Fractal
Home / ΑΠΟΨΕΙΣ / Κωνσταντινούπολη, πολύγλωττη πόλις
16/11/2016, 12:54 μμ

Κωνσταντινούπολη, πολύγλωττη πόλις

Γράφει ο Παναγιώτης Καμπάνης // *

 

 

κων.πολη

 

Η ποικιλόμορφη και πολυδιάστατη κοινωνία, καθώς και η πολυπολιτισμικότητα και πολυγλωσσία της Κωνσταντινούπολης των μέσων χρόνων, αναδεικνύεται με έναν μοναδικό και γλαφυρό τρόπο από τον Ιωάννη Τζέτζη, έναν από τους μεγαλύτερους πνευματικούς άνδρες του Βυζαντίου (Χιλιάδες, Ιωάννου του Τζέτζου βιβλίον ιστορικόν το δια στίχων πολιτικών, άλφα καλούμενον, ων στίχων το ποσόν μυριάς μια και δισχίλιοι επτακόσιοι πεντήκονταεννέα).

 

Καὶ Σκύθην Σκύθαις εὕροις με, Λατῖνον τοῖς Λατίνοις

καὶ πᾶσιν ἄλλοις ἔθνεσιν ὡς ἕνα γένους τούτων.

Καὶ Σκύθην ἀσπαζόμενος οὕτω προσαγορεύω:

[καλὴ ἡμέρα σου, αὐθέντριά μου, καλὴ ἡμέρα σου, αὐθέντα μου]

σαλαμαλὲκ ἀλτὴ σαλαμαλὲκ ἀλτοῦγεπ.

Τοῖς Πέρσαις πάλιν περσικῶς οὕτω προσαγορεύω:

[καλὴ ἠμέρα σου, ἀδελφέ, ποῦ ὑπάγεις, πόθεν εἶσαι, φίλε;]

ἀσὰν χαΐς κουρούπαρζα χαντάζαρ χαραντάση.

Τῷ δὲ Λατίνῳ προσφωνῶ κατὰ Λατίνων γλῶσσαν:

[καλῶς ἦλθες, αὐθέντα μου, καλῶς ἦλθες, ἀδελφέ.]

βένε βενέστι δόμινε, βένε βενέσι φράτερ,

[πόθεν εἶσαι καὶ ἀπὸ ποίου θέματος ἦλθες;]

οὖνδε ἒς ἒτ δεκούαλε προβίντζια βενέστι;

[πῶς, ἀδελφέ, ἦλθες εἰς ταύτην τὴν πόλιν;]

κόμοδο, φράτερ, βενέστι ἰνίσταμ τζιβιτάτεμ;

[πεζός, καβαλλάριος, διὰ θαλάσσης, θέλεις ἀργῆσαι;]

πεδόνε, καβαλλάριους, περμάρε, βὶς μοράρε;

Τοῖς Ἀλανοῖς προσφθέγγομαι κατὰ τὴν τούτων γλῶσσαν:

[καλὴ ἡμέρα σου, αὐθέντα μου, ἀρχόντισσα, πόθεν εἶσαι;]

ταπαγχὰς μέσφιλι χσινὰ κορθὶ καντά, καὶ τἄλλα.

ἂν δ’ ἔχει Ἀλάνισσα παπᾶν φίλον, ἀκοῦσαις ταῦτα:

τὸ φάρνετζ κίντζι μέσφιλι καὶτζ φουὰ σαοῦγγε.

Τοῖς δ’ Ἄραψιν ὡς Ἄραψιν ἀραβικῶς προσλέγω:

[ποῦ ὑπάγεις, πόθεν εἶσαι, αὐθέντριά μου; αὐθέντα μου, καλὴ ἡμέρα σου]

ἀλενταμὸρ μενένεντε σιτὴ μουλὲ σεπάχα.

Πάλιν τοῖς Ρῶς ὡς ἔχουσιν ἔθος προσαγορεύω:

[ὑγίαινε, ἀδελφέ, ἀδελφίτζα, καλὴ ἡμέρα σου]

τὸ σδρᾶ<στε>, βράτε, σέστριτζα, καὶ δόβρα δένη λέγων:

τοῖς δ’ ἄρ’ Ἑβραίοις προσφυῶς ἑβραϊκῶς προσλέγω:

[μεμαγευμένε οἶκε στόμα φάραγγα καταπίνων μυίας τυφλὲ]

μεμακωμένε βὴθ φαγὴ βεελζεβοὺλ τιμαῖε

[Ἑβραἶε λίθε, ὁ Κύριος ἦλθεν, ἀστραπὴ εἰς τὴν κεφαλήν σου]

ἔβερ ἐργάμ, μαρὰν ἀθά, βεζὲκ εἰς τὸ χωθάρ σου.

οὕτω τοῖς πᾶσι προσλαλῶ πρόσφορα καὶ πρεπώδη

καλλίστης ἔργον ἐγνωκὼς οἰκονομίας τοῦτο.

 

 

* Ο Παναγιώτης Καμπάνης, είναι Δρ. Αρχαιολόγος-Ιστορικός, εργάζεται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και είναι Μεταδιδακτορικός ερευνητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top