Fractal

Με προδιαγραμμένο Τέλος

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

kathenasΦίλιπ Ροθ «Καθένας», Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης, Εκδ. Πόλις, σελ. 214

 

Αν και έχει κυκλοφορήσει αρκετό καιρό, μόλις τώρα διάβασα το «Καθένας» του Φίλιπ Ροθ. Ασφαλώς και δεν απολογούμαι για αυτό μου το μικρό ατόπημα. Έτσι και αλλιώς τα βιβλία δεν έχουν ημερομηνία λήξης. Αν ήταν έτσι κανένας μας δεν θα διάβαζε σήμερα Έσσε ή Ντοστογιέσφκι ή Τολστόι. Τα βιβλία ζουν για πάντα και η μη θνητότητά τους είναι και η μαγεία τους.

Μου αρέσει ο τρόπος που γράφει ο Ροθ. Μου ταιριάζει κατά μία έννοια. Είναι στις αναγνωστικές μου προτιμήσεις.

Ο «Καθένας» είναι μια ιστορία θανάτου, μια ιστορία ζωής, μια ιστορία απολογισμών, μια ιστορία ενός μάλλον συνηθισμένου ανθρώπου.

Ο Ροθ σε κάθε του λέξη τηρεί τη σύμβαση με τον αναγνώστη. Καταφέρνει να τον ταξιδέψει. Άλλωστε αυτός είναι ένας από τους σκοπούς της λογοτεχνίας.

Στον «Καθένα» ο κεντρικός ήρωας είναι νεκρός. Πώς μπορεί να στηριχθεί ένα μυθιστόρημα στον κεντρικό ήρωα, όταν αυτός έχει αναχωρήσει για το ταξίδι χωρίς γυρισμό; Στη λογοτεχνία φίλοι μου, όλα γίνονται. Όλα είναι δεκτά. Αρκεί να υπάρχει ο τρόπος. Αρκεί να γνωρίζει τον τρόπο ο συγγραφέας. Και αυτό είναι κάτι που το ξέρει πολύ καλά ο Ροθ.

Μέσα από το θάνατο του κεντρικού ήρωα και την περιγραφή της κηδείας του, ο παντογνώστης αφηγητής, το τρίτο πρόσωπο, αναλαμβάνει να μας συστήσει τον εκλιπόντα. Να μας κάνει γνωστή τη ζωή του. Βήμα-βήμα. Από την παιδική ηλικία μέχρι το τέλος. Μια ζωή που δεν πήγε όπως ακριβώς θα την ήθελε. Μια ζωή γεμάτη λάθη και αστοχίες. Τρεις γάμοι με τελείως διαφορετικές γυναίκες,  δύο γιοι που τον μισούν, μια κόρη που τον λατρεύει και μια ερωμένη των τελευταίων ετών συνθέτουν το παζλ της προσωπικής ζωής του ήρωα.

Ο «Καθένας» δεν παρουσιάζει καμία ανατροπή. Είναι μια γραμμική αφήγηση. Δεν είναι ο σκοπός του συγγραφέα να αιφνιδιάσει. Μόνο να προσθέσει ένα λιθαράκι στην προσπάθεια ερμηνείας της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ένα βιβλίο που υμνεί την ανθρώπινη ζωή, μια ωδή στον ατελή άνθρωπο. Ένα βιβλίο που προβληματίζει. Ένα βιβλίο που με ταξίδεψε. Και αυτό είναι τελικά το ζητούμενο. Το ταξίδι του αναγνώστη.

 

Philip Roth

Philip Roth

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top