Fractal

H κρίση κι ο Εμφύλιος

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

kako_xartiΚώστας Μουζουράκης “Κακό χαρτί” Εκδόσεις Καστανιώτη, 2016, σελ. 318

 

Ο Κώστας Μουζουράκης, ένας από τους σημαντικότερους νέους συγγραφείς της αστυνομικής λογοτεχνίας, ύστερα από το πρώτο του μυθιστόρημα, το Φίδια στο Σκορπιό (Καστανιώτης, 2010), όπου μιλούσε για άτομα με παράνομες δραστηριότητες και ανθρώπους που έδρευαν σ’ ένα νυχτερινό κέντρο. Οι κακοί τιμωρήθηκαν. Τώρα, κάπως καθυστερημένα, επανέρχεται με το μυθιστόρημα Κακό χαρτί (Balada para un loco), όπου εμπλέκονται ένας επαγγελματίας δολοφόνος, ο Πιγκάλ, κι ένας χαρτοκλέφτης, ο Άρης. Προσπαθώντας να δημιουργήσει νουάρ καταστάσεις, όπως στα βιβλία τα οποία έχει διαβάσει και τον έχουν επηρεάσει, o Μουζουράκης φτιάχνει ήρωες που συχνάζουν σε ημιπαράνομα κέντρα, αφού οι ίδιοι βιοπορίζονται από αντίστοιχες επιχειρήσεις.

Η ιστορία του αρχίζει σε μια γέφυρα της Αθήνας, στο σταθμό του ηλεκτρικού στο Θησείο. Ο Πιγκάλ που κρατάει ένα όπλο έχει πάρει εντολή να εκτελέσει συμβόλαιο, αυτή η δουλειά αξίζει είκοσι χιλιάδες ευρώ. Στη γέφυρα βρίσκεται ένας πλανόδιος που παίζει ακορντεόν, ο μοναδικός μάρτυρας στο συμβάν και στον βίαιο προαναγγελθέντα θάνατο. Όταν εμφανίζεται το θύμα του, ο Πιγκάλ πυροβολεί και απομακρύνεται ήσυχος. Τέλος. Στο πρώτο κεφάλαιο κάνουμε τη γνωριμία του δεύτερου ήρωα, του Άρη, ενός νεαρού χαρτοκλέφτη, ο οποίος βρίσκεται σ’ ένα καφενείο ορεινού χωριού της Αττικής με κάτι ηλικιωμένους που παίζουν χαρτιά. Στο δεύτερο κεφάλαιο ο Άρης βρίσκεται στο μπαρ-χαρτοπαικτική λέσχη «Vegas» στο Περιστέρι, όπου συμμετέχει σ’ ένα παιγνίδι με χαρτιά. Ακολουθεί άγριος τσακωμός κι έπειτα ο Άρης καταφεύγει στο καφενείο του ορεινού χωριού, ενώ αργότερα τον βλέπουμε στο κλαμπ «Venus» στην Εθνική Οδό. Στο μυθιστόρημα υπάρχει κι ένας επιχειρηματίες, ο Βαπτιστής, που κερδίζει από την παράνομη πώληση πετρελαίου και το εμπόριο ναρκωτικών. Ο συγγραφέας ενδιαφέρεται να μιλήσει για το χρήμα που οδηγεί στους ανθρώπους στο έγκλημα και για τη βία την οποία αυτοί χρησιμοποιούν για να το αποκτήσουν.

Τούτη τη φορά, ο Μουζουράκης εμπλουτίζει την ιστορία του, η οποία διαδραματίζεται στην Ελλάδα της κρίσης, με επεισόδια που έγιναν κατά το παρελθόν. Μερικοί από τους ήρωες του, μεγάλης ηλικίας, είχαν συμμετάσχει σε αντιστασιακές ομάδες την περίοδο της Κατοχής και στον Εμφύλιο. Υπάρχει ο Καπετάνιος που λέει ιστορίες κι ένας Ιταλός που θήτευσε σε μαφιόζικη οργάνωση της πατρίδας του κι εξόκειλε στην Ελλάδα. Περίπου το ένα τρίτο του βιβλίου είναι γεμάτο από τα πολεμικά κατορθώματα των ηλικιωμένων στον αγώνα τους για ελευθερία στα βουνά, είτε με τον ΕΛΑΣ είτε με τον Δημοκρατικό Στρατό, ενώ υπάρχουν διάσπαρτοι πικροί στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη. Ένα παράδειγμα: «Κι αν νικηθήκαμε δεν ήταν απ’ την τύχη ή τις αντιξοότητες αλλά απ’ αυτό πάθος μας για κάτι το μακρινό».

 

Κώστας Μουζουράκης

Κώστας Μουζουράκης

 

Η λέξη κρίση αναφέρεται, ωστόσο υπάρχουν οι ιστορικές αναφορές σε πρόσωπα και καταστάσεις, πράγμα που σημαίνει πως ο συγγραφέας έχει γοητευτεί από τις ιστορίες που έχει ακούσει από παλιούς αντάρτες από την Όθρυ και την σαρακατσάνικη παράδοση, κάτι που σημειώνει στις ευχαριστίες της αρχής του βιβλίου.

Ο Κώστας Μουζουράκης, καλός αφηγητής νουάρ ιστοριών (από το βιβλίο απουσιάζουν οι αστυνομικοί, αφού δεν του χρειάζονται), μιλάει για τους ανθρώπους της νύχτας, των παρασκηνίων και του κοινωνικού περιθωρίου που εκμεταλλεύονται τις δεδομένες καταστάσεις για να πλουτίσουν. Επειδή ο παράνομος πλουτισμός είναι αδίκημα, κι επειδή η δικαιοσύνη σε τούτη τη χώρα ενίοτε είναι τυφλή, αυτός, ως συγγραφέας, τους επιφυλάσσει σκληρή τιμωρία.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top