Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ποτέ δεν είναι αργά
02/04/2015, 10:55 πμ

Ποτέ δεν είναι αργά

Γράφει η Βιβή Γεωργαντοπούλου // 

 

«Και τώρα δεν είναι αργά» του Κώστα Αρκουδέα, εκδ. «Κουκουνάρι»

 

Μια  εικαστική λογοτεχνική έκδοση με ξυλογραφίες του Νίκου  Σταυρακαντωνάκη

 

ARKOUDEAS_Καλοδεχούμενη και εντυπωσιακή συνύπαρξη τεχνών και τεχνικών σε μια νουβέλα άψογη από κάθε πλευρά.Ένα καλαίσθητο βιβλίο από τις ολοκαίνουργιες εκδόσεις Κουκουνάρι,το οποίο απευθύνεται με σεμνότητα στον φιλότεχνο αναγνώστη-θεατή.

Θεωρητικά ο αποδέκτης του ολιγοσέλιδου “Και Τώρα δεν Είναι Αργά” του Κώστα Αρκουδέα-ενός κειμένου υψηλού λογοτεχνικού επιπέδου που μετατρέπεται με την καταλυτική εικαστική σύμπραξη του Νίκου Σταυρακαντωνάκη σε έργο τέχνης-μπορεί να κάνει ό,τι θέλει μ΄αυτό το μικρό θαύμα στα χέρια του, να διαβάσει δηλαδή την ιστορία του Αρκουδέα χωρίς να κεντράρει στα χαρακτικά του Σταυρακαντωνάκη ή να σταθεί επίμονα στα χαρακτικά χωρίς να εστιάσει αφοσιωμένα στις λέξεις.

Οι δυο δημιουργοί συμπορεύτηκαν αρμονικά,συν-εξιστόρησαν,συν-αφηγήθηκαν καθένας με αρωγό μεν την τέχνη του μα ενώνοντας στην πράξη τα εκφραστικά τους μέσα. Η ματιά του αναγνώστη πάει μια στις λέξεις και μια στις εικόνες,μια στις εικόνες και μια στις λέξεις και ξανά και ξανά κι αυτό καθαυτό είναι μαγευτικό, κρύβει μια τεράστια γοητεία. Συνιστά μια αλλιώτικη διαδικασία ανάγνωσης, ένα παιχνίδι, μια στάση που ξεφεύγει από την οικονομικίστικη αντίληψη για τις συνήθεις ενήλικες αναγνώσεις των ημερών και των καιρών μας,αυτήν την μίζερη που θεωρεί σπατάλη το καλό χαρτί και περιττή την εικαστική προσθήκη.

Παλιότερα υπήρχαν πραγματικά καλλιεργημένοι εκδότες (κι όχι έμποροι του συρμού) που διέθεταν άποψη και οπωσδήποτε τσαγανό κι έβγαζαν βιβλία που είχαν ,λίγες έστω,εικαστικές παρεμβάσεις και με την χαρακτική να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο μα αυτό το ρίσκο και την ομορφιά του τα έχουμε ξεχάσει-όχι τόσο λόγω της οικονομικής κρίσης μα εξαιτίας της απίστευτα αντιλογοτεχνικής (και αντι-εικαστικής γενικότερα,μα ας μη ξύσω τώρα κι άλλες πληγές) οπτικής την οποία αγράμματοι έμποροι,μυθιστορημάτων κυρίως,μας πέρασαν σαν κυρίαρχη ως προς το βιβλίο αντίληψη-οπότε πάψαμε να θεωρούμε εφικτό και αναγκαίο κάτι που είναι αυτονόητο,ποιο;Το ότι κάλλιστα μπορεί ένα βιβλίο να είναι παράλληλα ένα άρτιο εικαστικό έργο.

Γιατί ποιος μπορεί, για να φέρω το πιο εύκαιρο εύγλωττο παράδειγμα,να μην εκθειάσει και τίποτα λιγότερο το “Άσμα Ασμάτων” με την απόλυτη μετάφραση του Σεφέρη και τις ανεπανάληπτες ξυλογραφίες του Τάσσου,που κυκλοφόρησε το΄65 ;

eik2

Ή τις ζωγραφιές του Γιάννη Ρίτσου που στόλιζαν τόσο ταιριαστά τις ποιητικές του συλλογές και τα πεζά του;

Τέλος πάντων ας μην “κλέψω” σήμερα ούτε γραμμούλα από τον έπαινο που πρέπει στον συγγραφέα Κώστα Αρκουδέα, τον χαράκτη Νίκο Σταυρακαντωνάκη και την εκδότρια Μαρούσκα Τριαντάρη κι ας πω επιτέλους δυο λόγια για την ιδέα στην οποία βασίζεται η νουβέλα.

Πρόκειται για μια επιστολή που δεν έχει γραμματόσημο πάνω της αλλά θα φτάσει στον παραλήπτη, σπρωγμένη κρυφά από το αποφασισμένο χέρι του αποστολέα. Ο αποστολέας είναι ο αθώος αρχικά κι ύστερα ένοχος και σε κάθε περίπτωση ο ρημαγμένος άνθρωπος που μισεί.Αυτός που αφηγείται σε α΄ πρόσωπο την πορεία ενός μίσους, το οποίο πολέμησε κάποτε δίχως να έχει ξεχάσει την αιτία που το προκάλεσε και που κατάφερε να το αφήσει πίσω του για λίγο.Το μίσος σιγά σιγά μετακυλίεται από τον ένα,εκείνον που τον παρακολουθούμε να δοκιμάζεται συνεχώς από το ριζικό του, στον άλλο.

Ο αποστολέας είναι ο γιος του Τζανέτου Γερακέα. Ο παραλήπτης είναι ο γιος του Σταύρου Γαβρά.Οι δυο αυτοί άνδρες δεν γνωρίζονται εξαρχής,δεν είναι συντοπίτες,μονάχα έρχονται έτσι τα πράγματα, διαβολικά και θαρρείς σαν από κατάρα και μπλέκουν οι μοίρες τους παρασέρνοντας και τα παιδιά τους.Ο γιος του ενός,ψάχνοντας σε άχυρα κι αφού έχουν προηγηθεί συμφορές και θυσιαστεί ζωές, εντοπίζει τον γιο του άλλου.Οι πατεράδες τους έχουν σπείρει ανέμους,καθένας με τον τρόπο του παίρνοντας κι άλλους,αθώους,στον λαιμό τους. Οι γιοι θα θερίσουν θύελλες.

Η ιστορία αρχίζει βίαια στην Τραχήλα της Έξω Μάνης,τροφοδοτείται με υποδειγματικά αφηγημένες σκηνές από την ζωή των εμπλεκομένων στην Αθήνα και το ευρηματικό τέλος γράφεται-χωρίς να οριστικοποιείται-στην Αμοργό.

 

eik3

 

Ένα κουβάρι αίματος πλεγμένο σφιχτά στην αρχή του ξετυλίγεται ύστερα βασανιστικά κι αργά, από την δεκαετία του ’50 ως τώρα. Μια βεντέτα. Σοκαριστικά ίδια και μαζί εντελώς διαφορετική απ΄ όλες τις ιστορίες εκδίκησης για λόγους τιμής.Θύματα πάντοτε οι γυναίκες.Θύτες και μαζί πραγματικά θύματα, τις πιο πολλές φορές, οι άντρες. Θύτες και θύματα οι άνθρωποι.Των κοινωνιών τους.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top