Fractal

Το μυστηριώδες δάσος των αυτοκτονιών στην Ιαπωνία.

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Σύγχρονες αλήθειες και παλιοί μύθοι

 

dasos_1

 

Υπάρχουν μερικά σημεία σε αυτήν την Γη που απλώς φαίνεται να είναι καταραμένα. Μεταξύ αυτών των  εγκαταλελειμμένων τοπίων  μπορούμε να βρούμε μερικά που ανήκουν στα πιο υπέροχα του κόσμου. Μέρη πανέμορφα, αλλά ταυτόχρονα τυλιγμένα με φήμες και κακές προαισθήσεις στους επισκέπτες. Στους πρόποδες του βουνού Φούτζι της Ιαπωνίας,   βρίσκεται ένα τέτοιο μέρος. Στη βάση αυτού του γραφικού βουνού βρίσκεται ο στοιχειωμένος προορισμός των σπασμένων ψυχών γνωστός ως Aokigahara, που συχνά αναφέρεται ως ‘Θάλασσα των Δένδρων’ και ως το ‘Δάσος της αυτοκτονίας’. Το δάσος Aokigahara βρίσκεται στη βορειοδυτική βάση του βουνού Φούτζι (Fuji), το οποίο δεσπόζει αποπάνω με την μαγευτική κορυφή του.  Πρόκειται για μια όμορφο τοπίο που φημίζεται και για τη θέα του. Από πλευράς έκτασης το δάσος είναι περίπου τριάντα πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα και από απόσταση φαίνεται σαν μια ειδυλλιακή, παρθένα περιοχή άγριας φύσης. Ωστόσο, κάποιες φορές φαίνεται ότι τα φαινόμενα μπορεί να απατούν. Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κάποιος εκεί, είναι η διάχυτη ανησυχητική σιωπή. Η πυκνότητα των δέντρων, ο ήλιος και ο άνεμος, παράγουν μια σκοτεινή, απόκοσμη ησυχία η οποία όμως επιτείνεται έτι περαιτέρω από την περίεργη έλλειψη άγριας ζωής στην περιοχή. Οι επισκέπτες ισχυρίζονται ότι οι ήχοι των πουλιών και των άλλων άγριων ζώων που θα  ​​ περίμενε κανείς να ακούσει να κελαηδούν και να κάνουν αισθητή με κάποιο τρόπο την παρουσία τους,  παραδόξως απουσιάζουν ή είναι δραματικά υποτονικοί, σαν να αποφεύγουν αυτό το μέρος ή να κρύβονται από κάτι. Κάποιοι ανέφεραν δυσλειτουργία της πυξίδας, με τη βελόνη της να  τραντάζεται άλλες φορές σπασμωδικά, κι άλλες να γυρίζει  αντίστροφα  ή  να παρουσιάζει  νωχελικές στροφές. Η εξήγηση που δίνεται, είναι ότι αυτό το φαινόμενο προκαλείται από μαγνητικές ανωμαλίες που προκαλούνται από τα πλούσια κοιτάσματα του μαγνητικού σιδήρου που βρίσκονται στο ηφαιστειογενές έδαφος της περιοχής, όμως η αποπροσανατολιστική επίδραση του δάσους πηγαίνει πέρα ​​από την απλή αχρήστευση της  πυξίδας.  Πολλοί περιπατητές του δάσους  Aokigahara, ακόμη και οι πλέον έμπειροι, ισχυρίζονται ότι παραδόξως είναι εύκολο να χαθείς σε αυτό το σκοτεινό και σιωπηλό χώρο. Αυτό το παράξενο φαινόμενο έχει οδηγήσει πολλούς επισκέπτες να τοποθετούν  δείκτες στο έδαφος ή πλαστικές ταινίες, ώστε να μην χάσουν το δρόμο τους. Οι επισκέπτες όμως έρχονται σε επαφή με παράξενα και ανατριχιαστικά σκουπίδια που βρίσκονται σκορπισμένα στο   χώμα του δάσους. Παπούτσια για παιδιά και ενήλικες, κούκλες, φάκελοι με στίχους τραγουδιών, φωτογραφίες αγνώστων, περίεργα μπιχλιμπίδια και εγκαταλελειμμένα αντικείμενα διάσπαρτα ανάμεσα στα δέντρα, που επιτείνουν  το ούτως  ή άλλως αυξημένο αίσθημα φόβου.  Ανεξάρτητα από τέτοια γεγονότα, πολλοί τουρίστες εξακολουθούν να επισκέπτονται την περιοχή για να δουν το μαγευτικό τοπίο και τις πολλές βραχώδεις σπηλιές που είναι  διάσπαρτες σε όλο το δάσος. Πολλά από αυτά τα σπήλαια είναι επικίνδυνα για τους απρόσεκτους και προειδοποιητικά σημάδια βρίσκονται διάσπαρτα και σε  κοινή θέα ανάμεσα στα πυκνά δέντρα.

 

dasos_2

 

Πάνω και πέρα, ​​όμως, από τα ανησυχητικά αντικείμενα  του δάσους, υπάρχει μια ακόμη πιο σκοτεινή πλευρά στην περιοχή Aokigahara. Εκτός από εκείνους που έρχονται εδώ για την φυσική ομορφιά της περιοχής, τα σπήλαια, και την πεζοπορία, υπάρχουν και οι αγέλες των φτωχών και των χαμένων ψυχών    που συνεχίζουν να έρχονται εδώ για να πεθάνουν. Συχνά αναφέρεται ως ‘το τελειότερο μέρος για να πεθάνει κάποιος’,  κι ότι είναι το πιο δημοφιλές μέρος για να αυτοκτονήσει κάποιος στην Ιαπωνία,  το δεύτερο στον κόσμο μετά την Golden Gate Bridge στο Σαν Φρανσίσκο.  Τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1950, το δάσος  προσελκύει ολοένα και αυξανόμενο αριθμό  ανθρώπων που έρχονται να βιώσουν τις τελευταίες τους στιγμές στην μοναξιά του τοπίου,  με εκατοντάδες αυτοκτονίες ετησίως. Λέγεται ότι ο αριθμός αυτός είναι πιθανόν ακόμη μεγαλύτερος λόγω της μεγάλης απόστασης ορισμένων περιοχών μέσα στο δάσος, τα πολυάριθμα σπήλαια και την ικανότητα του δάσους να αποσυνθέτει γρήγορα και διεξοδικά τα πτώματα. Μερικά από τα σώματα των θυμάτων αυτών βρίσκονται μπροστά και δίπλα στα μονοπάτια και είναι ορατά  από τους επισκέπτες της περιοχής, οι οποίοι   μέσα στην  όμορφη αγριότητα μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με  την τρομακτική θέαμα ενός πτώματος κρεμασμένου από ένα δέντρο ή ενός σκελετού μέσα στα πυκνά   φυλλώματα του   δάσους. Είναι δύσκολο για την αστυνομία αλλά και τους εθελοντές να εντοπίσουν το σύνολο των κρυμμένων νεκρών μέσα σε αυτό το περιβάλλον    ή να εκτιμήσουν έστω  με σχετική ακρίβεια πόσοι έχουν πεθάνει εδώ. Το μόνο πράγμα που φαίνεται να είναι γνωστό με βεβαιότητα είναι ότι κάθε χρόνο ο αριθμός των ατόμων που έρχονται στο Aokigahara για να πεθάνουν, μάλλον αυξάνεται. Οι ντόπιοι λένε ότι μπορούν να εντοπίζουν εύκολα τους τρεις τύπους των επισκεπτών του δάσους. Είναι εκείνοι που ενδιαφέρονται να δουν την εκπληκτική θέα του Όρους Fuji, μερικά περίεργα άτομα που αναζητούν κάποιας μορφής συγκίνηση από τις περιρρέουσες φήμες του δάσους, και τέλος εκείνοι που δεν σχεδιάζουν την επιστροφή στον κόσμο που ζούσαν!

 

dasoa_3

 

Σε μια προσπάθεια να εμποδιστεί η τάση των ανθρώπων που έρχονται στο Aokigahara να δώσουν τέλος στη ζωή τους, έχουν εφαρμοστεί ορισμένα μέτρα, όπως πινακίδες σε όλη την περιοχή προτρέποντας όσους έχουν εγκαταλείψει την ελπίδα να επανεξετάσουν τις δράσεις τους, καθώς και την εγκατάσταση κάποιου αριθμού καμερών ασφαλείας με παράλληλες αποστολές και  περιπολίες της αστυνομίας.  Ακόμη και με αυτά τα μέτρα, πιστεύεται ότι τουλάχιστον εκατό άνθρωποι το χρόνο επιλέγουν ετούτο το μέρος για να τερματίσουν τη ζωή τους. Σύμφωνα με ορισμένους επιζώντες των αποπειρών αυτοκτονίας, αυτές οι μοναχικές ψυχές που αυτοκτονούν μυστηριωδώς, έλκονται στο Aokigahara από υπερφυσικές δυνάμεις οι οποίες και τους δελεάζουν να έρθουν μέσα στο δάσος! Μια περιοχή την οποία συνοδεύουν τρομακτικές λαϊκές παραδόσεις και  μύθοι, γιατί το πυκνό  δάσος από πολύ καιρό πιστεύεται ότι είναι το στέκι των δαιμόνων και φαντασμάτων  που παραμονεύουν το τοπίο και τρομοκρατούν τους  ταξιδιώτες. Πιστεύεται επίσης ότι ήταν κάποτε ένα δημοφιλές μέρος για την μακάβρια πρακτική της ‘ubasute’, ένα έθιμο κατά το οποίο ένας άρρωστος ή ηλικιωμένος συγγενής μεταφέρεται για να εγκαταλειφθεί σε μια έρημη τοποθεσία, όπως ένα απομακρυσμένο βουνό ή δάσος και αφήνεται εκεί  να πεθάνει ολομόναχος. Στην περίπτωση της περιοχής του Aokigahara, ειπώθηκε ότι τα θύματα της ubasute, έγιναν εκδικητικά φαντάσματα τα οποία αδυσώπητα τριγυρίζουν μέσα στα   δέντρα. Πολλοί πιστεύουν ότι οι μαζεμένες αυτοκτονίες που έλαβαν χώρα κατά καιρούς μέσα στο δάσος έχουν διαποτίσει τα ίδια δέντρα καθώς και το περιβάλλον του Aokigahara, δημιουργώντας παραφυσική δραστηριότητα, η οποία οδηγεί  μακρυά τα άγρια ​​ζώα και εμποδίζει την έξοδο από το λαβύρινθο όσων μοναχικών ψυχών αναζήτησαν καταφύγιο εδώ μέσα. Οι πανίσχυροι μύθοι και παραδόσεις ισχυρίζονται ότι οι απεγνωσμένες ψυχές εκείνων που αυτοκτόνησαν στο Aokigahara,  καταδικάστηκαν να ζουν  στα αιώνια βάθη της, παγιδευμένες  μέσα στα δύσβατα δέντρα και πάντα να προσκαλούν τους άλλους να τους συναντήσουν. Οι λόγοι για τους οποίους θέλουν να τερματίσουν τις ζωές τους είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ των ανθρώπων που έρχονται στο Aokigahara για το απονενοημένο διάβημα, αλλά ένα πράγμα που όλοι έχουν κοινό είναι ότι κάτι τους  έφερε εδώ από  μακρυά, σε αυτό το συγκεκριμένο σημείο για να προχωρήσουν σε αυτό. Πολλά ερωτηματικά πλανώνται στο αέρα, όπως τι είναι εκείνο που τους οδηγεί εδώ σε αυτή την σκιερή, ήσυχη ερημιά για να πραγματοποιήσουν τη νοσηρή στην πραγματικότητα επιχείρησή τους; Είναι η γαλήνια ομορφιά του τόπου, η προστασία της ιδιωτικής ζωής που παρέχεται από τη χαμηλή πιθανότητα να συναντήσουν κάποιον άλλο μέσα σε ένα  τέτοιο πυκνό και τεράστιο δάσος; Έλκονται από δαίμονες, φαντάσματα, εκδικητικά πνεύματα, ή από κάποια άλλη μυστηριώδη κακή δύναμη; Μόνο αυτές οι απελπισμένες και ξεχασμένες  ψυχές που πέρασαν τις τελευταίες στιγμές τους σε αυτό το σκοτεινό ήσυχο μέρος στη σκιά του βουνού Fujiγνωρίζουν αναμφίβολα!

 

dasos_4

 

Τα Ηνωμένα Έθνη σήμερα κατηγοριοποιούν έναν πληθυσμό ως  ‘γηράσκουσα κοινωνία’, όταν το 7% του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών. Η Ιαπωνία ικανοποιούσε ήδη το κριτήριο αυτό το έτος 1970, την ίδια χρονιά που δόθηκε στη δημοσιότητα το βιβλίο ‘Η εγκατάλειψη ενός ηλικιωμένου στο Τόκυο’. Αυτό που είναι ακόμα  πιο αξιοσημείωτο είναι ότι το 1994, το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 ετών διπλασιάστηκε σε 14%, η μεγαλύτερη αύξηση που παρουσιάστηκε ποτέ σε χώρα. Σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2010, το 23,1% των Ιαπώνων ήταν άνω των 65 ετών, και το έτος 2055 ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει το 40%, με περισσότερο από το ένα τέταρτο του συνολικού πληθυσμού να είναι άνω των 75 ετών. Σε μια χώρα όπου σχεδόν ένα στα πέντε άτομα είναι ηλικίας άνω των 75, και η μέση περίοδος της εξάρτησης ενός ηλικιωμένου είναι τα επτά χρόνια (ηλικίες 76-83 με βάση τις μέσες στατιστικές για το προσδόκιμο ζωής), η γήρανση, η φροντίδα των ηλικιωμένων και οι δυσαρέσκειες που προκύπτουν από όλα αυτά, αποτελούν  εθνικό έργο υψίστης σημασίας για την Ιαπωνία. Το ερώτημα όμως, τι πρέπει να γίνει με τόσα πολλά εξαρτώμενα   ηλικιωμένα άτομα δεν είναι ιδιαίτερα κάτι  νέο στη χώρα ετούτη.

 

dasos_5

 

Μετά από όλα αυτά, δεν είναι παράξενο που η  ιαπωνική κουλτούρα έχει από καιρό υιοθετήσει  και είναι   γενναιόδωρη στην έννοια της αμοιβαιότητας, της αλληλεξάρτησης και της βοήθειας των ηλικιωμένων. Από την άλλη μεριά όμως, η κοινωνική εγκατάλειψη των ηλικιωμένων δεν είναι και σήμερα ασυνήθιστο στην Ιαπωνία, αλλά δεν είναι επίσης και αναπόφευκτο. Καθώς η γήρανση του πληθυσμού καθίσταται αναπόφευκτη πτυχή της πολιτικής, οικονομικής και οικογενειακής ζωής για όλους στην Ιαπωνία, τα προβλήματα και οι εντάσεις από τη γήρανση και την obasute ενισχύονται αντί να μειώνονται. Κι αφού οι ιστορίες της εγκατάλειψης, της κακοποίησης των ηλικιωμένων και των αυτοκτονιών κυκλοφορούν παράλληλα με εκείνες της υγείας, της σοφίας, και της φροντίδας, η κοινωνική πραγματικότητα θα γίνει σίγουρα ακόμη περισσότερο πολύπλοκη,   και δημιουργική.

Το δάσος έγινε γνωστό ευρύτερα από την τρομακτική ταινία τρόμου ‘The Forest’, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα, μόλις τον Ιανουάριο του 2016. Ανεξάρτητα, όμως, από τις υποθέσεις ή τις κινηματογραφικές εκδοχές, σίγουρο είναι ότι το δάσος αυτό αποτελεί έναν από τους  πιο δημοφιλείς προορισμούς για αυτοκτονία στον κόσμο. Πρόσφατες στατιστικές αναφέρουν, όπως προείπαμε, κάπου εκατό τεκμηριωμένες αυτοκτονίες το χρόνο. Η Ιαπωνία πάντως έχει μια μακρά παράδοση στο θέμα της αυτοκτονίας και οι αυτόχειρες δεν  φέρουν το ίδιο στίγμα σε αυτό το έθνος, όπως συμβαίνει σε άλλους λαούς. Η τελετουργική αυτοκτονία ‘seppuku’ ενός σαμουράι πιστεύεται ότι είναι έντιμη τακτική  και χρονολογείται από τη φεουδαρχική εποχή της Ιαπωνίας και φυσικά έχει αφήσει τα σημάδια της που φτάνουν μέχρι τις μέρες μας. Πλην της αναφερόμενης παράδοσης, η Ιαπωνία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών στον κόσμο. Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, έκανε τα πράγματα χειρότερα, με αποτέλεσμα 2.645 καταγραμμένες αυτοκτονίες τον Ιανουάριο του 2009, μια αύξηση 15 τοις εκατό από το προηγούμενο έτος. Οι αριθμοί έφτασαν στο αποκορύφωμά τους τον Μάρτιο, στο τέλος του οικονομικού έτους της Ιαπωνίας. Όσοι κάλεσαν κάποιες γραμμές επικοινωνίας και ψυχολογικής υποστήριξης και μίλησαν στους Japan Times, ανέφεραν προβλήματα ψυχικής υγείας και οικογενειακά ως τους κύριους λόγους για αυτοκτονία, αλλά πίσω απ’ όλα αυτά βρίσκονται αναμφισβήτητα οικονομικά προβλήματα και η απώλεια θέσεως εργασίας. Λόγω του υψηλού ποσοστού των αυτοκτονιών, η κυβέρνηση της Ιαπωνίας θέσπισε ένα σχέδιο δράσης που αποσκοπεί στη μείωση αυτών των ποσοστών κατά 20 τοις εκατό μέσα στα επόμενα επτά χρόνια. Ένα μέρος αυτών των μέτρων περιλαμβάνουν   κάμερες ασφαλείας στην είσοδο του προαναφερθέντος δάσους  και την αύξηση των αστυνομικών περιπολιών. Οι ‘σύμβουλοι αυτοκτονίας’ και η αστυνομία έχουν επίσης αναρτήσει πινακίδες σε διάφορα μονοπάτια σε όλο το δάσος που προσφέρουν μηνύματα όπως ‘Σκεφτείτε προσεκτικά  τα παιδιά σας και την οικογένειά σας’ και ‘Η ζωή σου είναι ένα πολύτιμο δώρο από τους γονείς σου’. Ο  θάνατος δι’ απαγχονισμού είναι η πιο δημοφιλής  μέθοδος  αυτοκτονίας  μεταξύ της ‘θάλασσας των διαπλεκόμενων δέντρων’ και των ριζών τους. Η δεύτερη λέγεται ότι είναι η δηλητηρίαση, συχνά με υπερβολική δόση ναρκωτικών.

Στα 1960, ένας Ιάπωνας συγγραφέας, ο Seichō Matsumoto, κυκλοφόρησε το τραγικό μυθιστόρημα ‘Kuroi Jukai’, στην οποία ένας πληγωμένος εραστής αποσύρεται  στη ‘Θάλασσα των Δένδρων’ με σκοπό να τερματίσει τη ζωή του. Οι ρομαντικές εικόνες του βιβλίου επηρέασαν έντονα και μάλλον απειλητικά την ιαπωνική κουλτούρα. Μετά απ’ αυτό, ήρθε στη δημοσιότητα ‘το πλήρες εγχειρίδιο αυτοκτονίας’, το οποίο αποκαλεί τα δάσος  Aokigahara, ως το τέλειο μέρος να πεθάνεις.  Ο συγγραφέας του, Wataru Tsurumi, αναφέρεται διεξοδικά στο πρόβλημα της ‘σκληρότητας της ζωής’ μέσα στην ιαπωνική κοινωνία. Εκδόθηκε για πρώτη φορά στις 4 Ιουλίου 1993 και πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα.  Στο υστερόγραφο γράφει: ‘Και να σκεφτεί κανείς  ότι στη χειρότερη κρίσιμη στιγμή μπορεί κανείς να ξεφύγει από τον πόνο μέσω της  αυτοκτονίας, μπορεί να κάνει αυτή τη στιγμή ευκολότερη. Έτσι, με τη διανομή αυτού του βιβλίου, θέλω να κάνω αυτή την ασφυκτική κοινωνία, πιο εύκολο μέρος για να ζούμε. Αυτός είναι ο σκοπός αυτού του βιβλίου. Και ποτέ δεν έχω την πρόθεση να ενθαρρύνω τους αναγνώστες να αυτοκτονήσουν’!

Παρά το γεγονός ότι το βιβλίο αυτό είναι ένα εγχειρίδιο, ο συγγραφέας εξηγεί τη φιλοσοφία του συνολικά, και αντιτίθεται στην κοινωνική πίεση να ζεις έντονα.   Και σε κάθε μέθοδο αυτοκτονίας, αφού αναφέρει πολλές διαφορετικές πτυχές της, διαπραγματεύεται το οδυνηρό του εγχειρήματος,  το φρικιαστικό του σώματος, την πιθανότητα αποτυχίας και το κόστος σε περίπτωση αποτυχίας, και πολλά άλλα. Το εν λόγω βιβλίο έχει βρεθεί πολλάκις μεταξύ των εγκαταλελειμμένων αντικειμένων των διαφόρων επισκεπτών στο δάσος της αυτοκτονίας.

Η Ubasute είναι αναμφίβολα μια βάναυση μορφή ευθανασίας που μεταφράζεται χονδρικά στην εγκατάλειψη μιας ηλικιωμένης γυναίκας. Σε αυτή την  ασυνήθιστη πρακτική, καταφεύγανε  μόνο σε απελπιστικές περιόδους λιμού, όπου μια οικογένεια με τον τρόπο αυτό μείωνε το ποσό των ατόμων που έπρεπε να θρέψει, στέλνοντας  έναν ηλικιωμένο σε ένα βουνό ή σε ένα παρόμοια απομακρυσμένο και τραχύ περιβάλλον για να πεθάνει, όχι μέσω της αυτοκτονίας, αλλά από την αφυδάτωση, την πείνα, ή την έκθεση στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Παρά τα ιστορικά στοιχεία που συνοδεύουν αυτά τα δύσβατα μέρη, τους πανίσχυρους θρύλους που συνοδεύουν πάντοτε αυτές τις καταστάσεις, τα βιβλία που έχουν ως περιεχόμενο ή απλή αναφορά το ερημικό περιβάλλον  του βουνού που αναφέραμε, τις ταινίες φρίκης και θρίλερ που γυρίστηκαν εκεί, τα κουτσομπολιά και τις αλήθειες, η περιοχή προσφέρεται για εξερευνήσεις περίεργες και ατενίσεις της ελκυστικής σελήνης σε περίεργες ώρες του 24ώρου κάτι σίγουρα ζωτικής φύσεως για τους παραδοσιακούς Ιάπωνες.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top