Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Εγκλήματα και ποίηση στο Κορωπί
07/03/2018, 10:59 πμ

Εγκλήματα και ποίηση στο Κορωπί

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

Ελένη Γκίκα “Η ωραία της νύχτας” Εκδόσεις Διάπλαση, 2017, σελ. 248

 

Η πολυγραφότατη Ελένη Γκίκα (Κορωπί, 1959) έχει μια πλούσια Εργογραφία που περιλαμβάνει ποίηση (από το 1984), μυθιστορήματα (από το 1997),παραμύθια (από το 2007), επίσης συνεντεύξεις, διηγήματα, καθώς και συμμετοχές σε συλλογικά έργα, ενώ έχει κάνει την ανθολογία και την επιμέλεια σε διάφορα βιβλία. Τώρα μας παρουσιάζει ένα ακόμα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να γίνει αστυνομικό, αλλά δεν το θέλησε. Η ωραία της νύχτας είναι το χρονικό δύο φόνων, μια οικογενειακή ιστορία (σάγκα, σύμφωνα με τον γνωστό λογοτεχνικό όρο), και η οργανική σχέση της συγγραφέως με τους ήρωές της. Η ίδια το θέτει αλλιώς: «δυο φόνοι, δυο έρωτες, ένα μυθιστόρημα, ένας κήπος και ένας Τόπος –ένας Τρόπος ζωής».

Ας γίνουμε πιο σαφείς. Η Ελένη Γκίκα με αφορμή το φόνο στο Κορωπί μιας γυναίκας από την 26χρονη  ερωτική σύντροφο του πρώην συζύγου της, ανασυνθέτει την ιστορία μιας οικογένειας που βαρύνεται με εγκλήματα. Η γιαγιά της φόνισσας, επίσης στα 26 της, είχε κάψει τον άντρα της, πολλά χρόνια πριν, το 1966. Παίζοντας το ρόλο του αφηγητή, η συγγραφέας, η οποία όταν ήταν παιδί περνούσε έξω από το σπίτι της φόνισσας για να πάει στο σχολείο, επιχειρεί μια αναδρομή στο παρελθόν, προσπαθώντας να φωτίσει με τη βοήθεια της φαντασίας της τα δραματικά γεγονότα και να ερμηνεύσει τις παράξενες συμπεριφορές των πρωταγωνιστών τους οποίους χρήζει λογοτεχνικούς ήρωες.

Μέσα από τις παράλληλες αφηγήσεις τριών γυναικών, αλλά και τα ντοκουμέντα από εφημερίδες και σημειώσεις για θεραπευτικά βότανα για τις ασθένειες της καρδιάς, που είναι διάσπαρτα εδώ κι εκεί, ξετυλίγονται τα μυστικά ενός χωριού, του Κορωπιού (αυτός είναι ο Τόπος), η σχέση μάνας και κόρης, η μοίρα της γυναίκας στην κοινωνία, ο έρωτας σε όλες τις εκφάνσεις του, η επιθυμία και η ενοχή. Στο παρόν μυθιστόρημα που έχει όλα τα αναγνωρίσιμα στοιχεία της Ελένης Γκίκα (ποίηση, συμβολισμοί, αλληγορίες, αφήγηση και αναφορές σε στοχαστές και καλλιτέχνες (Μπόρχες, Ταρκόφσκι, Οκτάβιο Πας), έργα και συγγραφείς (Φόνισσα του Παπαδιαμάντη, Γυάλινος κόσμος του Τένεσι Ουίλιαμς, Μαντάμ Μποβαρί του Φλομπέρ, Θάνατος στη Βενετία του Τόμας Μαν), ανιχνεύουμε όλες τις εμμονές της συγγραφέας, η οποία αρπάζει την ευκαιρία που της δίνεται για να αποκαλύψει στον αναγνώστη ξανά και ξανά τη νοσταλγία της παιδικής ηλικίας, καθώς και τα βάσανα του έρωτα.

Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου αρχίζει με την εξιστόρηση των γεγονότων. Η γιαγιά της δεύτερης φόνισσας περιέλουσε τον άντρα της με βενζίνη  ενώ κοιμόταν  και έβαλε φωτιά. Στην αστυνομία είπε πως εκείνος τη ζήλευε και την έδερνε. Η εγγονή της πρώτης φόνισσας σκότωσε μα κουζινομάχαιρο την 38χρονη μητέρα δυο ανήλικων αγοριών, πρώην σύζυγο του 41χρονου εραστή-συντρόφου της, με τον οποίο είχε αποκτήσει επίσης δυο παιδιά. Οι γυναίκες που διεκδικούσαν τον ίδιο άντρα βρίσκονταν σε διαρκή αντιπαλότητα που μοιραία κάποτε θα κατέληγε σε αιματοχυσία. Όταν το αντικείμενο του πόθου τους έμαθε το συμβάν, έτρεξε στο σπίτι της πρώην γυναίκας του, τη μετέφερε στο κέντρο υγείας, όπου εκείνη πέθανε, κι ύστερα πήγε στο σπίτι της 26χρονης και πυροβόλησε τον πατέρα της, τραυματίζοντάς τον.

     Αυτά είναι τα γεγονότα τα οποία αξιοποιεί αρκούντως η Ελένη Γκίκα, μιλώντας πότε σε πρώτο και πότε σε τρίτο πρόσωπα για εκείνους που ενεπλάκησαν στα εγκλήματα. Σίγουρα, ο δεύτερος φόνος είναι έγκλημα πάθους, ενώ ο πρώτος ήταν το αποτέλεσμα της καταπίεσης που ασκούσε ο πυρποληθείς άντρας από τη σύζυγό του.

 

Ελένη Γκίκα

 

Ο Τόπος του μυθιστορήματος, το Κορωπί, είναι πανταχού παρών, σχεδόν σε κάθε σελίδα, μαθαίνουμε την ιστορία του από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα. Η Ελένη Γκίκα μας τον γνωρίζει, πότε με στοιχεία πότε με τρόπο ποιητικό: «Όπου κι αν έχω πάει πάντως, ο δικός μου τόπος με κυνηγάει. Απολογούμαι γι’ αυτόν , παθιάζομαι μαζί του, είμαι χώμα  απ’ το χώμα του, και νερό απ’ τα πηγάδια του, κουβαλάω τη βαριά σκιά  τη συκιάς και της προδοτικής κουτσουπιάς. Μυρίζω μιμόζα και αρμπαρόριζα έχω την αφή της αγριοτριανταφυλλιάς. αναπνέω τα καμένα σκουπίδια του και τα βρεγμένα σοκάκια του, είμαι τζιτζίκι κι αηδόνι του… (σελ.113).

Όσοι αγαπούν την ποίηση, τους συμβολισμούς, τα αινίγματα –όχι τα αστυνομικά– και τις αλληγορίες ας σπεύσουν.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top