✔ Νέες εκδόσεις: Διατρέχοντας χώρο και χρόνο

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

Ελληνική πεζογραφία:

Γιώργος Δουατζής «Ο Μουσουργός», εκδ. Στίξις, σελ. 116

Το νέο βιβλίο του Γιώργου Δουατζή με τίτλο Ο Μουσουργός κυκλοφόρησε στη σειρά Πεζογραφία από τις εκδόσεις Στίξις. Πρόκειται για ένα πεζογράφημα, του οποίου ο ήρωας είναι χρηματοοικονομικός σύμβουλος και εν κρυπτώ συνθέτης κλασικής μουσικής. Μετά από περιπέτειες της υγείας του, τρικυμιώδεις ψυχολογικές καταστάσεις και σειρά διλημμάτων για την αποκάλυψη ή μη της κρυφής ιδιότητάς του, βλέπει το έργο του να γίνεται ευρέως γνωστό στις μεγαλύτερες μουσικές σκηνές της Ευρώπης, ενώ κανείς δεν γνωρίζει ότι τα έργα είναι δικά του.

Οπισθόφυλλο: Η ζωή του Αλέξανδρου, διχασμένη. Τα διλήμματα, μεγάλα. Οι στιγμές των αποφάσεων, οριακές. Η εκπλήρωση και η ματαίωση των ονείρων, κυρίαρχες. Η τέχνη απέναντι στη στυγνή καθημερινότητα και το κέρδος. Η καταδίκη και ο θάνατος της ματαιοδοξίας, πεπρωμένο. Οι Ερινύες δικαιώνονται με την κάθαρση.

Ο Γιώργος Δουατζής γεννήθηκε στην Αθήνα. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Πρώτη του λογοτεχνική εμφάνιση το 1971. Έχει εκδώσει 24 βιβλία. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε έξι γλώσσες.

Εύα Ομηρόλη «Μάταιοι θησαυροί», εκδ. Α.Α.Λιβάνη, σελ. 416

«Η ελευθερία έχει πάντα και το χρώμα της μοναξιάς».

Όταν ένας μεγιστάνας του επιχειρηματικού κόσμου χάνει τη ζωή του σε αυτοκινητικό δυστύχημα, η νεαρή χήρα του, που δεν έχει πειστεί από το επίσημο πόρισμα των αρχών, προσλαμβάνει έναν διάσημο ντετέκτιβ για να εξιχνιάσει την υπόθεση. Κι έτσι ξεκινά μια δαιδαλώδης αναζήτηση, που εκτείνεται σε όλο τον κόσμο και τους φέρνει αντιμέτωπους με αδίστακτους απαγωγείς και μυστηριώδεις οργανώσεις. Τους οδηγεί επίσης στο «πόδι του αετού», ένα κρυφό μήνυμα με πολλές διφορούμενες ερμηνείες. Όμως η αλήθεια μπορεί να κρύβεται στα πιο απίθανα μέρη, ακόμα και στο ταπεινό Χωριουδάκι του Βουνού… Τι είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν στον βωμό της; Είναι έτοιμοι να αναμετρηθούν με τους προσωπικούς τους δαίμονες; Και τελικά ποιος και πόσο ακριβά θα πληρώσει το τίμημα;

Τα δεδομένα ήταν πάρα πολλά, αλλά έλειπαν οι βασικοί κρίκοι που θα έδιναν νόημα σε όλα αυτά. Είχαν προχωρήσει αρκετά και γνώριζαν ότι σ’ αυτή την ιστορία ήταν αναμεμειγμένοι άνθρωποι της κυβέρνησης, και όχι μόνο. Ισχυροί άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο διοικούσαν και υποκινούσαν τα πάντα εδώ και χρόνια. Μπορούσε άραγε κανείς να τους σταματήσει; Ή ήταν τόσο ισχυροί, που θα συνέχιζαν να διοικούν έτσι τον κόσμο, έχοντας ως βασικό γνώμονα τα προσωπικά τους συμφέροντα;

Εξάλλου, οι πληροφορίες είναι κάτι μάλλον περίεργο. Το να μαζεύεις πληροφορίες πολλές φορές δεν είναι το καλύτερο που μπορείς να κάνεις. Μια πληροφορία είναι μόνο μια πληροφορία, και αυτό που λέγεται και ακούγεται δεν έχει οπωσδήποτε κάποια υπόσταση ή μια θέση στην πραγματικότητα. Πολλοί συγχέουν την έννοια της πληροφορίας με αυτή της απόδειξης ή του στοιχείου, ενώ τα δύο αυτά δεν έχουν απολύτως καμία σχέση μεταξύ τους. Μια πληροφορία από μια μη αξιόπιστη πηγή μπορεί να αποβεί καταστροφική, γιατί έχει πάντα την ικανότητα να μας παραπλανά και να μας απομακρύνει από τα πραγματικά γεγονότα.

Λία Ζώτου- Θοδωρής Καραγεωργίου «Αγώνες κυριών», εκδ. Ψυχογιός, σελ. 480

Κρήτη 1896: Σε ένα νησί που αποζητά την ελευθερία του, η Μυρτώ Θεοτοκά, η αρχοντοπούλα που το χαμόγελό της είναι πιο λαμπερό κι από τον ήλιο, θα χάσει τα πάντα. Ο πόλεμος θα της στερήσει τον έρωτα και οι άνθρωποι θα της αρπάξουν μέσα από την αγκαλιά ό,τι αγάπησε περισσότερο κι από τον ίδιο της τον εαυτό. Η αγαπημένη της φίλη, η Καλλιόπη, θα αρνηθεί την οικογένειά της και τη θέση που οι άλλοι της έχουν δώσει στην κοινωνία, θα πληγωθεί βαριά και θα προσπαθήσει να αναδυθεί μέσα από τις στάχτες της. Αθήνα 1919: Στις αρχές του εικοστού αιώνα, σε μια εποχή όπου το γυναικείο φύλο δοκιμάζεται σκληρά, οι δύο αδελφικές φίλες, έχοντας για στήριγμα η μία την άλλη, θα αγωνιστούν μέχρι το τέλος για τα αγαπημένα τους πρόσωπα, θα κυνηγήσουν οράματα ταξιδεύοντας σε ολόκληρη την Ευρώπη, θα αναζητήσουν την ευτυχία, θα παλέψουν με πάθος για τα ιδανικά τους, θα αναμετρηθούν με την ίδια τη ζωή! Γιατί όσο συνεχίζεις να αγωνίζεσαι, η ελπίδα θα παραμένει ζωντανή.

Ειρήνη Βαρδάκη «Κρυσταλλία», εκδ. Bell, σελ. 320

Αέρινη, επιβλητική, μια γυναίκα που έχει πολλά να πει και περισσότερα να κρύψει.
Πλασμένη για τ’ αλλιώτικο, το διαφορετικό. “Διαόλου θηλυκό”. Έτσι την αποκαλούσε η μάνα της.
Τη σπάνια ομορφιά της την απέδιδε σε δώρο που της έκανε ο διάβολος για να πλανεύει κόσμο.
Έχοντας αποδράσει από τη ζωή της στο νησί, η Κρυσταλλία δουλεύει σε ένα από τα πιο φημισμένα μπαρ της πόλης. Οι άντρες παγώνουν στη θέα της. Το πλάσμα που τους σερβίρει θα μπορούσε να είναι μια μεγάλη σταρ, μια ντίβα από αυτές που εξυμνούν τα περιοδικά. Κι όμως εκείνη είναι μια σερβιτόρα, η δική τους σερβιτόρα.
Ένα μοιραίο ερωτικό τρίγωνο.
Κρυσταλλία, Νικόλας, Γωγώ.
Οι τρεις τους ακροβατούν σ’ ένα τεντωμένο σχοινί. Εδώ ο έρωτας και το πάθος μπλέκουν σε έναν επικίνδυνο χορό με τα ψέματα και την προδοσία. Ένα χορό που μοιάζει με βουτιά στο κενό.
Ο δολοφόνος.
Ένας αόρατος δολοφόνος σπέρνει τον πανικό στην πόλη. Τα θύματά του είναι όμορφες νεαρές κοπέλες. Η αστυνομία ζητά απαντήσεις. Ψάχνει τη λύση σ’ ένα αίνιγμα πάθους και διαστροφής. Και ο χρόνος μετράει αντίστροφα.
Η μοίρα κόβει την τράπουλα, τα φύλλα μοιράζονται, το παιχνίδι αρχίζει…

Κατερίνα Κουτουκάκη «Μοίρνα», εκδ. Α.Α.Λιβάνη, σελ. 312

“Τι όνομα να σου δώσω; Να σε θυμούνται, παιδί μου, να σε ρωτάνε και κάτι να σημαίνει! Να είσαι πεπρωμένο, αξέχαστη. Σημάδι να αφήνεις όπου ακουμπήσεις. Σαν το κόκκινο κρασί, που βάφει το λευκό τραπεζομάντιλο τις Κυριακές που τρώμε όλοι μαζί. Να είσαι μία και μοναδική. Μοίρνα θα σε πω! Μοίρα και Νάμα. Το κόκκινο γλυκό κρασί της Μοίρας. Να σε χαίρομαι, μικρή μου κόρη!”
Όμως ο αέρας και η βροχή μπήκαν ορμητικά στο καθιστικό, έσβησαν τα κεριά κι έριξαν το ποτήρι.
Το κόκκινο κρασί χύθηκε πάνω στο τραπέζι.
Πόλη, Ρώμη, Πειραιάς, Σύρος, Θησείο, Πήλιο…
Πενήντα χρόνια ζωής, τρεις γενιές ανθρώπων.
Ζωή, θάνατος, όνειρα, εφιάλτες, έρωτες, χωρισμοί, επαναστάσεις και συμβιβασμοί!
Όλα ένα ταξίδι.
Και έγιναν τα τραγούδια δρόμος!…
“Φεύγω”, ξαναείπε.
Αυτή τη φορά το είπε δυνατά, να ακουστεί μέσα στο σπίτι, να το ακούσει και η ίδια.
Άνοιξε την πόρτα και κατέβηκε μαλακά τις σκάλες. Γελώντας, έφτασε στο αυτοκίνητό της και μπήκε μέσα με ανακούφιση.
“Μουσική”, είπε κι άνοιξε το ραδιόφωνο. Έτσι ζούσε τη ζωή της η Μοίρνα, με τραγούδια, με μουσικές,
στίχους και εικόνες. Στις εικόνες της ζωής της έβαζε τραγούδια και στα τραγούδια τη ζωή της.

Ξένη πεζογραφία:

Αρτούρο Πέρεθ- Ρεβέρτε «Καλοί άνθρωποι σε σκοτεινούς καιρούς», Μετάφραση: Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Πατάκη, σελ. 649

Στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν δύο μέλη της Βασιλικής Ισπανικής Ακαδημίας, ο βιβλιοθηκάριος δον Ερμόχενες Μολίνα και ο ναύαρχος δον Πέδρο Θάρατε, επιφορτίστηκαν από τους συναδέλφους τους να ταξιδέψουν στο Παρίσι για να αποκτήσουν με τρόπο σχεδόν μυστικό τους 28 τόμους της Encyclopedie του Ντ’ Αλαμπέρ και του Ντιντερό, που στην Ισπανία ήταν απαγορευμένη, κανείς δεν μπορούσε να υποπτευθεί ότι οι δύο ακαδημαϊκοί θα αντιμετώπιζαν μια επικίνδυνη αλληλουχία μηχανορραφιών στο ταξίδι που θα τους οδηγούσε, μέσα από δρόμους γεμάτους ληστές και άβολες λοκάντες και πανδοχεία, από την πεφωτισμένη Μαδρίτη του Καρόλου Γ’ στο Παρίσι των καφέ, των σαλονιών, των φιλοσοφικών κύκλων και των πολιτικών αναταραχών τις παραμονές της Γαλλικής Επανάστασης.
Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και χαρακτήρες, τεκμηριωμένο με μεγάλη σχολαστικότητα, συγκινητικό και σαγηνευτικό σε κάθε του σελίδα, το “Καλοί άνθρωποι σε σκοτεινούς καιρούς” αφηγείται την ηρωική περιπέτεια εκείνων που, με οδηγό τους τα φώτα της Λογικής, θέλησαν ν’ αλλάξουν τον κόσμο με τα βιβλία, τότε που το μέλλον έσπρωχνε τις παλιές ιδέες στο περιθώριο και ο φόβος της ελευθερίας έκανε εδραιωμένους θρόνους και κόσμους να παραπαίουν.

Μπουρχάν Σονμέζ «Ιστανμπούλ, Ιστανμπούλ», Μετάφραση: Θάνος Ζαραγκάλης, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 272

Τα χρώματα της Ιστανμπούλ πολλαπλασιάζονται καθώς διαλύεται η ομίχλη. Η Ιστανμπούλ με τους τρούλους, τα κάστρα και τα τείχη της. Η Ιστανμπούλ με τις υπόγειες φυλακές της. Στα έγκατα της σύγχρονης μεγαλούπολης υπάρχει ένα μικρό παγωμένο κελί, όπου κρατούνται τέσσερις άντρες: ο μαθητής Ντεμιρτάι, ο Γιατρός, ο κουρέας Κάμο και ο μπαρμπα-Κιουχεϊγλάν. Εκεί ο καθένας περιμένει τη σειρά του στα βάναυσα χέρια της εξουσίας. Όποτε δεν δέχονται τα χτυπήματα μιας αδιανόητης βίας, διηγούνται ο ένας στον άλλον ιστορίες. Αυτός είναι ο τρόπος που έχουν βρει για ν’ απαλύνουν την αγωνία και ν’ αντέξουν τον πόνο. Μοιράζονται όμορφα και ευτράπελα περιστατικά. Τα πνιχτά χαχανητά γίνονται το βάλσαμό τους. Τα μυαλά τους ξεφεύγουν με αυτοσχέδια αινίγματα και παραβολές. Σταδιακά, συνθέτουν από κοινού ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό για την ίδια την Πόλη, τους απλούς ανθρώπους και τις ζωές τους, τον απελπισμό και την ελπίδα τους. Μια μεγάλη, πολυφωνική αφήγηση που αρχίζει κάτω από τη γη, αναδύεται και αγκαλιάζει όλα όσα συμβαίνουν στην επιφάνεια. Παρά το δυσοίωνο σκηνικό, το Ιστανμπούλ Ιστανμπούλ του Μπουρχάν Σονμέζ είναι ένα μυθιστόρημα για τη δύναμη της συμπόνιας και της φαντασίας.

Ποίηση:

Πάμπλο Νερούντα «Εστραβαγάριο», Μετάφραση: Δανάη Στρατηγοπούλου, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 192

Ήταν αυτός που κατασκεύαζε όνειρα, που κάλπαζε στον άνεμο πάνω στο άτι της βροχής κι ύστερα ξεκουραζόταν στην καρδιά της φωτιάς. Ήταν ένας καθηγητής της ζωής και του έρωτα, ένας περιπλανώμενος σπουδαστής του σκληρού χρόνου και του θανάτου. Η ψυχή του ανθρώπου είναι από ίσκιο, γι’ αυτό και ταξιδεύει. Ο Πάμπλο Νερούδα είχε αναγγείλει το “Εστραβαγάριο” σε ειδική συνέντευξη την άνοιξη του 1958. Ο Χιλιανός νομπελίστας ξεχώριζε τούτη τη συλλογή. Την έγραψε σε μια ιδιαίτερη περίοδο της ζωής του, την οποία ο ίδιος ονόμαζε “φθινοπωρινή”, όταν είχε πλέον επιστρέψει για τα καλά στην πατρίδα του και δημιουργούσε στην αγαπημένη του Ίσλα Νέγρα, στις ακτές του Ειρηνικού. Αυτά τα εξήντα οκτώ ποιήματα συνιστούν από κοινού ένα σημείο ανάπαυσης, απ’ όπου ο ποιητής παρατηρεί συγκινημένος το φτερούγισμα ενός πουλιού ή την αβέβαιη πορεία ενός φύλλου, απ’ όπου ανακαλύπτει εκ νέου τα θαύματα της φύσης και διερευνά εξονυχιστικά τα μυστήρια της ύπαρξης. Ο τόνος της φωνής του, άλλοτε μελαγχολικός κι άλλοτε πανηγυρικός, παραμένει νοσταλγικός και στοχαστικός. Με το “Εστραβαγάριο”, που σηματοδοτεί μια σημαντική καμπή στο έργο του, ο λυρισμός του Πάμπλο Νερούδα έγινε πιο προσωπικός.

Μελέτες:

Γιώργος Στασινάκης «Καζαντζάκης- Ζορμπάς: Μια αληθινή φιλία», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 112

Στο βιβλίο αυτό ο Γιώργος Στασινάκης, πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, πραγματεύεται τη σχέση Καζαντζάκη – Ζορμπά, την ιστορία μιας αληθινής φιλίας. Εξήντα χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη, και ύστερα από εμπεριστατωμένη έρευνα, παρουσιάζονται άγνωστα στοιχεία για τον θρυλικό Γιώργη Ζορμπά (που έγινε Αλέξης Ζορμπάς στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη “Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά”): η γέννησή του στη Μακεδονία, τα ταξίδια και οι περιπέτειές του, η ταφή στα Σκόπια… Επίσης έρχονται στο φως στοιχεία για τη σχέση του με τον Καζαντζάκη, όπως η γνωριμία τους στο Άγιον Όρος, η εκμετάλλευση ενός λιγνιτωρυχείου στη Μεσσηνιακή Μάνη, ο επαναπατρισμός Ελλήνων από τον Καύκασο κ.ά.
Η φιλία τους ήταν βαθιά και αληθινή. Ο Ζορμπάς ανέφερε: “Αφεντικό, άνθρωπο δεν αγάπησα σαν εσένα”. Και ο Καζαντζάκης έγραψε: “Αν ήθελα να ξεχωρίσω ποιοι άνθρωποι αφήκαν βαθύτερα τ’ αχνάρια τους στη ψυχή μου, ίσως να ξεχώριζα τον Όμηρο, το Βούδα, το Νίτσε, τον Μπέρξονα και το Ζορμπά […] Ο Ζορμπάς μ’ έμαθε ν’ αγαπώ τη ζωή και να μη φοβούμαι το θάνατο”.

Μάρω Καρδαμίτση- Αδάμη, Μαρία Δανιήλ «Το Α’ Κοιμητήριο της Αθήνας», Φωτογράφιση: Γιώργης Γερόλυμπος, εκδ. Ολκός, σελ. 168

Τόπος μνήμης και ταυτόχρονα υπαίθρια γλυπτοθήκη, τo A΄ Κοιμητήριο προσφέρει στον επισκέπτη πλούσια ερεθίσματα ιστορικά και καλλιτεχνικά, που έχουν να κάνουν με την ιστορία της πρωτεύουσας.
Η παρούσα πρωτότυπη έκδοση φιλοδοξεί να καλύψει το βιβλιογραφικό κενό ενός πραγματικού Οδηγού που θα βοηθήσει τον επισκέπτη να περιηγηθεί τον χώρο, να πληροφορηθεί την ιστορία του και να γνωρίσει τα σημαντικότερα μνημεία του, όπως αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, χωρίς η καταγραφή των μνημείων να είναι εξαντλητική. Είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά επιχειρείται η χαρτογράφηση του χώρου παράλληλα με την εικαστική του τεκμηρίωση.
Η έκδοση συνοδεύεται από χάρτες των διαφόρων τομέων, εμπλουτίζεται με ευρετήρια προσώπων και μνημείων, περιλαμβάνει κατηγορίες των ενταφιασμένων προσωπικοτήτων καθώς και βιογραφικά σημειώματα των καλλιτεχνών που σφράγισαν με το έργο τους το υπαίθριο αυτό μουσείο.
Το βιβλίο κυκλοφορεί και στην αγγλική γλώσσα.