Όταν «διατιμώνται τα αδιατίμητα»
Γράφει η Αργυρώ Μουντάκη // *
«Όταν γίνεις ποίημα»
«Όταν γίνεις ποίημα» του Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη, Χανιά 2013 , Εκδόσεις Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης
Προϊόν πάλης με τις λέξεις και το ρυθμό, πάνω απ’ όλα ωστόσο, μια απροκάλυπτη κατάθεση ψυχής που την εναποθέτει στην κρίση του αναγνώστη, είναι η ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη «Όταν γίνεις ποίημα», που κυκλοφορήθηκε στις αρχές του 2013 από την «Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης» και περιλαμβάνει ποιήματα που γράφτηκαν την τελευταία 25ετία.
Σημείο στίξης του ποιητή το ερωτηματικό, ως βίωμα, ως σκέψη και ως όραμα, που πασχίζει να βγει στο φως, να γίνει ποίημα. «Όταν γίνεις ποίημα,/ μικρό ερωτηματικό/ της τωρινής ανησυχίας, /θα πάψω να ’χω συντροφιά/ την αποψινή αγρύπνια», λέει στο πρώτο του ποίημα.
Στην πρώτη ενότητα της συλλογής (24 ποιήματα) ο ποιητής κινείται βασικά στον «ιδιωτικό» του χώρο. Αποκαλύπτει μύχιες σκέψεις του, καταθέτει τα συναισθήματά του γι’ αγαπημένα πρόσωπα και ανασυνθέτει κομμάτια απ’ τη ζωή του, κυρίως αυτήν των παιδικών του χρόνων. «Πολλά βράδια,/ λίγο πριν κλείσω τα μάτια,/ πιάνω την ψυχή μου απ’ το χεράκι/ -«στράτα στρατούλα», της λέω-/ και τη βγάζω βόλτα/ στα παιδικά λημέρια», γράφει…
Στη δεύτερη ενότητα (32 ποιήματα) ο ποιητής βγαίνει «Εις την οδόν». Ακολουθεί κάποια απ’ τα μονοπάτια της Ιστορίας, πηγαίνει στην «αγορά των μεταπρατών» όπου «διατιμώνται τα αδιατίμητα», για να σχολιάσει κάποιες απ’ τις ανθρώπινες συμπεριφορές και κατασκηνώνει στις πλατείες των αγώνων για ένα καλύτερο αύριο. Εκεί που τα δάχτυλα σφίγγονται σε γροθιά κι αντροκαλούνε τον ουρανό. «Όχι για ν’ ανοίξουνε τρύπες,/ αλλά για να τον ταρακουνήσουνε/ συθέμελα!». Αυτό ωστόσο δε σημαίνει ότι δεν ατενίζει την ενυπάρχουσα ομορφιά της ζωής και ότι δε χάνεται κάποιες φορές ρεμβάζοντας…
Η στατικότητα και ο εφησυχασμός δεν έχουν θέση στην ποίηση -όπως και στη ζωή- του Βαγγέλη Κακατσάκη. Ένας «χαρταετός» που απελευθερώνεται απ’ το σπάγκο του oι ανησυχίες, οι σκέψεις και οι προβληματισμοί του. Ένας χαρταετός που τελικά δεν του ανήκει και γι’ αυτό, κατά δήλωσή του, τον αγαπά περισσότερο…
«ΚΑΖΟΒΑΡ»
«ΚΑΖΟΒΑΡ» (Γ΄ έκδοση) του Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη, Εκδόσεις Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης
Μια πόλη – χώρα, μέσα στην οποία εξ ορισμού συνυπάρχουν οι «χυδαίοι», οι «αδύνατοι» και οι «φαέθοντες» και όπου ο ποιητής «ως πρώτος και έσχατος άνθρωπος» προσεγγίζει τα γεγονότα και προσπαθεί να ερμηνεύσει κάποιες απ’ τις ανθρώπινες συμπεριφορές, είναι η ΚΑΖΟΒΑΡ, έτσι όπως την παρουσιάζει στην ομώνυμη ποιητική του συλλογή (σύνθεση), που βγήκε για πρώτη φορά σε βιβλίο το 1987 κάνοντας δύο εκδόσεις απ’ τον «Φιλιππότη», ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης. Κατά δήλωσή του, τότε.
Το ίδιο επαναλαμβάνει και σήμερα, 27 χρόνια αργότερα, με την ευκαιρία της Γ΄ έκδοσής της, που έγινε ύστερα από επίμονες προτροπές φίλων του, απ’ την «Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης», με ζωγραφικά ανάγλυφα του σφαιρικού καλλιτέχνη Γιάννη Π. Μαρκαντωνάκη, που έκαμε και το εξώφυλλο.
Μαζί με τη διευκρίνιση, ωστόσο, ότι -αν και ο πειρασμός για «δυναμικές» παρεμβάσεις ήταν μεγάλος- μικρές ήταν οι αλλαγές που έκαμε στα πάντα επίκαιρα, κατά κοινήν ομολογία, ποιήματα της «πόλης» του.
«Μη φοβηθείτε,/ όσοι ξέρετε από δάκρυα», μας λέει στο τελευταίο ποίημά του με τίτλο «Θα ’ρθει καιρός», ο ποιητής: «Όσοι ξέρετε από δάκρυα,/ μη φοβηθείτε για την όποια άλωση./ Μην τρομάξετε για την απουσία των χελιδονιών./ Μην κλάψετε για τα πένθιμα φακιόλια των τραγουδιών./ Θα ’ρθει η άνοιξη/ και θα επιστρέψουν τα χελιδόνια./ Θα ’ρθει καιρός,/ που τα τραγούδια θα γίνουν αναστάσιμα./ Μη φοβηθείτε,/ όσοι ξέρετε από δάκρυα…».
Ωστόσο, μέσα στην ΚΑΖΟΒΑΡ που διακρίνεται σαν ποιητικό αποτέλεσμα «για την επικολυρική χροιά του, το σπονδυλωτό της κατασκευής του και μια έντονη θεατρικότητα», έχουν γίνει πολλά και διάφορα, που καταγράφονται σε 40 (σαράντα) ποιήματα (χωρίς να υπολογιστούν άλλα 3 (τρία) που λειτουργούν αντί προλόγου τα δύο πρώτα και σε θέση επιλόγου το τρίτο) κατά την «εμφάνιση των χυδαίων», την «απολογία των αδυνάτων» και στο «ημερολόγιο του Φαέθοντα».
«Μια ποίηση λυρική με συμβολισμούς – σύμβολα και προπαντός με έντονο το κοινωνικό στοιχείο και τον κοινωνικό προβληματισμό του ίδιου του ποιητή», είναι εν τέλει η ποίηση του Κακατσάκη, έχει γράψει σχολιάζοντας την «ΚΑΖΟΒΑΡ» ο Κώστας Παππάς…
Ο Βαγγέλης Κακατσάκης γεννήθηκε στο Νίππος Χανίων από γονείς αγρότες το 1948. Είναι απόφοιτος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας, σπούδασε στην Πάντειο Σχολή (σημερινό Πάντειο Πανεπιστήμιο) και μετεκπαιδεύτηκε στις Επιστήμες της Αγωγής. Εργάστηκε για 36 χρόνια ως δάσκαλος. Έχει ασχοληθεί ενεργά, για μια 20ετία περίπου, με το συνδικαλισμό και συνεχίζει ν’ ασχολείται εδώ και 40 χρόνια με τον πολιτισμό και την παράδοση. Είναι συνεργάτης, απ’ τα μέσα της 10ετίας του 1970, της εφημερίδας «Χανιώτικα νέα». Εκτός των άλλων δημοσιευμάτων του (ποιήματα, διηγήματα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα, άρθρα, μελέτες κ.λπ.) έχουν κυκλοφορηθεί σε βιβλία άλλες δύο ποιητικές του συλλογές: «Τα άλογα του χρόνου» (1973) και «ΚΑΖΟΒΑΡ» (εκδ. «Φιλιππότη», 1987).
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Πολλοί πολιτισμοί, μια κουλτούρα.
Του Χαράλαμπου Κόκκινου // * Με αφορμή τον τίτλο του προγράμματος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» που ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2020 και συνεχίζεται. Εργασία, ξεκούραση και ελεύθερος χρόνος,
Περισσότερα -
Χαρμολύπη
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // Δημήτρης Περοδασκαλάκης, «Γραφή εκτός κήπου», εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2022. Κομμένοι κορμοί δέντρων σε ένα πράσινο λιβάδι με τα πολύχρωμα άκρα δίκην μολυβιού κοσμούν το εξώφυλλο της νέας ποιητικής συλλογής του Δημήτρη Περοδασκαλάκη.
Περισσότερα -
Σαν είδος υπό και προς εξαφάνισιν
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // * Σάρα Θηλυκού, «Η Αντιγόνη στην Αϊτή», Νίκας / ποίηση, Αθήνα 2021, σελ. 48 Όταν αναλαμβάνεις ενθουσιωδώς να συνθέσεις κριτική για ένα τόσο σφιχτοδεμένο “κρυπτικό” βιβλίο, συνθέτεις αναγκαστικώς μεταισθήματα, γνώσεις και ιδέες από
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Της Βάλης Τσιρώνη // * Κοιμόταν ολοσχερώς… Αυτό το αποστρατευμένο των υπομονών προπάντων από τα απέραντα κάθε επιείκειας λαγόνια να εκτελεί διορθώσεις στις ανάσες των πράξεων κοιμόταν ολοσχερώς στο τραύμα του χρόνου με
Περισσότερα -
Μια ανάγνωση με αιρετικό τρόπο
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // Ζαχαρίας Στουφής: “Όταν ήμουν παιδί έσφαζαν τα ζώα μπροστά μου”, ΑΩ εκδόσεις Διαβάζοντας τα δώδεκα μικρά κείμενα του Ζαχαρία Στουφή στο πρόσφατο βιβλίο του είπα πως δεν χωρούν εδώ κριτικές αναλύσεις περισπούδαστες, παρά
Περισσότερα -
Διήγημα: “Οι Κυριακές της άρεσαν πολύ”
Της Μαίρης Κουκάκη // Οι Κυριακές της άρεσαν πολύ Ήταν στα βαθιά γεράματα, κι όμως ακόμα θυμάται που από μικρούλα της άρεσαν οι Κυριακές. Δεν κατάλαβε ποτέ το γιατί, το μόνο που ήξερε είναι πως
Περισσότερα -
Η αφή είναι η μόνη, η μόνιμη έως θανάτου ευτυχία
Γράφει η Ελένη Γκίκα // «ΑΛΔΕΒΑΡΑΝ» του Παύλου Μάτεσι, Εκδ. «Καστανιώτη», σελ. 208 «…Ήθελα να μπω στο σπίτι σου σαν Ευαγγελισμός. Όμως δεν αφήνεις… Επειδή μας μένει μόνο ν’ αγαπηθούμε. Μόνο. Και τα άλλα, τίποτα. Τίποτα του κόσμου
Περισσότερα
