Fractal

Κάστρο Κρακ Ντε Σεβαλιέ. Έργα και ημέρες των Σταυροφόρων.

Γράφει ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης //

 

 

Μακρινή αλήθεια η απόσταση από τη Δαμασκό μέχρι το Κάστρο των Ιπποτών. Η διαδρομή όμως ενδιαφέρουσα, μέσα απ’ τα περίχωρα της Δαμασκού προς τα  βόρεια. Κάτι που τραβάει το μάτι πέρα απ’ τις ατέλειωτες δορυφορικές κεραίες των τηλεοράσεων, καρφωμένες στις ταράτσες και στους τοίχους των σπιτιών, σαν να μην κάνουν τίποτ’ άλλο οι κάτοικοί τους,παρά να βλέπουν και να δοκιμάζουν όση μέρα τους δίνει ο θεός ή ο Αλλάχ πιο σωστά, το γνωστό τηλεοπτικό φαγητό μαζικής εξαθλίωσης, πέρα απ’ τα απλωμένα πολύχρωμα ρούχα, τα αμέτρητα παιδιά με τα παιχνίδια μέσα  στις αυλές των σπιτιών τους, τα ζώα εκεί που δεν τα περιμένεις, τη σκόνη, την πολυκοσμία, αυτό που προξενεί περίεργη εντύπωση, λοιπόν,  είναι η συνύπαρξη, σε διπλανά πολλές φορές οικόπεδα, των νεκροταφείων της πόλης της Δαμασκού, αλλά και των μικρότερων κωμοπόλεων και χωριών προς τα έξω στην ύπαιθρο, μουσουλμανικών και χριστιανικών κυρίως. Ευλογημένη η συνύπαρξη τους και στο θάνατο αυτών των ανθρώπων εδώ σ’ αυτή τη χώρα.  Ένα ποσοστό γύρω στο δέκα τοις εκατό των κατοίκων της Συρίας είναι το χριστιανικό στοιχείο, ενώ το υπόλοιπο και το μεγαλύτερο, το μουσουλμανικό. Πολλές  προσπάθειες που έγιναν με διάφορους τρόπους και αφορμές, συνήθως έξωθεν προερχόμενες με τους γνωστούς υπόπτους από πίσω, να φέρουν το ένα στοιχείο απέναντι στο άλλο απέτυχαν παταγωδώς. Η τακτική του διαίρει και βασίλευε πολλών, είναι πια σε όλους γνωστή εδώ και πολλούς αιώνες πια και δεν προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση!

 

 

Ανεβαίνοντας λοιπόν προς το βορρά της χώρας βλέπεις εύφορο έδαφος γεμάτο καλλιέργειες λαχανικών και άλλων αγροτικών προϊόντων κυρίως, με εμφανή εδώ την παρουσία νερού. Στο βάθος κάποια στιγμή φαίνεται το Κάστρονα ξεπροβάλλει ψηλά, αγέρωχο αιώνες τώρα! Ο δρόμος που διασχίζει το αυτοκίνητο είναι γεμάτος στροφές, ανάμεσα από οικισμούς, χωριά, σπίτια και καταπράσινα χωράφια.  Κάπου αριστερά ένα μουσουλμανικό νεκροταφείο και ακριβώς απέναντι ένα χριστιανικό. Η διαφορετικότητα δεν ήρθε φαίνεται ούτε εδώ σ’ αυτά τα μέρη, ή αν ήρθε τους άφησε αδιάφορους και ανέγγιχτους. Ο θάνατος είναι ο ίδιος για όλους όταν έρθει, όπως επίσης είναι στη ζωή ίδιες οι ανθρώπινες επιθυμίες, τα όνειρα και οι επιδιώξεις, οι λύπες, οι καημοί  και οι απογοητεύσεις! Αλλάζει όμως λίγο η θέα του θανάτου, το βλέμμα του, τα μάτια του εκείνη τη μοιραία στιγμή, αν πιστέψουμε  τον Τζέζαρε Παβέζε:‘‘Θα ‘ρθει ο θάνατος και θα ‘χει τα μάτια σου/Αυτός ο θάνατος που μας συντροφεύει/από το πρωί ως το βράδυ ακούραστος/σιωπηλός, σαν μια παλιά τύψη/ή ένα παράλογο ελάττωμα…./…..Για όλους ο θάνατος έχει ένα βλέμμα/Θα ‘ρθει ο θάνατος και θα ‘χει τα μάτια σου…’’.

 

 

Κι’ ακόμα χειρότερα αλλάζει από το γεγονός αν είναι  παρών και συγκατοικεί  για πολύ καιρό  πριν  το μεγάλο ταξίδι που ακολουθεί μαζί του ο κάθε άνθρωπος. Μπορεί για  τονΤζέζαρε Παβέζε, ο θάνατος να είχε τα μάτια της Κόνστανς Ντόουλιγκ, όταν τον πλησίασε οριστικά και αμείλικτα πια τη φορά εκείνη, στο ξενοδοχείο Ρόμα κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό του Τορίνο το 1952, σ’ αυτή τη μελαγχολική μεγαλούπολη του Ιταλικού βορρά και των γειτονικών Άλπεων, αλλά είχε κάνει αυτό που έπρεπε, είχε ολοκληρώσει αριστοτεχνικά το έργο του, πολύ καιρό πριν! Οι επιδιώξεις του όπως και τα όνειρά του, όχι μόνο γι’ αυτή τη γυναίκα  εκείνη την εποχή, αλλά  και για ένα σωρό άλλα πράγματα, είχαν ήδη από καιρό φύγει αρκετά μακρυά! Κάτι φαίνεται τελικά πως είχε στο μυαλό του και γι’ αυτό το θέμα ο Γιάννης Ρίτσος, όταν έγραφε πως σκέφτονταν να σπάσει με τον δικό του μοναδικό τρόπο,  τους σταυρούς που σταύρωσαν όλες τις ανθρώπινες επιθυμίες!

 

 

Τον Σεπτέμβριο του 1326, λοιπόν, ο μεγάλος μουσουλμάνος ταξιδευτής Ιμπν Μπαττούτα, πλησίαζε στο Κάστρο Κρακ Ντε Σεβαλιέ. ‘… Είναι ένα απ’ τα ενδοξότερα, πιο θαυμαστά και απόρθητα κάστρα.  Περιτριγυρίζεται από την κοίτη του ποταμού, και έχει μόνο μία πύλη, η είσοδος της οποίας είναι λαξευμένη πάνω σε βράχο, όπως είναι και η προσέγγιση στο εσωτερικό. Αυτό το κάστρο χρησιμοποιείται από τους βασιλιάδες σαν καταφύγιο  σε καιρό καταστροφής…’, σημείωνε ο Ιμπν Μπαττούτα στα απομνημονεύματά του χρόνια αργότερα! Κάπου εικοσιπέντε συναπτά χρόνια που γύριζε τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ασία, καταγράφοντας τα ιστορικά γεγονότα της εποχής και τις συνθήκες ζωής των ανθρώπων που συνάντησε.

 

 

Το Κάστρο Κρακ Ντε Σεβαλιέ, είναι ένα φρούριο χτισμένο από τους σταυροφόρους και είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία μεσαιωνικής στρατιωτικής αρχιτεκτονικής στον κόσμο και η έδρα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών. Επεκτάθηκε μεταξύ των ετών 1150 και 1250 και στέγαζε φρουρά 2.000 ανθρώπων. Ο Βασιλιάς Α’ Εδουάρδος της Αγγλίας, είδε το φρούριο κατά τη διάρκεια της ένατης σταυροφορίας το 1272 και το χρησιμοποίησε σαν πρότυπο για τα κάστρα του στην Αγγλία και την Ουαλία. Το φρούριο,εξήντα πέντε χιλιόμετρα δυτικά της πόλης Χομς της Συρίας, επάνω σε ένα λόφο ύψους 650 μέτρων,περιγράφτηκε σαν ‘ίσως το καλύτερα συντηρημένο και πληρέστερο αξιοθαύμαστο κάστρο στον κόσμο’ από τον Τόμας Έντουαρντ Λώρενς, γνωστότερο ως Λώρενς της Αραβίας, αφού αποτελούσε σημαντικό μέρος ενός ευρύτερου αμυντικού δικτύου κατά μήκος των συνόρων των σταυροφορικών κρατών.

Οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη το επιδιόρθωσαν και το επέκτειναν έτσι ώστε να γίνει το μεγαλύτερο φρούριο σταυροφόρων στους Αγίους Τόπους, προσθέτοντας ένα εξωτερικό τείχος πάχους τριών μέτρων με επτά πύργουςκαι δημιουργώντας ένα ομόκεντρο κάστρο. Ο μέγας μαγίστρος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη έζησε σε έναν από αυτούς τους πύργους, ενώ στο φρούριο μπορούσαν να βρίσκονται ταυτόχρονα μέχρι 50 έως 60 Ιππότες μαζί με 2.000 απλούς στρατιώτες. Κατά τον 12ο αιώνα, γύρω από το κάστρο υπήρχε μια τάφρος και μια γέφυρα για την είσοδο μέσα σ’ αυτό. Μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών τειχών ήταν ένα προαύλιο, που οδηγούσε στα εσωτερικά κτίρια, τα οποία ξαναχτίστηκαν από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη σε γοτθικό στυλ. Αυτά τα κτίρια περιελάμβαναν μια αίθουσα συνεδρίασης, ένα παρεκκλήσι, μια αποθήκη μήκους εκατόν είκοσι  μέτρων και δύο θολωτούς πέτρινους στάβλους που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν μέχρι και χίλια άλογα! Άλλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης σκάφτηκαν στον απότομο βράχο κάτω από το φρούριο και υπολογίζεται έτσι ότι το τάγμα των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννη θα μπορούσε να αντιστέκεται ακόμα και σε πολύχρονη πολιορκία. Από όλη την πλούσια ιστορία αυτού του κτίσματος ανάμεσα στους αιώνες, έμεινε αυτό το καλά θα λέγαμε διατηρημένο σήμερα φρούριο, που από το  2006  έγινε μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, μαζί με την Ακρόπολη του Σαλαντίν. Σήμερα, κάτω από το κάστρο υπάρχει μια μικρή πόλη. Οι φιλόξενοι και απλοί κάτοικοί της αν μη τι άλλο τουλάχιστον αρκετοί ζουν από το κάστρο αυτό! Η είσοδος σ’ αυτό φαίνεται να είναι ελεύθερη στους ντόπιους, που πουλάνε πάσης φύσεως αναμνηστικά, κάρτες, φωτογραφίες, φωτίζουν το δρόμο στους τουρίστες με δικούς τους φακούς μέσα στα σκοτεινά μπουντρούμια του κάστρου, νοικιάζουν μουλάρια και καμήλες για βόλτες πέριξ αυτού, φωτογραφήσεις πάνω σ’ αυτά και πάει λέγοντας. Δηλαδή, για να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς, τίποτα το διαφορετικό απ’ ότι στα άλλα αξιοθέατα της συμπαθητικής ετούτης  χώρας.

 

Υ.Γ. Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή μια επίσκεψη εκεί,  λίγο πριν την έναρξη των ‘περίεργων’ εχθροπραξιών!

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top