Fractal

Ναρκωτικά, άρνηση της ζωής

Του Νίκου Τσούλια //

 

 

clip_image002

Αντρέ Ντεραίν, “Ο χορός”, 1906

 

Μέρα μεσημέρι, κοντά την πλατεία Εξαρχείων, πριν από αρκετά χρόνια, μπροστά μου βαδίζει ένας νέος, ψηλός και πολύ ευπαρουσίαστος. Μόλις τον προσπερνάω τον βλέπω να διπλώνεται στη μέση και να σωριάζεται στην άκρη του δρόμου. Μαζευτήκαμε μερικοί, «τον σκοτώνουν τα ναρκωτικά», λέει κάποιος, «να καλέσω ένα ασθενοφόρο», τον ρωτάω, «όχι, θα έλθει η αστυνομία», μού απαντά αμέσως, «φίλε μου, θα καθίσω εγώ μέχρι να έλθει το ασθενοφόρο».

Πείστηκε, τον κουβέντιασα για λίγο. Φυσικό ήταν, δεν …ανοιγόταν. Ήλθε το ασθενοφόρο, ρώτησα αν έπρεπε να πάω μαζί του, με ευχαρίστησε με ιδιαίτερα ευγενικό τρόπο. Μού έκανε εντύπωση. Ίσως τα στερεότυπά μου να με παγίδευαν, έμοιαζε «σαν σταρ του σινεμά», δεν φανταζόμουνα ότι ένας τέτοιος τύπος θα βρισκόταν στη δίνη των ναρκωτικών.

Συχνά – πυκνά κάνω την βόλτα μου στο κέντρο της Αθήνας, στο κέντρο που τόσο αγαπώ. Σύνταγμα, Κολωνάκι, Σόλωνος, Πανεπιστημίου, Ακαδημίας, Κάνιγγος, Ομόνοια, Μεταξουργείο, Αθηνάς, Ψυρρή, Θησείο, Πλάκα, Σύνταγμα. Κάτω από την Ομόνοια προς το Μεταξουργείο, σε κάθε οικόπεδο θα δεις νέους να καρφώνονται με σύριγγες και να κάθονται δίπλα από σκουπίδια. Δίπλα τους περαστικοί με τις σκέψεις τους αγκιστρωμένες στα προσωπικά προβλήματα, στα τόσα προβλήματα της εποχής, τους βλέπουν δεν τους βλέπουν, είναι το ίδιο. Ο καθένας στον κόσμο του, ο καθένας είναι μόνος του, στις σκέψεις του, στο περίβλημα του εαυτού του. Εικόνα συνηθισμένη, καθημερινή, εικόνα που δεν προκαλεί πλέον ανησυχίες. Όλοι έχουμε τα βάσανά μας, πού όρεξη για ενδιαφέρον στα βάσανα του άλλου, έστω και αν είναι βάσανα ζωής και μη ζωής.

Νεοδιόριστος εκπαιδευτικός, σε λύκειο του Ζωγράφου, έχω σε τμήμα της πρώτης τάξης μια μικρόσωμη μαθήτρια με αγγελικό πρόσωπο, κανένα ενδιαφέρον για τα μαθήματα, «τι να την κάνω τη Φυσική, κύριε, η ζωή μου είναι αλλού», τα σοβαρά οικογενειακά προβλήματα είχαν ωθήσει βίαια την παιδική ψυχή της στην άβυσσο των ναρκωτικών. (Έχω γράψει παλιότερα ένα σχετικό κείμενο γι’ αυτή την περίπτωση και υπάρχει στο τέλος του σημερινού άρθρου).

Από την αρχαία εποχή, τότε που πιστεύεται ότι ο όρος ναρκωτικό «προτάθηκε από τον Γαληνό για να περιγράψει δραστικές ουσίες που μουδιάζουν ή νεκρώνουν, προκαλώντας απώλεια αισθήσεων ή παράλυση», τότε που ο «όρος νάρκωση χρησιμοποιήθηκε αρχικά από τον Ιπποκράτη για τη διαδικασία ή την κατάσταση της έλλειψης αισθήσεων» και ο «Γαληνός ανέφερε τη ρίζα μανδραγόρα, τους σπόρους του φυτού altercus και το χυμό παπαρούνας (όπιο) σαν βασικά παραδείγματα», μέχρι τη σημερινή περίοδο της γενικευμένης χρήσης των άπειρων ψυχοτρόπων άπειρων ουσιών έτρεξε πολύ νερό στην ιστορία του ανθρώπου, αλλά είναι μόνο η σύγχρονη περίοδος του πολιτισμού μας που δοκιμάζεται σκληρά από τη μαζική χρήση των ναρκωτικών.

Σε τι δρόμους απελπισίας μπορεί να βρεθεί ο άνθρωπος για να επιλέξει τον οδυνηρό δρόμο της σκληρής δοκιμασίας των ναρκωτικών και πολύ πιθανόν και του ίδιου του θανάτου; Τι είναι αυτό που πλέκει το νήμα της πλασματικής φυγής από μια σκληρή πραγματικότητα για να σε οδηγήσει στην άβυσσο του ολέθρου; Ποια είναι αυτή η σκοτεινή σκέψη που υπόσχεται ψεύτικους παραδείσους και ξεγελάει την τρομερή ισχύ του ορθολογισμού; Είναι τόσο ευάλωτος ο άνθρωπος που μπορεί να κομματιάζει με τόσο οδυνηρό τρόπο το υπέρτατο αγαθό της ζωής; Γιατί δεν έχουμε θέληση και δύναμη οι άνθρωποι για να μην επιτρέψουμε αυτή τη συχνά χωρίς επιστροφή διαδρομή προς την πρόσκαιρη «υπέρβαση» της σκληρής πραγματικότητας και τελικά προς το σκοτάδι;

Αλλά όπως και σε πολλά ζητήματα έχουμε κάνει λάθος. Θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι τα ναρκωτικά αφορούν μόνο κάποιους «περιθωριακούς» ή «παραμελημένους». Τα ξορκίζουμε, «αρκεί να μη συμβεί στο δικό μας σπίτι ή στη δική μας αυλή». Πιστεύουμε ότι το κακό «πέφτει από τον ουρανό», ότι το φέρνουν κάποιες έξω από την κοινωνία και τον άνθρωπο ανορθολογικές δυνάμεις. Δεν βλέπουμε ότι οι αξίες του πολιτισμού μας δεν δίνουν νόημα στη ζωή μας, δεν αντιλαμβανόμαστε ότι η λατρεία των υλικών αγαθών οδηγεί στην παρακμή, δεν συνειδητοποιούμε ότι η έλλειψη αλληλεγγύης και αγάπης (οι πιο πολλοί τη θεωρούμε ως μια θρησκευτικού τύπου έννοια ή ως μια οικογενειακή υπόθεση!) αποδιαρθρώνει τις κοινωνικές σχέσεις και τους δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων και μάς καθιστά όλους ευάλωτους στη φθορά.

Στο ζήτημα των ναρκωτικών δοκιμάζεται η κοινωνία. Γι’ αυτό οφείλουμε να δίνουμε μάχη όλοι, θεσμοί (οικογένεια, σχολείο, πολιτεία) και πρόσωπα. Είναι εν δυνάμει πρόβλημα όλων, ανεξάρτητα από το πώς εμφανίζεται η σημερινή εικόνα. Πιο ειδικά, η φοβερή δύναμη του σχολείου και των εκπαιδευτικών και η ακτινοβολία του παιδαγωγικού λόγου έχουν πολύ σημαντικές δυνατότητες για να δώσουν νόημα και αξία στη ζωή του ανθρώπου. Ο κύριος αγώνας, η προληπτική αντιμετώπιση μπορεί να είναι αποτελεσματικοί μόνο επί του πεδίου των ανθρωπιστικών αξιών, επί της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.

Δύο θεσμικές και ιδιαίτερα σημαντικές ιστοσελίδες:

http://ec.europa.eu/health-eu/my_lifestyle/drugs/index_el.htm

http://www.ektepn.gr/

Διαβάστε και ένα παλιότερο σχετικό κείμενο:

Αντιμετωπίζοντας το κακό…

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top