Fractal
Home / ΘΕΑΤΡΟ / Κριτική για την παράσταση «Κάθε τι μια φορά…»
07/11/2018, 10:58 πμ

Κριτική για την παράσταση «Κάθε τι μια φορά…»

Γράφει η Ελένη Αναγνωστοπούλου //

 

 

Στον τεχνοχώρο Χίμαιρες, μια παλιά αποθήκη κάπου στο Μεταξουργείο, παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη ένα όμορφο πάντρεμα σύμπραξης των τεχνών. Όπως όλα τα ωραία πράγματα συμβαίνουν μόνο μια φορά, έτσι και εδώ, θα πούμε: Κάθε τι… μια φορά συμβαίνει στη ζωή μας και εμείς πρέπει να το ρουφήξουμε, κατ’ επέκταση να το μελετήσουμε και να μάθουμε από αυτό. «Κάθε τι μια φορά…», μια σύλληψη και σκηνοθεσία της Άντζελας Δεληχάτσιου, αναπαρίσταται στον Τεχνοχώρο Χίμαιρες.

 

 

 

Σας χαιρετίζω, αναγνώστες της θεατρικής στήλης του Fractal. Σήμερα, θα μιλήσω για μια εναλλακτική παράσταση η οποία με συγκλόνισε, ταυτόχρονα με έβαλε στη διαδικασία να σκεφτώ και εντέλει να νιώσω ότι η τέχνη του θεάτρου πέρα από καλλιτεχνική, είναι συνάμα διαδικασία πνευματική. Δεν έχω σκοπό να μακρηγορήσω, θα μπω κατευθείαν στο θέμα. Σε αυτή τη σκηνική αποτύπωση που ονομάζεται: Κάθε τι μια φορά, έχει γίνει ένας αξιοπρόσεκτος συνδυασμός δύο σπουδαίων συγγραφέων με αντίστοιχα αξιόλογο έργο. Τι κοινό έχει ο Νίκος Καζαντζάκης με τον Ράινερ Μαρία Ρίλκε; Γνωρίζουμε σαφώς ότι πρόκειται για δύο ανθρώπους του πνεύματος, διανοούμενοι, με φιλοσοφικές αναζητήσεις. Όμως, υπάρχει αναμφισβήτητα και μια βασική ειδοποιός διαφορά που τους ξεχωρίζει: αντιμετωπίζουν το δίπολο ζωής- θανάτου με αντίθετη σκοπιά. Κατ’ αρχάς, ο Καζαντζάκης στο έργο του: Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, θέτει πολλές ερωτήσεις που έχουν να κάνουν με τη ζωή, οι οποίες παραμένουν ερωτήσεις σε θεωρητικό επίπεδο, δεν γίνονται ενέργειες. Έχω την εντύπωση ότι αντιμετωπίζει αυτό το θέμα πραγματιστικά και το αφήνει σε επίπεδο παρατήρησης. Ο Ρίλκε στις Ελεγείες του Ντουίνο, καταθέτει τις σκέψεις του στο χαρτί, σωστότερα θα έλεγα ότι πρόκειται για ποιητικούς στοχασμούς που συμπεριλαμβάνουν μέσα τους τα υπαρξιακά ερωτήματα. Από τη μια μεριά, ο Καζαντζάκης μέσω της αλληλεπίδρασης του με τον Ζορμπά, υπογραμμίζει την ατολμία του να τολμάει κανείς. Από την άλλη πλευρά, ο Ρίλκε βυθίζεται και σχεδόν χάνεται μέσα στις υπαρξιακές του αναζητήσεις, οι οποίες παίρνουν φιλοσοφικές αποχρώσεις και προεκτάσεις. Είναι γνωστό ότι η ζωή και ο θάνατος πάντοτε απασχολούσαν ως έννοιες το ανθρώπινο είδος ανά τους αιώνες.

 

 

Ο Ρίλκε βιώνει έντονα το εξής αμετάκλητο: έχει κατανοήσει εις βάθος ότι η ζωή δεν διαρκεί πολύ και επιλέγει αυτή τη σκληρή συνειδητοποίηση, να τη μετουσιώσει και να συνθέσει τις Ελεγείες. Θρηνεί με έναν ιδιότυπο τρόπο: σχεδόν ιχνογραφεί τους θρήνους αυτούς, προσθέτοντας, τον Ουρανό, τον Παράδεισο, τους Αγγέλους. Θρηνεί λοιπόν το γεγονός ότι ο άνθρωπος ως οντότητα, κινείται μόνος και φοβισμένος στο ενδιάμεσο Παρόν, το οποίο ονομάζουμε Ζωή. Φοβάται να επιστρέψει στην πρώτη πηγή: το Σκοτάδι, το οποίο για τον ποιητή υποδηλώνει την πλήρη ανυπαρξία. Από το παραπάνω κειμενικό πάντρεμα γεννήθηκε το Κάθε τι μια φορά…, μια performance αφηγηματική, με εναλλαγές στο σοβαρό και δραματικό στοιχείο, εμπεριέχει κάτι από devised theatre και κάτι από σωματικό θέατρο. Η μαγεία με το θεατρικό είδος των performance έγκειται στο ότι δεν ξέρει ο θεατής ευθύς εξαρχής τι πρόκειται να επακολουθήσει. Ο θεατής στο Κάθε τι μια φορά… θα συνθέσει μόνος του την ιστορία, με βάση το σκεπτικό και τις προσλαμβάνουσες του. Πιο ειδικά, θα συνθέτει και θα ανασυνθέτει το παζλ της ιστορίας μέχρι να φτάσει στη δική του κάθαρση.

Είναι όμως απαραίτητη προϋπόθεση να αφήσει τον εαυτό του ελεύθερο να νιώσει έντονα συναισθήματα ενόσω παρακολουθεί τη δραματική εξέλιξη.

Η επίκαιρη θεματική που χαρακτηρίζει το έργο του Καζαντζάκη καθώς και το έργο του Ρίλκε μιλάει στην ψυχή μας γιατί έχουμε ανάγκη από έναν καθοδηγητή. Απώλεια στόχου και δυνάμεων; Απώλεια κουράγιου να ζήσουμε;

Οπωσδήποτε ισχύουν τα προαναφερθέντα, αλλά βασική αιτία στον παραπάνω προβληματισμό, αποτελεί το γεγονός ότι δεν έχουμε επίγνωση εαυτόν. Αυτή η διαπίστωση δεν είναι από μόνη της αρκετά τρομακτική; Σίγουρα είναι, αν ταυτιστεί με το υπαρξιακό ερώτημα: Υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός; Όπως πιστοποιεί και ο τίτλος της παράστασης: Κάθε τι… συμβαίνει μόνο μια φορά. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ζωή: υφίσταται μια φορά. Μέσα από το δυσοίωνο του πράγματος, ανακαλύπτουμε ότι η ζωή είναι ένας αέναος αγώνας, μια διεκδίκηση που ολοένα εντείνεται. Η ύπαρξη αγωνιά διότι αναζητά απεγνωσμένα να αντικειμενοποιήσει την ευτυχία, προσπαθώντας έτσι να αποποιηθεί την εφήμερη φύση της. Οι ερμηνεύτριες: Έλια Βεργανελάκη, Κατερίνα Κλειτσιώτη, Νατάσσα Νταιλιάνη και Δήμητρα Σκέμπη μας ταξιδεύουν σε αυτό τον παράξενο κόσμο των μεταφυσικών αναζητήσεων. Ευλύγιστες επί σκηνής, εκφραστικές, ακροβατούν από το κωμικό στο δραματικό στοιχείο. Σε μια παράσταση υποκριτικών και εκφραστικών απαιτήσεων, μας δίνουν το εκατό τοις εκατό των ταλέντων και των ικανοτήτων τους υπό το σκηνοθετικό- ερευνητικό πρίσμα της Άντζελας Δεληχάτσιου.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top