Fractal

Μεγάλο πάθος, σε μικρή φόρμα

Γράφει η Πέρσα Κουμούτση //

 

 

«Η ΜΗΛΙΑ» του Τζων Γκάλσγουορθυ, Μετάφραση: Νίκος Λαμπρόπουλος, Εκδόσεις «Ροές», σειρά «ΜicroMEGA»

 

Πρόκειται για μια νουβέλα, που όχι μόνο συγκαταλέγεται στα γνωστότερα και σπουδαιότερα έργα του μεγάλου Νομπελίστα συγγραφέα, αλλά θεωρείται και το πλέον αριστοτεχνικό σύντομο αφήγημά του. Σ αυτή τη νουβέλα ο Γκάλσγουορθυ – γνωστός, κυρίως, για το μυθιστόρημά του «Το χρονικό των Φόρσαϊτ»- ένα μυθιστόρημα ποταμός, όπου ο συγγραφέας καταγράφει το χρονικό μιας πολυμελούς μεγαλοαστικής οικογένειας, με περιγραφές χαρακτήρων και περιβάλλοντος και άσκηση κοινωνικής κριτικής κυρίως ως προς την τάση πλουτισμού – αποδεικνύεται μεγάλος μάστορας της μικρής φόρμας, αφού και εδώ επιστρατεύει όλα εκείνα τα στοιχεία που το έχουν ξεχωρίσει και τον έχουν κατατάξει στους σπουδαιότερους παγκόσμιους συγγραφείς . Άλλωστε, όπως και ο ίδιος υποστηρίζει, η μικρή φόρμα αποτελεί για αυτόν «το μαγικό όχημα του δημιουργού για να δημιουργήσει μια δραματική ατμόσφαιρα».

Το έργο αφηγείται μια ιστορία μεγάλου πάθους αλλά και προδοσίας που διαδραματίζεται στην αγγλική επαρχία στις αρχές του 20 αιώνα, διανθισμένο ωστόσο με έντονες αρχαιοελληνικές αναφορές και στοιχεία που προσδίδουν στο αφήγημα διαχρονικότητα, προϊδεάζοντας τον αναγνώστη για την τραγική κατάληξη των ηρώων και της ιστορίας τους. «Πλέον υπήρχε μονάχα άγριο αίσθημα – το ιπποτικό κομμάτι, ό,τι κι αν περιλάμβανε αυτό, ήταν παρελθόν. Την ήθελε πάλι, ήθελε τα φιλιά της, το απαλό, μικρό της σώμα, τον τρόπο που αφηνόταν κι όλα τα φλογερά, πρωτόγονα αισθήματα· ήθελε την υπέροχη αίσθηση εκείνης της νύχτας κάτω απ’ τα φεγγαρόλουστα κλαριά της μηλιάς· το ήθελε όλο με φριχτή ένταση, όπως ο Σάτυρος θέλει τη Νύμφη».

Επιπροσθέτως, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί με ιδιαίτερη δεξιότητα ένα σύστημα συμβόλων δανεισμένα από την πλούσια παράδοση της περιοχής του νότου και αξιοποιώντας συγχρόνως τους θρύλους και τις δοξασίες που κυριαρχούσαν σ’ εκείνη την περιοχή, κορυφώνοντας έτσι την υποβλητική ατμόσφαιρα και εντείνοντας την τραγικότητα του αφηγήματος. Μια ατμόσφαιρα ονειρικά, μαγευτικά όμορφη, αλλά την ίδια στιγμή δυσοίωνη, στοιχειωμένη και τρομακτική, που αντιπαραβάλλεται έξοχα με την μοιραία και τραγική κατάληξη των ηρώων. ΟΙ παραστατικότατες περιγραφές της άγριας φύσης, τουλάχιστον στα περισσότερα σημεία πλησιάζουν σε μέγιστο βαθμό την ποίηση, τη ζωγραφική και τη μουσική. Άλλωστε, και σύμφωνα με το ιδεώδες του συγγραφέα «Η αφήγηση ξεκινά, κυλά και ολοκληρώνεται όπως η κίνηση που μας υποβάλλει μια συμφωνία». Ενώ σε αρκετά σημεία του το αφήγημα με παρέπεμψε στα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Έμιλυ Μπροντέ.

—————-

 

Ο Τζον Γκαλσγουόρθι (John Galsworthy, Κουμπ, Σάρεϊ 1867 – Λονδίνο 1933) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Στο έργο του είναι αισθητή η επίδραση του γαλλικού νατουραλισμού και των Ρώσων πεζογράφων. Το πρώτο μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε με το όνομά του ήταν Οι Φαρισαίοι του νησιού (1904), στο οποίο άρχισε να σκιαγραφεί τον λεπτομερή εκείνο ιστορικό πίνακα που θα ολοκληρωνόταν αργότερα στα έργα Ο ιδιοκτήτης (1906) –ίσως το καλύτερο από τα μυθιστορήματά του–, Το εξοχικό σπίτι (1907) και Ο πατρίκιος (1911). Κυρίαρχο μοτίβο σε αυτά τα μυθιστορήματα, καθώς και στην πλούσια θεατρική παραγωγή του Γ. (περισσότερα από είκοσι δράματα και κωμωδίες), είναι μια ειρωνική και πικρή κριτική των ηθών και των ιδεών της υψηλής αγγλικής κοινωνίας, κριτική που ανακόπηκε για μια σύντομη περίοδο, κατά την οποία ο Γ. έγραψε έργα ψυχολογικο-αισθηματικά και επαναλαμβάνεται με τα έργα Σε επιφυλακή (1920) και Ενοικιάζεται (1921). Τα δύο τελευταία, μαζί με τον Ιδιοκτήτη στον Θρύλο των Φορσάιτ, αφηγούνται γεγονότα από τη ζωή μιας μεγαλοαστικής οικογένειας πριν και μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο. Οι βασικοί του ήρωες επανεμφανίζονται στο δεύτερο μέρος του Θρύλου, Ο λευκός πίθηκος (1924), Το ασημένιο κουτάλι (1926) και Κύκνειο άσμα (1928), στο οποίο ο Γ. αφήνεται να παρασυρθεί απόαισθηματισμούς και ασχολείται με προβλήματα πλοκής. Τις αδυναμίες αυτές τις ξανασυναντάμε στα τελευταία του μυθιστορήματα: Δεσποινίς επί των τιμών (1931), Ανθισμένη έρημος (1932) και Πέρα από το ποτάμι (1933), που εκδόθηκε μετά τον θάνατό του. Το 1932, έναν χρόνο πριν πεθάνει, τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top