Fractal
Home / ΜΟΥΣΙΚΗ / Η μουσική Ινδία.
14/10/2015, 12:18 μμ

Η μουσική Ινδία.

Του Γιάννη Παναγόπουλου //

 

bb

 

Ο Bill Hunchback είναι ο κατάλληλος Αθηναίος να μας ξεναγήσει στην ινδική μουσική. Δάσκαλος σιτάρ. Φαν της ποπ κουλτούρας. Επίσκοπος ήχων που έρχονται  από κάθε γωνιά της γης, διάλεξε σήμερα για μας πέντε τραγούδια που, ακούγοντάς τα, θα μπορούσε κανείς να εντρυφήσει στον μυστικισμό και την έκσταση της ινδικής κλασικής μουσικής (όχι βαλμένα σε αξιολογική σειρά).

 

– «Φυσικά, τα δυτικά κομμάτια που έχουν επηρεαστεί από την ινδική κλασική μουσική είναι πάρα πολλά και βέβαια τα ράγκας (σ.σ. ράγκα: σύστημα που περιλαμβάνει όλα τα μελωδικά στοιχεία μιας σύνθεσης) της ίδιας της Ινδίας είναι πρακτικά άπειρα. Ισόποσα δύσκολο είναι να μετρήσουμε τους ταλαντούχους μουσικούς που ασχολούνται ώρες, μέρες, μήνες και χρόνια ολόκληρα μαζί τους. Τα παρακάτω τραγούδια είναι δείγματα από διαφορετικά φάσματα αυτής της πλευράς της μουσικής, που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως εισαγωγή στον θαυμαστό αυτό κόσμο» μας λέει ο Hunchback και ακούμε όσα άκουσε πριν από εμάς, για μας.

 

– Ravi Shankar, Raga Jog.

Αυτό είναι το χαρακτηριστικό ράγκα του αργού απογεύματος κι ένα από τα πιο γνωστά ράγκας αφού έχει ακουστεί σε ταινίες, ντοκιμαντέρ κλπ.

Θεωρείται ως το πρώτο μουσικό κομμάτι με σιτάρ που ακούστηκε στη δύση, παιγμένο από τον Ravi Shankar στον πρώτο του δίσκο, το Three Ragas (West India 1956)

 

– Dhrupad, Ντοκιμαντέρ

Το ντοκιμαντέρ του Mani Kaul μπορεί να ειδωθεί κι ως ένα τεράστιο τραγούδι.

Γυρισμένο το 1983, αφορά την εμβάθυνση στη φωνητική και οργανική μουσική της Ινδίας, όπως αυτή δημιουργείται μέσα στην πολυπλοκότητά της και τον μυστικισμό που μεταδίδεται από τους γηραιότερους στους νεαρούς, από τους γνώστες στους νεοφερμένους.

Η ταινία εστιάζει στη μουσική οικογένεια Dagar και στον πατριάρχη μουσικό γκουρού Ustad Rahim Fahimuddin Dagar που παίζει την veena (όργανο όμοιο με το σιτάρ που θεωρείται πρόγονός του) σε συνεργασία με τον τραγουδιστή Ashish Sankrityayan.

 

– Donovan, Three Kingfishers

Το τραγούδι αυτό, που θεωρείται ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κομμάτια της ψυχεδελικής μουσικής, βρίσκεται στον τρίτο δίσκο του “Dylan της Ευρώπης” όπως είχε ονομαστεί ο Donovan από τα μέλη της μουσικής σκηνής. Ο δίσκος είναι το Sunshine Superman του 1966. Στο σιτάρ εδω εμφανίζεται ο Sawn Phillips, ο οποίος υπήρξε μαθητής του Ravi Shankar στο σιτάρ πριν την εμπλοκή του George Harrison με την ινδική μουσική. Ο Harrison βέβαια ηχογράφησε πρώτος το όργανο (στο τραγούδι Norwegian Wood / This Bird Has Flown του άλμπουμ των Beatles “Rubber Soul” το 1965) για λόγους που εξηγούνται αλλού.

Το Three Kingfishers το διασκεύασαν πρόσφατα και οι Monster Magnet για το άλμπουμ τους “Last Patrol” (2013). Σιτάρ σε αυτούς παίζει ο κιθαρίστας τους, Garrett Sweeny, ο οποίος όμως χρησιμοποιεί ηλεκτρικό σιτάρ που δεν έχει μεγάλη σχέση με το ινδικό.

 

– The Beatles, Within you without you

Το κομμάτι αυτό, που συνέθεσε ο George Harrison για το άλμπουμ των Beatles “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band” του 1967, είναι λιγότερο δημοφιλές από το Tomorrow never Knows ή το Norwegian wood, όμως είναι το πλησιέστερο στην ινδική δομή της μουσικής. Εδώ είναι φανερή η ωριμότητα του καλλιτέχνη σε σχέση με τη μελέτη της μουσικής αυτής όπως είναι και φανερή η καθοδήγηση του φίλου του και φίλου των Beatles, Ravi Shankar, στην όλη ενορχήστρωση.

Κατά την ομολογία του ίδιου του Harrison σε συνεντεύξεις του, μελετούσε εκείνο τον καιρό 7-8 ώρες την ημέρα τη μουσική της Ινδίας, όπως την είχε μάθει από την επίσκεψη και διαμονή του για επτά συνεχόμενες εβδομάδες στη χώρα. Το κομμάτι το συνέθεσε αρχικά σε Harmonium, ένα ινδικό επίσης όργανο που λειτουργεί με αέρα ο οποίος ελέγχεται από πλήκτρα σαν του πιάνου, και αργότερα το ενορχήστρωσε με σιτάρ, τανπούρα και τάμπλας.

 

– Ustad Nishat Khan με το Ensemble Gilles Binchois: Statuit ei Dominus

Το 2000 ο Ustad Nishat Khan, μέλος της γνωστής μουσικής οικογένειας των Khan και με σπουδές σε όλο σχεδόν τον κόσμο, αποφάσισε να κυκλοφορήσει έναν δίσκο που να συνταιριάζει την ινδική μουσική με τους δυτικούς γρηγοριανούς ύμνους των μοναστηριών. Έχοντας συνεργαστεί ήδη με τους John McLaughlin, Philip Glass, Paco Pena, Evelyn Glennie και έχοντας σπουδάσει τη γρηγοριανή μουσική θεωρία, μπόρεσε να συνδυάσει τον μυστικισμό των Ragas, παιγμένων από το σιτάρ του, με τον αντίστοιχο των ύμνων που τραγουδούσε μια χορωδία μοναχών.

Εδώ συνδυάζεται το κλασικό ράγκα Bhaivari με έναν ύμνο του μεσαίωνα.

Η ηχογράφηση έγινε στο αβαείο του Anzy-le-Duc της Γαλλίας.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top