Κατερίνα Γώγου ξανά και ξανά
Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος //
Κατερίνα Γώγου «Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του», επιμέλεια: Ευτυχία Παναγιώτου, εκδ. Καστανιώτη
Είναι πολύ σημαντικό για έναν ποιητή να συνεχίσει να αναγνωρίζεται και μετά τον θάνατό του. Το παραπάνω φαινόμενο εντοπίζεται κυρίως σε παλιότερους ποιητές, που έχουν μείνει διαχρονικοί και λιγότερο σε νεότερους, που χάθηκαν σχετικά πρόσφατα. Η Κατερίνα Γώγου αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση καθώς 26 χρόνια μετά το θάνατό της συνεχίζει να διαβάζεται, να αγαπιέται και να διαδίδεται. Ο βασικός λόγος, που η Κατερίνα Γώγου παραμένει διαχρονική δεν είναι κάποια ιδιαίτερη τεχνική στη γραφή της, ούτε η καριέρα της στο θέατρο και στον κινηματογράφο, αλλά το ότι ήταν η πρώτη ποιήτρια, που έγραψε μπιτ λογοτεχνία στην Ελλάδα. Όπως η γενιά των μπίτνικ κατάφερε να αποδομήσει το αμερικάνικο όνειρο, η Κατερίνα Γώγου κατάφερε να αποδομήσει το ευρωπαϊκό και το ελληνικό όνειρο, που κυριάρχησε τη δεκαετία του ’80.
Με αυτές τις σκέψεις διαβάσαμε το βιβλίο «Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Καστανιώτη» σε επιμέλεια Ευτυχίας Παναγιώτου. Πρόκειται για ένα βιβλίο-ντοκουμέντο, που περιλαμβάνει συνεντεύξεις, αδημοσίευτα ποιήματα, ποιήματα σε φωτογραφίες, χειρόγραφα και δακτυλόγραφα της Κατερίνας Γώγου.
Το βιβλίο ξεκινάει με έναν πρόλογο της επιμελήτριας κι εδώ θα πρέπει να συγχαρούμε την Ευτυχία Παναγιώτου για την ενδελεχή έρευνα, που έκανε και για το αρχειακό υλικό, που μας μεταφέρει, για να γνωρίσουμε ακόμα καλύτερα την ποιήτρια.
Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει τις συνεντεύξεις της Κατερίνας Γώγου. Εδώ μαθαίνουμε πολλά για την ζωή και το έργο της Γώγου από την ίδια. Από το πρώτο της βιβλίο «Τρία κλικ αριστερά» μέχρι το τελευταίο «Με λένε Οδύσσεια», που εκδόθηκε μετά το θάνατό της. Για τις πολλές επανεκδόσεις, που γνώρισαν τα βιβλία της. Για τη σχέση της με το θέατρο. Για το πέμπτο βιβλίο «Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών», όπου η ποιήτρια χρησιμοποίησε διαφορετικό στυλ και ακολούθησε μικρότερη φόρμα. Και εδώ αξίζουν συγχαρητήρια στην Ευτυχία Παναγιώτου, που κατάφερε να μεταφέρει τις συνεντεύξεις, όσο πιο πιστά γινόταν, χωρίς περιλήψεις και χωρίς τις διάφορες διαστρεβλώσεις, που θα μπορούσαν να έχουν υποστεί, εξάλλου και η ίδια η Κατερίνα Γώγου ήθελε να μεταφέρονται τα λόγια της ακριβώς όπως τα είχε πει.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί πως η Κατερίνα Γώγου δεν είχε καμιά αυταπάτη για το σε τι θα εξυπηρετούσαν οι συνεντεύξεις της. Εδώ αξίζει να μεταφέρουμε αυτούσια μια παράγραφο από συνέντευξη, που είχε δώσει στην εφημερίδα «Έθνος» το 1982: «Όπως και να ‘χει, συνέντευξη ίσον λούμπα. Δεν είμαι απ’ αυτούς που πιστεύουν πως μέσα από τις «επαναστατικές» απαντήσεις μου θ’ ανατρέψω τον αστικό Τύπο. Αυτό το «μπες μέσα να τ’ αλλάξεις» δεν περνάει πια. Πολύ απλά η συνέντευξη είναι στριπτίζ μπροστά σ’ αλλήθωρα μάτια μπανιστιρτζήδων αναγνωστών (ευτυχώς όχι όλων). Μπροστά σ’ ανώμαλους σεξουαλικά «ειδικούς» που τα ξέρουν όλα».
Στις συνεντεύξεις της Κατερίνας Γώγου υπάρχουν αναφορές στους Διονύση Σαββόπουλο, Νικόλα Άσιμο, Γιώργο Δάγλα, τους Αέρα Πατέρα κ.α. Η ποιήτρια δεν χαρίζεται σε κανένα και σε ορισμένες περιπτώσεις τα λέει έξω απ’ τα δόντια. Συγκινητική είναι η τελευταία της συνέντευξη, που δόθηκε στην Ελένη Γκίκα και μεταφέρθηκε αυτούσια από κασέτα.
Ανάμεσα στις συνεντεύξεις συναντάμε ένα διήγημα, μια επιστολή διαμαρτυρίας, ένα ποίημα και μια μήνυση της Κατερίνας Γώγου, όλα δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά. Επίσης, συναντάμε διάσπαρτα ποιήματα σε φωτογραφίες, αφίσες, και διάφορα ντοκουμέντα της ζωής της ποιήτριας.
Μετά τις συνεντεύξεις ακολουθεί ένα μέρος με αδημοσίευτα ποιήματα της Κατερίνας Γώγου, χειρόγραφα, διορθωμένα ποιήματα και παραλλαγές ποιημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι εδώ περιλαμβάνεται και το ποίημα «Απεργία πείνας», όπου είναι το μοναδικό, που διαθέτει μέτρο και ρίμα. Τέλος, υπάρχουν και λίγα ποιήματα, που είναι γραμμένα πάνω σε φωτογραφίες.
Συμπερασματικά το βιβλίο για την Κατερίνα Γώγου «Μου μοιάζει ο άνθρωπος μ’ έναν ήλιο, που καίγεται από μόνος του» είναι ένα ξεχωριστό ντοκουμέντο, που αξίζει να διαβαστεί από όσους ενδιαφέρονται να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο της.
Ετικέτες: Βιβλιοκριτική
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
☆ Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» σε μια εξαιρετική ανάγνωση της «πατριδολατρικής» τραγωδίας από τον Θέμη Μουμουλίδη
Γράφει ο Παύλος Λεμοντζής // Πρόλογος Τη συγκεκριμένη τραγωδία του Ευριπίδη, ένα από τα κορυφαία κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, παρουσιάζει η 5η Εποχή Τέχνης σε συνεργασία με την «Ars Aeterna». Η παράσταση πραγματοποιεί περιοδεία σε όλη την Ελλάδα
Περισσότερα -
Δύο μικροδιηγήματα
Της Σοφίας Παπαχριστοφίλου // * ΜΙΑ ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΓΩΝΙΑ (i) Ησυχία, όλοι έχουν κοιμηθεί. Ξεγλιστρά στο σκοτάδι, φτάνει με λαχτάρα στη σοφίτα της. Είναι η μικρή φωλιά της. Τόσο σημαντική για αυτήν, τόσο αδιάφορη για
Περισσότερα -
Περιεχόμενο και μορφή συναντώνται και συνενώνονται ορφικά εις σάρκαν μίαν
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // * Αιμιλιανός Σιδέρης, «Καινούργια γλώττα» (ποιητική συλλογή), εκδόσεις Νίκας, Αθήνα 2023 Η αφαίρεση και η αφαιρετικότητα δεν είναι συνώνυμα. Ο μινιμαλισμός και ο φορμαλισμός δεν είναι συνώνυμα, όσο κι αν προϋποθέτουν κάποιο στυλιζάρισμα.
Περισσότερα -
Παλιές Θήβες σε ισλανδικούς κήπους
Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος // * “Andro I, Μύθοι και Ιστορίες “, Ανδρέας Αντωνίου, Εκδόσεις Βακχικόν Διαθέτει ρυθμό ο κόσμος; Θεωρείτε πως με το μέτρο διαβαίνει κανείς πιο ασφαλής τα στενά της ζωής; Ο συγγραφέας παρέμενε σκυφτός και
Περισσότερα -
✓ Αφροδίτη Βακάλη: «Η συγγραφή είναι ένας πολύ προσωπικός και μοναχικός δρόμος»
Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καρύδη // Η αγάπη που σε πνίγει και εκείνη που σου δίνει φτερά για να πετάξεις. Οι επιλογές που σε ακολουθούν. Οι κοινωνικές συμβάσεις, η αντισυμβατική στάση απέναντι στη ζωή. Η βία και το χάδι.
Περισσότερα -
Δημοκρατία: Από την επανεφεύρεση στην ανάκτηση
Γράφει ο Βαγγέλης Γραμματικόπουλος // “Η Μετέωρη Ελλάδα” του Πέδρο Ολάγια, μετ. Ματίλντα Σαρόγλου, εκδ. Παπαζήση Όταν η μελέτη της Ιστορίας δεν γίνεται με όρους παρόντος τότε καταλήγει να είναι απλώς ένα ευχάριστο αφήγημα ή αφορά αποκλειστικά μια
Περισσότερα -
Πέντε ποιήματα του Γεράσιμου Δενδρινού από την αδημοσίευτη συλλογή “ΑΒΑΤΟΙ ΤΟΠΟΙ”
ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ // [έκδοση από το (.poema…), Ιούνιος 2015] 1. ΟΥΡΑΝΙΑ ΤΑΦΗ Μπροστά σε αδέσποτα ζώα, σε ανθρώπους αγνοουμένους εδώ και χρόνια, σε μικρά παιδιά που υψώνουν τα χέρια, ψιθυρίζω κι απόψε προσευχές για σένα, καθώς ο ουρανός
Περισσότερα
