Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / To ξήλωμα του παρελθόντος και μια στραβή λαιμόκοψη
10/10/2014, 5:03 μμ

To ξήλωμα του παρελθόντος και μια στραβή λαιμόκοψη

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος //

 

schina«Καλή και ανάποδη» της Κατερίνας Σχινά, εκδ. «Κίχλη», σελ. 176

 

Θυμάμαι τις χνουδωτές μπάλες να τρέχουν σε έναν μακρύ διάδρομο –ένα παλαιικό μωσαϊκό, τέλη της δεκαετίας του 70, κι εγώ από πίσω να τις κυνηγάω, λες και ήταν οι πολλαπλές εκδοχές του αμλετικού κρανίου μου που με περιέπαιζε.

Θυμάμαι τα τραχιά χέρια του πατέρα μου να βοηθούν στο μάζεμα – χέρια απλωμένα παράλληλα από τον κορμό τους. Χέρια με δική τους ζωή και στην ουσία δεμένα από τη χειροπέδη του χρωματιστού νήματος που μαζευόταν στο αδράχτι των δαχτύλων του και τη μάνα μου να τον ξυπνάει με μια φωνή επιδεικτικά στριγκή, να μην χαζεύει γιατί δεν θα τελειώσει ποτέ αυτό το πουλόβερ.

Περιμένοντας το πουλόβερ που ως άλλο γιοφύρι της Άρτας μεγάλωνε για να ξηλωθεί, φτιαχνόταν για να χαλαστεί. Κάτι στη λαιμόκοψη δεν πήγαινε καλά – σαν στραβό χαμόγελο που είχε ξεμάθει να μεταμορφώνεται. Κάποτε ήταν το μανίκια: το ένα πιο μεγάλο από το άλλο, λες και αυτός που θα το φορούσε είχε αποκτήσει μια παράξενη ασθένεια των άκρων. Το σώμα μεγαλώνει εκθετικά προς μια πλευρά – η άλλη μένει άθικτη και απρόσβλητη από το χρόνο.

Θυμάμαι που έπαιρνα τις βελόνες –λεπτές, πιο χοντρές, σε ασημένια υφή- και στα κρυφά γινόμουν πολεμιστής, πειρατής και ιππότης που κράδαινε το μαχαίρι του σταθερά, που το κουνούσε απειλητικά απέναντι στους φανταστικούς εχθρούς του. Ένας Δον Κιχώτης με σπάργανα.

Από την καλή και την ανάποδη, πλέξη Μπριός που σου φέρνει μια λιγούρα στο στόμα, πόντοι που χάθηκαν και πόντοι που ανακτήθηκαν. Πόντο-πόντο θα φεύγει η ημέρα –κάτι Κυριακές που δεν τέλειωναν-, να φεύγει η εβδομάδα, οι μήνες, η ζωή και το πουλόβερ να φτιάχνεται ξανά από την αρχή και τέλος να μην έχει.

Υπήρξαν φορές που γίναμε μαλλιά κουβάρια πάνω από το πλεχτό. Το ποδοπατήσαμε, το ξηλώσαμε, πάλι αυτός ο κρίσιμος πόντος που φτιάχτηκε με κόπο και επιμονή, αλλά και με πόση σύγχυση έγινε κόμπος. Πόντος-κόμπος.

Δεν ξέρω να πλέκω: δεν είναι που το θεωρώ γυναίκεια συνήθεια, αλλά είναι που δεν θέλω να χάσω από τα αυτιά μου τη μεταλλική ρήξη της σιωπής, καθώς τα χέρια της μάνας μου έφτιαχναν κάτι από το τίποτα. Σαν μια καινούργια γέννα έξω από το σώμα της.

Σκεφτόμουν: έτσι με έφτιαξε κι εμένα; Πόντο-πόντο ένα κορμί δημιουργείται μέσα στην κοιλιά της γυναίκας. Ο κορμός, τα χέρια, η στραβή λαιμόκοψη. Ποιες βελόνες μας δημιουργούν, ποιες μας χαλάνε;

Κατερίνα Σχοινά

Κατερίνα Σχινά

Το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά γράφτηκε για μένα. Δεν το ξέρει, αλλά συνέβη. Τέλος πάντων, γράφτηκε για όλους τους γιους που έβλεπαν τις μάνες τους να παλεύουν με τις βελόνες, να συνθέτουν με άγρυπνη θέληση, το αποτύπωμα του μυαλού τους καμωμένο από χνουδωτό μαλλί.

Είναι οι ιστορίες που παραθέτει, η εις βάθος ανάλυση, η περιέλιξη γύρω από έναν μαστορικά καμωμένο πόντο που σε κρατάει. Είναι ένα… αντρικό βιβλίο για μια κατεξοχήν γυναικεία συνήθεια. Είναι η επιβεβαίωση πως υπάρχει μια φανατική αλληλεγγύη –μη εκπεφρασμένη- ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες που έρχεται από την παιδική ηλικία και φτάνει μέχρι το πέρας της ζωής.

Το πλέξιμο δεν είναι ένας πρακτικός τρόπος να διηγηθείς την πλήξη της στιγμής ή να καλύψεις την ανία με κάτι που φέρει τη σφραγίδα της χρησιμοθηρίας. Το πλέξιμο μπορεί να είναι το έργο μιας ζωής που ποτέ δεν θα καταλήξει να φορεθεί.

Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί, είναι ένα αφήγημα υγρής πνοής, φέρει λέξεις που κουβαλούν μια πίστη, στο μυαλό μου έρχονται τοτεμικές εικόνες, σπαράγματα από την παιδική ηλικία. Η Κατερίνα Σχινά με επανέφερε –πάλι εν αγνοία της- σε εκείνο το κομμάτι μπερδεμένης ζωής, στη ρευστή σιωπή της παιδικής ηλικίας που θάλλει μέσα και ψάχνει μια αφορμή για να αναδυθεί.

Θυμάμαι μια φορά που η μάνα μου, έπειτα από ξενύχτια και ξηλώματα, μου έδωσε να φορέσω ένα πουλόβερ με ρόμβους που μου είχε φτιάξει. Ήταν στενό και τσιμπούσε το δέρμα μου. Όταν διαμαρτυρήθηκε μου είπε «μην σε νοιάζει με τον καιρό θα ανοίξει και θα το συνηθίσεις». Πού να ήξερε. Ακόμα είναι στενό και τσιμπάει – είναι η ζωή που τσιμπάει και στενεύει. Αλλά τότε δεν ξέραμε, ούτε και τώρα…

Και καθώς οι βελόνες συνεχίζουν να χτυπιούνται μεταξύ τους, ένα τραχύ μπόλι σαν κόμπος-κεφάλι φτιάχνεται και μεγαλώνει σαν καρούμπαλο. Όλο αυτό το αδικαίωτο, οι απαντητικοί ήχοι της βελόνας στο χέρι, η διεγερτική αίσθηση του νήματος που απλώνεται σαν μια γραμμή ζωής. Το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά γράφτηκε για μένα;

Το είπα ξανά αυτό; Ωραία, ας αρχίσω λοιπόν το ξήλωμα…

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top