Fractal

Κριτική για το βιβλίο “Επιστολές στον Λόρδο Βύρωνα” του Jamar Jimmy

Της Κατερίνας Λαγού // *

 

“Επιστολές στον Λόρδο Βύρωνα” του Jamar Jimmy, Εκδ. Λοράνδου 2016

 

Μαραθώνιος ανάγνωσης για τη Γαλλοφωνία στην Κέρκυρα, έτος 2016 : Δεν διαβάζεται Ουγκώ, ούτε Σαιντ΄εξυπερύ, ούτε Φλωμπέρ. Αλλά ένας σύγχρονος γαλλόφωνος. Βέλγος. Με ένα ιδιαίτερο βιογραφικό. Διαβάζω γρήγορα το εμπροσθόφυλλο του βιβλίου. Λέγεται Jimmy Jamar. Είναι προϊστάμενος της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες και η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο ότι αγαπάει την Ελλάδα.

Σε μια εποχή που ούτε οι Έλληνες δεν είναι φιλέλληνες, υπάρχει Βέλγος φιλέλληνας;;;

Αφήνω το βιβλίο και αφήνομαι στην εντύπωση που μου προκαλεί.

Ο Jamar κάθεται ακριβώς μπροστά μου. Τέλεια ευκαιρία να τον παρατηρώ χωρίς να φαίνομαι αδιάκριτη. Κάτασπρο κολλαρισμένο πουκάμισο. Σακάκι. Λευκή κώμη.

Όλα παραπέμπουν σε κοινοτικό αξιωματούχο.

Αλλά ταυτόχρονα και όλα όχι.

Όχι γραβάτα. Μαύρισμα τροπικό. Πολύ γελαστός. Πολύ προσιτός. Πολύ συζητήσιμος.

Το βιβλίο είναι όπως ακριβώς και ο Jamar. Είναι και δεν είναι.

Είναι ένα ημερολόγιο, μια αυθόρμητη, γοργή, αδούλευτη παράθεση σκέψεων και συναισθημάτων.

Την ίδια στιγμή δεν είναι ένα τυπικό ημερολόγιο. Δεν αποτελεί καταγραφή ζωής, δράσης. Οι επιστολές στο Λόρδο Βύρωνα αφορούν αποκλειστικά σε σκέψεις για την Ελλάδα και για τη διαρκή συγκίνηση που αυτή προκαλεί στον συγγραφέα.

Όλα ξεκίνησαν όταν την επισκέφτηκε για πρώτη φορά στην εφηβεία του, συνεχίστηκαν όταν παντρεύτηκε την Ελληνίδα Ιωάννα και ολοκληρώθηκαν όταν απέκτησε ρίζες στο ελληνικό χώμα. Πρώτα αγοράζοντας σπίτι στη Φολέγανδρο. Μετά αποκτώντας με μυθιστορηματικό τρόπο ένα σπίτι στην Αθήνα γεμάτο από βιβλία της ελληνικής γραμματείας.

Οι περιγραφές του συχνά ολισθαίνουν στο στερεότυπο.

Το ελληνικό φιλότιμο. Οι οδηγοί ταξί που κατά τη διάρκεια μιας κούρσας από Κολωνάκι προς Κηφισιά συγκινούνται από τον ξένο που προσπαθεί να μιλήσει, έστω και σπαστά, ελληνικά. Από τον ξένο που παντρεύτηκε μια δικιά τους, μια Ρωμιά. Που παραθερίζει κάθε χρόνο ανελλιπώς στη Φολέγανδρο. Στο τέλος της διαδρομής οι άνθρωποι αυτοί, που πλήττονται από την κρίση και σε καμία περίπτωση δεν έχουν λύσει τα οικονομικά τους προβλήματα, αρνούνται να πληρωθούν.

Για τον Jamar ο νεοέλληνας είναι ένας οδηγός ταξί. Η κίνηση, το μποτιλιάρισμα, το καυσαέριο τον κάνουν δύσθυμο, γκρινιάρη. Θέλει να τελειώσει τη βάρδια και να αποδράσει αφού πρώτα έχει γεμίσει το ταξί με πέντε διαφορετικούς επιβάτες. Βρίζοντας. Κλέβοντας την ταρίφα. Αλλά αν του εμπιστευτείς την ιστορία σου, αν απευθυνθείς στο συναίσθημα και όχι στη λογική του, έχεις κερδίσει έναν αιώνιο φίλο. Γιατί ο Έλληνας έχει σε ύψιστο βαθμό αυτό που έχουν όλοι οι άνθρωποι σε μικρότερο: ανάγκη αναγνώρισης και αποδοχής.

Στερεότυπη και η αντίδραση της Ελληνίδας θείας στο Βρετανό διπλωμάτη:

“With all due respect sir, do realize that if I were to take out of your dictionary all the words of greek origin, you would be reduced to silence.”(“Με κάθε σεβασμό, κύριε, καταλάβετε ότι εάν αφαιρούσα από το λεξιλόγιό σας όλες τις λέξεις ελληνικής προέλευσης, θα καταδικαζόσασταν σε σιωπή”). Τόσο πατριωτικό που όταν ακούμε έναν αντίστοιχο στίχο από τον Σφακιανάκη (είμαι αυτός που σου ‘χει μάθει το αλφαβητάρι, μην κάνεις λάθη) μιλάμε για εθνικιστικές κορόνες.

Όμως οι επιστολές του Jamar προς τον Βύρωνα ξεφεύγουν από το κοινότοπο όταν μέσα σε αυτές μπλέκονται παραθέσεις από τον Τσίρκα και τον Αξελό. Ακούσματα από τη Φαραντούρη και τον Τσιτσάνη. Αρώματα από λεμονανθό και γιασεμί. Ο Jamar δεν είναι ο συνηθισμένος φιλέλληνας του Καβάφη και του Καζαντζάκη, του Θεοδωράκη και του Ζορμπά, του γαλάζιου κύματος και της άμμου. Είναι “ψαγμένος” όσο και ένας ανήσυχος Έλληνας. Και το αποδεικνύει όταν ομολογεί με χιούμορ και αφοπλιστική ειλικρίνεια ότι δεν έχει διαβάσει κανένα από τα έργα του Βύρωνα. Κι όμως συνδέεται μαζί του. Και όχι μόνο ως προς τον κοινό φιλελληνισμό τους σε καιρούς χαλεπούς για την Ελλάδα.

Ο Βύρωνας ήταν βέβαια ο πιο γνωστός, ο πιο όμορφος ποιητής της εποχής του. Ένας διανοούμενος Μπραντ Πιτ. Ονειροπόλος, περιπετειώδης. Αποφασισμένος να τάξει τον εαυτό του σε έναν τρελό σκοπό. Την ελληνική ιδέα. Και αποφασισμένος να τη στηρίξει μέχρι του τέλους. Του.

Ο Jamar δεν είναι τίποτα από αυτά. Αλλά συμφωνεί με το λόρδο στο ότι όλες οι μεγάλες αλλαγές στην ιστορία πραγματοποιήθηκαν από αυτούς που δέχτηκαν να βγουν από το δωμάτιό τους. Από εκείνους που επιχείρησαν να σκεφτούν out of the box, κατά την έκφραση του συρμού. Jimmy και Βύρων δεν είναι από τους ανθρώπους που κάθονται στη γωνία, αλλά από εκείνους που, όταν οι γύρω τους μένουν απαθείς, εκείνοι αντιδρούν και δρουν.

Η δράση του Jamar είναι η διοργάνωση στις Βρυξέλλες μιας εκδήλωσης που ονομάστηκε «12 ώρες για την Ελλάδα» (http://www.12hoursforgreece.eu/) και τα έσοδά της διατίθενται για αγορά πετρελαίου για τα σχολεία των ακριτικών περιοχών της Ελλάδας. Τη διανομή την αναλαμβάνει ο ίδιος. Η εκδήλωσή του είχε τέτοια ανταπόκριση που εξελίχτηκε σε ετήσιο θεσμό. Ο Πρόεδρος της ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, τον επέλεξε μεταξύ άλλων για να του απονείμει το

Χρυσό σταυρό του τάγματος της τιμής. Σαν για να τον καθησυχάσει που φοβάται μη χαθεί στη ματαιότητα, στο μη ουσιώδες.

Όχι, Jimmy, εσύ ειδικά δεν πρόκειται να χαθείς. Έχεις ενταχτεί στη λίστα των ανθρώπων που τόσο θαυμάζεις, στη λίστα των ανθρώπων που ενεργούν.

Έτσι όπως ο Μαραθώνιος Γαλλοφωνίας τελειώνει και ακόμα κάθεσαι στη μπροστινή μου καρέκλα θέλω να σου χτυπήσω την πλάτη και να σου πω αυτό που λες κι εσύ σε όλους τους ομοίους σου:

Ευχαριστούμε. Εις το επανιδείν.

 

 

* Η Κατερίνα Λαγού γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και την Ουαλία και ιστορία στην Κέρκυρα. Είναι υποψήφια διδάκτωρ ιστορίας και ιδρυτικό μέλος της Λέσχης Ανάγνωσης Κέρκυρας. Διατηρώ το blog mad4biographies.blogspot.gr. Έχει δύο γιους, που τη βοηθούν να γράφει παιδικές ιστορίες.

 

Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top