Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Στην ερώτηση ή στην απάντηση είναι το άρρητο και το άφατο;
01/02/2017, 12:36 μμ

Στην ερώτηση ή στην απάντηση είναι το άρρητο και το άφατο;

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Lady_CortisolΜισέλ Φάις «Lady Cortisol», εκδ. Πατάκη, σελ. 125

 

Ο Μισέλ Φάις είχε δηλώσει εξ αρχής ότι η εξιστόρηση μιας ιστορίας ποτέ δεν [του] είναι αρκετή. Αναζητώντας λέξεις- κλειδιά καθορίζει [και ξεκλειδώνει] τη σχέση του με τον Βιζυηνό και την θρακιώτικη καταγωγή του [στην «Ελληνική αϋπνία»] και με τον Τζούλιο Καϊμη και τις εβραϊκές ρίζες του[στο «Το μέλι και η στάχτη του Θεού»]. Στα «Κτερίσματα» κάνοντας κομματάκια την ύπαρξη αναζητά τους κρίκους της βασικής αλυσίδας και τους καθοριστικούς αρχετυπικούς αρμούς. Στο «Από το πουθενά» το συλλογικό συνειδητό κι ασυνείδητο στέκεται ως υποκείμενο κι αντικείμενο στο ντιβάνι ενός αλλόκοτου ψυχαναλυόμενου, τελικά, ψυχαναλυτή. Τώρα στη «Lady Cortisol» τολμά να πάει ακόμα πιο πέρα, στον υπαρξιακό γρίφο, στο εν- αρχή- ήν- ο- Λόγος, στο νόημα και στην αιτία, στο αίνιγμα – τελικά- της ζωής.

Πρωτοεπίπεδα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι κι ένα ιδιότυπο και πάλι ντιβάνι ψυχαναλυτή. Ή η ιερή στάση εξομολόγου και εξομολογούμενης. Η ιδιαίτερη σχέση ερωμένης, ενδεχομένως, και εραστή. Ή ακόμα-ακόμα και η σχέση ανακρινόμενου και ανακριτή. Μια γυναίκα απαντά, πυρετικά, ασθματικά, εκ βαθέων, χωρίς δεύτερη σκέψη, απροκάλυπτα και ανοιχτά στην αρχή κι ένας απροσδιόριστος πανταχού- παρών- και –ο- τα- πάντα- πληρών άντρας ρωτά. Με σαφήνεια, λίγες λέξεις, καθαρά σε σημείο αναλγησίας, είναι σκληρότητα και αδιακρισία η τόση καθαρότητα στην διατύπωση μιας ερώτησης, και μια γυναίκα στην αρχή με ειλικρίνεια απαντά. Στη συνέχεια πλάθει ιστορίες αντιμετωπίζοντας σε δεύτερο πρόσωπο την πρωτοπρόσωπη αφήγησή της, κι ένα παιχνίδι κατόπτρων με κρυφούς αλλ’ άρρητους  κανόνες και δίχως έλεος σαν τα παιδιά ξεκινά. Κοινή διαπίστωση πόσο θολά είναι τα ξεκάθαρα, τελικά, και βασικά. Διότι όσο και να ακούγεται παράξενο στις ερωτήσεις κρύβονται, εν τέλει, τα βασικά. Η διατύπωση της ερώτησης που εμπεριέχει και την απάντηση όταν εκείνη η συγκεκριμένη ερώτηση διατυπωθεί «σωστά». Η ακρίβεια των λέξεων και πάλι κρατά τα κλειδιά. Αλλά για την ερωτώμενη οι λέξεις είναι παιδικό γιό-γιό, καλειδοσκοπικές, μια «σιωπή» είναι χίλιες σιωπές [«Σιωπή ανάμεσα σε σιωπές. Βελούδινες, μάλλινες, βαμβακερές, λινές, μεταξωτές, συνθετικές. Σιωπές». Μπορείς «να δοκιμάσεις όσες περισσότερες σιωπές μπορείς»]. Κι οι ιστορίες το ίδιο. Ο συγγραφέας έχει υπάρξει επιδέξιος διακινητής ιστοριών, παίζει στα δάχτυλα λέξεις και είδη, είναι ζογκλέρ ειδών και ταχυδακτυλουργός ιστοριών.

Στη «Laidy Cortisol» ως η κυρία [και κυρίαρχος] του Φόβου, της Κατάθλιψης και του Πανικού θα σπάσει τα όρια απαντώντας εκ βαθέων, σχεδόν πυρετικά, μηχανικά, άτεχνα και ύστερα εξαπατητικά, αποδεικνύοντας τα πολλά όμοια αλλά ωστόσο διαφορετικά πρόσωπα της κάθε απάντησης, αναδεικνύοντας την σταθερότητα και αδιαλλαξία της ερώτησης, έτσι ώστε το μόνο που έχει, τελικά, σημασία να είναι η αναπάντητη στη βάση της ερώτηση, γυμνή κι αρχετυπικά αμείλικτη, ποιος είναι εκείνος που απάντησε, εν τέλει, στα βασικά; Πρωτοεπίπεδα θα μπορούσε να μιλήσει κανείς και για θρίλερ, υπάρχει όντως αυτός που ρωτά; Θα μπορούσε η ίδια Laidy Cortisol ή Corti να ρωτά και να απαντά;

 

Μισέλ Φάις

Μισέλ Φάις

 

Θα μπορούσε κάποιος να συγκεντρώσει τις 30 – 40 βασικές ερωτήσεις. Να επανεξετάσει απάντηση ή απαντήσεις, να παίξει παιχνίδια ανταλλάσοντας ρόλους αλλά ωστόσο ο- πανταχού- παρών αόρατος ψυχαναλυτής- Θεός θα πρωτοστατεί έστω και αν χρειάζεται η κάθε Laidy Cortisol ή Corti να τον επινοεί. Είτε βρίσκεται μέσα της ή έξω της, ο Πανικός κι ο Φόβος, το Νόημα και ο Θάνατος, το Είναι ή Φαίνεσθαι, ο Καθρέφτης και το Πρόσωπο είναι πάντα εκεί. Και μη περιμένετε απάντηση σε καμία ερώτηση, το άρρητο και το άφατο, το αίνιγμα κρύβεται στην ερώτηση κι εκείνος μόνο ρωτά και σ’ αφήνει αυτοσχεδιάζοντας να απαντάς.

Ένα καλειδοσκοπτικό βιβλίο που σου επιτρέπει πολλές αναγνώσεις, πολλές υποθέσεις εξάλλου η δίψα του άδηλου (εαυτού) μόνο στο τέλος (κι αυτό δεν το ξέρουμε ποτέ δεν θα το μάθουμε) ενδεχομένως ξεδιψά.

Ένας συγγραφικός άθλος όσον αφορά τον ρυθμό και το παιχνίδι με τις λέξεις. Σαν τραπουλόχαρτα, σαν πιόνια ενός αινιγματικού υπαρξιακού παζλ.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top