Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ούτως ή άλλως, έρωτας
13/12/2017, 12:12 πμ

Ούτως ή άλλως, έρωτας

Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος // *

 

Ασημίνα Ξηρογιάννη «Λίγη φθορά για γούρι», Εκδόσεις Γαβριηλίδης

 

Πολλοί ποιητές σήμερα ασχολούνται με τη φθορά που επιφέρει ο χρόνος, τόσο στα αντικείμενα, όσο και στον άνθρωπο και ο κάθε ποιητής την αντιμετωπίζει με τον δικό του τρόπο. Έχουν γραφτεί τόσα πολλά για τη φθορά, που θα μπορούσαμε να τη θεωρήσουμε θέμα κλισέ, όμως, ο τρόπος με τον οποίο την προσεγγίζουν οι ποιητές έχει τη σημασία του και εκεί ακριβώς υπάρχει όλο το ενδιαφέρον.

Τέτοιες σκέψεις κάναμε, διαβάζοντας την ποιητική συλλογή της Ασημίνας Ξηρογιάννη: «Λίγη φθορά για γούρι», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γαβριηλίδης».

Ο τίτλος της ποιητικής συλλογής της Ασημίνας Ξηρογιάννη, εύλογα προκαλεί απορία. Μπορεί η φθορά να είναι γούρι; Μήπως, πρόκειται για έναν θετικό χαρακτηρισμό έτσι ώστε να εξευμενίσουμε τη φθορά; Όπως για να εξευμενιστεί η μόνιμα φουρτουνιασμένη θάλασσα του Πόντου πήρε το επίθετο «Εύξεινος» και όπως, όταν χύνεται κρασί στο πάτωμα και λέμε ότι είναι γούρι, ενώ ξέρουμε ότι μπορεί να αφήσει λεκέ. Τι γίνεται, όμως, όταν, τη φθορά τη βλέπουμε σε ένα πρόσωπο, που είναι δίπλα μας; «Πεθαίνουν ποτέ τ’ αστέρια; / Φταίει ίσως που σχεδόν ασπρίσαν τα μαλλιά σου», γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη στο ποίημα «Φόβος». Όταν, βλέπεις το πρόσωπο, που είναι δίπλα σου να φθείρεται, φοβάσαι, ακόμα και αν: «μια απλή γρίπη είναι μόνο».

Το ερωτικό στοιχείο, φαίνεται να κυριαρχεί στην ποιητική συλλογή της Ασημίνας Ξηρογιάννη, καθώς υπάρχουν ποιήματα, που αναφέρονται καθαρά στον έρωτα, αλλά και ποιήματα, που αναφέρονται στην ποίηση, με ερωτικό υπόβαθρο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι στίχοι της ποιήτριας έχουν χρώμα κόκκινο, όμως, το κόκκινο είναι όχι μόνο το χρώμα του έρωτα, αλλά και το χρώμα του αίματος, δηλαδή του πόνου, γιατί μόνο, όποιος έχει πονέσει, μπορεί να είναι ποιητής: «Τα ποιήματα πάντα κόκκινα / κόκκινα / με πόνο κόκκινο / με κόκκινο πόνο. / Με πόνο.» Όσο, όμως, κι αν υπάρχουν καταστάσεις, που πονάνε, ο άνθρωπος πρέπει να αντέχει. Η Ασημίνα Ξηρογιάννη μας προτρέπει: «Να πορεύεσαι με απώλειες. / Και να αντέχεις.» Και για να αντέξει η ποιήτρια καταφεύγει στην ειρωνεία: «σου αρέσει να σε προσφωνούν «κύριε καθηγητά» / και όταν σου μιλάω / προσποιείσαι ότι μ’ ακούς.»

Πολλά ποιήματα της ποιητικής συλλογής της Ασημίνας Ξηρογιάννη «Λίγη φθορά για γούρι» αναφέρονται στην ποίηση και έχουμε δει σε αρκετές παρουσιάσεις ποιητικών συλλογών να γίνονται ερωτήσεις στους ποιητές από το κοινό για την ενασχόλησή τους με την ποίηση. Η Ασημίνα Ξηρογιάννη προλαβαίνει τις ερωτήσεις με απαντήσεις ποιητικές: «Για να γράψεις ποίηση / χρειάζεται να καίγεσαι μέσα σου» και αλλού: «Ένα μυστήριο ξαγρυπνά / που «ποίηση» λέγεται. / Κι όλα ερμηνεύονται αλλιώς», ενώ σε άλλο σημείο, η ποίηση συνδέεται με την πεζή πραγματικότητα δίνοντας μια κοινωνική κι επίκαιρη υπόσταση στο ποίημα: «Τα καλύτερα ποιήματα / τα έγραψα περιμένοντας στην ουρά / στην τράπεζα».

 

Ασημίνα Ξηρογιάνη

 

Σε ορισμένα ποιήματα της ποιητικής συλλογής της Ασημίνας Ξηρογιάννη «Λίγη φθορά για γούρι», υπάρχει διακειμενικότητα, που αλλού υποβόσκει και αλλού τη βλέπουμε φανερή στους τίτλους των ποιημάτων. Έτσι, έχουμε το ποίημα: «Με τον τρόπο του Μπρεχτ» και τα ποιήματα «Καβάφης» και «Αναλογία», που αναφέρονται και τα δύο στον Καβάφη και ιδιαίτερα στο πρώτο υπάρχει διάχυτη η καβαφική ειρωνεία. Χαρακτηριστικό είναι και το ποίημα, που αναφέρεται στην τραγική σκηνή της Ιλιάδας, όπου ο Έκτορας αποχαιρετά την Ανδρομάχη και τον μικρό Αστυάνακτα με μια πολύ συγκινητική περιγραφή.

Συμπερασματικά, η ποιητική συλλογή της Ασημίνας Ξηρογιάννη «Λίγη φθορά για γούρι» είναι μια από τις πιο όμορφες, που διαβάσαμε τελευταία και καταφέρνει να αποδώσει τα αισθήματα της ποιήτριας ως  δώρο προς τους αναγνώστες και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ίδια στο ποίημα «Παιχνίδι»: «Να κόβω ένα και να τους το δίνω δώρο. / Μια χαρά, / μια λύπη, / ή μια τύψη».

 

 

* Ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1978. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα βουλγάρικα, στα αγγλικά, στα αλβανικά και στα πακιστανικά. Διατηρεί μόνιμη στήλη κριτικής βιβλίου στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.vakxikon.gr. Διαχειρίζεται τα blogs: www.poihtikostayrodromi.blogspot.gr,  www.theoharispapadopoulos.blogspot.com

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top