Fractal

O Μιχάλης Μελετίου στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

meletiou1

 

Το βιβλίο «Κρίση, Ακρισία και Ηθική» είναι ουσιαστικά μια δική μου προσπάθεια καταγραφής της νεοελληνικής πραγματικότητας με όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικό τρόπο. Δεν μένω όμως στην απλή παράθεση των αρνητικών στοιχείων. Περισσότερο, είναι μια προσπάθεια ερμηνείας της κρίσης που βιώνουμε καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η αιτία των δεινών μας προέρχεται από την βαθιά Ηθική κρίση της κοινωνίας μας. Επιπλέον, μέσα από τη μελέτη της βιολογίας, της φιλοσοφίας, της ψυχολογίας και του ρεαλισμού, σκιαγραφείται και μια πρόταση αλλαγής που ίσως να ανατρέψει την παρούσα κατάσταση προς το ευνοϊκότερο.

Δεν κρύβω επίσης, ότι αυτό το βιβλίο γράφτηκε από τον φόβο που ένιωσα για την καλπάζουσα ανηθικότητα και ασέβεια, που χαρακτηρίζουν πλέον τις μεταξύ μας σχέσεις. Ο εργοδότης δεν λογαριάζει καθόλου τον εργαζόμενο, ο φίλος δεν λογαριάζει καθόλου τον φίλο, η σύζυγος τον σύζυγο, ο σύζυγος τη σύζυγο, ο αδελφός τον αδελφό και πάει λέγοντας. Δυστυχώς, ο αμοραλισμός μας έγινε τρόπος ζωής.

Το βασικό χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι αυτό της διπλής άγνοιας. Νομίζουμε δηλαδή ότι γνωρίζουμε τα πάντα γύρω μας ενώ στην ουσία δεν κατανοούμε παρά ελάχιστα από όσα συμβαίνουν. Το ευτύχημα όμως είναι ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι κάτι το καινούριο. Επαναλαμβάνεται αδιάκοπα από τότε που υπάρχουν και οι άνθρωποι. Η κεντρική ιδέα, εξάλλου, του πλατωνικού σπηλαίου (αλλά και του βιβλίου), βασίζεται ακριβώς πάνω στην συνειδητοποίηση αυτής της διπλής άγνοιας και στο πώς πρέπει να προχωρήσουμε με βάση πάντα την ποιοτική παιδεία προς την εξεύρεση της Αλήθειας.

Σήμερα όμως, λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας και λόγω της παγκοσμιοποίησης, η συσκότιση που επιβάλλεται σχεδόν σε όλους τους τομείς της ζωής μας είναι πολύ πιο έντονη και πολύ πιο καμουφλαρισμένη σε σχέση με το παρελθόν. Εμείς, είτε το θέλουμε είτε όχι, βρισκόμαστε σε μια γεωπολιτική γειτονιά έντονων ανακατατάξεων που πολύ σύντομα θα διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στις παγκόσμιες εξελίξεις. Τα τελευταία χρόνια όμως, λόγω κακών χειρισμών σε πλείστους τομείς της διαχείρισης του κράτους μας, βρεθήκαμε σε μειονεκτική θέση έναντι των ανταγωνιστών μας.

Ωστόσο, ο χειρότερος μας εχθρός είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Αυτόν πρέπει πρωτίστως να χαλιναγωγήσουμε και να βελτιώσουμε. Η βελτίωση θα έρθει μόνο μέσα από την σοβαρή μελέτη των ελαττωμάτων μας αλλά και μέσω της βαθιάς πεποίθησης ότι ο μόνος τρόπος να αντέξουμε ως λαός, είναι μέσω της αποτίναξης της διχόνοιας που τόσο πολύ μας χαρακτηρίζει.

Με το «Κρίση, Ακρισία και Ηθική», θέλω να κάνουμε μια κουβέντα που θα έχει πρωταρχικό στόχο εσάς· τους παντοτινούς έφηβους όλων των ηλικιών. Θέλω να σας κεντρίσω το ενδιαφέρον. Θέλω να σας εξάψω την περιέργεια. Θέλω να σας αφυπνίσω. Στην τελική, θέλω να σας κάνω να αγανακτήσετε. Πάνω απ’ όλα όμως, θέλω να αλληλοβοηθηθούμε για να αποτινάξουμε τη μιζέρια και τον ωχαδερφισμό που μας έχει κάτσει στο σβέρκο, όπως εκείνος ο αηδιαστικός νταής, τότε που ήμασταν στο γυμνάσιο. Στόχος μας πρέπει να είναι να μάθουμε να δρούμε και όχι απλά να αντιδρούμε σε ό,τι μας φέρνει η ζωή.

 

meletiou2

 

Αποσπάσματα:

[σελ: 46] Συνήθως, η αναδρομή στο παρελθόν μας διδάσκει τα λάθη που έγιναν και μας εμπνέει για το μέλλον. Στην περίπτωση της διχόνοιας όμως, η όποια αλίευση ιστορικών διδαγμάτων από παρόμοιες καταστάσεις μοιάζει μάταιη. Ως ανικανοποίητη ερινύα μας καταδιώκει συνεχώς. Κάποτε διάβασα κάτι πολύ ρομαντικό. Κάποιος είπε ότι η έρις ήταν η κατάρα των θεών στους Έλληνες που τους λοιδόρησαν για την τόση τους αξία. Χάρη στην έριδα οι θεοί κοιμούνται ήσυχοι στον Όλυμπο. Κανείς θνητός Έλλην δεν πρόκειται να τους φτάσει. Δεν συμμερίζομαι καθόλου την πράγματι ωραία αυτή εικόνα, διότι είναι ποτισμένη με την πηγή των δεινών μας. Η πηγή του κακού δεν είναι άλλη από την αποποίηση των ευθυνών μας και από την μοιρολατρική αποδοχή μιας ριζωμένης μεν, αλλά καλοθρεμμένης νοσηρής ψυχικής διάθεσης δε.

Τα τελευταία εκατό χρόνια, αυτή η νοσηρή ψυχική διάθεση μας κόστισε τρεις ανυπολόγιστες πανωλεθρίες, που ίσως είναι και οι χειρότερες όλων των εποχών: 1) το 1922 με τον εθνικό διχασμό και τη μικρασιατική καταστροφή, 2) το 1944-49 με τον εμφύλιο αλληλοσπαραγμό και 3) το 1974 με το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

 

[σελ: 119] Αν αφήσουμε τον πόλεμο, λόγω της ανάγκης για επιβίωση, στη φύση και ασχοληθούμε μόνο με τον πόλεμο που αφορά την επικράτηση μιας ανθρώπινης ομάδας έναντι μιας άλλης, θα διαπιστώσουμε ότι κατά το παρελθόν οι πολεμικές περίοδοι ήταν καλύτερα καθορισμένες απ’ ό,τι είναι στις μέρες μας. Σήμερα, ο πόλεμος χαρακτηρίζεται από μια διάρκεια που δεν έχει τέλος. Πρακτικά, ο πόλεμος, λόγω των μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας, είναι στις μέρες μας συνεχής και εξαιρετικά πολυσχιδής. Το θέατρο των επιχειρήσεων μπορεί να βρίσκεται παντού και πουθενά. Το δυστύχημα όμως είναι ότι, πλέον, ο πόλεμος έχει φορέσει τον ανορθόδοξο μανδύα του και τις περισσότερες φορές ο εχθρός δεν φέρει ούτε στολές παραλλαγής ούτε κρατά κάποιο εμφανές όπλο. Στην παραδοξότητα του σημερινού τρόπου του μάχεσθαι, τα κύρια όπλα δεν είναι οι σφαίρες και τα πολυβόλα αλλά οι ιδέες και ο ψυχισμός του ατόμου· ήτοι τα συναισθήματά του. Ο άμεσος στόχος είναι το μυαλό και η ψυχή του ανθρώπου. Ως εκ τούτου, τα χαρακώματα και τα πεδία των ανοιχτών μαχών αντικαθίστανται από τους δρόμους, τα καφενεία, τα σχολεία, ακόμα και από την τηλεόραση και τα έντυπα μέσα.

 

[σελ: 144] Τα πάντα διέπονται από το νόμο της γέννησης, της ακμής και της παρακμής. Μήπως έχουμε φτάσει στα όρια μας ως Έθνος; Μήπως ήρθε η δική μας στιγμή για να γίνουμε εκείνο το μικρό κρατίδιο της Κομμαγηνής που έσβησε σαν το μικρό λυχνάρι; Το απεύχομαι. Όλα όμως δείχνουν ότι βαδίζουμε ολοταχώς προς μια νέα εθνική συρρίκνωση. Το πιο οδυνηρό με αυτή τη διαφαινόμενη συρρίκνωση είναι ότι μάλλον μεθοδεύεται για να παρουσιαστεί ως μια μορφή σωτηρίας. Η μεγάλη ταχύτητα κίνησης των εξελίξεων ίσως να απαιτεί, για τη δική μας πραγματική σωτηρία, να πάρουμε ένα… τάιμ-άουτ. Πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε να γίνει πρώτα για εμάς και μετά για τους άλλους. Η παραβολή του καλού Σαμαρείτη είναι σίγουρα εξαιρετικά διδακτική, αλλά απ’ ό,τι θυμάμαι, ο Κύριος δεν είπε κάποια παραβολή για ετοιμοθάνατους που προτιμούσαν να σώσουν άλλους πριν τους εαυτούς τους. Αντίθετα, θυμάμαι τους Βυζαντινούς μας προγόνους να λένε μία παροιμία, κατ’ εμέ πολύ χρήσιμη: «οὐαί τῷ μή τοῖς ἰδίοις ὄνυξι ξυομένῳ».

 

Βιογραφικό:

Γεννήθηκα στη Λεμεσό της Κύπρου το 1983. Ζω στην Αθήνα από το 2003. Σπούδασα Βιολογία και Μοριακή Ιατρική. Εργάζομαι ως βιολόγος σε Ερευνητικό κέντρο Βιοΐατρικών Επιστημών και ως καθηγητής στην ιδιωτική εκπαίδευση. Είμαι συνεργάτης γνωστού εκδοτικού οίκου που εξειδικεύεται σε περιοδικές εκδόσεις εκλαϊκευμένης Επιστήμης και Ιστορίας. Άρθρα και γνώμες μου δημοσιεύονται στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο της Ελλάδας και της Κύπρου. Ποιήματα μου έχουν φιλοξενηθεί σε σελίδες Λόγου και Πολιτισμού στο διαδίκτυο. Εκτός από το «Κρίση, Ακρισία και Ηθική» (εκδόσεις ΑΩ), είμαι και ο συγγραφέας της ποιητικής συλλογής «Άκαλος Άκακος» (ιδιωτική έκδοση) που κυκλοφορεί δωρεάν στο διαδίκτυο.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top