Fractal

Η συνεχής ανατροπή της ποίησης

Γράφει η Αθανασία Τσιοτινού // *

 

Ασημίνα Ξηρογιάννη «Δεύτερη φύση» 65 Χαϊκού, εκδ. ΑΩ

 

65 χαϊκού. 65 χαϊκού της Ασημίνας Ξηρογιάννη, η οποία με τις ιδέες, φλερτάρει και τις λέξεις, φτιάχνοντας 65 υπέροχα χαϊκού. Χαϊκού για τον έρωτα και την αγάπη, για την τέχνη, για το ποίημα και τον ποιητή, για τη μοναξιά και τη σιωπή, για τη Ζωή. Θα ξεκινήσω με το πιο αγαπημένο μου χαϊκού: «Αγάπη είναι: /αληθινή έκφραση. /Μόνο αυτό.» Αγάπη. Τι είναι λοιπόν η αγάπη; Η αγάπη που όλους μας τυραννάει και κανένας δεν μπορεί να της αντισταθεί. Υποφέρουμε, πονάμε αλλά και δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν. «Όταν σε αγαπώ, όπως κάθε πλάνη μου, παρανοώ. Όταν δεν σε αγαπώ, δεν υπάρχεις στον κόσμο αυτό. Όταν λες πως με αγαπάς βουλιάζω ήσυχα στην ευτυχία. Η αγάπη, η αγάπη μας που εξακολουθεί να υπάρχει σε πείσμα της άρνησής σου». Η δύναμη της αγάπης καταλυτική και λυτρωτική. Συνεχίζει να υπάρχει ακόμα και όταν την αρνούμαστε. Δεν λησμονιέται.

Ο έρωτας. Τι είναι ο έρωτας; «Αιώνια κόλαση ή καταδίκη;» Η Ασημίνα μας απαντάει «Έρωτας θα πει το βλέμμα σου που τα φταίει κι αυτό αρκεί». Τολμάει να γίνει και λεξιπλάστης, δημιουργώντας ένα δυνατό επίθετο: «ερωτοφωτόχτιστος. »Αυτός που κτίστηκε με έρωτα και φως ή αυτός που χτίζει τον έρωτα και το φως ή ….  Ο καθένας μπορεί να δώσει τη δική του ερμηνεία. Άλλωστε, αυτή είναι η μαγεία της ποίησης. Η πληθώρα των ερμηνειών.

Η μοναξιά. Η μοναξιά που επιδιώκουμε, η μοναξιά που μας επιβάλλεται, η μοναξιά που κάποτε μας βρίσκει, όσο κι αν την αποφεύγουμε. Αλλά αν ένα χέρι μας αγγίξει, αν κάποιος μας δώσει ένα χάδι, μπορεί και να μην πεθάνουμε από μοναξιά. «Άγγιξέ με για/ να μην πεθάνω /από μοναξιά» ψιθυρίζει με αγωνία η Ασημίνα. Η μοναξιά τελικά μας θωρακίζει, μας κάνει πιο δυνατούς. «Φάε μοναξιά/ θα γίνεις πιο δυνατός». «Γράψε ποίηση για να ξορκίσεις -ίσως- την μοναξιά σου», μας προτρέπει η ποιήτρια. Και να πάλι η ιαματική δύναμη της ποίησης, που μας βοηθάει να νικήσουμε, να «γιατρέψουμε» τη μοναξιά μας.

Η ποίηση και η τέχνη. Η Ασημίνα αναζητάει μια τέχνη που ανελέητα να ανατρέπει. Η ποίηση, το ποίημα και ο ποιητής. Η Ασημίνα καλεί τον ποιητή να μας αποπλανήσει μ’ έναν στίχο. Κραυγάζει «Αγάπα τις λέξεις για να είσαι ποιητής. Ξεβόλευσέ τους με τους στίχους. Βάλε τους φωτιά. Κάνε το χρόνο που έχασες στίχο και θα τον βρεις πάλι».

Η σιωπή. Ρωτάει η Ασημίνα. «Και γιατί σιωπάς;» Και απαντάει. «Μήπως διστάζεις να ζεις;» Η σιωπή ως άρνηση της ζωής. Προειδοποιεί «Σκέψου το καλά!» Δεν είναι απαραίτητη πάντα η σιωπή. Δεν πρέπει πάντα να σιωπούμε. «Η χώρα πενθεί. Απαιτείται λεν σιωπή». Η ποιήτρια ανησυχεί, δεν αντέχει τόση σιωπή, διαμαρτύρεται, βγαίνει στους δρόμους και φωνάζει να την ακούσουν όλοι «Όχι! Φτάνει πια!».

Ωστόσο για τους ποιητές δεν ισχύει το ίδιο. Η ποιήτρια εδώ  πιστεύει ότι «οι γνήσιοι ποιητές οφείλουν ν’ αναζητούν τη σιωπή, να τη μετρούν σωστά, να σκάβουν φως για να χτίσουν ποίημα».

Η Ασημίνα δεν παραλείπει να δώσει συμβουλές στους αναγνώστες της, παροτρύνοντας να αποδεχτούμε ότι είμαστε τρωτοί. Μόνο έτσι θα ζήσουμε όμορφα. Επισημαίνει ότι «την άλλη ζωή περιμένοντας πάντα, ποτέ σου δε ζεις» και αποκαλύπτει ότι «καλό και κακό συχνά την ίδια μάσκα φοράνε». Αν την ακούσουμε, μπορεί και να γίνουμε σοφοί «Τον εαυτό σου αν αποδομείς, σοφός μπορεί να γίνεις».

 

Ασημίνα Ξηρογιάνη

 

Ουσιαστικές και οι διαπιστώσεις της ποιήτριας για τη θρησκεία (Θρησκεία είναι:/ όπως εσύ θέλεις να /ζεις τη ζωή σου), για το ζητούμενο της ζωής και της γραφής που δεν είναι άλλο από το να μπει σε τάξη το χάος, για το ζητούμενο στη ζωή και την τέχνη που δεν είναι άλλο από το βάθος. Δεν θα μπορούσε η Ξηρογιάννη να μη μιλήσει για μουσική, για τραγούδι, για θέατρο. «Κάνεις θέατρο. Υπερβαίνεις το ψέμα μιας ρηχής ζωής». Χωρίς ενδιαφέρον και ρηχή η ζωή μας. Με τη θεραπευτική δύναμη του θεάτρου όμως υπερβαίνουμε το ψέμα μιας άδειας και χωρίς νόημα ζωής. Ωραίες οι αναφορές της ποιήτριας σε Βογιατζή, Καβάφη, Μοντιλιάνι, Λόρκα, Σαίξπηρ, Μουνκ, Αναϊς Νιν.

65 χαϊκού της Ασημίνας Ξηρογιάννη, 65 μοναδικά χαϊκού με τον τίτλο Δεύτερη φύση. «Η παραφορά/ δεύτερη φύση είναι /για σένα, Μούσα» μας λέει η ποιήτρια, η οποία χωρίς παραφορά δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει τέχνη, δεν θα μπορούσε να γράψει μια ακόμη ποιητική συλλογή, μια συλλογή που επιβεβαιώνει το ποιητικό της ταλέντο και την αξία της, αποδεικνύοντας ότι η γραφή της  θα συνεχίσει να μας εκπλήττει ευχάριστα και στο μέλλον.

 

 

* Η Αθανασία Τσιοτινού είναι Φιλόλογος- Θεατρολόγος

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top