✔ Νέες εκδόσεις: Κάθε βιβλίο, ένα ταξίδι!

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

Ξένη πεζογραφία:

Marilynne Robinson «Ρουθ», Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 272

Αυτή είναι η ιστορία δύο ορφανών αδερφών που μεγαλώνουν σε μια μικρή πόλη χαμένη μες στην απεραντοσύνη της Βορειοδυτικής Αμερικής, όπως την αφηγείται η μία εκ των δύο, η Ρουθ, ένα μελαγχολικό και ονειροπόλο κορίτσι, ανήμπορο να πιστέψει σε κάτι μονιμότερο από μια στιγμή, μια θύμηση ή ένα όνειρο. Έχοντας βιώσει την εγκατάλειψη από μια σειρά από συγγενείς, η Ρουθ και η Λουσίλ καταλήγουν στη φροντίδα της Συλβί, της απόμακρης και αινιγματικής αδερφής της μητέρας τους και αγωνίζονται να ενηλικιωθούν σημαδεμένες από την απώλεια και τη μοναξιά. Η πορεία τους καθρεφτίζεται στις υπέροχες εικόνες από το παγωμένο φυσικό τοπίο που τις περιβάλλει σ’ ένα σύγχρονο μυθιστόρημα που ήδη από την έκδοσή του χαιρετίστηκε ως κλασικό.
Μια αριστουργηματικά λυρική αφήγηση με επίκεντρο όσους δεν κατάφεραν να συνδεθούν ποτέ με έναν τόπο, έναν σκοπό, μια καθημερινότητα ή έναν άλλο άνθρωπο. για όσους ζουν ξεχασμένοι από την ιστορία προσπαθώντας να εφεύρουν μια ζωή χωρίς οποιαδήποτε στήριξη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Rachid Benzine «Νουρ, γύρνα στον κόσμο», Μετάφραση: Κλαιρ Νεβέ, Μανώλης Πιμπλής, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 120

Ένας σπαρακτικός διάλογος ανάμεσα σε δύο υπάρξεις που δεν μπορεί να απαρνηθεί η μια την άλλη: έναν πατέρα, ανοιχτόμυαλο ισλαμολόγο, και τη νεαρή κόρη του, που εγκαταστάθηκε στο Ιράκ και προσχώρησε στον ISIS. Η αγάπη που τους ενώνει παραμένει πιο δυνατή από οτιδήποτε άλλο, ωστόσο όλα τους χωρίζουν. Το κριτικό πνεύμα του πατέρα στρέφεται εναντίον του? οι αρχές στις οποίες πίστευε γίνονται όπλα στα χέρια της ίδιας του της κόρης. Ένα συγκλονιστικό επιστολικό μυθιστόρημα γραμμένο στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι.
Ο ΠΑΤΕΡΑΣ
“Εσάς τους τζιχαντιστές σας φοβίζουν οι ερωτήσεις; Αλλά αν φοβάστε τον Αλλάχ, τότε φοβηθείτε και μήπως λαθεύετε στις πεποιθήσεις σας και ψάξτε ταπεινά. Ο Αλλάχ δεν θα σας προσάψει κάτι γι’ αυτό, το αντίθετο. Το Κοράνι το διατυπώνει ξεκάθαρα όταν λέει ότι ο Αλλάχ θα στρώσει τον δρόμο προς τον Παράδεισο σε όσους αναζητούν. Η αποστολή μας ως ανθρώπων δεν είναι να βρίσκουμε απαντήσεις, αλλά να ερευνούμε. Οι μουσουλμάνοι καλούνται να είναι ταπεινοί ερευνητές και όχι παπαγάλοι που παπαγαλίζουν ασταμάτητα διάφορες ανοησίες. Το ξέρεις καλά, μικρή μου Νουρ· το αντίθετο της γνώσης δεν είναι η άγνοια, αλλά οι βεβαιότητες. Αυτές οι βεβαιότητες που σας οδηγούν σήμερα κατευθείαν στην κόλαση”.
Η ΚΟΡΗ
“Μου μιλάς για υποτιθέμενους φόνους που έχει διαπράξει το Ισλαμικό Κράτος. Δεν μπορείς να καταλάβεις τίποτα από τόσο μακριά, μιλάς σαν τα δυτικά μίντια. Και πώς γίνεται να θέλεις να μου δώσεις μαθήματα για τη Φαλούτζα; Όλοι εδώ θυμούνται εκείνο το αμερικάνικο αεροπλάνο, το 1991, που έριξε βόμβα μες στην αγορά… Και μιλάς τώρα για σφαγές; Χίλιοι τετρακόσιοι νεκροί με μία και μόνη αμερικάνικη βόμβα! Γυναίκες που ψώνιζαν απλώς με τα μικρά παιδιά τους να τις συνοδεύουν…
Τι μπορεί να κάνει γι’ αυτούς η φιλοσοφία σου, μπαμπά; Έλα μαζί μας εδώ, τουλάχιστον για να δεις τα πράγματα από κοντά. Για να θέσεις τις πεποιθήσεις σου σε δοκιμασία, εσύ που τόσο αρέσκεσαι στην αμφιβολία και που πάντα προτιμούσες τις ερωτήσεις από τις απαντήσεις”.

Wolfgang Herrndorf «Εικόνες της μεγάλης σου αγάπης», Μετάφραση- Επίμετρο: Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική, σελ. 152

Πρωταγωνίστρια η δεκατετράχρονη Ίζα. Παραμονεύει στον κήπο του ιδρύματος. Η σιδερένια πύλη ανοίγει. Ένα φορτηγό περνάει. Η κατάλληλη ευκαιρία για απόδραση. Το ταξίδι της αρχίζει. Το ξυπόλητο κορίτσι στη διαδρομή του συναντά ανθρώπους κάθε είδους -έναν μαουνιέρη, πιθανότατα ληστή τράπεζας, έναν εργάτη που ξέχασε το όνομα της πρώτης του αγάπης, έναν παλαβό νταλικέρη, μια λεσβία οργανωμένη στους οικολόγους- πριν συναντήσει το απίθανο δίδυμο Τσικ και Μάικ, τους ήρωες του μυθιστορήματος “Βερολίνο, γεια” που μεταφράστηκε σε 25 γλώσσες και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Φατίχ Ακίν.
Το βιβλίο “Εικόνες της μεγάλης σου αγάπης” γράφτηκε υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες λόγω της προχωρημένης αρρώστιας του συγγραφέα, Βόλφγκανγκ Χέρντορφ. Ωστόσο, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, ο Χέρντορφ δούλεψε μέχρι τέλους για την έκδοσή του.
Ο αναγνώστης ξαναβρίσκει τη φρεσκάδα της γραφής, το χιούμορ και την ανατρεπτική διάθεση που τόσο αγαπήθηκαν από το κοινό.

Ονορέ ντε Μπαλζάκ «Οι χωριάτες», Μετάφραση: Ε.Στεφανάκη, εκδ. Γκοβόστη, σελ. 376

Σκοπός αυτού του βιβλίου, που η φριχτή αλήθεια του θα υπάρχει όσον καιρό η Κοινωνία θα επιμένει να θεωρεί τη φιλανθρωπία αρχή, αντί να την παίρνει για ατύχημα, είναι να δείξει ανάγλυφα τις κύριες μορφές ενός λαού ξεχασμένου από τόσες συγγραφικές πέννες που κυνηγάνε τα καινούργια θέματα. Σ’ έναν καιρό που ο Λαός κληρονομεί όλους τους ευγενείς της Βασιλείας, ίσως αυτή η λήθη να ναι φρόνηση. Πόσα ποιήματα δε γραφτήκανε για τους εγκληματίες, με πόση στοργή δεν σκύψανε πάνω από τους δήμιους, σχεδόν θεοποιήσανε τον προλετάριο!… Οι αιρετικοί συγκινηθήκανε και όλα τα συγγραφικά τους όργανα φωνάζουνε: Εργαζόμενοι, ξεσηκωθείτε!, όπως παλιά φωνάζανε στην τρίτη τάξη: Ξεσηκώσου! Κανένας βέβαια απ αυτούς τους Ηρόστρατους δεν είχε το κουράγιο να πάει στην ύπαιθρο, να μελετήσει τις αιώνιες συνωμοσίες εκείνων που ακόμη τους λέμε αδύνατους, ενάντια σ’ όσους θαρρούν πως είναι δυνατοί, των χωρικών ενάντια στους πλούσιους…
Από επιστολή του Ντε Μπαλζάκ προς τον φίλο του, Β. Gauvault

Αρχαία Ελληνική Γραμματεία:

Λόγγος «Δάφνις και Χλόη» Μια ιστορία αγάπης, Πρόλογος- Απόδοση: Ιώ Τσάκωνα, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 160

Η υπόθεση διαδραματίζεται σε μία παραλία της Λέσβου, όπου δύο βοσκοί υιοθετούν κι ανατρέφουν μαζί δύο έκθετα παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Τα παιδιά φορούν πολλά κοσμήματα, δείγμα της καταγωγής τους. Οι θετοί τους γονείς τους δίνουν τα ονόματα Δάφνις και Χλόη. Όταν μεγαλώνουν τα παιδιά, αναλαμβάνουν τη βοσκή των κοπαδιών. Αυτό που κυριαρχεί στην αφήγηση είναι το παραμύθι δύο ωραίων παιδιών, που μέσα σε μια μαγευτική φύση ανακαλύπτουν σιγά σιγά τα μυστήρια του έρωτα.

Ποίηση:

Νίνα Αλέξη «Ανίν Ιξελά», εκδ. Αλεξάνδρεια, σελ. 80

Δείγμα γραφής:

ΩΔΙΝΕΣ ΤΟΥ ΒΙΟΥ

Παλεύω για την αξιοπρέπεια που ζητά να εγκαταλείψει,
που αντίκειται στις δονήσεις της φτήνιας.
Παλεύω για σένα που πίστεψα
αποφόρι τα μόρια των λέξεών σου
μιας θεμελιώδους ιδέας.

Παλεύω για τ’ άδεια βράδια που λιμάνι
δε θα βρουν στ’ ασάλευτα νερά σου.
Αφείδωλα τα λόγια μυρμηγκιάζουν
επιδράμουν στον εγκέφαλο, εύστοχα εισβάλλουν
αδελφώνοντας τις μύχιες σκέψεις σου
που παλινδρομούν με τις δικές μου τις πυρωμένες.

Παλεύω τα ιδανικά μου μην προδώσω
και τη φαύλη ευκολία που διαιωνίζεται.
Άτεγκτη αντιστέκομαι…
όσο κι αν σπρώχνομαι σε κοφτερά βράχια
κι αιχμηρά μαχαίρια διαπερνούν το κορμί
τη μοίρα να καθορίσεις δεν μπορείς.

Η θαρρεμένη καρδιά κατάστηθα παλεύει
να ’βρει την Αλήθεια, τη χαμένη Ατλαντίδα
εναρμονίζομαι με το Πνεύμα
το χρόνο μηδενίζω, σαϊτεύω τα όνειρα
να ευαγγελιστεί την Αγάπη.

Χρήστος Τουμανίδης «Πάνω σε μια χορδή», εκδ. Έναστρον, σελ. 58

Ο Χρήστος Τουμανίδης γεννήθηκε τον Μάιο του Ι952 στη Λιθαριά της Πέλλας, όπου έζησε τα πρώτα εννιά χρόνια της ζωής του. Το διάστημα 1962-1965 θα βρεθεί οικογενειακώς στη Νάουσα Ημαθίας, μια τριετία γεμάτη νέες εμπειρίες που καθόρισαν την μετέπειτα ζωή του. Το φθινόπωρο του 1965 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου ζει και δημιουργεί. Στον μαγικό χώρο της ποίησης μπήκε δειλά δειλά στα δεκαοχτώ του χρόνια. Σταθμός στη ζωή και την περαιτέρω πορεία του στην ποίηση υπήρξε η γνωριμία του με τον Γιάννη Ρίτσο (1974), κοντά στον οποίο μαθήτευσε στα βαθύτερα μυστικά της ποιητικής δημιουργίας.
Στα γράμματα εμφανίζεται επίσημα το 1978, με τη συλλογή του “Αστάθμητα”. Ανήκει στη λεγόμενη “Γενιά του ’70”. Η Ποιητική συλλογή «Πάνω σε μια χορδή» είναι μονόστιχα και περιλαμβάνει σχέδια της εικαστικού Ευθυμίας Ζάχου.

Δείγμα γραφής: «Οι δείχτες βιάζονται, θαρρείς, να δείξουν το μηδέν τους!»

Ψυχανάλυση:

Σώτη Γρίβα «Τα κόκκινα παπούτσ(ι)α», εκδ. Έναστρον, σελ. 282

Η θηλυκή υστερία αλλάζει μάσκες σαν τα φορέματα της κούκλας. Μόνο που η καθεμία από αυτές τις μάσκες είναι και μια αληθινή της όψη. Τα “Κόκκινα παπούτσια”, η “Χιονάτη”, η “Τριανταφυλλένια”, η “Σταχτοπούτα”, η “Κοκκινοσκουφίτσα”, “ο Χάνσελ και η Γκρέτελ” είναι παραμύθια που δεν είναι παίξε-γέλασε… Ενσαρκώνουν τη φαντασίωση-παραμύθι του καθενός μας. Η Σώτη Γρίβα με το ξεχωριστό της στυλ σας ταξιδεύει στην άγνωστη χώρα του ασυνείδητου περνώντας από σταθμούς ψυχανάλυσης παραμυθιών.
Την παραμυθοχώρα διατρέχει η λακανική ψυχανάλυση με συγκεκριμένες αναφορές στην τοπολογία του Lacan και στην πρώτη τοπική του Freud. Το σφάλμα κρύβεται σε “μήτρες-καταφύγια” σημαινόντων, όπως το “άγαλμα” και το “μανιτάρι”. Το ενήλικο παιδάκι, που ζει τον μύθο του αλλά δεν του αφηγούνται πια παραμύθια, δεν θα πάει μακριά αν κουβαλάει τον ομφάλιο λώρο του, ως σφάλμα, ακόμα κι αν μεγαλώσει. Θα τον κουβαλάει αθέατο κάτω από κοστούμια ή ψηλοτάκουνες γόβες με διαδοχή σφάλματος και ενοχής.
Στην έκδοση συμπεριλαμβάνεται “η μικρή Φορεματού και η μαμά Φόρεμα”, το δεύτερο ψυχαναλυτικό εικονογραφημένο παραμύθι της Σώτης Γρίβα -μετά από την “Πριγκίπισσα και τον Νάνο τού όχι”- που λειτουργεί ως επίλογος του βιβλίου. Αν θέλετε να κάνετε μια βουτιά στα βαθιά νερά της ψυχανάλυσης, να ξεκινήσετε από τα μακροβούτια στα ρηχά… Καλό σας ταξίδι!

Φυσιοκρατία:

Πέτρος Παπαγεωργίου «Φυσιοκράτης ή δεισιδαίμων;», εκδ. iWrite.gr, σελ. 346

Φυσιοκράτης ή δεισιδαίμων;
Πρέπει κάποτε να ξεδιαλύνουμε τι είμαστε. Μέτοχοι του ορθού λόγου ή της θρησκευτικής αυταπάτης; Προπάντων, ας μη βολευόμαστε κάπου στη μέση: επιστήμονες μ’ ένα καντηλάκι στα εικονίσματα…
Το βιβλίο αυτό εξιστορεί:
Στο πρώτο μέρος (Ανθρωπολογικό): Το πώς μας συνέβη εξελικτικά και ο υπερφυσικός μύθος εισέβαλε στον ανθρώπινο ψυχισμό και θρονιάστηκε για τα καλά, εμποδίζοντας την ανθρωπότητα να διευθετήσει γνωστικά και λογικά την ύπαρξή της.
Στο δεύτερο μέρος (Ιστορικό): Ποιες υπήρξαν οι σκοτεινές συνέπειες της κυριαρχίας των θρησκειών -ιδιαίτερα των μονοθεϊστικών- για αιώνες και αιώνες, που οδήγησαν στην καταστολή της ανάδυσης του ελεύθερου ανθρώπινου πνεύματος.
Στο τρίτο μέρος (Κριτικό): Και σήμερα πια, με τόση γνώση που διαθέτουμε, τι πρέπει να κάνουμε για να σταθούμε τίμια και χωρίς μεταφυσικές υπεκφυγές απέναντι στη γνώση μας
και τους εαυτούς μας, απέναντι στα παιδιά μας.

Οι αιώνες της πίστης σε πνεύματα, δαίμονες, θεούς και Θεό ήταν η παρορμητική, ψυχικά αδύναμη και πολύ χειραγωγημένη αντίδραση του είδους μας στην άγνοιά του.
Μια διευκόλυνση για την αντιστάθμισή της.
Ήταν, όμως, μια επαχθής κληρονομιά από γενιά σε γενιά, που πρέπει, τώρα που ξέρουμε πια, να προχωρήσουμε στην “αποποίησή” της.