✔ Μετάφραση: Λεονάρντο Σινισγκάλλι (Leonardo Sinisgalli, 1908-1981) 3 ποιήματα
Μετάφραση από τα ιταλικά: Θεοδόσης Κοντάκης // *
Θα θυμάμαι αυτό το φθινόπωρο
[Mi ricorderò di questo autunno]
Θα θυμάμαι αυτό το φθινόπωρο
λαμπρό και φευγαλέο, με ταξιδιάρικο φως,
που καμπύλωνε στον άνεμο καθώς σκύβαν τα καλάμια.
Η πλημμυρίδα στα κανάλια μου ανέβαινε ως τη μέση∙
βυθίζομαι φρυγμένος απ’ την ξηρή ζέστη.
Όταν θα ’μαι ανάμεσα σε φίλους τις νύχτες στην πόλη
θα πω την ιστορία κείνων των ευτυχισμένων ημερών,
του πατέρα μου που απ’ το πάτημα των σταφυλιών
είχανε κοκκινίσει τα πέλματά του,
της μητέρας μου της ντροπαλής
που μ’ ένα αυγό ζεστό στο χέρι, στο δρόμο καταμεσής,
έμοιαζε κι από νύφη πιο χαρούμενη.
Μιλούσε ο πατέρας για κείνη την κερασιά
τη φυτεμένη τη μέρα του γάμου∙ καθώς μου ’λεγε,
τούτη τη χρονιά δεν άνθισε. Κι ονειρευόταν
να τηνε κάνει κρεβάτι νυφικό για μένα τον πρωτογέννητο.
Άνοιξε ο βοριάς τον ουρανό, να φανεί
ένα τέταρτο του φεγγαριού. Φεγγάρι με κέρατα
ροδαλά του μοσχαριού, που ’χανε μόλις φυτρώσει!
Αύριο θα μπορέσουμε να φυτέψουμε, είπ’ ο πατέρας.
Μες στην ανοιχτή την απαλάμη του έβλεπα
καθαρά τις ζάρες μπρος στην πυροστιά, άκουσα
το σπόρο να σκάει μέσα στην καρδιά του∙
μες στα μάτια είδα ν’ αστράφτει
η πήλινη η λεκάνη με τα στάχυα.
Τα παράθυρα της οδού Ρούμπενς
[Le finestre di Via Rubens]
Ι.
Καθώς βραδιάζει η Κυριακή
κάθομαι με τις ώρες
και παρατηρώ τα χελιδόνια.
Τράβηξα όλες τις ασφάλειες
για ν’ αερίσω το άδειο σπίτι.
Ακούω το φοίνικα να σειέται,
να σηκώνει τις φτερούγες, να τις τινάζει –
έπειτα απομένει ασάλευτος.
Κλείνεται στη σιωπή του.
Εδώ και χρόνια τον κοιτώ: η γιορτή
δεν κρατάει για πολύ
εδώ κάτω. Είναι παιχνίδι σύντομο
των χελιδονιών στο σούρουπο.
Βγαίνουνε στον ουρανό δυο-δυο,
γοργά πετάνε στις σκεπές κοντά στα πεύκα,
ξαναμαζεύονται σαν τις σαΐτες.
Ξαφνικά παύει το σφύριγμα.
Βουβά πετούν για μια στιγμή ακόμα.
Ύστερα μένει άδειος ο ουρανός.
Γρήγορα γράφω
όσο φωτίζει πάνω στο χαρτί.
Στίχοι για τα γενέθλιά μου
[Versi per il mio compleanno]
Όταν ο κότσυφας
τραγουδάει το βράδυ
θα πει πως ήρθε κιόλας η άνοιξη.
Αν ήμουνα γεράκι από καλή γενιά
θα τσάκιζα του κλουβιού μου τα σίδερα.
Αν ήμουνα ποντικάκι μικρό
θ’ άλλαζα τη ζωή μου για το κέφι μου.
Μου πατήσαν την ουρά
οι σύντροφοί μου μες στη σπηλιά,
μου μαδήσανε τις φτερούγες.
Νύχτωσε και κανένας δεν ακούει
κι ο κότσυφας τραγουδάει, ποιος ξέρει πού,
στις 9 του Μάρτη 1959.
Ο Leonardo Sinisgalli είναι ένας από τους σημαντικούς Ιταλούς ποιητές του Μεσοπολέμου, αλλά και της μεταπολεμικής εποχής. Τα πρώτα χρόνια της ζωής του έζησε σε αγροτική περιοχή της Λουκανίας, στον ιταλικό Νότο. Στη συνέχεια μετέβη στη Ρώμη. Σπούδασε μηχανικός. Aπό το 1932, εργάστηκε ως αρχιτέκτονας και σχεδιαστής στο Μιλάνο.
Στο ξεκίνημα της ποιητικής του πορείας, υπήρξε συνοδοιπόρος των ποιητών του μεσοπολεμικού μοντερνισμού (Μontale, Ungaretti, Luzi κ.ά.). Βάση του πρώιμου έργου του αποτελούν οι νοσταλγικές αναμνήσεις από την επαρχιακή ζωή, οι οποίες αποτυπώνονται συνειρμικά, σύμφωνα με την τεχνική του μοντερνισμού. Το ώριμο έργο του, αντίθετα, εντοπίζεται κυρίως στον «κλειστό» αστικό χώρο. Η τεχνική γίνεται σταδιακά λιτότερη, ηθελημένα απογυμνωμένη, ενώ παράλληλα η οπτική καθίσταται αποστασιοποιημένη.
Είναι γεγονός ότι ο ποιητής ήθελε από νεαρή ηλικία να συνδυάσει την ποίηση με τη μεγάλη του αγάπη για τα μαθηματικά, τα οποία θεωρούσε ως ένα μυστικιστικό όραμα που επιθυμούσε ο ίδιος να «μεταφέρει» στην ποίηση. Παράλληλα, δίνει έμφαση στην «αρχιτεκτονική» του ποιήματος: η ποίησή του, όπως παρατήρησε η κριτική, λαμβάνει σταδιακά «καρτεσιανό» χαρακτήρα.
Τα τρία ποιήματα που δημοσιεύονται εδώ προέρχονται τόσο από τη νεανική όσο και από την ώριμη περίοδο δημιουργίας του ποιητή.
* O Θεοδόσης Κοντάκης έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές. Ποιήματα και πεζά κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Επίσης, ασχολείται με τη μετάφραση ποίησης από τη γερμανική και την ιταλική γλώσσα. Μεταφράσεις του από ξένους ποιητές (Saba, Huchel, Luzi, Bachmann, Sachs κ.ά.) έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Μετάφραση | Joseph Roht, Ο ξεχωριστός μαθητής ( 1916)
30/01/2024, 7:39 μμ -
-
Mετάφραση: “Il dolore”, Irma Kurti
09/01/2024, 8:17 μμ -
Τρία ποιήματα του Κωστή Παλαμά στ’ αγγλικά
12/12/2023, 8:52 μμ -
Δύο ποιήματα του Mosab Abu Toha
12/12/2023, 8:51 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Διήγημα: «Igloo»
Της Λένας Μαυρουδή Μούλιου // .Μ.Μ. «Igloo» Έπιανε το στυλό να γράψει, έτσι να αδειάσει το μυαλό της κάπως απ’ αυτά που το βάραιναν, μα το χέρι της πάγωνε, παρ’ όλη την γραφική δραστηριότητα. Δεν το
Περισσότερα -
Διήγημα: “To φαρμακο”
Γράφει η Φανή Ματσινοπούλου // * ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ Στο άκουσμα της αναπάντεχης είδησης, όλοι οι υπήκοοι της πολιτείας, ξεχύθηκαν από τα σπίτια τους σαν ορμητικός χείμαρρος. Έτσι όπως ήταν, αποστεωμένοι, εξουθενωμένοι και ρακένδυτοι άρχισαν να
Περισσότερα -
Ποίημα: “Ίαμα”
Γράφει ο Κωνσταντίνος Σύρρης // ΙΑΜΑ Όταν κάποτε τον Έννιο αναζήτησαν, στη Ρώμη να τον πάνε από την Καλαβρία που ζούσε, (δεν έλεγαν τι τον θέλανε, μυστικό κρατούσανε μεγάλο) έψαχναν και ρωτούσαν: «Τον Έννιο που
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Γράφει ο Λεωνίδας Καζάσης // Τρία ποιήματα Το όμορφο ταξίδι στην Ιθάκη, δοκή του σοφιστή. Oι κρόταφοί του έσταζαν στην Πρέβεζα ρυάκι, του αισθητή η οργή. ———————— Στους απύθμενους πυθμένες μια νυχτιά θα κατεβώ,
Περισσότερα -
Διήγημα: “Ο κύριος Άγγελος ο Άγγλος”
Γράφει η Αγγελική Γεωργίου Κατζιλιέρη // * Ο κύριος Άγγελος ο Άγγλος “Τώρα με τα χάλια της Ελλάδας, αν ήμουν νέος, θα γύριζα τον κόσμο ανάποδα. Θα γύριζα όλο τον κόσμο για να βρω μέρος
Περισσότερα -
«Ακολούθησε πιστά τον εαυτό σου/ και θ’ ακολουθήσεις κι εμένα σιγά σιγά!»
Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη // Φ. Νίτσε «Ποιήματα», Μετάφραση: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου, Εκδοτική Θεσσαλονίκης, σελ. 71 O Nίτσε, μοναχικός και επιβλητικός, κυριάρχησε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, «φιλοσοφώντας με ένα σφυρί», όπως ο ίδιος διατύπωσε χαρακτηριστικά. Ανατρεπτικός, φιλοσοφικός,
Περισσότερα -
Κατερίνα Καριζώνη: «Δεν θέλω να πιστέψω ότι η Ιστορία κάνει κύκλους γιατί τότε είμαστε καταδικασμένοι»
Συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη // Η Κατερίνα Καριζώνη γράφει ποίηση, μυθιστόρημα, παιδικά βιβλία. Μεγάλη αγάπη της η Θεσσαλονίκη, η Μάνη και το Ιστορικό Μυθιστόρημα. Με αφορμή την «Πόλη των αθώων», το βιβλίο της που μόλις κυκλοφόρησε από τις
Περισσότερα