Αλέξανδρος Καλέντης και Κέλλυ Ιωαννίδου: με ήθος και όραμα στον χώρο και στον χρόνο

Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα //

Με «ήθος και όραμα» που οι ίδιοι αναγνωρίζουν ως χαρακτηριστικά του καλού εκδότη και με συνεργάτες ζωής οι οποίοι αποτελούν την ίδια ομάδα, με διαρκή αναζήτηση της αλήθειας και στόχο τα βιβλία τους να αποκαλύπτουν εκείνα που διαφεύγουν της προσοχής ή της εποχής, οι εκδότες Αλέξανδρος Καλέντης και η Κέλλυ Ιωαννίδου, η σύζυγός του, συνεχίζουν το έργο που ξεκίνησε ο Νίκος Καλέντης το 1980. Μίκα Βάλταρι, φιλοσοφία, δοκίμια, ιατρική, παιδικό βιβλίο αλλά και Νταβίντ Καγιάτ, Αλκυόνη Παπαδάκη και Ευγένιος Τριβιζάς συμπορεύονται μαζί τους μέσα στον χρόνο. Με τα βασικά πάντοτε σταθερά: βιβλία με λόγο.

Γνωριστήκαμε κάτω από αντίξοες συνθήκες. Ο Αλέξανδρος μου στάθηκε σαν ιατρός και φίλος καλός. Η Κέλλυ έγινε «αδελφή» μου όπως συνηθίζουμε να λέμε. Μαζί τους έμαθα τον σωστό χρόνο και την ομαδική δουλειά.

Άργησα αρκετά να καταλάβω ότι η Κέλλυ Ιωαννίδου ήταν και η Κέλλυ Καλέντη. Αυτό που αμέσως κατάλαβα, όμως, ήταν ο Γκρανζέ και ο Μποσί, τα βιβλία που με ξενύχτησαν και εκείνοι που με κάνουν να θέλω να γίνομαι καλύτερη και καλύτερη.

Ο λόγος, όμως, στον Αλέξανδρο Καλέντη και στην Κέλλυ Ιωαννίδου οι οποίοι μας μιλούν ειδικά στο Fractal για όλα: το εκδοτικό όραμα και την κρίση, τα βιβλία και τους συγγραφείς, το παιδικό βιβλίο, τον χώρο τους, την εποχή.

-Να ξεκινήσουμε από τα πιο βασικά. Την ιστορία του εκδοτικού οίκου Καλέντη. Πότε ιδρύθηκε, το πρώτο ή τα πρώτα βιβλία του.

Αλέξανδρος Καλέντης: Ο εκδοτικός οίκος ιδρύθηκε το 1980 από τον Νίκο Καλέντη. Ο προσανατολισμός ο δικός μας ήταν κατ’ αρχήν βιβλία που έχουν σχέση με την ιστορία της Ελλάδας σε μορφή μυθιστορήματος, δηλαδή ιστορικά μυθιστορήματα. Εκδώσαμε βιβλία Ελλήνων συγγραφέων όπως του Γιάννη Σπανδωνή καθώς επίσης βιβλία του Μίκα Βάλταρι, ο «Ετρούσκος», ο «Περιπλανώμενος», ο «Ιωάννης Άγγελος.

-Το εκδοτικό του όραμα;

Αλέξανδρος Καλέντης: Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να συμβάλλουμε στην αλήθεια. Η αλήθεια είναι εκείνη που χρειάζεται ο κόσμος για ν’ αποκτήσει κριτικό πνεύμα και να μπορέσει να κρίνει τις διάφορες ιστορικές στιγμές. Αυτό το επιδιώκουμε πάντοτε αλλά ιδιαίτερα σήμερα είναι αναγκαιότερο απ’ όλα να υπάρξει προβληματισμός πάνω σε αυτό. Αυτό είναι το όραμά μας.

-Τι πρέπει να έχει ένας συγγραφέας για να γίνει συγγραφέας σας;

Αλέξανδρος Καλέντης: Θα πρέπει να ορίσουμε την έννοια του συγγραφέα πρώτα. Ποιος είναι ο συγγραφέας. Θα τον ορίσετε εσείς κυρία Γκίκα;

-Προφανώς είναι και σε σχέση με το εκδοτικό σας όραμα.

Αλέξανδρος Καλέντης: Το θέμα είναι το εξής, κάθε συγγραφέας ανάλογα με το είδος με το οποίο ασχολείται θα πρέπει να έχει μια υποδομή για να υποτεθεί ότι γράφει, γιατί πολλοί θέλουν να γίνουν συγγραφείς αλλά ελάχιστοι έχουν τα προσόντα για να γίνουν συγγραφείς. Άρα πρέπει να ανατρέξουμε στις προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος συγγραφέας. Και οι προϋποθέσεις αυτές είναι μια εσωτερική συνειδητοποίηση του κόσμου γύρω του. Για να το κάνει αυτό θα πρέπει να έχει διανύσει μια πορεία στην οποία θα πρέπει να έχει εξισορροπήσει το εξωτερικό περιβάλλον με τον εσωτερικό του κόσμο. Πολύ βασικό αυτό. Γιατί αλλιώς πώς θα διακρίνει κάτι που δεν διακρίνουν οι άλλοι. Αυτός είναι ο συγγραφέας. Να μπορέσει να μας δώσει κάτι το οποίο δεν φαίνεται απ’ τους άλλους. Αλλιώς ο καθένας θα μπορούσε να γράψει κάτι. Αυτό όσον αφορά την αρχική προϋπόθεση. Τώρα, όσον αφορά την μορφή του κειμένου αυτό είναι κάτι που ναι μεν είναι έμφυτο, αλλά και κάτι που μπορεί να καλλιεργηθεί. Είναι όπως ο επιστήμονας. Έχει μια έφεση αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να την καλλιεργήσει για να μπορέσει να αποκτήσει τις δεξιότητες, για να μπορέσει να την αναπτύξει.

Κέλλυ Ιωαννίδου: Εγώ θα ήθελα να πω ότι θα πρέπει να έχει ήθος ο συγγραφέας για να είναι στον εκδοτικό μας οίκο, το πρώτιστο είναι αυτό. Δεύτερο είναι να μπορεί να ανταποκρίνεται και στις απαιτήσεις μας. Εμείς δεν εκδίδουμε πχ ροζ λογοτεχνία, εκδίδουμε λίγα βιβλία, αλλά πολύ καλά. Δεν θα ήθελα να εκδώσουμε βιβλία πορνό ή κάτι παρόμοιο. Εκδώσαμε μόνο «Το λεξικό της πορνογραφίας» που είναι μόνο φιλοσοφικού περιεχομένου. Επίσης, έχουμε ρίξει περισσότερο βάρος στο παιδικό.

-Και τι θα πρέπει να διαθέτει ένα βιβλίο για να γίνει βιβλίο σας;

Αλέξανδρος Καλέντης: Αν προέρχεται από έναν καλό συγγραφέα όπως τον ορίσαμε προηγουμένως, ενδεχομένως θα έχει και ορισμένα εχέγγυα γι’ αυτό.

-Το εκδοτικό όραμα, σήμερα, κύριε Καλέντη, πιστεύετε ότι είναι απαραίτητο;

Αλέξανδρος Καλέντης: Πάντα είναι απαραίτητο. Ιδιαίτερα σήμερα που η κοινωνία βρίσκεται και σε μια σύγχυση. Αλλιώς γιατί να κάνουμε μια τέτοια δουλειά; Τέλος πάντων, ο οποιοσδήποτε άνθρωπος για να κάνει την οποιανδήποτε δουλειά θα πρέπει να έχει και έναν στόχο, ένα όραμα, αλλιώς τι θα κάνει; Μόνο διαχείριση.

-Επειδή στο χώρο του βιβλίου έχει λίγο μπερδευτεί.

Κέλλυ Ιωαννίδου: Ναι αλλά υπάρχει εκτός από οικονομική κρίση, πολιτιστική και ηθική.

Αλέξανδρος Καλέντης: Πολύ σωστά τα θέτεις, θεωρώ ότι υπάρχει μια κρίση ταυτότητας. Είναι θέμα κρίσεως ταυτότητας του ατόμου.

-Η διαφήμιση, κυρία Ιωαννίδου; Υπάρχει περίπτωση ένα βιβλίο να μην «προχωρήσει» επειδή δεν είναι αρκούντως γνωστό;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Σύμφωνα με αυτά που κάνω εγώ μπορεί ένα βιβλίο αγνώστου συγγραφέα στην Ελλάδα ή και στο εξωτερικό να γίνει γνωστό με την σωστή προώθηση, κι όταν λέμε σωστή προώθηση. Και εννοούμε να μιλήσουμε στον κάθε βιβλιοπώλη, στον κάθε αναγνώστη για το τι είναι αυτό που μπορεί να διαβάσει. Όταν το περιεχόμενο είναι καλό τότε θα φτάσει στον αναγνώστη και δια στόματος και θα πουλήσει. Φυσικά υπάρχει το παράδειγμα της Αλκυόνης Παπαδάκη η οποία έχει 17 βιβλία και όλα μπεστ σέλερ. Όταν έχεις 17 βιβλία και είσαι στον ίδιο εκδοτικό οίκο… διότι μπορείς να πάρεις έναν άγνωστο συγγραφέα και να τον φτάσεις ψηλά ή να έχεις έναν ήδη αναγνωρισμένο συγγραφέα και να προσπαθείς να κάνεις το σωστό μάρκετινγκ. Η διαφήμιση τώρα πια έχει μεταφερθεί στα social-media.

Αλέξανδρος Καλέντης: Κάθε ιστορική στιγμή έχει τους δικούς της κανόνες για να κρίνεις το πώς ένα προϊόν θα γίνει γνωστό. Άρα έχουμε την ικανότητα των ανθρώπων του μάρκετινγκ να αντιλαμβάνονται τις αλλαγές και να μπορούν να τις υλοποιούν. Εδώ έχουμε την κυρία Ιωαννίδου η οποία είναι ικανότατη και αντιλαμβάνεται τις αλλαγές. Γι’ αυτό τον λόγο σ’ αυτό τον τομέα έχουμε προχωρήσει με μεγάλα βήματα.

-Η κρίση έχει διαφοροποιήσει την αγορά του βιβλίου; Τις εκδόσεις;

Αλέξανδρος Καλέντης: Η κρίση της ελληνικής οικονομίας έχει δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να ξεκαθαρίσει η αγορά του βιβλίου και να οδεύσει προς άλλες κατευθύνσεις. Τι εννοώ να ξεκαθαρίσει. Σε μια οικονομία που βρίσκεται σε ύφεση το τοπίο για τις επιχειρήσεις γίνεται πιο δύσβατο και οι επιχειρήσεις που είναι ικανές επιβιώνουν ενώ άλλες δεν επιβιώνουν. Αυτό γίνεται πάντα στην ανθρώπινη ιστορία. Ήδη έχουμε δει στην ελληνική αγορά να έχουν κλείσει αρκετές επιχειρήσεις και άλλες να βρίσκονται στα πρόθυρα, τώρα αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό διότι το τοπίο ξεκαθαρίζει, αυτό το οποίο θα ήθελα να πω εγώ τέλος πάντων, αν και αυτό είναι μια μεγάλη συζήτηση που αφορά γενικότερα τον τρόπο που έχει οικοδομηθεί η ελληνική οικονομία, είναι ότι εάν το τοπίο αυτό ξεκαθαρίσει, αν ξεκαθαρίσουν οι αλλαγές εκείνες οι οποίες εκπορεύονται από το κράτος, τότε θα αλλάξουν και οι συνθήκες στην αγορά του βιβλίου, με υγιείς μονάδες οι οποίες μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις.

Κέλλυ Ιωαννίδου: Πάντως υπάρχει κρίση στο βιβλίο, μεγάλη κρίση, ειδικά μετά το καλοκαίρι. Υπάρχει κρίση στην λογοτεχνία, στο δοκίμιο, γλυτώνει κάπως το παιδικό βιβλίο. Αλλά όχι το οποιοδήποτε, το καλό, το ποιοτικό. Επίσης, έχει παρατηρηθεί σε πολλά βιβλιοπωλεία και αυτό είναι πάρα πολύ κακό κατά τη γνώμη μου, ότι το έχουν γυρίσει στο μπαζάρ, πράγμα το οποίο ναι μεν βοηθά κάποιον να διαβάσει ένα βιβλίο αλλά το υποτιμάς με αυτόν τον τρόπο. Ειλικρινά με απογοητεύει αυτό, με στενοχωρεί πάρα πολύ.

-Κύριε Καλέντη, είστε γιατρός. Πού σας ωφελεί αυτή η προσωπική σας παράμετρος όσον αφορά τον εκδοτικό;

Αλέξανδρος Καλέντης: Κατ’ αρχήν η ιατρική είναι κάτι που πρέπει να εφαρμόζεται στον εαυτό σου, εγώ στον εαυτό μου την εφήρμοσα πρώτα την ιατρική, έχει να κάνει με την διαχείριση του ανθρώπου, είναι μια ανθρωπιστική επιστήμη, δεν είναι μια μηχανιστική επιστήμη. Παρόλο που αντιμετωπίζεται πλέον με όρους οικονομικούς. Εμένα μ’ έχει βοηθήσει σαν άτομο, μ’ έχει βοηθήσει στο μάνατζμεντ της επιχείρησης και στη διαχείριση του προσωπικού και των συνεργατών μου. Να είναι ευχαριστημένοι κατ’ αρχήν. Και μετά να αποδίδουν.

-Κυρία Ιωαννίδου μιλάτε και με ευχέρεια πολλές γλώσσες, αλήθεια ποιες; Τα μεταφρασμένα βιβλία τα αποφασίζετε εσείς; Την παγκόσμια αγορά είστε εσείς τελικά εκείνη η οποία την παρακολουθεί;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά. Ναι εγώ την παρακολουθώ. Διαβάζω σε τέσσερις γλώσσες και επιλέγω τα βιβλία, μετά τα δίνω σε μια επιτροπή. Μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί ότι είναι σωστές οι επιλογές μου, πολλά γίνονται μπεστ σέλερ.

-Πώς ξεχωρίζουν τα βιβλία, προφανώς αυτά που κυκλοφορούν είναι εκατομμύρια. Εσείς πώς διακρίνετε;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Με την διαίσθησή μου, η οποία λειτουργεί ορθολογικά. Αναλόγως της θεματολογίας, του τίτλου, του τι χρειάζεται η αγορά…

-Κύριε Καλέντη, έχετε εκδώσει αρκετά βιβλία που άπτονται ουσιαστικά και φιλοσοφικά της ιατρικής. Τα βιβλία του Καγιάτ, για παράδειγμα. Να εξηγήσουμε αυτή σας την επιλογή;

Αλέξανδρος Καλέντης: Βεβαίως, είναι αυτό που είπα προηγουμένως. Εμένα μ’ αρέσει να αποκρυπτογραφώ τον κόσμο και να συζητάω πράγματα με τους ανθρώπους και να έχω αυτόν τον προβληματισμό της αναζήτησης της αλήθειας. Ο Καγιάτ έχει ένα υψηλό φιλοσοφικό επίπεδο εκτός από ιατρικό, και έχει προσεγγίσει τον άνθρωπο σε θέματα που αφορούν την ζωή και το θάνατο. Ο ογκολόγος βλέπει τους ανθρώπους να φθείρονται, θα ήταν παράλογο ένας ογκολόγος να μην είναι και φιλόσοφος. Παραδόξως πολλοί δεν το κάνουν, αλλά εκείνος το έκανε γι’ αυτό και τον θεωρώ και σπουδαίο. Ως άνθρωπο πρώτα και μετά σαν συγγραφέα. Γι’ αυτό και τα βιβλία του είναι μπεστ σέλερ. Ο Καγιάτ δεν έχει γράψει μόνο ιατρικά βιβλία αλλά έχει γράψει και μυθιστορήματα τα οποία είναι εξίσου δυνατά με τα άλλα βιβλία του.
Γενικά έχουμε εκδώσει και από άλλους γιατρούς και μας αρέσει να εκδίδουμε από γιατρούς όταν αυτοί έχουν το υπόβαθρο το οποίο περιέγραψα, όπως ο καρδιολόγος Μιχάλης Κυριακίδης. Αλλά και ο Κυριακίδης βρίσκεται στην ίδια κατεύθυνση με τον Καγιάτ.

-Κυρία Ιωαννίδου το παιδικό βιβλίο είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία που απαιτεί την δική του φιλοσοφία;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Ναι, είναι ξεχωριστή κατηγορία. Και μάλιστα θα πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή γιατί απευθύνεται σε ιδιαίτερο κοινό, στα παιδιά, που είναι δύσκολοι κριτές. Θέλω να πω, επειδή ασχολούμαι πολύ με το παιδικό βιβλίο και με το παιδαγωγικό κομμάτι του, ότι σχεδόν όλα μας τα βιβλία έχουν παιδαγωγικό χαρακτήρα. Άλλα αναφέρονται στη διαφορετικότητα, στο bullying, στην απληστία, στις αξίες της ζωής, στα συναισθήματα, όλα εκείνα τα θέματα τα οποία προβληματίζουν τη σύγχρονη κοινωνία και τα παιδιά. Απευθυνόμαστε στα παιδιά για να γνωρίσουν ένα φαινόμενο και να το αναγνωρίσουν τα ίδια, όχι ως θεωρία, αλλά μέσα από την εικονογράφηση και την ιστορία. Επίσης, έχω ασχοληθεί τέσσερα χρόνια με την παιδαγωγική. Γι’ αυτό μ’ αφορά αυτός ο τομέας. Σε όλα υπάρχουν και λέξεις πιο δύσκολες για να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους καθώς και την συνείδησή τους με καινούργιες πιο σύνθετες έννοιες.

-Είχατε εκδοτικές εκπλήξεις κατά την διάρκεια της ιστορίας του εκδοτικού οίκου; Και ποιες ήταν;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Και με τον Βάλταρι και με εκείνη τη παιδική σειρά με την γεύση, την αφή, την όραση. Αλλά και με τον Ευγένιο Τριβιζά με τα “88 ντολμαδάκια”. Παρ’ ότι ήταν σε ένα περίεργο σχήμα, με ερωτήσεις και χιλιάδες απαντήσεις που εσύ θα έπρεπε να τις βρεις, αυτό ήταν εκδοτική έκπληξη. Αυτό πουλάει ακόμα, και είναι από τα μπεστ σέλερ του εκδοτικού οίκου. Ήταν σύνθετο, ήταν άλλο σχήμα, ήταν άλλο πράγμα. Και ακολουθούν και τα «33 ροζ ρουμπίνια» μετά και τώρα θα βγουν και οι «66 ξιφομάχοι». Άλλες εκδοτικές εκπλήξεις ήταν «Ο Φρόυντ στο Μανχάταν», το πρώτο καιρό έδειχνε ότι δεν πάει, μετά από δύο μήνες άρχισε να πουλάει πολύ. Επίσης το βιβλίο του Νταβίντ Καγιάτ «Η σωστή αντικαρκινική διατροφή». Πολλοί μου λένε «αυτό είναι ευαγγέλιο». Εκδοτική έκπληξη ήταν και «Το μυστικό της μαγικής τσαγιέρας» που μέσα σε ένα μήνα έκανε δεύτερη έκδοση. Επίσης, έκπληξη ήταν και «Ο πρίγκιπας των νεφών» του Κριστόφ Γκαλφάρ.

-Πιστεύετε ότι διαθέτετε συγγραφικές ή εκδοτικές «αδυναμίες» ή εμμονές;

Αλέξανδρος Καλέντης: Θα έλεγα ότι, όπως ένας άνθρωπος, έτσι και ένας οργανισμός μεγεθύνεται σταδιακά με βάση τους στόχους του. Εμείς θα θέλαμε σιγά-σιγά να προσφέρουμε στην ελληνική κοινωνία την αλήθεια η οποία της λείπει. Αυτό θέλουμε να προσφέρουμε. Και με αυτό σαν οδηγό θα οδηγηθούμε στο μέλλον, οδηγούμεθα ήδη.

Κέλλυ Ιωαννίδου: Και δεν κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα. Δηλαδή, παρόλη την κρίση δεν κάναμε καμία έκπτωση στην ποιότητα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πολύ καλούς εικονογράφους, πολύ καλό χαρτί, πολύ καλή ποιότητα, όλα αυτά τα κρατήσαμε και συνεχίζουμε.

-Ποια θεωρείτε ως προσόντα του εκδοτικού τα οποία τηρείτε απαρέγκλιτα;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Ποιότητα και ήθος. Και είμαστε γνωστοί για το ήθος μας και την ποιότητά μας.

-Απ’ ότι ξέρω – έτσι δεν είναι; – έχετε συνεργάτες ζωής. Αυτό που οφείλετε;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Όντως συνεργάτες ζωής. Απ’ την στιγμή που αποφασίσαμε να ανοίξουμε τον εκδοτικό και να το επεκτείνουμε, είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι, αυτοί που ήταν αυτοί μένουν, και είμαστε όλοι μια ομάδα. Δεν υπάρχει εδώ ο υπάλληλος ή ο εκδότης ή ο διευθυντής. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι από τους ανθρώπους που δουλεύουμε μαζί. Πάρα πολύ ευχαριστημένοι.

-Τι δεν θα έκανε ποτέ ο εκδοτικός οίκος Καλέντη;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Να προσβάλει άλλους εκδότες, να φερθεί άσχημα στους βιβλιοπώλες, να αφήσει εκκρεμότητες οικονομικές με άλλους…

Αλέξανδρος Καλέντης: Εγώ θα έλεγα επιγραμματικά, εκπτώσεις στις αξίες που έχουμε ορίσει.

-Προτεραιότητες και εκδοτικά σχέδιά σας;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Τα εκδοτικά μας σχέδια είναι να εκδώσουμε βιβλία των οποίων τα θέματά τους δεν υπάρχουν, τώρα κυκλοφόρησε το «Γέφυρα ζωής» που αναφέρεται στη μεταμόσχευση οργάνων μέσα από μια πάρα πολύ ωραία ιστορία. Και να εκδώσουμε παιδικά βιβλία με καινούργια θέματα. Επίσης, ετοιμάζουμε μια καινούρια σειρά, η οποία σίγουρα θα συζητηθεί με Επιλεγμένα έργα ξένης λογοτεχνίας.

Αλέξανδρος Καλέντης: Επίσης, επειδή έχουμε έναν χώρο εκδηλώσεων, αυτό το οποίο θέλουμε είναι αυτός ο χώρος να γίνει μια εστία ζύμωσης πνευματικών ιδεών με διάφορες εκδηλώσεις που προτιθέμεθα να οργανώσουμε εδώ από την παιδική ηλικία και μέχρι τους ενήλικες.

Κέλλυ Ιωαννίδου: Τέλος, να πω ότι τον χώρο τον διαθέτουμε και για παιδικά πάρτι, στα οποία εφαρμόζουμε ένα ωραίο σύστημα, επιλέγουμε ηθοποιούς που επιλέγουν ένα παραμύθι δικό μας και το κάνουν διαδραστικό μαζί με τα παιδιά, καλούμε τους γονείς και τα παιδιά να συμμετάσχουν σ’ αυτό το παραμύθι. Κάτι το οποίο είναι πάρα πολύ ωραίο γιατί αρέσει και σε μικρούς και σε μεγάλους. Αυτό είναι πάρτι πολιτιστικό.

Αλέξανδρος Καλέντης: Επειδή οι έλληνες έχουν εθιστεί μόνο στην κατανάλωση, βάζουμε και μια άλλη διάσταση σε μια γιορτή ειδικά ενός παιδιού, την διάσταση της καλλιέργειας. Άρα, λοιπόν, ο χώρος διατίθεται. Διατίθεται εφόσον ο άλλος θέλει να ακολουθήσει την ιδέα αυτή την οποία έχουμε.

-Επηρεάζει, εν τέλει, η κρίση και αυτό το δύσκολο περασμένο καλοκαίρι το βιβλίο και την ποιότητά του;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Εμείς δεν ρίξαμε την ποιότητα, συνεχίζουμε το γνωστό μας έργο, αλλά γενικότερα το βιβλίο έχει επηρεαστεί, το παιδικό βιβλίο κρατά ακόμα.

Αλέξανδρος Καλέντης: Εμείς το 2009 φύγαμε από το κέντρο που ήταν η έδρα μας και μεταφερθήκαμε στο Ελληνικό, αυτό μπορεί να φάνηκε περίεργο στην αγορά του βιβλίου, σε μας δεν φάνηκε γιατί προβλέψαμε ότι θα γινόταν έτσι η αγορά και επειδή θέλαμε να δώσουμε στους ανθρώπους κάτι που δεν το έδινε πλέον ο χώρος στον οποίο βρισκόμαστε. Άρα αυτό που θα πρέπει εδώ να τονιστεί είναι ότι όταν κάνεις μια σωστή κίνηση την κατάλληλη στιγμή αυτή η κίνηση θα σου αποδώσει αλλά φτάνει να την κάνεις στο πλαίσιο ενός οράματος.

-Ένα βιβλίο σε σας έχει μεγάλη ή μικρή διάρκεια ζωής;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Ε αυτό το έχουμε αποδείξει. Μεγάλη διάρκεια ζωής. Ό,τι έρχεται εδώ είναι διαχρονικό. Δεν τελειώνει ποτέ. Δεν είναι βιβλίο τριών μηνών και τεσσάρων. Είναι για πάντα. Γι’ αυτό κι εμείς όπως γνωρίζετε ούτε στα μπαζάρ, πάμε ούτε… Το πιστεύουμε το βιβλίο. Πιστεύουμε τον συγγραφέα, πιστεύουμε το βιβλίο γι’ αυτό και κρατούν όλα πολύ.

-Τα υπό έκδοση τα διαβάζετε εσείς;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Τα έχουμε όλα διαβάσει. Και τα ελληνικά και τα ξένα. Και συμμετέχουμε σε όλη τη διαδικασία, και στην παραγωγή και στις εκδηλώσεις μετά είμαστε πάντα κοντά στον συγγραφέα και γενικώς είμαστε μια ομάδα με τον συγγραφέα.

-Ποια κατά τη γνώμη σας τα χαρακτηριστικά του καλού εκδότη;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Για μένα καλός εκδότης είναι αυτός που έχει ήθος, πάνω απ’ όλα.

Αλέξανδρος Καλέντης: Ήθος και όραμα.

-Και τα χαρακτηριστικά ενός καλού βιβλίου;

Κέλλυ Ιωαννίδου: Να μιλάει σωστά για διάφορα σύγχρονα θέματα, να ελκύει τον αναγνώστη. Να έχει ποιότητα.

Αλέξανδρος Καλέντης: Όταν σ’ αγγίζει στο συναίσθημα κατ’ αρχήν – γιατί αυτό μπορεί να συμβεί και σε βιβλία δοκιμιακού χαρακτήρα- αλλά να μπορεί να αγγίξει και τον νου. Δηλαδή να σου ανοίγει τα μάτια και να αποκαλύπτει αυτό το οποίο σου έχει ξεφύγει.

-Τα βιβλία που άλλαξαν σε σας προσωπικά τη ζωή; Υπάρχουν τέτοια βιβλία; (κοινή ερώτηση και για τους δυο).

Κέλλυ Ιωαννίδου: Στην παιδική μου ηλικία αυτό το οποίο με συγκινούσε ήταν το «Με οικογένεια» και «Χωρίς οικογένεια». Έκτορ Μαλό. Τώρα που ασχολήθηκα με το βιβλίο, κάθε βιβλίο που εκδίδουμε και με το οποίο ασχολούμαι με συγκινεί ιδιαίτερα. Και μάλιστα όταν είναι χειρόγραφο. Πάντα με συγκινεί. Πάντα. Γιατί βλέπω μέσα απ’ αυτό τον συγγραφέα. Μπαίνω στη θέση του. Είτε παιδικό είναι, είτε ενηλίκων… Και εκτιμώ κάθε έργο.

Αλέξανδρος Καλέντης: Το να σου αλλάξει την ζωή ένα βιβλίο σημαίνει ότι εσύ αναζητάς κάτι να σε οδηγήσει κάπου. Απλώς θα έλεγα ότι υπάρχουν βιβλία που σε βοηθάνε να εξελίξεις τη σκέψη. Δηλαδή θυμάμαι στην παιδική μου ηλικία, όταν ήμουν 12 χρονών, έπεσε στα χέρια μου Ντοστογέφσκι, «Αδελφοί Καραμαζόφ». Ε, δεν κατάλαβα και πολλά πράγματα από τις θεολογικές και φιλοσοφικές αναζητήσεις του Ντοστογέφσκι, απλώς επικεντρώθηκα στην ιστορία αλλά νομίζω ότι αυτό το συγκεκριμένο βιβλίο σου δίνει κάποιες καταβολές για να μπορείς να σκεφτείς αργότερα. Επίσης, επειδή μ’ αρέσει πάρα πολύ η ψυχιατρική, αργότερα που διάβασα Μαρκήσιο Ντε Σαντ όλον τον Μαρκήσιο Ντε Σαντ του οποίου τα βιβλία είναι βιβλία φιλοσοφικού και ψυχιατρικού περιεχομένου. Δηλαδή, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ εκτός από φιλόσοφος και ειδικά οι «120 μέρες των Σοδόμων», ήταν και μια καταγραφή όλων των ψυχανωμαλιών που μπορεί να συναντήσει κανείς στην ιατρική. Θα έπρεπε όλοι οι ψυχίατροι αυτό να το διαβάζουν. Επίσης, μ’ αρέσει πολύ η φιλοσοφία, δηλαδή όλη η αρχαία ελληνική γραμματεία, τα ιστορικά βιβλία, τα οποία βοηθούν στο να καταλάβει κάποιος την εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας.