Fractal

Έρωτες και βεντέτες

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

mayro_fylaxtoΒαγγέλης Μπέκας “Μαύρο φυλαχτό”, Εκδόσεις Ψυχογιός, 2017, σελ. 436

 

Ο Βαγγέλης Μπέκας που γεννήθηκε στην Πρέβεζα έχει γράψει αστυνομικά μυθιστορήματα και διηγήματα. Τώρα καταπιάνεται με την Ιστορία, αυτήν που αφορά την πατρίδα του, την Ήπειρο (ο πατέρας του κατάγεται από το Σούλι κι η μητέρα του γεννήθηκε στο Ζάλογγο). Στο μυθιστόρημα Μαύρο φυλαχτό μιλάει για τους αγώνες των Σουλιωτών για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, χρησιμοποιώντας πραγματικά και επινοημένα πρόσωπα. Όσα συμβαίνουν τα αφηγείται ο κεντρικός ήρωας, ο Μάρκος, ένας νεαρός Σουλιώτης, ο οποίος κρύβει πολλά προσωπικά και οικογενειακά μυστικά που τα αποκαλύπτει σιγά σιγά, δίνοντας στην ιστορία του ρυθμό θρίλερ. Το καλοκαίρι του 1797, ο Μάρκος πηγαίνει στην Κέρκυρα για να μάθει τις διαθέσεις των Γάλλων, οι οποίοι έχουν διώξει τους Βενετσιάνους και κατέχουν το νησί. Τον συνοδεύει ο φίλος του ο Γιώργης. Εκεί εμποτίζεται με τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης (ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα), που ήδη εφαρμόζονται στην Κέρκυρα, γνωρίζει ανθρώπους που μπορεί να είναι χρήσιμοι στον αγώνα των Σουλιωτών κατά των Τούρκων, όπως τον Περραιβό, τον τελευταίο Έλληνα που είδε ζωντανό τον Ρήγα Φεραίο. Ταυτόχρονα, ερωτεύεται την Ελένη, μια νεαρή κοπέλα που διαβάζει γαλλικά μυθιστορήματα, αλλά που συνδέεται με άλλον άντρα.

Το μυθιστόρημα αρχίζει μ’ ένα έγκλημα που έγινε στο Σούλι: ένας άντρας σκότωσε με ειδεχθή τρόπο τη γυναίκα του, επειδή ήταν μοιχαλίδα, αμάρτημα που τότε ξεπληρωνόταν με θάνατο. Η γυναίκα ήταν εξαδέλφη του Μάρκου κι αυτός δεν έκανε τίποτα για να τη σώσει, τα έθιμα της περιοχής δεν επέτρεπαν κάτι τέτοιο. Τα εγκλήματα δεν σταματούν εδώ, διότι οι Σουλιώτες ήταν άγριοι άνθρωποι, αψίκοροι, και εξοικειωμένοι με τα όπλα, τόσο τα πυροβόλα όσο και τα μαχαίρια, οπότε δεν μπορούσαν να σταθούν ήσυχοι, αν δεν τα χρησιμοποιούσαν. Πρώτα εναντίον των εχθρών της πατρίδας τους, των Τούρκων και των Αλβανών και στη συνέχεια κατά των προσωπικών τους εχθρών. Όταν ο Μάρκος μαθαίνει πως στο Σούλι κάποιος σκότωσε τη αδελφή του, τη Δέσπω («την έσφαξαν», διαβάζουμε), αφήνει την Κέρκυρα και επιστρέφει στο σπίτι του για να ξεκαθαρίσει τα πράγματα και βεβαίως να βρει τον δολοφόνο της αδελφής του και να τον τιμωρήσει. Διότι στο Σούλι ευδοκιμούν οι βεντέτες, καθώς μαθαίνουμε, και το αίμα πρέπει να ρέει συνεχώς για λόγους εκδίκησης και ηθικής τάξεως.

 

Βαγγέλης Μπέκας

Βαγγέλης Μπέκας

 

Η ιστορία του Βαγγέλη Μπέκα τελειώνει μερικά χρόνια αργότερα, το καλοκαίρι του 1807, στη Λευκάδα (Αγία Μαύρα τότε), όταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με τα παλικάρια του και άλλους πατριώτες από την ηπειρωτική Ελλάδα ετοιμάζονται να ξεσηκώσουν τους σκλαβωμένους Έλληνες. Στο διάστημα μεταξύ των δύο χρονολογιών, κι ενώ ο Αλή Πασάς παραμονεύει, επιδιώκοντας να κυριαρχήσει στο Σούλι και να υποτάξει τους ατίθασους κατοίκους του, ο Μάρκος, κουβαλώντας πάντα τα μυστικά του, βρίσκεται στη γενέτειρά του, όπου συμμετέχει στον αγώνα των Σουλιωτών για ελευθερία. Έτσι, ο αναγνώστης πληροφορείται όλα τα γεγονότα που αφορούν το Σούλι και τις φάρες του, τους Μποτσαραίους και του Τζαβελλαίους, ονομαστές οικογένειες που πολέμησαν για την πατρίδα τους, μα είχαν κι αυτοί τις προσωπικές τους διχόνοιες.

Στην ουσία, το Μαύρο φυλαχτό είναι μια λογοτεχνική αφήγηση της ιστορίας των Σουλιωτών, οι οποίοι τελικά σκλαβώθηκαν από τον Αλή Πασά, ο οποίος παρουσιάζεται ως άγριος, πονηρός κι αιμοδιψής. Από τις σελίδες του βιβλίου περνούν γνωστά ιστορικά πρόσωπα που συμμετείχαν στην Επανάσταση του 1821, επίσης ο καλόγερος Σαμουήλ, το Κούγκι και το Ζάλογγο. Κι αν ο Μάρκος ατύχησε στον έρωτά του με την κερκυραία κόρη, η άλλη του αδελφή, η Ρίνα, βρήκε το ταίρι της στο πρόσωπο του φίλου του, του Γιώργη, έτσι το ευτυχές τέλος ευφραίνει τους αναγνώστες που αναζητούν παρηγοριά στη λογοτεχνία.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top