Fractal

Έργα λογοτεχνίας, γραμμένα στη φυλακή

Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // 

 

Η μοναξιά ενός κελιού φυλακής παρείχε χρόνο και έμπνευση σε ιστορικές φιγούρες για να γράψουν μερικά από τα πιο διάσημα έργα τους. Από την επιστολή του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ως ένα κλασικό έργο της φιλοσοφίας που ολοκληρώθηκε στην πτέρυγα των μελλοθανάτων.

 

Δείτε οκτώ από τα πλέον σημαίνοντα έργα που έχουν γραφτεί από πίσω από τα κάγκελα.

 

«Γράμμα από τη φυλακή του Μπέρμιγχαμ” Μάρτιν Λούθερ Κινγκ

 

King's mugshot following his Birmingham arrest.

Φωτό μετά από τη σύλληψή του.

 

Τον Απρίλιο του 1963, ο Δρ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ είχε οδηγηθεί στις φυλακές του Μπίρμινγχαμ, Αλαμπάμα, με την κατηγορία ότι ηγείται δημόσιας πορείας χωρίς άδεια. Κατά τη διάρκεια των εννέα ημερών ποινής, ο King χρησιμοποίησε τα περιθώρια των εφημερίδων και κομμάτια του χαρτιού τουαλέτας για να συντάξει μια απάντηση σε μια ομάδα κληρικών που είχαν καταγγείλει τον αγώνα του. Το εύγλωττο, -7.000 λέξεων- δοκίμιο του χρησιμοποιεί αποσπάσματα των Άγιου Θωμά του Ακινάτη,Τόμας Τζέφερσον και άλλων για να εξετάσει τη φύση των άδικων νόμων και την ευθύνη των πολιτών, περιελαμβάνοντας δε και την αξιομνημόνευτη ρήση, «Η αδικία οπουδήποτε, είναι μια απειλή για τη δικαιοσύνη παντού.” Οι συνεργάτες του King κατάφεραν να βγάλουν εκτός φυλακής τα διάσπαρτα κομμάτια χαρτιού και να τα δακτυλογραφήσουν λίγες ημέρες πριν από την απελευθέρωσή του. Το «Γράμμα από τη φυλακή του Μπέρμιγχαμ” σύντομα εμφανίστηκε σε δημοσιεύσεις σε ολόκληρο το έθνος, και έγινε η  θεμέλια λίθος του αμερικανικού κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα.

 

“Ταξίδια” του Μάρκο Πόλο

 

marco polo

 

Λίγα χρόνια μετά την επιστροφή του από το 24ετές ταξίδι του μέσα από την Ασία, ο Marco Polo συνελήφθη ενώ οδηγούσε μια βενετσιάνικη γαλέρα στη μάχη κατά της αντιπάλου ιταλικής πόλης της Γένοβας. Περιορισμένος στη φυλακή, ο 44-χρονος έμπορος πέρασε τον χρόνο του με διηγήσεις στους συγκρατούμενούς του και ιστορίες από τα ταξίδια του στην Κίνα και τα χρόνια που πέρασε στην υπηρεσία του ηγεμόνα Μογγόλων Κουμπλάι Χαν. Εκεί τράβηξε την προσοχή ενός συγγραφέα και συγκρατούμενου του με το όνομα Rustichello of Pisa, και το δίδυμο τελικά συνεργάστηκε για το βιβλίο “Περιγραφή του Κόσμου», ευρύτερα γνωστό ως τα «Ταξίδια». Αυτό το επικό οδοιπορικό σφράγισε την κληρονομιά του Μάρκο Πόλο και τον τοποθέτησε ιστορικά ως έναν από τους μεγάλους εξερευνητές του κόσμου.

 

Αυτοβιογραφία του Νέλσον Μαντέλα

 

Nelson Mandela visits his former prison cell on Robben Island in February 1995.

Ο Νέλσον Μαντέλα στο κελί του στις Robben Island τον Φεβρουάριο του 1995.GUY TILLIM / AFP / Getty Images

 

Πριν διετέλεσει πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, ο Νέλσον Μαντέλα ήταν ο έγκλειστος με αριθμό 466/64 στο Robben Island, μια από τις τρεις φυλακές στην οποία τελικά πέρασε 27 χρόνια. Το 1974, φυλακισμένος σε ένα εξαιρετικά μικρό κελί, άρχισε κρυφά να γράφει μια αυτοβιογραφία που τεκμηρίωνε τα χρόνια του ως αντι-απαρτχάιντ ακτιβιστής και επαναστάτης. Συγκρατούμενοί του πρόσφεραν κριτική και προτάσεις σε ότι έγραφε, και ένας φυλακισμένος ονόματι Mac Maharaj μετέτρεπε τα χειρόγραφα Μαντέλα σε μικροσκοπικά κείμενα για να εξοικονομήσει χώρο. Μετά την ολοκλήρωση του βιβλίου, ο Μαντέλα έθαψε το πρωτότυπο στον κήπο της φυλακής. Οι φρουροί τελικά το ανακάλυψαν, αλλά μέχρι τότε, ο Maharaj και άλλοι είχαν ελευθερωθεί και είχαν βγάλει λαθραία τα πρακτικά έξω μαζί τους. Η αυτοβιογραφία παρέμεινε ανέκδοτη μέχρι το 1994, όταν ο Μαντέλα θα χρησιμοποιούσε τα γραπτά αυτά στη διαμόρφωση του διάσημου βιβλίου του “Long Walk to Freedom”.

 

 

“Το μεγάλο ταξίδι”   του John Bunyan

 

Bunyan in prison.

Bunyan στη φυλακή.

 

Αρχικά ο John Bunyan έκανε το όνομά του γνωστό στα τέλη της δεκαετίας του 1650, όταν έγινε δημοφιλής ιεροκήρυκας. Αποκτώντας σύντομα οπαδούς με τα κηρύγματα προκάλεσε την οργή της μοναρχίας, η οποία τον έκρινε παράνομο για τις θρησκευτικές συγκεντρώσεις που δεν ήταν σύμφωνες με την Αγγλικανική Εκκλησία. Το 1660, συνελήφθη και κλείστηκε σε μια φυλακή στο Μπέντφορντ. Η αρχική του ποινή ήταν τρεις μήνες, αλλά επειδή αρνήθηκε να εγκαταλείψει το κήρυγμα, τελικά πέρασε πάνω από 12 χρόνια πίσω από τα κάγκελα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έγραψε τελικά το πιο πολυδιαβασμένο χριστιανικό βιβλίο μετά την Αγία Γραφή το «Μεγάλο ταξίδι» (Pilgrim’s Progress αρχικός τίτλος)  Αλληγορικά γραμμένο μέσα στην φυλακή, το 1678 περιγράφει τα εμπόδια, τις παγίδες και τους πειρασμούς που αντιμετωπίζει κάθε χριστιανός στην ζωή του. Χρησιμοποιήθηκε για αναγνωστικό από πάρα πολλά σχολεία του Αγγλικού κόσμου κατά τον δεκατοέβδομο και δεκατοόγδοο αιώνα. Έχει μεταφραστεί σε πάνω από 100 γλώσσες.

 

 “Ο Αγών μου”, του Αδόλφου Χίτλερ

 

list 8 literature prison hitler

 

Το 1923, ο Αδόλφος Χίτλερ οδήγησε τα μέλη Ναζιστικού Κόμματος σε ένα αποτυχημένο πραξικόπημα γνωστό ως “Πραξικόπημα της μπιραρίας “. Καταδικασμένος σε φυλακή της Βαυαρίας με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, ο νεαρός πέρασε τους επόμενους αρκετούς μήνες γράφοντας το “Mein Kampf” ( «Ο Αγών μου»), ένα μαμούθ βιβλίο το οποίο αποτέλεσε το βασικό ιδεολογικό μανιφέστο του ναζιστικού κόμματος την εποχή πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Χίτλερ παρουσιάζει σε αυτό το βιβλίο την πολιτική του ιδεολογία, με βάση την αυτοβιογραφία του και είναι χωρισμένο σε δύο μέρη, ένα αυτοβιογραφικό και ένα πολιτικό. Το βιβλίο γνώρισε αρχικά παταγώδη αποτυχία, αλλά αργότερα πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα κατά τη διάρκεια της ανόδου των Ναζί στην εξουσία στη δεκαετία του 1920 και του ’30.

 

 

 “Le Morte d’Arthur”  του Sir Thomas Malory

 

Illustration of King Arthur and Excalibur.

Εικονογράφηση του Βασιλιά Αρθούρου και Excalibur.GraphicaArtis / Getty Images

 

Λίγα είναι γνωστά για τον συγγραφέα της πιο διάσημης συλλογής από ιστορίες για τον βασιλιά Camelot Αρθούρο, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Sir Thomas Malory δεν ήταν και ιδιαίτερα ιπποτικός. Εάν οι υποθέσεις των ιστορικών για την ταυτότητά του είναι σωστές, ο Malory ήταν ένας ιππότης Warwickshire και όλοι γύρω του απατεώνες οι οποίοι επανειλημμένα είχαν φυλακιστεί για εγκλήματα από εκβιασμούς ως και απόπειρες δολοφονίας.   Είναι όμως πραγματικά εντυπωσιακή η προσπάθεια του άγνωστου αυτού συγγραφέα, ο οποίος στηριζόμενος στα διάφορα αγγλικά και γαλλικά κείμενα αλλά και στους μύθους για τον Αρθούρο και τους ιππότες του έγραψε αυτό το μνημείο της αγγλικής γλώσσα με τίτλο «Ο Θάνατος του Αρθούρου» (Πρωτότυπος τίτλος: L’ Morte d’ Arthur ). Οι αφηγήσεις για τον κάθε ήρωα τέμνονταν με τις αντίστοιχες κάποιου άλλου ή ακόμα έμεναν ημιτελείς και μετέωρες. Ο Malory έδωσε την πιο ευσύνοπτη εκδοχή όλων των εποχών, του Βασιλιά Αρθούρου και των Ιπποτών της Στρογγυλής Τράπεζας.

 

 “120 Days of Sodom”, Μαρκήσιος ντε Σαντ

FRANCE-LITERATURE-SADE

 

Ο Γάλλος συγγραφέας Μαρκήσιος ντε Σαντ, πέρασε πάνω από το ένα τρίτο της ζωής του στη φυλακή για πράξεις σεξουαλικής βίας και σκληρότητας. Κατά τη διάρκεια του 1785 στη Βαστίλη, ο Σαντ κρυφά έγραψε “Οι 120 μέρες των Σοδόμων» μια ιστορία των βασανιστηρίων, βιασμών που περήφανα ονομάζε  “το πιο βρώμικο παραμύθι που έχει ποτέ πει από τότε ο κόσμος από την απαρχή του.” Ο Σαντ έγραψε ολόκληρο το μυθιστόρημα σε ένα ρολό χαρτί και το έκυβε σε μια ρωγμή στον τοίχο του κελιού του για να αποτρέψει από το να κατασχεθεί.Έχοντας χάσει τα ίχνη του μοναδικού αντίγραφο αφότου μεταφέρθηκε σε νέα φυλακή κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, το βιβλίο δεν ανακαλύφθηκε παρά μόνο μετά το θάνατό του το 1814. Έκτοτε επανειλημμένα το βιβλίο έχει απαγορευθεί και καταγγελθεί ως άσεμνο, αλλά το 2014, ένας Γάλλος ιδιοκτήτης μουσείου κατέβαλε 7.000.000 ευρώ για να αγοράσει το χειρόγραφο του μαρκήσιου ντε Σαντ.

 

 

“Παρηγοριά της Φιλοσοφίας”, Boethius

 

Page from an illustrated “Consolations of Philosophy.”

Σελίδα από ένα εικονογραφημένο «Παρηγοριά της Φιλοσοφίας».

 

Ο Anicius Manlius  Severinus Boethius πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ως ένας από τους πιο σημαντικούς φιλοσόφους και πολιτικούς της Ιταλίας.Έφτασε στο απόγειο της καριέρας του, στη δεκαετία του 520, αλλά η τύχη του πήρε αργότερα μια σοβαρή τροπή όταν κατηγορήθηκε άδικα για προδοσία και καταδικάστηκε σε θάνατο. Όσο ο ίδιος έμεινε στη φυλακή και συλλογιζόταν το επικείμενο τέλος του, έγραψε το βιβλίο «Παρηγοριά της Φιλοσοφίας», μια προσέγγιση στην φύση του κακού, την ελεύθερη βούληση και τη θεία πρόνοια και ένα από τα πιο ευρέως μελετημένα κείμενα του Μεσαίωνα.

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top