Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Οράματα και θαύματα
11/05/2016, 5:52 μμ

Οράματα και θαύματα

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου // 

 

 “Όταν έρθει η νύχτα”, Μάκης Πανώριος, Εκδόσεις Γρηγόρη, 2015, σελ. 246

 

Ο Μάκης Πανώριος (Κεφαλονιά, 1935) είναι ο σημαντικότερος έλληνας συγγραφέας του φανταστικού, λογοτεχνικού είδους που δεν καλλιεργείται συστηματικά στη χώρα μας και μάλλον δεν έχει πολλούς θαυμαστές. Έχοντας σπουδάσει ζωγραφική, υποκριτική και σκηνοθεσία, εργάστηκε ως ηθοποιός στο Εθνικό και στο ελεύθερο θέατρο, εικονογράφησε και επιμελήθηκε πλήθος βιβλίων. Το μυθιστόρημά του Όταν έρθει η νύχτα ανήκει στην κατηγορία «φαντασίας, τρόμου και επιστημονικής φαντασίας», αλλά πραγματεύεται διαχρονικά ζητήματα όπως η ζωή, η ανθρώπινη μοίρα, η αγάπη, η απώλεια, ο θάνατος.

Κεντρικός ήρωας είναι ο Αλέξανδρος, αγνώστου επαγγέλματος και τόπου διαμονής, πρωταγωνιστής και σε άλλα μυθιστορήματα του συγγραφέα, άρα μπορούμε να ισχυριστούμε πως αποτελεί το alter ego του Μάκη Πανώριου. Ο ήρωας ζει στην Πόλη, η οποία απειλείται από τα Σύννεφα, των οποίων απώτερος σκοπός είναι να κατακτήσουν τη Γη, να τη Συννεφοποιήσουν. Η ιστορία διαδραματίζεται σε άγνωστο χρόνο κάπου στο μέλλον, αλλά δεν αποκλείεται τα γεγονότα να συμβαίνουν στο σήμερα, παρά τα μελλοντολογικά στοιχεία της. Ο Αλέξανδρος βλέπει οράματα, π.χ. μια λέμβο, η οποία τον καλεί με τη μυστική φωνή της. Μπαίνει μέσα και αποβιβάζεται σε μια έρημο σπαρμένη με οστά και κρανία. Το πιο σημαντικό από τα οράματα είναι εκείνο που αφορά τη μητέρα του. Της μιλάει, εκείνη δεν απαντάει, οπότε θυμάται πως την πήγε σε άσυλο γιατί ο εγκέφαλός της εκφυλιζόταν σιγά σιγά. Στη συνέχεια, μιλάει με τον μηχανικό ανθρωπόμορφο υπηρέτη του, τον Τήλε.

Σημειώνουμε πως εντός του κειμένου ο συγγραφέας έχει εγκιβωτίσει άλλα δευτερεύοντα κείμενα (με πλάγια γράμματα), όπου γίνεται λόγος για ταξίδια και περιπέτειες. Π.χ. στη σελίδα 107 διαβάζουμε: «ο μελανός ουρανός αφρίζει θεόρατα βουνά τα κύματα, αστραπές, κεραυνοί, άνεμοι, η καταιγίδα χύνεται μεσ’ απ’ τα μαύρα σύννεφα, σείονται τα θεμέλια γης και ουρανού, η Αργώ παραδέρνει». Πρόκειται βέβαια για την Αργοναυτική εκστρατεία. Στην πορεία της ανάγνωσης συναντάμε ονόματα ηρώων του Ομήρου, δηλαδή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, λ.χ. τον Ελπήνορα. Αργότερα βλέπουμε τον Αλέξανδρο να συνομιλεί με τον συγγραφέα Αρθούρο Κλάρκιν, καθισμένο στην αναπηρική του καρέκλα, που είναι βεβαίως ο σημαντικός Άρθουρ Κλαρκ, ο οποίος με τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας που έχει γράψει (λ.χ. το εμβληματικό 2001: Η Οδύσσεια του διαστήματος), προφανέστατα έχει χαρίσει εμπνεύσεις στον Μάκη Πανώριο.

O συγγραφέας Μάκης Πανώριος

Οφείλουμε να τονίσουμε πως η ανάγνωση του παρόντος κειμένου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρόκειται για ένα ποιητικό μυθιστόρημα απολύτως ακατάλληλο για όσους έχουν συνηθίσει την εύκολη γραφή, την τετριμμένη πλοκή, τους σχηματικούς χαρακτήρες και τα εύκολα αποφθέγματα. Το κείμενο τελειώνει ποιητικά: «ο Αλέξανδρος κοιτάζει έξω από το παράθυρο του κόσμου, το μαύρο φως της Νύχτας καταυγάζει το άπειρο διάστημα, στο κέντρο του το Αίνιγμα του Σύμπαντος, ένα πιο συμπαγές Σκοτάδι, από τα έγκατά του αναδύεται η Σιωπή…»

Ας το υπογραμμίσουμε: ο Μάκης Πανώριος απευθύνεται σε εκλεκτικούς αναγνώστες, οι οποίοι έχουν εντρυφήσει σε παρόμοια κείμενα και μπορούν να εκτιμήσουν την πλούσια σε αποχρώσεις γραφή του.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top