Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ξεχασμένοι στο Μετρό από τον Θεό
25/01/2017, 12:31 μμ

Ξεχασμένοι στο Μετρό από τον Θεό

Γράφει ο Μίνως – Αθανάσιος Καρυωτάκης //

 

metro2033«Metro 2033» του Ντμίτρι Γκλουχόφσκι, Εκδ. Καστανιώτη, σελ. 544

 

Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει λάβει χώρα εδώ και καιρό. Η καταστροφή που άφησε πίσω του είναι σχεδόν ολοκληρωτική. Μερικοί χιλιάδες άνθρωποι, που έχουν καταφέρει με υπεράνθρωπη προσπάθεια να σωθούν, έχουν στριμωχτεί στο Μετρό της Μόσχας (το μεγαλύτερο αντιπυρηνικό καταφύγιο στον κόσμο). Εκεί, οι τελευταίοι απόγονοι της ανθρωπότητας προσπαθούν να συμβιώσουν κατοικώντας στους σταθμούς και δημιουργώντας έναν καινούριο υπόγειο κόσμο, που διέπεται από κανόνες, διμερείς σχέσεις, εμπορικό συνάλλαγμα, ουδέτερες ζώνες κτλ.  Η ΒΕ-ΝΤΕ-ΕΝ-ΧΑ, ένας από τους βορειότερους σταθμούς, κατοικείται και παραμένει ακόμη ασφαλής, αλλά η εμφάνιση των «Μαύρων», πλασμάτων με τρομερές ικανότητες, και οι επιθέσεις τους στον σταθμό, έχουν θορυβήσει τους κατοίκους του Μετρό. Ο Αρτιόμ, ένας νεαρός άντρας που κατοικεί στον προαναφερθέντα σταθμό, θα αναλάβει τυχαία μια πολύ επικίνδυνη αποστολή, η οποία όμως δύναται να σώσει την ανθρωπότητα. Ουσιαστικά πρέπει να φτάσει στη θρυλική Πόλις και να ενημερώσει τους ιθύνοντες σχετικά με την εμφάνιση των «Μαύρων». Ωστόσο, για να τα καταφέρει, θα πρέπει πραγματοποιήσει ένα ταξίδι που ελάχιστοι έχουν καταφέρει.

Το «Metro 2033» είναι το πρώτο βιβλίο της τριλογίας του Ρώσου συγγραφέα Ντμίτρι Αλεξέγιεβιτς Γκλουχόφσκι. Μ’ αυτό το έργο ο Γκλουχόφσκι κατάφερε να αποκτήσει παγκόσμια αναγνωρισιμότητα, όχι μόνο με τα βραβεία που απέσπασε, αλλά και εξαιτίας της μεταφοράς του βιβλίου σε βιντεοπαιχνίδι. Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο για το συγκεκριμένο έργο είναι ότι ο συγγραφέας του δεν έψαξε στην αρχή εκδοτικό οίκο, αλλά ξεκίνησε να δημοσιεύει την ιστορία στο διαδίκτυο: «ακριβώς επειδή το βιβλίο δημοσιευόταν κατά κεφάλαια και γύρω του είχε σχηματιστεί μια ολόκληρη κοινότητα, κατάφερα να “παρακολουθώ” την αντίδραση των ανθρώπων. Διευκρινίστηκε λοιπόν ότι μεταξύ των αναγνωστών μου υπήρχαν εργάτες του μετρό, μηχανοδηγοί, στρατιωτικοί, μέλη των ειδικών δυνάμεων που είχαν πολεμήσει στην Τσετσενία… Κι αυτοί διόρθωναν τα λάθη μου και έκαναν προγνώσεις».

Από το ξεκίνημα του βιβλίου ο αναγνώστης μπαίνει στο κλίμα του έργου. Ο συγγραφέας του δεν ακολουθεί την αμερικάνικη σχολή γραφής. Στο βιβλίο δεν υπάρχει συνεχόμενη δράση και ένταση, αλλά περισσότερο μια ατμοσφαιρικότητα που προσπαθεί να εμφυσήσει τα συναισθήματα των κατοίκων του μετρό και τον πρωτόγνωρο τρόμο που βιώνουν στην άθλια καθημερινότητά τους. Μπορεί η ανθρωπότητα να έχει καταστραφεί, αλλά ορισμένοι συνεχίζουν να προσπαθούν να επαναφέρουν την κανονικότητα των παλιών χρόνων μέσω βιβλίων, μαθημάτων γραφής κ.ο.κ. Ωστόσο, υπάρχουν κι εκείνοι που έχουν χάσει την πίστη τους και για να βρουν ένα νόημα στη ζωή τους καταφεύγουν στη δημιουργία αιρέσεων ή ακόμα και στον θάνατο. Άλλωστε, όλα αυτά τα χρόνια έχουν δημιουργηθεί αμέτρητοι ζοφεροί μύθοι για τις σήραγγες του Μετρό. Αυτή η κατάσταση έχει συμβάλλει στη δημιουργία συγκεκριμένων ζωνών και συμμαχιών σε διάφορους σταθμούς. Παρά τις άθλιες συνθήκες και την παραλίγο καταστροφή του κόσμου, οι άνθρωποι συνεχίζουν να τσακώνονται μεταξύ τους. Κατά μερικούς γι’ αυτή τη μοίρα ευθύνεται μοναχά ο Θεός που τους έχει ξεχάσει ή πάλι, κατ’ άλλους, οι καταστροφικές μηχανές. Οι αντικρουόμενες απόψεις των ποικίλων χαρακτήρων του Γκλουχόφσκι καταφέρνουν να παρουσιάσουν πολλές εκδοχές της πραγματικότητας, να συζητήσουν αμέτρητες εκδοχές και να προβάλλουν ερωτήματα και απαντήσεις σε διαχρονικά ζωτικά ερωτήματα. Ίσως, αυτός να είναι και ένας τρόπος για να παρουσιάσει και ο ίδιος ο συγγραφέας τους φόβους του και τις απόψεις του πάνω στα συγκεκριμένα ερωτήματα, καθώς και να ασκήσει κριτική στην καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων.

 

Dmitry Glukhovsky

Dmitry Glukhovsky

 

Η γραφή του δεν είναι απλή. Ο συγγραφέας έχει συνεχόμενες μακροσκελείς περιγραφές και διαλόγους, ενώ παίζει διαρκώς με τα συναισθήματα των κεντρικών προσώπων και του αναγνώστη. Λόγω αυτών των χαρακτηριστικών, το βιβλίο σε μερικά σημεία καταντά αρκετά βαρετό και δύσκολο στην ανάγνωση. Ωστόσο, καταφέρνει να αναδείξει την πολυπλοκότητα του δημιουργήματός του και μια πραγματικότητα, που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα αποφευκτέο μέλλον για τον κόσμο μας.

Εν ολίγοις, το «Metro 2033» είναι ένα άκρως ευφυές βιβλίο στη σύλληψη, το οποίο χαρακτηρίζεται για τον ατμοσφαιρικό του τρόμο, για την αίσθηση του αναπόφευκτου, αλλά και για τα βαθιά του αντιπολεμικά μηνύματα. Παρά τις δυσκολίες που παρουσιάζει, είναι ένα έργο που αξίζει να διαβαστεί ακόμα και από ανθρώπους που δεν αγαπούν το συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top