Fractal

Φόρος τιμής στην Κύπρο

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

“Καραολής και Δημητρίου-Η πανήγυρις των οδωνυμίων και η τρίτη αγχόνη”, Κρίτων Σαλπιγκτής, Εκδόσεις Αιγαίον (Λευκωσία), 2014, σελ. 120

 

Αποτέλεσμα εικόνας για Κρίτων ΣαλπιγκτήςO Κρίτων Σαλπιγκτής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1947, όπου σπούδασε πολιτικός μηχανικός. Για ένα διάστημα αρθρογράφησε σε κοινωνικά, λογοτεχνικά και κινηματογραφικά περιοδικά και εφημερίδες. Είναι γνωστός για τα αστυνομικά του βιβλία, το Σφαίρες, Σωκράτη, όχι κώνειο (Κέδρος 2004), καθώς και το πιο πρόσφατο, το Τελευταίο δρομολόγιο-Μια ιστορία του αστυνόμου Μπέκα (Αιγαίον, 2012). Το παρόν δοκίμιο-μελέτη, καρπός πολύχρονης και επίμοχθης έρευνας στην Ελλάδα και στην Κύπρο, είναι λίαν πρωτότυπο: αφορά την ονοματοθεσία δρόμων και πλατειών που φέρουν το όνομα δύο κυπρίων πατριωτών, του Μιχαλάκη Καραολή και του Αντρέα Δημητρίου που εκτελέστηκαν από τους Άγγλους το 1956. Στη σύντομη ιστορική αναδρομή του, ο Σαλπιγκτής επισημαίνει πως η εκτέλεσή τους ανέδειξε στα μάτια των Ελλήνων τρία ιδιαίτερης πολιτικής βαρύτητας ζητήματα. 1. Την ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα των πατριωτών της Δεξιάς, οι οποίοι από τη γερμανική Κατοχή έτρεφαν τα καλύτερα αισθήματα φιλίας για τους Βρετανούς. Η ίδρυση της ΕΟΚΑ και η δράση της κατά την Άγγλων που βρίσκονταν στην Κύπρο ως κατακτητές, με αποτέλεσμα τις βιαιότητες από την πλευρά των κατακτητών αυτά τα αισθήματα τα έκαναν εχθρικά. 2. Την ανέλπιστη ένωση δύο αντιθέτων κόσμων, του κόσμου της Αριστεράς και του κόσμου της Δεξιάς, στους δρόμους της Ελλάδας, όπου συναντήθηκαν για να διαδηλώσουν κατά των Βρετανών. 3. Την εγκατάλειψη από τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, του ιδρυτή του συντηρητικού κόμματος ΕΡΕ και αργότερα της Νέας Δημοκρατίας, της ενωτικής πολιτικής, δηλαδή της προσπάθειας για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο Καραμανλής, διάδοχος του στρατάρχη Παπάγου, ο οποίος έκλινε προς μια πολιτική που ήθελε την ένωση, δρομολόγησε μια διαφορετική πολιτική που οδήγησε στην υπογραφή της συμφωνίας της Ζυρίχης από τον Μακάριο και τον τούρκο πρωθυπουργό Μεντερές στις 11 Φεβρουαρίου 1959. Λέγεται πως ο Μακάριος αναγκάστηκε να υπογράψει την ανεξαρτησία της Κύπρου (μέχρι τότε Έλληνες και Κύπριοι αγωνίζονταν για την ένωση του νησιού με τη μητέρα-πατρίδα), όταν τον πίεσε η βασίλισσα Φρειδερίκη, απειλώντας πως σε διαφορετική περίπτωση η Ελλάδα θα εγκατέλειπε μόνη την Κύπρο.

b197140Στο θέμα μας τώρα. Ο Κρίτων Σαλπιγκτής βρήκε πως στην Ελλάδα υπάρχουν 110 δρόμοι ή πλατείες ή πάροδοι Καραολή και Δημητρίου, 57 Μιχαήλ Καραολή και 26 Ανδρέου Δημητρίου. Αυτός ο αριθμός είναι μεγαλύτερος από τους αριθμούς που αφορούν μεγάλες ιστορικές προσωπικότητες, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Βενιζέλος, ο Ρήγας Φεραίος, ή ο Κανάρης.

Στον επίλογό του ο συγγραφέας, γράφει πως αφιερώνει το βιβλίο του στην αξιοσύνη των πέντε Ελλήνων που έχασαν τη ζωή τους από σφαίρες που δέχτηκαν στους δρόμους της Αθήνας στις 9 Μαΐου 1959, στη μεγάλη διαδήλωση προς υποστήριξη του κυπριακού αγώνα. Ήταν τέσσερις διαδηλωτές και ένας αστυνομικός που τραυματίστηκε θανάσιμα κατά την άσκηση του καθήκοντός του.

Το βιβλίο περιέχει και πολλές φωτογραφίες, τόσο των δύο απαγχονισμένων πατριωτών όσο και άλλων προσώπων που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στον κυπριακό αγώνα, αλλά και δρόμων. Στην ουσία, η έκδοση αποτελεί φόρο τιμής στην Κύπρο, την οποία ο Κρίτων Σαλπιγκτής επισκέπτεται συχνά.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top