Fractal

Με άλεφ την Αθήνα [Αθήνα, κέντρο της Γης]

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Γιάννης Ευσταθιάδης «Κλεινόν», εκδ. Μελάνι, σελ. 176

 

Συνηθίζει ο συγγραφέας Γιάννης Ευσταθιάδης να μας δίνει με τους τίτλους του την «περίληψη του Κόσμου». Το αποτέλεσμα μιας εξίσωσης που προκύπτει από μιαν ανάγνωση προσεκτική. Να μας προσφέρει γενναιόδωρα εξ αρχής την πρόθεση. «Πορσελάνη» [2008] και η θέαση του κόσμου μέσα από μικροαντικείμενα πορσελάνινα. «Καθρέφτης» [2010], οι πολλές εκδοχές, οι άπειρες εκδοχές, του ενός. «100» [2013] όλη η σοφία του κόσμου και όλες οι εκφάνσεις με επίκεντρο έναν αριθμό. «Μαύρο εκλεκτό» [2015], η συμφωνία του μαύρου, η θέαση του κόσμου μέσα από ένα χρώμα που είναι όλα τα χρώματα.

Με το «Κλεινόν» [2016] «βλέπει» από κάθε θέση την Αθήνα. Επιλέγοντας για «μάτια του» τα πιο εκλεκτά. Αγαπά με όλους τους τρόπους την Αθήνα. Αγαπώντας την μέσα από κάθε ύψιστη ματιά. Προσπαθεί και καταφέρνει να δει ή να αναδείξει την Αθήνα μέσα από τα μάτια του Δημήτρη Πικιώνη, του Γιάννη Τσαρούχη, της Ελένης Παπαδάκη, του Σπύρου Λούη, του Κώστα Λινοξυλάκη, του Γεώργιου Παπανδρέου, εξάλλου την Αθήνα κι ο ίδιος την αγάπησε και περιδιάβηκε παιδάκι κατεβαίνοντας τη Σταδίου με το ποδήλατο γνωρίζοντας τον κόσμο και τον έσω κόσμο, τον εαυτό.

Εξάλλου, διαθέτει την ικανότητα. Με την σπουδαία γνώση ποίησης, μουσικής, γαστρονομίας και ύψιστης αισθητικής, γνωρίζοντας όσο λίγοι την γοητεία της οικονομίας του λόγου, συγκεντρώνει το Σύμπαν σ’ αυτή την πόλη που υπήρξε η Πόλη του και τον ακολουθεί.

Για το χατίρι της κατορθώνει ένα βιβλίο σχεδόν ακατόρθωτο: μια συμφωνία πολυφωνική. Τριάντα πρόσωπα και μέσα από τις φανταστικές αφηγήσεις τους, «καταθέτουν την άποψή τους για την πόλη», ο Γιάννης Ευσταθιάδης με τις γνώσεις του και με την ευαισθησία του μπορεί να το κάνει, μπορεί να αντικρίσει και να αγαπήσει πολύ την ίδια πόλη, αναμειγνύοντας γεωγραφία, πολεοδομία, τέχνες, μουσική, αθλητισμό, πολιτική ζωή.

Όλοι χωράνε εδώ, σ’ αυτό το μικρό, πυκνό, μαγικό βιβλίο: γλύπτες, πολεοδόμοι, ζωγράφοι, μουσικοί, συγγραφείς, αθλητές, πολιτικοί, μαίες, ηθοποιοί. Με την ύψιστή τους στιγμή. Το συλημένο τους άγαλμα, την άδικη εκτέλεση, την νίκη τους ή την ήττα τους την θρυλική. Αποκαλύπτοντας ταυτοχρόνως εκτός από τους κρυφούς αρμούς της πόλης και τους μύχιους εαυτούς, τα μυστικά πρόσωπα της ζωής. Έτσι βλέπουμε τον Πικιώνη να πίνει καφέ στον Λουμπαρδιάρη, τον Σπύρο Λούη να τερματίζει, την Ελένη Παπαδάκη να μιλά για την εκτέλεσή της, τον Κώστα Χατζηχρήστο να εξηγεί τον Θύμιο του με προάγγελό τους μέσα από αποσπάσματά τους για το κλεινόν άστυ τον Τίτο Πατρίκιο, τον Παναγιώτη Σούτσο, τον Ροϊδη, τον Μένη Κουμανταρέα, την Μαρία Μήτσορα και τον Καβάφη.

 

Γιάννης Ευσταθιάδης

 

Συνθέτοντας κατ’ αυτό τον τρόπο ζεύγη απίθανα, σε μια πολυφωνική συμφωνία με επίκεντρο μια πόλη που είναι το άλεφ του: η γενέθλια πόλη, ο μοχλός κατανόησης της ζωής, εκείνο που είναι και το άλλο που βλέπει, σε ένα βιβλίο που διαθέτει ταυτοχρόνως την ιδιαίτερη ρυμοτομία του εσωτερική και εξωτερική. Τον καθορίζει, ετεροκαθορίζοντας την Πόλη του. Αυτοβιογραφείται τρόπον τινά, βιογραφώντας και υμνώντας κι αγαπώντας και κατηγορώντας αυτήν.

Είμαστε η πόλη μας, ο τόπος μας, εξάλλου, έτσι δεν γίνεται και στη ζωή;

Το αποτέλεσμα, ένα μεγάλο μικρό βιβλίο που είναι όλα: η γεωγραφία και η ιστορία, η ποιητική και η αρχιτεκτονική, η ποίηση και η μουσική, η πολιτική και η υποκριτική, η γλυπτική και η φιλοσοφία μιας πόλης που είναι η άποψη και η θέαση, το μυστήριο και η ερμηνεία καθ’ αυτής της ζωής.

Ας μη ξεχνάμε, εξάλλου, ότι ο Γιάννης Ευσταθιάδης είναι κατά βάσιν υπαρξιακός συγγραφέας και ποιητής.

Εν κατακλείδι, ένα καλειδοσκοπικό βιβλίο με τις πολλαπλές εκδοχές της ζωής.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top