ΗΡΩΙΔΕΣ ΤΟΥ ’21: Μαντώ Μαυρογένους
Γράφει η Μηλίτσα Πιέτρη- Αυγούστη // *
«Θαυμάζω τις γυναίκες μας και στο όνομα τους μνέω», γράφει ο Διονύσιος Σολωμός στο ποίημα του «οι γυναίκες του είκοσι ένα», διότι ήσαν και αυτές παρούσες σε όλες τις φάσεις του μεγάλου ξεσηκωμού του Γένους μας και πολέμησαν δίπλα στους άντρες, ακριβώς σαν τους άντρες.
Μια εξέχουσα μορφή της Ελληνικής Επανάστασης είναι η Μαντώ Μαυρογένους. Γεννήθηκε στην Τεργέστη το 1796 ή ‘97, όπου ήταν εγκαταστημένος ο πατέρας της Νικόλαος Μαυρογένης, μέλος της Φιλικής Εταιρείας, στην οποία μυήθηκε και η Μαντώ Μαυρογένους το 1820.
Γυναίκα με εύθραυστη ομορφιά, λεπτή και λυγερή κορμοστασιά μεγαλωμένη με Ευρωπαϊκή ανατροφή και παιδεία. Ήταν ανιψιά του Νικολάου Μαυρογένη επί πολλά έτη δραγουμάνου του στόλου και στη συνέχεια ηγεμόνα της Βλαχίας. Στις παραμονές του αγώνα βρισκόταν στη Τήνο με τον θείο της παπά Μαύρο, από τον οποίον μυήθηκε στον αγώνα και μαζί του πήγε στην Μύκονο πατρίδα της μητέρας της αμέσως μετά την έκρηξη της επανάστασης. Έκτοτε η νεαρή Μαντώ διέθεσε όλη την πατρική περιουσία στον απελευθερωτικό αγώνα ενώ έλαβε μέρος και η ίδια σε πολλές επιχειρήσεις. Με πλοία που εξόπλισε με δικά της έξοδα καταδίωξε τους πειρατές που λήστευαν τις Κυκλάδες. Συγκρότησε σώμα πεζών που ανέλαβε την αρχηγία του και υπεράσπιζε τη Μύκονο. Εξόπλισε στόλο από έξι πλοία και τον ένωσε με τις ναυτικές δυνάμεις του Τομπάζη. Αργότερα συγκρότησε στρατό από 16 λόχους των 50 ανδρών και πήρε μέρος στην εκστρατεία της Καρυστίας. Πολέμησε στο πλευρό του Γρηγορίου Σάλα στο Πήλιο, στη Φθιώτιδα και στη Λιβαδειά. Όταν επέστρεψε στη Μύκονο ασχολήθηκε με την τροφοδοσία του ναυτικού. Η φήμη της γρήγορα ξεπέρασε τα σύνορα του Ελληνικού χώρου και από τη θέση αυτή η νεαρή Ελληνίδα απηύθυνε έκκληση βοήθειας στους Ευρωπαίους φιλέλληνες και κυρίως στις Αγγλίδες και Γαλλίδες. Στις Ευρωπαίες φίλες της εκμυστηρευόταν «Λαχταρώ μια ημέρα μάχης όπως εσείς λαχταράτε μια ημέρα χορού».
Απευθύνθηκε πρώτα στις Γαλλίδες.
«Μια κόρη απλή, που ανατράφηκε σε ένα βράχο και μεγάλωσε στη θλίψη, μη αναπνέοντας παρά τον πατριωτισμό, θα ακουστεί άραγε από ένα πλήθος γυναικών βυθισμένων στις απολαύσεις της ζωής, στην πολυτέλεια, στις χαρές της τέχνης και του πολιτισμού και δεν κινδυνεύω άραγε να γελοιοποιηθώ αν μιλήσω για την επαναστατημένη ηρωϊκή πατρίδα μου σε γυναίκες που δεν ασχολούνται παρά με τις επαναστάσεις της μόδας;»
Στις Αγγλίδες έγραψε με διαφορετική γλώσσα, γιατί πίστευε πως ήταν πιο ευαίσθητες και γενναιόδωρες από τους άνδρες τους.
«Δεν μας αρκεί ευγενικές Κυρίες μόνο ο ενθουσιασμός. Οι αιώνες της τυραννίας μας έχουν εξαντλήσει εντελώς οικονομικά. Ο ηρωϊσμός δεν ωφελεί όταν στερείται τα απαραίτητα οργανικά μέσα για να εκδηλωθεί. Χρήματα, όπλα, πυρομαχικά, τροφή, ενδύματα. Και τολμώ να επικαλεσθώ τη συμπάθεια σας. Σκοπός μου είναι η εξασφάλιση ενός ασύλου για τα κατατρεγμένα γυναικόπαιδα στην Εύβοια που με τη βοήθεια σας θα βρίσκαμε τρόπο να την επανακτήσουμε και να την αφιερώσουμε στη μνήμη των γυναικών της Αγγλίας».
Με τη λήξη της επανάστασης η Μαντώ Μαυρογένους εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο. Τιμήθηκε με διάταγμα του Καποδίστρια για τις υπηρεσίες της με το βαθμό του αντιστρατήγου και με μια μικρή σύνταξη. Επίσης της ανέθεσε και την εποπτεία του ορφανοτροφείου το οποίο ίδρυσε στην Αίγινα. Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια αναγκάσθηκε να επιστρέψει στη Μύκονο. Φτωχή, έχοντας δωρίσει την τεράστια περιουσία της στον αγώνα, κατέφυγε κοντά σε συγγενείς της στην Πάρο. Εκεί πέθανε από τυφοειδή πυρετό το 1840. Ενταφιάστηκε με δημόσια δαπάνη στο προαύλιο του ναού της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής.
* Η Μηλίτσα Πιέτρη- Αυγούστη είναι ποιήτρια.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Συριγμοί της ιστορίας: Το ατύχημα Σόροβιτς
09/04/2024, 7:35 μμ -
-
Η ευθύνη των Αφρικανών στο δουλεμπόριο
28/11/2023, 8:54 μμ -
Βιετνάμ: Δεν είναι μονάχα ο πόλεμος
21/11/2023, 8:16 μμ -
Βυζαντινά κάστρα της Θράκης
24/10/2023, 10:01 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Διήγημα: “Διακοπές στην Αίγινα”
Γράφει ο Φοίβος Σταμπολιάδης // ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ Στων δυό μεγάλων πεύκων τη σκιά, της θάλασσας τ’αγνάντεμα και των καραβιών τ’αργόσυρτο το διάβα. Μυριάδες τζιτζίκια, ανέμελοι τεμπέληδες του καλοκαιριού, ρουφούν το τώρα καγχάζοντας όσους νοιάζονται για
Περισσότερα -
Στα ίχνη του Κάφκα
Γράφει η Αντωνία Κώστα-Φώτη // «Η μεταμόρφωσή της», Αμάντα Μιχαλοπούλου, εκδ. Καστανιώτη Στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου, Η μεταμόρφωσή της, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, διαβάζουμε καταρχάς μια ιστορία ενηλικίωσης και παράλληλα μια περιήγηση στο φάσμα
Περισσότερα -
Η τελειοποίηση της τέχνης του εγκλήματος
Γράφει ο Κώστας Τραχανάς // Άγκαθα Κρίστι «Αυλαία – Η τελευταία υπόθεση του Πουαρό», Μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου, Εκδόσεις Ψυχογιός 2023, σελ. 241 Αυτή είναι η τελευταία υπόθεση του ντετέκτιβ Ηρακλή Πουαρό. Ο Πουαρό θα πεθάνει λόγω μεγάλης ηλικίας.
Περισσότερα -
Κριτική για την παράσταση «Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού»
Γράφει η Χρύσα Νικολάκη // * Η Ιόλη Ανδρεάδη και ο Άρης Ασπρούλης έγραψαν ένα αστυνομικό θρίλερ που στηρίζεται σε αληθινά γεγονότα της εποχής τού 1910 στην Αθήνα και στη νουβέλα του Πλάτωνα Ροδοκανάκη Το βυσσινί τριαντάφυλλο. Ένα
Περισσότερα -
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΑ: «Η ατέρμονη αναζήτηση του έρωτα: Ένας ήλιος που δύει»
Γράφει η Γεωργία Χάρδα // * Οσάμου Νταζάι: «Ο Δύων Ήλιος», Μετάφραση: Έφη Τσιρώνη, Εκδόσεις Διόπτρα «Ο Δύων Ήλιος» αναφέρεται στην «πληγωμένη» κοινωνία της μεταπολεμικής Ιαπωνίας που προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια μαζική κοινωνική αλλαγή. Ο Νταζάι αφηγείται την ιστορία της Καζούκο, κόρης ενός αριστοκράτη που επιστρέφει
Περισσότερα -
«Το παρελθόν ποτέ δεν μένει στο παρελθόν»
Γράφει η Τζένη Μανάκη // Μάικλ Οντάατζε «Φώτα Πολέμου», Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, Εκδόσεις Πατάκη «Ο εαυτός δεν είναι το πρωτεύον» «Άραγε, έτσι ανακαλύπτουμε την αλήθεια, έτσι εξελισσόμαστε; Συγκεντρώνοντας τέτοια ανεπιβεβαίωτα θραύσματα; […] Άραγε όλοι αυτοί που έχουν μείνει
Περισσότερα -
Η Βάνα Κουτσού στο Εργαστήρι του συγγραφέα
Το βιβλίο «Απίστευτα κι απέραντα» από τις εκδόσεις Οσελότος, είναι η πρώτη μου συγγραφική απόπειρα. Πρόκειται για στίχους, τραγούδια που έχω γράψει η ίδια, μία συνήθεια που την είχα από τότε που ήμουν παιδί. Αν και δυστυχώς, δεν
Περισσότερα
