών Απολλώνοβιτς, το σπίτι του, η ίδια η πόλη, η ιστορία της Ρωσίας. Ή ίσως να είναι το μυθιστόρημα, ο νους του συγγραφέα του, από τον οποίο δεν υπάρχει καμία διαφυγή. Όλες οι επιλογές στο τέλος οδηγούν στο ίδιο σημείο, και ο κόσμος στους δρόμους, όπως και οι αναγνώστες του βιβλίου, συνεχίζουν “να κυκλοφορούν”, ακριβώς όπως θα ήθελε ο Απολλών Απολλώνοβιτς”.

 

Ντέιβιντ Μίτσελ «Τα κοκάλινα ρολόγια», Μετάφραση: Μαρία Ξυλούρη, εκδ. Τόπος, σελ. 600

Ό,τι γεννιέται πρέπει μια μέρα να πεθάνει. Έτσι δεν λέει το συμβόλαιο της ζωής;
Ωστόσο, ήρθα εδώ να σου πω ότι σε σπάνιες περιπτώσεις αυτός ο απαράβατος όρος
μπορεί να… ξαναγραφτεί.
Μετά από έναν καβγά με τη μητέρα της με αφορμή το αγόρι της, η δεκαπεντάχρονη Χόλι Σάικς κλείνει ένα Σαββατοκύριακο την πόρτα στην οικογένειά της μαζί και στην παλιά της ζωή.
Όμως η Χόλι δεν είναι μια συνηθισμένη έφηβη: παιδί ευαίσθητο, με το οποίο άλλοτε επικοινωνούσαν φωνές που τις αποκαλούσε «Ραδιανθρώπους», τραβάει την προσοχή μιας σέκτας επικίνδυνων αποκρυφιστών αλλά και των εχθρών τους.
Ο καβγάς το μοιραίο αυτό Σαββατοκύριακο δεν είναι παρά το πρελούδιο μιας τρομερής εξαφάνισης που θα σημαδέψει για πάντα την οικογένεια της Χόλι. Το άλυτο αυτό μυστήριο θα αντηχεί σε κάθε δεκαετία της ζωής της, αγγίζοντας όλους όσους αγαπά – ακόμα και όσους δεν έχουν ακόμα γεννηθεί. Ένας υπότροφος του Κέμπριτζ, ένας πολεμικός ανταποκριτής στο Ιράκ, ένας μεσήλικας συγγραφέας εξόριστος από τη λίστα των μπεστ σέλερ – όλοι αποκτούν απροσδόκητο ρόλο στον αθέατο πόλεμο που μαίνεται στις παρυφές του κόσμου μας.
Τροχιά μιας ζωής, κοινωνικός σεισμογράφος, εξερεύνηση του γήρατος, της θνητότητας και της επιβίωσης, Τα κοκάλινα ρολόγια είναι ένα μυθιστόρημα που μόνο ο Ντέιβιντ Μίτσελ θα μπορούσε να έχει γράψει.
«Όταν φτάσουν στο τέλος, προβλέπω με σιγουριά ότι πολλοί αναγνώστες θα θέλουν να ξεκινήσουν το ταξίδι πάλι απ’ την αρχή».
USA Today
«Βαθιά απολαυστικό λογοτεχνικό παζλ και ιστορία μιας εκπληκτικής γυναίκας σε έξι θυελλώδεις δεκαετίες».
San Francisco Chronicle

 

Enrique Vila-Matas «Στο Κάσελ δεν υπάρχει λογική», Μετάφραση: Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Ίκαρος, σελ. 392

Ένα περίεργο τηλεφώνημα διακόπτει την καθημερινότητα ενός συγγραφέα. Η μυστηριώδης γυναικεία φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής τού λέει ότι οι ΜακΓκάφιν θέλουν να τον προσκαλέσουν σε δείπνο για να του αποκαλύψουν τη λύση στο μυστήριο του σύμπαντος.
Σύντομα θ’ ανακαλύψει ότι πρόκειται για μια πρόσκληση συμμετοχής στην Ντοκουμέντα του Κάσελ, τη θρυλική έκθεση σύγχρονης τέχνης. Η αποστολή του συγγραφέα θα είναι να καθίσει να γράφει κάθε πρωί σε ένα κινέζικο εστιατόριο στα προάστια της πόλης, μετατρέποντας τον εαυτό του σε μια ζωντανή καλλιτεχνική εγκατάσταση.
Στο Κάσελ, ο συγγραφέας διαπιστώνει έκπληκτος ότι η ψυχολογία του δεν πέφτει όταν σουρουπώνει και ότι, αντιθέτως, τον πλημμυρίζει η αισιοδοξία όταν κάνει περίπατο, διότι τον παρασύρει η αστείρευτη ενέργεια που κάνει την καρδιά της έκθεσης να χτυπά. Είναι η αυθόρμητη και ευφάνταστη απάντηση της τέχνης που ορθώνει ανάστημα μπροστά την απαισιοδοξία.
Με χιούμορ, εμβρίθεια και κοφτερή ματιά, ο Enrique Vila-Matas, ο κορυφαίος συγγραφέας των σύγχρονων ισπανικών γραμμάτων, μας αποκαλύπτει την ουσία της λογοτεχνίας και τον πραγματικό λόγο της συγγραφής.

 

Tobias Wolff «Η χαρά του πολεμιστή και άλλα διηγήματα», Μετάφραση: Τάσος Αναστασίου, Γιάννης Παλαβός, εκδ. Ίκαρος, σελ. 192

Η “Χαρά του πολεμιστή” συγκεντρώνει δέκα από τα αρτιότερα διηγήματα του κορυφαίου Αμερικανού διηγηματογράφου Τομπάιας Γουλφ. Επιλεγμένα από το σύνολο του έργου του, τα διηγήματα της ανθολογίας ξεδιπλώνουν ένα γοητευτικό πανόραμα της καθημερινότητας, με τις μικρές χαρές και λύπες της, γεμάτο χιούμορ, ευαισθησία και συγκρατημένη μελαγχολία. Είτε στη νωθρή ενδοχώρα είτε στις πολύβουες μεγαλουπόλεις, είτε ως γιοι που πασχίζουν να συμφιλιωθούν με τους γονείς τους είτε ως νάρκισσοι που υποχρεώνονται παρά τη θέλησή τους να ωριμάσουν, οι ήρωες του Γουλφ έρχονται αντιμέτωποι με διλήμματα που αφορούν τον καθένα μας. Χάρη στη σπάνια δεξιοτεχνία του συγγραφέα, ανάγλυφη στη ζυγισμένη οικονομία του λόγου και στο παιγνιώδες ύφος του, τα δέκα διηγήματα της Χαράς του πολεμιστή είναι δέκα λαμπρές στιγμές της αμερικανικής διηγηματογραφίας.
Περιλαμβάνονται: Κυνηγοί στο χιόνι- Ένα επεισόδιο από τη ζωή του καθηγητή Μπρουκ- Ο ψεύτης- Η χαρά του πολεμιστή- Λεβιάθαν- Θνητοί- Φρέσκο χιόνι- Σφαίρα στο κεφάλι- Δικό της σκυλί- Άγρυπνος.

 

Neel Mukherjee «Η ζωή των άλλων», Μετάφραση: Μιχάλης Λαλιώτης, εκδ. Gema, σελ. 624

Καλκούτα 1967. Χωρίς να το έχει προσέξει η οικογένειά του, ο Σουπράτικ έχει εμπλακεί επικίνδυνα στον εξτρεμιστικό πολιτικό ακτιβισμό. Ωθούμενος από την ιδεαλιστική επιθυμία να αλλάξει τη ζωή του και τον κόσμο γύρω του, το μόνο που αφήνει πίσω του προτού εξαφανιστεί είναι ένα σημείωμα.
Το γερασμένο ζευγάρι των προπατόρων της οικογένειάς του, των Γκος, διαφεντεύει το μεγάλο σπιτικό, αγνοώντας ότι κάτω από τη σχεδόν αρυτίδωτη επιφάνεια της ζωής τους, το έδαφος χάνεται. Εκτός από τις φαρμακερές έχθρες μεταξύ συννυφάδων, τα ολέθρια μυστικά και τις δυσκολίες της οικογενειακής επιχείρησης, η οικογένεια διαλύεται ακολουθώντας τους κραδασμούς της κοινωνίας γύρω της. Γιατί είναι εποχή αναταραχής, αναπόφευκτων και ασταμάτητων αλλαγών: το χάσμα ανάμεσα στις γενιές, αλλά και ανάμεσα στους έχοντες και τους μη έχοντες είναι μεγαλύτερο από ποτέ.
Φιλόδοξη, πλούσια και ανθρώπινη, Η ζωή των άλλων ανατέμνει την ψυχή ενός έθνους ξεδιπλώνοντας την ιστορία μιας οικογένειας. Μυθιστόρημα που καταπιάνεται με πολλά πράγματα, όπως τα όρια της ενσυναίσθησης και η φύση της πολιτικής δράσης, θέτει το ερώτημα: πώς φανταζόμαστε τη θέση μας ανάμεσα στους άλλους στον κόσμο; Μπορούμε να τη φανταστούμε εκ νέου; Και ποιο είναι το τίμημα;

Ένα μυθιστόρημα ακατάβλητης δύναμης και συναισθηματικής σφοδρότητας.

 

Σταντάλ «Το μοναστήρι της Πάρμας», Μετάφραση: Γιάννης Αγγέλου, εκδ. Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος, σελ. 800

Το “Μοναστήρι της Πάρμας” του Σταντάλ (1783-1842) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα της γαλλικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας. Χαρακτηρίστηκε ως “αριστούργημα της λογοτεχνίας ιδεών” από τον Μπαλζάκ, “το ωραιότερο μυθιστόρημα του κόσμου” από τον Ίταλο Καλβίνο και απέσπασε πολλές διθυραμβικές κριτικές. Είναι το πιο προσωπικό απ’ όλα τα έργα του συγγραφέα, με διαχρονική αξία, καθώς οι περιπέτειες του πρωταγωνιστή του έργου, Φαμπρίς ντελ Ντόγκο, ανακατεύονται με τις ονειροπολήσεις, τις αναμνήσεις, τη νοσταλγία, τη ζωή και τους έρωτες του ίδιου του συγγραφέα. Η αφήγηση αρχίζει με μια αναπόληση για το Μιλάνο την εποχή της γαλλικής κατοχής (1796). Ο Φαμπρίς, ευγενικής καταγωγής και μέγας θαυμαστής του Ναπολέοντα, αποφασίζει να πάει να συναντήσει τον αυτοκράτορα του. Φτάνει τη στιγμή που ξεκινά η μάχη του Βατερλό. Όμως η μοίρα δεν τον προορίζει για στρατιώτη. Με μια σειρά συμπτώσεων, τυχαίων και παράδοξων περιστατικών, οδηγείται στη μάχη για την πραγματική ευτυχία, που για εκείνον είναι ο έρωτας.
Το μυθιστόρημα αποτέλεσε έμπνευση για κινηματογραφική ταινία, τηλεοπτική σειρά, όπερα και μουσική κωμωδία σε διαφορετικές χρονολογικές περιόδους, από τη δεκαετία του 1930 μέχρι και τις μέρες μας.

 

 

Αστυνομικό μυθιστόρημα:

 

Ευτυχία Γιαννάκη «Αλκυονίδες μέρες», εκδ. Ίκαρος, σελ. 424

Μια νεαρή κοπέλα από την Γκάνα βρίσκεται δολοφονημένη μέσα σε μια λίμνη αίματος στο μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Αθήνας. Ο Αστυνόμος Χάρης Κόκκινος και η ομάδα του θα κληθούν να εξιχνιάσουν μια υπόθεση που τυλίγεται σαν κουβάρι γύρω τους, ενώ ο χρόνος μετράει αντίστροφα. Η δίνη στην οποία θα βρεθεί ο αστυνόμος, το παρελθόν του αλλά και η σχέση με τον προφυλακισμένο γιο του θα τον αναγκάσουν να ισορροπήσει σε τεντωμένο σχοινί προκειμένου να ρίξει φως στην υπόθεση και τελικά στον ίδιο τον εαυτό του.
Σε μια κοινωνία που αδυνατεί να προστατεύσει τον αδύναμο κανείς δεν μπορεί να θεωρηθεί αθώος.
Οι “Αλκυονίδες μέρες” αποτελούν το δεύτερο μέρος της Τριλογίας της Αθήνας, με πρωταγωνιστή τον Αστυνόμο Χάρη Κόκκινο.

 

 

Βιβλία για παιδιά:

 

Άλκηστη Χαλικιά «Το κουτί του Σιλάν», εικονογράφηση: Ντανιέλα Σταματιάδη, εκδ. Ίκαρος, σελ. 32

Ο Σιλάν έχει φτάσει στην καινούργια πατρίδα. Κάθε πρωί, φεύγει από την δομή φιλοξενίας και πηγαίνει στο σχολείο έχοντας μαζί του το κουτί του. Περνάει πολύ ωραία εκεί: παίζει με τα άλλα παιδιά, ζωγραφίζει, μαθαίνει μουσική, αλλά δεν αποκαλύπτει στους συμμαθητές του – όσο κι αν εκείνοι επιμένουν – τι έχει μέσα στο κουτί του.
Όταν στο τέλος της ιστορίας, το περιεχόμενό του αποκαλύπτεται, οι φίλοι του Σιλάν, αλλά και οι αναγνώστες του βιβλίου θα νιώσουν μεγάλη συγκίνηση και θα πάρουν μεγάλη χαρά.
Ένα βιβλίο, από δύο βραβευμένες δημιουργούς- που προσεγγίζει ένα από τα πιο καίρια ζητήματα των ημερών μας, με μεγάλη ευαισθησία και τρυφερότητα, αφήνοντας μια γλυκιά αίσθηση αισιοδοξίας.

 

Μιχάλης Μουλάκης «Ένα κίτρινο φύλλο», εικονογράφηση: Φίλιππος Φωτιάδης, εκδ. Ίκαρος, σελ. 32

Το “Ένα κίτρινο φύλλο” είναι η μικρή ιστορία της πτώσης ενός φθινοπωρινού φύλλου από το κλαδί του στο έδαφος. Στη διάρκεια αυτού του σύντομου ταξιδιού το φύλλο συναντά ένα σπουργίτι, ένα μυρμήγκι, βλέπει τον κορμό του δέντρου που το στήριζε όλη του τη ζωή και αντικρίζει για πρώτη φορά την κουφάλα του δέντρου. Στο τέλος πέφτοντας στο χώμα συναντάει τα άλλα πεσμένα φύλλα και μαζί αναρωτιούνται για το τι θα ακολουθήσει.
Οι συναντήσεις του φύλλου, στο σύντομο ταξίδι του, αναδεικνύουν τις διαφορετικές προσεγγίσεις της ζωής. Το Ένα κίτρινο φύλλο θα γοητεύσει και θα καταπλήξει τους μικρούς του αναγνώστες, φέρνοντάς τους σε μία πρώτη επαφή με ιδέες όπως ή ζωή και η αναγέννηση, η αντίληψη της πραγματικότητας, και η ισορροπία ανάμεσα στις δυνάμεις που συνυπάρχουν στον κόσμο.
Ένα υπέροχο παραμύθι, με ιδιαίτερη εικονογράφηση, που θα αφήσει στα παιδιά ένα όμορφο και αισιόδοξο συναίσθημα.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top