Fractal
Home / Το εργαστήρι του συγγραφέα / Η Ιφιγένεια Θεοδώρου στο Εργαστήρι του συγγραφέα
22/05/2018, 10:59 μμ

Η Ιφιγένεια Θεοδώρου στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

 

 

Γνώρισα την Αλυκή της  Θάσου, καλοκαίρι πριν από πολλά χρόνια. Μερικές καλύβες πάνω στην άμμο, χωρίς ηλεκτρικό, το βράδυ με το φως των κεριών και την μέρα με τον εκτυφλωτικό ήλιο να ζεσταίνει τα ποντισμένα μάρμαρα του αρχαίου λατομείου. Μια συμπύκνωση του ιστορικού χρόνου σε μια μικρή χερσόνησο από μάρμαρο που βουτάει στη θάλασσα.

Ο τόπος  όπου συνυπήρχαν πάντα  αρμονικά  η ομορφιά της φύσης με τα αρχαία ευρήματα, «βιαζόταν» ανέκαθεν από την εξόρυξη και την εκμετάλλευση του μαρμάρου. Τα σημάδια ήταν παντού γύρω, ερείπια ναών και απομεινάρια πρωτοχριστιανικών εκκλησιών, μονοπάτια αρχαίων λιθοξόων και  λειασμένες  πέτρες που δεν πρόλαβαν να μεταμορφωθούν σε αγάλματα. Αυτό το θαυμάσιο σκηνικό άλλαζε  με την επέλαση των περιστασιακών τουριστών γύρω στις έντεκα το πρωί, που μετέτρεπαν την πανέμορφη παραλία σε πραγματικό πεδίο μάχης, πληγώνοντας κάθε καλόβουλο παραθεριστή που  ήθελε να απολαύσει την μαγεία του τόπου. Κι ύστερα λίγο πριν από τη δύση, οι καταληψίες εγκατέλειπαν  την αμμουδιά παίρνοντας μαζί τους τα δυνατά ντεσιμπέλ κι αφήνοντας πίσω τους κάθε λογής σκουπίδια. Παραχωρούσαν  στους ντόπιους  κατοίκους την ψευδαίσθηση ότι ο τόπος  τούς ανήκει πάλι ,όπως αυτοί ήξεραν  να τον αγαπούν και να τον σέβονται. Μέχρι να έρθει  την άλλη μέρα  το νέο κύμα τουριστών. Η κακοποίηση του τοπίου  και η προσωρινή γαλήνη ανάμεσα σε δυο τέτοια επεισόδια ήταν η αφορμή να κάνω ένα συνειρμό για την  ανθρώπινη βία  ενάντια σε περιβάλλον και  σε άνθρωπο. Βία έξω και μέσα στο σπίτι.

Η Αλυκή με τα λατομεία της, καθώς και η βουλιμία για την τουριστική  της  αξιοποίηση μου έδωσαν το έναυσμα. Είχα στη διάθεσή μου σπουδαίες διδακτορικές  διατριβές και την αγάπη των γάλλων αρχαιολόγων που με μύησαν στην περιοχή και στην ιστορία της. Πριν αρχίσω να γράφω διάβασα  πολλά βιβλία για την ενδοοικογενειακή βία για να μπω στην ψυχολογία των γυναικών που υποφέρουν χωρίς να αντιδρούν. Με εντυπωσίασε η σιωπή . Η σιωπή του θύματος αλλά και του περίγυρου. Η σιωπή για τον εξευτελισμό, για τα σημάδια της βίας πάνω τους. Σαν το λεηλατημένο περιβάλλον λόγω της τουριστικής εκμετάλλευσης. Υπάρχει όμως  μια διαφορά , γιατί το κακοποιημένο τοπίο  φαίνεται, «φωνάζει» και ευαισθητοποιεί την κοινή γνώμη, ενώ το κακοποιημένο άτομο σιωπά. Η βία ενάντια στη φύση προκαλεί , έστω κι αργά, ανησυχία και εγρήγορση. Η βία μέσα στο σπίτι είναι ταμπού. Ένοχο μυστικό. Εκεί όμως που η σιωπή ακυρώνει κάθε προσπάθεια, η τέχνη ίσως  θα μπορούσε να ανοίξει ένα δρόμο. Να σπάσει η σιωπή, να ραγίσει η γλώσσα από μάρμαρο.

 

«Γλώσσα από μάρμαρο»  Ιφιγένεια Θεοδώρου, εκδ. Διάπλαση 2018

 

Σε κάθε βιβλίο μου πρωταγωνιστής είναι ο τόπος, αυτός  μας καθορίζει, μέσα του «χτίζεται» ο καθένας από μας. Είναι το σκηνικό της ζωής μας που θα παραμείνει σκηνικό και για άλλες ζωές, χωρίς εμάς. Ο τρόπος ζωής μου είναι τέτοιος που με αναγκάζει να αλλάζω συχνά  τόπο διαμονής,  δένομαι λοιπόν  με κάθε νέο τόπο, διαφορετικά νιώθω μετέωρη  και ξένη παντού.  Θέλω  λοιπόν να τον αναδείξω, να μιλήσω γι αυτόν, να πω την ιστορία του και να επινοήσω άλλες , τέτοιες για να προκαλέσω το ενδιαφέρον. Η Θάσος είναι ένα πανέμορφο νησί με μεγάλη ιστορία και καλούς ανθρώπους. Ήταν μια πρόκληση για μένα να γράψω ένα βιβλίο με κεντρικό θέμα την βία, χωρίς να πληγώσω όλους εκείνους, φίλους και γνωστούς που για έξι  καλοκαίρια με συντρόφευσαν και μοιράστηκαν μαζί μου ιστορίες του τόπου τους. Ήταν ένα στοίχημα που το κερδίσαμε όλοι μαζί. Γιατί αυτό που διατρέχει την ραχοκοκαλιά του βιβλίου από την αρχή μέχρι το τέλος είναι η αγάπη . Η αγάπη και η επιθυμία για ελευθερία. Η αγάπη του Σάββα για την γενέθλια γη του και η αμετακίνητη θέση του να μην την ξεπουλήσει, αδιαφορώντας για το κέρδος ή τις σειρήνες της πόλης. Είναι μια στάση ζωής. Από την άλλη μεριά η Ελένη πληρώνει το αντίτιμο της σιωπής της εισπράττοντας ένα μεγάλο κενό σε όλη την ενήλικη ζωή της. Ζει με την συναισθηματική της αναπηρία.  Όσο για την Τούλα, θύμα κακοποίησης από την μητέρα της και στη συνέχεια από τον άντρα της, αναζητάει αέναα την αγάπη που θα της δώσει τη δύναμη να σηκώσει την πέτρα για να σπάσει την ένοχη σιωπή. Η αγάπη  για τον ίδιο της  το εαυτό είναι εκείνη που θα της  δώσει το εισιτήριο για την αγάπη και τον σεβασμό των άλλων. Μπορεί η μοίρα του τόπου  να είναι αποτέλεσμα συλλογικής ευθύνης, η μοίρα  όμως κάθε ατόμου είναι συνέπεια των επιλογών του.

Όσο καιρό έγραφα πονούσα. Στην αρχή πονούσε η πλάτη μου, ύστερα υπέφερα από στομαχικές διαταραχές, κάτι σαν οδύνη εξ αντανακλάσεως. Έπρεπε να πονέσω για να αντιληφθώ τον ψυχικό και σωματικό  πόνο που βιώνουν τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Όλοι μας έχουμε συναντήσει δίπλα μας ένα βλέμμα απόγνωσης, ένα αδικαιολόγητο σημάδι που προσπαθεί να κρυφτεί, μια βουβή απελπισία … Αυτή την  εύγλωττη σιωπή μιας γλώσσας από μάρμαρο. Ως περίγυρος έχουμε υποχρέωση να μιλήσουμε. Από αγάπη. Για να ραγίσει το μάρμαρο, να σπάσει η σιωπή .

Αν θα βρεθείτε ποτέ στην Θάσο μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τη Αλυκή. Πριν παρασυρθείτε  όμως από τα κρυστάλλινα νερά του κόλπου κι  από το φρέσκο ψαράκι που προσφέρουν οι ταβέρνες πάνω στην αμμουδιά, ανεβείτε στην μικρή χερσόνησο και περπατήστε κάτω από τα πεύκα, αφουγκραστείτε την σιωπή ανάμεσα στα ερείπια της δίδυμης βασιλικής κι ύστερα κατεβείτε μέχρι τα ποντισμένα μάρμαρα του αρχαίου λατομείου. Θα συναντήσετε τον Σάββα να χαράζει πάνω στα μάρμαρα  γυναίκες -ψάρια χαμένες στον βυθό της σιωπής τους  ή  γυναίκες -πουλιά έτοιμες να αποδράσουν.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top