Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Κι όμως συνέβη!
19/01/2015, 1:11 μμ

Κι όμως συνέβη!

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

je-suis-charlie

 

 

Georges Wolniski: ο κορυφαίος σκιτσογράφος ανάμεσα στους νεκρούς

 

Wolniski“Ευτυχώς που ο κόσμος δεν πάει καλά. Θα ήταν ανυπόφορο να τα πήγαινα άσχημα σ΄ έναν κόσμο που τα πήγαινε καλά”.

Ανήκει στα αποφθέγματα του Georges Wolinksi, κορυφαίου γάλλου κομίστα που μάλλον βολεύει μια χαρά τους δολοφόνους του. Ο George Wolinski, γνωστός κι αγαπημένος σε μας από τα περιοδικά “Μαμούθ” και “Βαβέλ”, από τα βιβλία “Σκέψεις” και “Ανοιχτή επιστολή στη γυναίκα μου” είναι ένας από τους νεκρούς από το μακελειό στο γαλλικό σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo στο Παρίσι. Μαζί με τους Charb, Cadu, Tignous. Τέσσερις από του μεγαλύτερους σκιτσογράφους του κόσμου νεκροί από τους δράστες που μιλούσαν άπταιστα γαλλικά και είπαν ότι είχαν σχέσεις με την Αλ Κάιντα. Έτσι για την ιστορία κι επειδή ο Wolinski για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό είναι κάπως σαν συγγενής, γεννήθηκε το 1934 στην Τύνιδα. Το 1960 διέκοψε τις αρχιτεκτονικές του σπουδές και άρχισε να δημοσιεύει σκίτσα του στο ιστορικό περιοδικό κόμικ Hara-Kiri. Τον Μάη του ’68 ίδρυσε το σατιρικό περιοδικό L’ Emrage σε συνεργασία με τον Sine, σκίτσα του δημοσιεύονταν στη Liberation και στο εβδομαδιαίο Paris-Match. Μαζί με τον Charb, τον Cabu και τον Tignous ήταν από
τα βασικά στελέχη του περιοδικού Charlie Hebdo. “Αν όλος ο κόσμος ήταν σαν εμένα, δεν θα υπήρχε λόγος να μισώ τους άλλους”. Wolinski, και “βολεύει” μια χαρά τους δολοφόνους.

 

Τέσσερις συγγραφείς που έχουν άμεση σχέση με τη Γαλλία, οι δυο μάλιστα ζουν εκεί (Γιώργος Γλυκοφρύδης και Ευρυδίκη Τρισόν) μιλούν στο Fractal για την τρομοκρατική επίθεση και την επίδρασή της στην ελευθερία της έκφρασης:

Glykofrydis_GΓιώργος Γλυκοφρύδης:

je suis charlie

Σήμερα στα πρωτοβάθμια και στα δευτεροβάθμια σχολεία, εδώ στην Γαλλία, κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή την ώρα του διαλείμματος εκεί ανάμεσα στις 12:00 με 13:00. Παράλληλα διαβάστηκε και επιστολή του Υπουργού Παιδείας. Παράλληλα οι καθηγητές ενημέρωναν όλα τα παιδιά με μικρές ή μεγάλες απαντήσεις αν ήθελαν όποτε ήθελαν εκείνα. Αύριο κάμποσα παιδιά με δική τους πρωτοβουλία θα φορούν μαύρα εκτός από ένα μπλουζάκι “je suis Charlie”. Ή απλά ένα C σε περιβραχιόνιο. Επίσης η σημαίες ανέβηκαν μεσίστιες. Η τρομοκρατία είχε πάντα ένα περίεργο αποτέλεσμα επάνω μου. Ποτέ κανένα χτύπημα δεν συνδέθηκε με προσωπική μου απώλεια ή έστω αυτόπτη μαρτυρία. Αν εξαιρέσουμε κάποια γεγονότα στρατιωτικής και πολεμικής βίας στα οποία ήμουν μάρτυρας στο τότε Δυτικό Βερολίνο άλλη σχέση με την ένοπλη βία δεν είχα ποτέ. Πόσο μάλλον με την ένοπλη τρομοκρατία. Έστω ως περιστατικό. Ποτέ κανένας φίλος μου ή γνωστός μου (τουλάχιστον όσο εγώ γνωρίζω ή φαντάζομαι) δεν είχε την παραμικρή σχέση με ένοπλες τρομοκρατικές ομάδες. Ακόμη και ως ιδεολόγημα οι φίλοι και οι γνωστοί την τρομοκρατία την απέλυαν. Την έδιωχναν. Στις 9/11 δεν ήμουν στην Νέα Υόρκη και στις 7/01 δεν ήμουν στο Παρίσι. Και τα δύο γεγονότα, όμως, με χτύπησαν βαθύτατα στην ψυχή μέσα όπως σε χτυπούν τελείως προσωπικές βιωματικές εμπειρίες. Την 9/11 την ενσωμάτωσα στο “Hotel Chelsea” ως βασικό κλειδί της υπόθεσης. Εκεί βιώνεται η τραγωδία του κεντρικού ήρωα. Εκεί φτιάχνεται όλο το θέμα. Πάντα με έβαζα να στέκομαι πλάι στον Αξαρλιάν δευτερόλεπτα πριν σκοτωθεί άσχετος τελείως από το οτιδήποτε. Πάντα θύμωνα εξαιρετικά και μετά λυπόμουν στο επίπεδο που δεν έχεις ανάσα να μιλήσεις με τον αθώο που πληρώνει με την ζωή του. Αλλά τον δικό μου αθώο. Τον δικό μου συμπολίτη. Τον πιθανό φίλο μου. Εκείνον που πέντε λεπτά με είχε ρωτήσει την ώρα στην μέση του δρόμου ή τον φίλο μου που πιθανόν με είχε πάρει τηλέφωνο. Τον υπάλληλο μιας τράπεζας πέντε λεπτών πριν που με είχε εξυπηρετήσει σε κάτι. Αυτό το άξαφνα μιας οβίδας που τινάζει στον αέρα μια καφετέρια γεμάτη πιθανούς φίλους μου ή και εμένα τον ίδιο. Αυτό. Αυτό με σκότωνε πάντα στην κυριολεξία. Κάποτε θα βρω το γιατί. Προς το παρών κάθομαι άφωνος να το μαθαίνω κάποιες ώρες μετά. Ανίκανος να σκεφτώ. Χωρίς λέξεις άλλες._

 

milsaniΕυρυδίκη Τρισόν- Μιλσανή:

Με μια εικόνα η με καλάσνικοφ γίνεται πόλεμος, βρισκόμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση. Μια εικόνα και ειδικά εκείνη που μπορεί να προκαλέσει το «ξορκιστικό» καθαρτήριο γέλιο μπορεί να είναι πιο καυστική και αποτελεσματική από ένα πυροβολισμό κι από αιματοχυσίες. Μπορεί να διεγείρει, να παροτρύνει, να κάνει συνειδητό. Αυτή είναι η δύναμη του πνεύματος και η υπεροχή του επάνω στην ύλη. Κι αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι θέλησαν να το κάνουν να σωπάσει μια για πάντα. Το επονείδιστο γεγονός που συνέβη στα γραφεία του Charlie Hebdo Ήταν προϊόν άναντρων που σκότωσαν κουκουλωμένοι άμαχο πληθυσμό και μάλιστα όχι όποιον κι όποιον. Κάποιους που ίσως να θεωρούσαν τον εαυτόν τους παντοδύναμο…

Να πει κανείς ότι ήταν σκέτοι γελωτοποιοί θα ήταν λάθος, θα τους υποτιμούσαν. Πιστεύω πως μερικοί από αυτούς που σκοτώθηκαν, πέθαναν επί των επάλξεων γιατί πάει καιρός που δίνουνε μάχες. Κι έγιναν ήρωες. Η Γαλλία σύσσωμη τους κλαίει.

Όσο για αυτούς που διέπραξαν το οργανωμένο έγκλημα είναι φοβερό να σκέπτεσαι ότι γεννήθηκαν στη Γαλλία κι ευεργετήθηκαν απ’ αυτή. Κάθε ελπίδα αφομοίωσης και ομαλής συμβίωσης μοιάζει διακυβευμένη. Ο κόσμος είναι τρομοκρατημένος και ο τύπος έχει ξεσηκωθεί. Ωστόσο παρ’ όλους τους φόβους πως μπαίνουμε σε μια καινούρια περίοδο αγριότητας, η ελευθερία του λόγου, τόσο απαραίτητη για να μας βγάζει από την αδιαφορία τον κομφορμισμό δεν κινδυνεύει στη Γαλλία. Ένας λαός που με πια πνοή βγήκε αυθόρμητα στους δρόμους για να φωνάξει τον πόνο και την αγανάκτησή του δεν δειλιάζει, ούτε θα πάψει να διεκδικεί δικαιώματα ελευθερίας σε όλους τους τρόπους έκφρασης.

 

nanos_vΝάνος Βαλαωρίτης:

Μα όλα τα μίντια εξεγέρθηκαν, υπήρξε μεγάλη διαμαρτυρία και αγανάκτηση όπως και με τον Ρούσντι! Δε νομίζω, όμως, ότι κινδυνεύει η ελευθερία της έκφρασης. Αυτό που φοβάμαι είναι ότι θα το χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους οι ακροδεξιοί. Δεν διαφωνεί κανείς πως ήταν φρικτό και πρόκειται για ισλαμοφασίστες. Αλλά αυτό θα χρησιμοποιηθεί στη Γαλλία εναντίον των μεταναστών. Θυμάμαι ότι στο Παρίσι υπάρχουν πολλοί μουσουλμάνοι, ειρηνικοί, φιλικοί, με τα μαγαζάκια τους και τα εστιατόριά τους, δεν είναι όλοι οι μετανάστες τζιχαντιστές, και δυστυχώς αυτοί θα την πληρώσουν σήμερα. Είναι σίγουρο αυτό. Θα μπορούσαν να είχαν γίνει συστάσεις από την γαλλική Κυβέρνηση, να είχαν προστατευθεί. Εδώ κινδύνεψε ο Ρούσντι που ήταν πολύ πιο μαλακός σε εκείνα που έγραφε. Πάντως είναι τρομερό το να μπορούν να σε εκφοβίσουν αυτοί οι τρομοκράτες που έρχονται κι από αλλού, από μακριά.

 

stefanakis_dΔημήτρης Στεφανάκης:

Έχει δίκιο ο Οκτάβιο Παζ όταν λέει ότι «το χιούμορ είναι η μεγαλύτερη επινόηση του σύγχρονου πνεύματος», η σάτιρα ωστόσο είναι μια πανάρχαια πρακτική και από αυτήν έχουν κακοπάθει οι θεματοφύλακες της αλήθειας σε κάθε εποχή.

Στην σύγχρονη κοινωνία το χιούμορ και η σάτιρα είναι «αναγκαία κακά», ίσως ο πιο εύστοχος τρόπος για να εκφράσει κανείς με τόλμη και χάρη την γνώμη του. Η δυσανεξία και στα δύο δεν σημαίνει απλώς έλλειψη φαντασίας αλλά και ελευθερίας. Πράγματι μόνο σε ένα κόσμο τυράννων δεν έχει κανείς το δικαίωμα να αστειεύεται και μόνο σε ένα τέτοιο κόσμο δεν υπάρχει βαρύτερο αμάρτημα από το αστείο.

Το να πυροβολεί λοιπόν κάποιος την εύστοχη σάτιρα είναι σαν να πυροβολεί την ίδια την ελευθερία, κι αυτό, πιστέψτε με, κανένας Θεός δεν θα το ήθελε.

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top