«Κύριε, αδίκησες τους ποιητές…
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης //
Τάσος Λειβαδίτης (1922-1988) Τριάντα χρόνια μετά…
…δίνοντάς τους μόνο έναν κόσμο[…]». Ήταν το παράπονό του, σύμφωνα με τα «Φύλλα Ημερολογίου». Βέβαια, είχε και απορίες για τη ζωή, «Ποιός ξέρει τι θα συμβεί αύριο, ή ποιός έμαθε ποτέ τι συνέβη χτες[…]», καθώς και σκέψεις για τις μάταιες ανθρώπινες σχέσεις, το θάνατο, «[…Για αυτό σας λέω μη ζητάμε περισσότερα κι αργότερα[…]ένα όνομα και δυο χρονολογίες χαραγμένες στην πέτρα που ο καιρός θα τις σβήσει σιγά-σιγά…]» («Νυχτερινή ευωδία).
Τάσος Λειβαδίτης
Και ό έρωτας; Ποιά θέση είχε ο έρωτας στην ποίησή του; Η απάντηση είναι ρομαντική, με λυρική διάθεση, πηγή ζωής και ποιητικής έμπνευσης, «[…]Κι η Άννα γελούσε όταν γελούσε ήταν σα να σκόρπιζε γιασεμιά[…]» («Ο πρώτος στίχος»), «[…]γυναίκες που αγαπήσαμε ενώ έξω από τα παράθυρα δυνάμωνε η βροχή[…]» («Ώρα του λυκόφωτος»).
Πίστευε στα όνειρα, ζούσε με τα όνειρα, «[…]ολόκληρη η ζωή μου δεν ήταν παρά η ανάμνηση ενός ονείρου[…] («Ο πρώτος στίχος), ταυτόχρονα σκεφτόταν τον Θεό, «[…]κι ύστερα κοίταξα τον ουρανό, Θεέ μου, τι απεραντοσύνη, πόσα άστρα[…]» («Η στάχτη»).
Ήταν βιωματικός, με πονεμένα νεανικά βιώματα από τις εξορίες και τους μεταπολεμικούς πολιτικούς αγώνες. Στην αρχή έγραφε αντιστασιακή, κυρίως κοινωνική ποίηση, αργότερα πέρασε και στην υπαρξιακή ποιητική όχθη ως ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Ποιητικοί του φάροι, ο Καρυωτάκης, ο οποίος του μετέδωσε την απαισιοδοξία, την μελαγχολία και την δραματικότητα, και ο Καβάφης που του κληροδότησε την λιτότητα στο λόγο και την αφαίρεση στην ποιητική σκέψη. Η ποίησή του, αν και ο Βύρων Λεονταρίτης την πρώτη μεταπολεμική γενιά την χαρακτηρίζει «Η ποίηση της ήττας», δεν αναφέρεται, δεν εννοεί και δεν ταυτίζεται με αυτή τη ορολογία.
Αγαπούσε τον ελεύθερο στίχο, την αποσπασματικότητα και τις μεταφορές, τις οποίες ενάλλασσε με τις παρομοιώσεις και μερικές φορές την υπερβολή. Το λεξιλόγιό του καθημερινό, γεμάτο ρεαλισμό, λειτουργούσε ως πίνακας ζωγραφικής που στον καμβά του απεικονίζονταν φαντάσματα του παρελθόντος, ωραίες γυναίκες, ένα ονειρεμένο ηλιοβασίλεμα, τα φθινοπωρινά φύλλα και η χειμωνιάτικη βροχή που χτυπούσε επίμονα το θολό τζάμι των αναμνήσεών του…
Το ποιητικό του έργο βροντοφωνάζει διαχρονικά «παρόν!» υμνώντας τον ανθρώπινο πόνο, τα απραγματοποίητα όνειρα, ατομικά και εθνικά, καθώς και την ίδια τη ζωή μέσα από την σκοτεινή παρουσία του θανάτου. Τελικά, ο ίδιος ομολόγησε, «Κι αγάπησα με πάθος καθετί που δεν ήταν γραφτό να ζήσω[…]» («Το πουλί με τις αλήθειες»), καθώς ως μεγάλος ποιητής έλεγε πάντα την αλήθεια, πολέμησε την λήθη (α-λήθεια) και συντάχθηκε με τη Ζωή και την Τέχνη.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
-
-
-
-
H Κατερίνα Ανδριανάκη στο εργαστήρι του συγγραφέα
23/04/2024, 9:54 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ποίηση: “Zωοποιός Δύναμη”
Της Σοφίας Σκλείδα // * Ο έρωτας και το πάθος κινούν τη μνήμη της ιστορίας μας Ανεμίζει το δάκρυ του χρόνου, Της φθοράς, της αειφόρου κίνησης Παλεύει η δόξα να βρει το ταίρι της Και η αόρατη τύχη
Περισσότερα -
Παραδοσιακός ρεαλισμός και Δομημένος
Γράφει ο Κωνσταντίνος Λίχνος // Ο ρεαλισμός των αρχών τού 19ου αιώνα, ως λογοτεχνική και καλλιτεχνική θεωρία και πρακτική, ταυτίστηκε με την προσπάθεια της πιστής, λεπτομερειακής απεικόνισης της εξωτερικής πραγματικότητας. Μέχρι τις πρώτες δεκαετίες τού 20ου
Περισσότερα -
Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν
Γράφει η Βιβή Γεωργαντοπούλου // “Μεθυσμένη Πολιτεία”, Σωτήρης Πατατζής, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας Σκέψεις για την διαχρονικότητα της λογοτεχνίας με αφορμή ένα μυθιστόρημα Σοφά τα λόγια του συγχωρεμένου του Ρασούλη˙ κι αυτά τα άτιμα τα “όλα τριγύρω” δεν είναι εύκολο να
Περισσότερα -
Διήγημα: “Ultima Cena”
Γράφει ο Κωνσταντίνος Κ. Χατούπης // Ultima Cena Τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες γινόντουσαν θυσίες ἐριφίων ἐπειδὴ ἔτσι τό ’χουν ὅλοι αὐτοί. Κουρασμένοι ἀπὸ τὸ βάρος τῆς μέρας μαζεύτηκαν κι αὐτὸς καὶ ἡ κουρελαρία, ποὺ εἶχε τὸ
Περισσότερα -
Διήγημα: «Ο παππούς έγινε ήρωας»
Γράφει η Βέτα Χρυσοπούλου // «Ο παππούς έγινε ήρωας» Μπήκα στο σπίτι σκεπτικός. Πως να έλεγα σ ’ένα πεντάχρονο ότι δεν θα ξαναέβλεπε τον αγαπημένο του παππού που τον έπαιρνε καθημερινά από το σχολείο;
Περισσότερα -
Μικρός διάλογος με τον Δον Κιχώτη
Του Νίκου Τσούλια // Φίλε Δον Κιχώτη Δεν θα συνδιαλεχτώ μαζί σου για τη γενική σου ιδέα, για τον κόσμο σου και για το πνευματικό σου στερέωμα. Είμαι αρκετά αδύναμος για μια τέτοια πρόκληση. Είσαι ένα από
Περισσότερα -
Δύο ποιήματα: “Νύχτα” & “Αναδρομή”
Του Αντώνη Κηπουρού // * ΝΥΧΤΑ Ξύπνησα τη νύχτα Απ’ το βαθύ της ύπνο Άναψα τ’ αστέρια Για να σηκωθεί Τόσοι περιμένουν Το βαρύ της πέπλο Να σκεπάσουν λύπες Που ‘ναι ασήκωτες Άλλοι την
Περισσότερα
