Για την Μαρία Κυρτζάκη: «Μόνο με ψεύδη βεβαιώνεται η ζωή»
Γράφει η Ελένη Γκίκα //
«Και τι θα πει δεν πέθανα και πώς/ τον θάνατο θάνατο ονομάζεις/ πώς να υπάρξει όνομα στον θάνατο πώς/ να φθογγούται ο θάνατος και πώς/ ο θάνατος να καρπωθεί το “ξέρω του θανάτου/ Ειδέναι Οίδα Οιδίποδας./ Μόνο με ψεύδη βεβαιώνεται η ζωή.»
Μαρία Κυρτζάκη (1948-2016).
«Η Μαρία». Πρώτα έκανε τον γύρο του διαδικτύου. Η Μαρία Κυρτζάκη, ποιήτρια με ύφος προσωπικό κι ανεπανάληπτο, επιμελήτρια βιβλίων από τις λίγες, βασική συνεργάτης λογοτεχνικών περιοδικών και ραδιοφωνικών εκπομπών, η Μαρία που τόσο σεμνά και ουσιαστικά υπηρέτησε τα ελληνικά γράμματα δεν είναι πια ανάμεσά μας. Πέθανε σε ηλικία 66 ετών. Αφήνοντας τον απόηχο της αγάπης και της εκτίμησης όλων.
«Ο λόγος της ορθώνεται σαν ρομφαία. Λέει ή θανατώνει. Καρφώνεται με ένταση απαραχάρακτη και τιμωρεί τα αυτονόητα, τα κοινότοπα, είναι άγρια, τρυφερή, χαϊδεύει τις αδυναμίες, αλλά χαϊδεύει με τις ίδιες εκείνες γρατζουνιές που της προκάλεσε η γαμψή αφή των πραγμάτων. Ακούω συχνά το ουρλιαχτό του στίχου της: “Πεινάω σαν λύκος”, αλλά δεν ανησυχώ. Ξέρω ότι είναι εκλεκτικός, δεν τρώει παραχωρήσεις», έχει γράψει γι’ αυτήν η Κική Δημουλά.
Από τις πιο σημαντικές ποιητικές φωνές της γενιάς του 1970, θα γράψει για την ποίησή της ο Αλέξης Ζήρας: «Η ώριμη περίοδος της ποίησής της ουσιαστικά αρχίζει στα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν αρχίζει και χρησιμοποιεί σε ευρεία κλίμακα θέματα των της κλασικής τραγωδίας και των επικών μύθων, όπως λ.χ. της ομηρικής “Οδύσσειας”. Αλλά η σύγχρονη προϊστορία της, η παράδοση από την οποία πήρε και μετάπλασε τον ιεροφαντικό, πυκνό και ενίοτε σιβυλλικό λυρικό της λόγο ήταν ο Διονύσιος Σολωμός, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Οδυσσέας Ελύτης και ο απροσδόκητος συνεχιστής τους, ο Γιώργος Χειμωνάς. Ο κόσμος της ποίησής της είναι κόσμος αρχετυπικός, ως προς τη γλώσσα, το φύλο και την υποκειμενική αίσθηση του χρόνου. Κόσμος πέραν της ιστορίας αλλά που διαπλέει την ιστορία, καθώς το σύμπαν που πρόβαλλε στην καμπή της ενορατικής ποιητικής της, από τη “Γυναίκα με το κοπάδι” και έπειτα, είναι ένα όραμα που δεν έχει πάψει να θυσιάζει τις εξατομικεύσεις του, τα αναγνωρίσιμα προσωπικά του, στην πληθυντική του διάσταση».
Η Μαρία Κυρτζάκη στη λογοτεχνία εμφανίστηκε πρώιμα, το 1996, με τα ποιήματά της «Σιωπηλές κραυγές». Ακολούθησαν τα βιβλία της ποιητικού μόχθου, λόγω της επίμονης και επίπονης διαδικασίας της προετοιμασίας τους, Οι λέξεις (1973), Ο κύκλος (1976), Η γυναίκα με το κοπάδι (1982), Περίληψη για τη νύχτα (1986), Ημέρια νύχτα (1989), Σχιστή οδός (1992), Μαύρη θάλασσα (2000), Λιγοστό και να χάνεται (2002), Στη μέση της ασφάλτου (2005) όπου συγκέντρωσε την ποιητική διαδρομή της από το 1973 έως το 2002. Το μονολογικό της κείμενο «Τυφώ» παραστάθηκε το 1996 από το Απλό Θέατρο.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Η Σοφία Γκλιάτη Χασιώτη αποχαιρετά τον Δημήτρη Φύσσα
16/04/2024, 9:17 μμ -
✔ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία
16/04/2024, 9:16 μμ -
Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: Μυστήρια στο νησί Πίτσι Πίτσου
16/04/2024, 9:16 μμ -
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
«Υπερρεαλιστική θεατρικότητα»
Γράφει ο Δημήτρης Παπακωνσταντίνου // * Σκέψεις πάνω στο ποιητικό έργο της Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου «Ο θυρωρός των ημερών» Αντί προλόγου: Πολύ συχνά αντιμετωπίζουμε μια ποιητική συλλογή σαν ένα άπαρτο κάστρο με τριπλή σειρά επάλξεων κι επικίνδυνες τάφρους, ή
Περισσότερα -
Εξαίροντας την έννοια της θυσίας
Γράφει ο Αθανάσιος Βαβλίδας // «Η επανάσταση των υπογείων» του Γιώργου Μαχαιρίτσα (μυθιστόρημα), Εκδόσεις Βακχικόν 2019 Γνώρισα τον Γιώργο Μαχαιρίτσα μες απ’ τα βιβλία του. Δεν είχα την τύχη μέχρι σήμερα να τον γνωρίσω δια ζώσης. Κι όμως,
Περισσότερα -
Άποψη: “Ξύστε έναν αλτρουιστή και θα βρείτε έναν υποκριτή”
Του Χάρη Ναξάκη // * Ο Φράνς ντε Βάαλ είναι ίσως ο κορυφαίος σήμερα ερευνητής της συμπεριφοράς των πρωτευόντων. Στο βιβλίο του «Πρωτεύοντα και Φιλόσοφοι, πως εξελίχθηκε η ηθική», εκδόσεις Αλεξάνδρεια, ο συγγραφέας έχει ως στόχο όλους αυτούς
Περισσότερα -
Η ποίηση της Γεωργίας Πολυκανδριώτη
Γράφει η Λίλια Τσούβα // Γεωργία Πολυκανδριώτη «Το μανταρίνι», εκδόσεις ΑΩ Όταν δικάσεις την αγάπη/ θα περισσέψει μία νύχτα. Με το μότο αυτό η Γεωργία Πολυκανδριώτη εισάγει τους αναγνώστες και τις αναγνώστριες στην πρώτη της ποιητική συλλογή με
Περισσότερα -
Δύο ποιήματα: “Ολύμπιοι μύθοι” & “Το τοπίο της ποίησης”
Της Κατερίνας Μαυρομμάτη // * “Ολύμπιοι μύθοι” Με τους μύθους της Ελλάδας παιδαγωγήθηκα. Πρώτο μου ποίημα η Οδύσσεια. Να αποστηθίζω το ιερό εκείνο “οικόνδε νέεσθαι” το υπέρτατο φλογερό αίσθημα, ευσχήμως υμνολογούμενο αειπόρφυρο σαν πόθος. Κι ύστερα επηκολούθησεν σφοδρή
Περισσότερα -
3ο Μέρος – ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 1944: Η τελευταία ευκαιρία για ειρήνευση και έντιμη πολιτική λύση
του Τάκη Κατσιμάρδου // Το πρωί της δεύτερης ημέρας των μαύρων Xριστουγέννων 1944, όταν έσκαγε σαν βόμβα η απίστευτη είδηση για την υπονόμευση του Αγγλικού Στρατηγείου στο ξενοδοχείο ΅Μεγάλη Βρετάνια΅, ο θόρυβος σκέπασε όλους τους άλλους. Tις πραγματικές βόμβες
Περισσότερα -
Ποίηση: «Δρόμοι με αίμα»
Γράφει ο Νίκος Κουβίδης // Δρόμοι με αίμα Κόκκινα μάτια τις νυχτιές του φόβου παλικάρια Σε σίδερα κι ακρογιαλιές του πόνου μαύρες φορεσιές Για δες λαέ ένα σταυρό που πάνω κάτω τρέχει Μήτε καρφιά στα
Περισσότερα
