Fractal

Η υποκρισία των ανθρώπων και το διαζύγιο

Γράφει ο Μίνως Αθανάσιος Καρυωτάκης //

 

«Μετά το διαζύγιο» της Γκράτσια Ντελέντα, Εκδ. Σαΐτα, σελ. 186

 

Ο Κονσταντίνο Λέντα καταδικάζεται σε φυλάκιση είκοσι επτά ετών λόγω του φόνου του θείου του. Αυτή η εξέλιξη θα αποβεί μοιραία για τη σχέση του με τη γυναίκα του, Τζοβάνα, η οποία θα μείνει μοναχή της στο μικρό χωριουδάκι της Σαρδηνίας μαζί με τον μικρό γιο τους. Παρά τις αντίξοες συνθήκες θα προσπαθήσει να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες και να επιβιώσει. Ωστόσο, ένα τραγικό γεγονός θα αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Έτσι, η Τζοβάνα θα κληθεί να λάβει μια μοιραία απόφαση, η οποία θα σημαδέψει ανεξίτηλα την ίδια και τον σύζυγό της.

Η Γκράτσια Ντελέντα συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους λογοτέχνες της Ιταλίας, καθώς το μακρινό 1926 απέκτησε το Νόμπελ λογοτεχνίας «για τα ιδεαλιστικά εμπνευσμένα της γραπτά που με πλαστική σαφήνεια απεικονίζουν τη ζωή στο νησί της [Σαρδηνία] και με βάθος και συμπάθεια ασχολούνται με τα ανθρώπινα προβλήματα εν γένει». Το ντεμπούτο της πραγματοποιήθηκε στην ηλικία των 17 ετών με τη νουβέλα που έφερε τον τίτλο “Sangue Sardo”. Τα πρώτα της έργα τα υπέγραφε ως Ιλία ντε Σαν-Ισμαέλ ή Γκ. Ράτσια καθώς θεωρούσε ότι το τολμηρό περιεχόμενό τους μπορούσε να προκαλέσει το ευρύτερο κοινωνικό αίσθημα. Η ζωή, τα έθιμα και οι παραδόσεις του λαού της Σαρδηνίας είναι εμφανή στο γράψιμό της, ενώ πολλοί από τους ήρωές της είναι κοινωνικοί απόκληροι που έρχονται αντιμέτωποι με τη δύσκολη καθημερινότητα και την απομόνωση.

Το συγκεκριμένο έργο κυκλοφόρησε το 1902 και ασχολείται ουσιαστικά με το ζήτημα του διαζυγίου, το οποίο δεν είχε θεσμοθετηθεί τότε στην Ιταλία. Όπως αναφέρει η μεταφράστρια του έργου, Ευρυδίκη Αμανατίδου, «Ήδη από δεκαετίες πριν συνεχιζόταν η διαμάχη σχετικά με τη θεσμοθέτηση του διαζυγίου στην Ιταλία. Εκείνη τη χρονιά προτάθηκε σχέδιο νόμου που προέβλεπε το διαζύγιο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, μία εκ των οποίων ήταν η καταδίκη σε πολυετή φυλάκιση. Το νομοσχέδιο απορρίφθηκε και έτσι η θεσμοθέτηση του διαζυγίου δεν έγινε πραγματικότητα. Σε αναμονή του νόμου, η συγγραφέας είχε ορίσει ως αρχή της δράσης το έτος 1904, υπολογίζοντας ίσως ότι τότε το διαζύγιο θα μετρούσε ήδη έναν τουλάχιστον χρόνο ζωής στην Ιταλία. Το μυθιστόρημα εκδόθηκε ξανά ανανεωμένο με τον τίτλο “Naufraghi in porto” (Nαυαγοί στο λιμάνι) το 1920, χρονιά κατά την οποία το θέμα του διαζυγίου απασχόλησε ξανά το Ιταλικό Κοινοβούλιο και πάλι όμως χωρίς αποτέλεσμα». Μέσα απ’ αυτό το κομβικό ζήτημα, η Ντελέντα καταφέρνει να αναδείξει την υποκρισία της κοινωνίας, η οποία κατακρίνει και υποδεικνύει τον ορθό τρόπο διαβίωσης στην Τζοβάνα. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές ο κοινωνικός περίγυρος δεν συντάσσεται με τα χρηστά ήθη και έθιμα, αλλά δείχνει κακία και φθόνο.  Παράλληλα, το ατομικό συμφέρον καθορίζει κατά μεγάλο βαθμό τις πράξεις των χαρακτήρων του έργου, οι οποίοι όμως ισχυρίζονται ότι νοιάζονται και προσπαθούν να βοηθήσουν τη δύστυχη συγχωριανή τους. Επιπλέον, η αγάπη και ο έρωτας παρουσιάζονται ως έννοιες ζωτικής σημασίας, που καθορίζουν, εν πολλοίς, τις τύχες των ανθρώπων.

 

Grazia Deledda

 

Εν ολίγοις, το «Μετά το διαζύγιο» είναι ένα αξιοπρόσεκτο έργο, αν αναλογιστεί κανείς τη χρονική περίοδο που έχει γραφτεί. Θίγει σημαίνοντα κοινωνικά ζητήματα και παρουσιάζει γλαφυρά τη μεσογειακή Σαρδηνία. Τέλος, είναι σπουδαίο ότι προσφέρεται αφιλοκερδώς από τις Εκδόσεις Σαΐτα, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον εκάστοτε αναγνώστη να διερευνήσει τον λογοτεχνικό κόσμο της Ντελέντα.

 

Κατεβάστε ελεύθερα το ψηφιακό βιβλίο >>

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top